دکتر محسن پور‌سید‌آقایی* براساس تحقیقات صورت گرفته در یک سال گذشته صرفه‌جویی حاصل در حوزه حمل‌و‌نقل ریلی رقمی معادل ۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بوده است. این به‌آن معناست که اگر حوزه ریلی کشور در طول یکسال گذشته نسبت به جابه‌جایی بار و مسافر اقدام نمی‌کرد دولت مجبور بود ۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان یارانه‌ بیشتر سوخت در اختیار بخش جاده ای قرار دهد تا این حوزه نسبت به جابه‌جایی مسافر و کالا اقدام کند. این مهم در حالی عاید متولیان کشور شده است که کل بودجه تخصیص یافته به حوزه حمل‌و‌نقل ریلی در سال گذشته اعم از ساخت خطوط جدید و نگهداری خطوط موجود در حدود هزار میلیارد تومان بوده است. با این تفاسیر تنها اگر متولیان امر به این باور برسند که رقم صرفه‌جویی شده از سوی حوزه ریلی را به خود این صنعت اختصاص دهند می‌توانیم شاهد یک انقلاب در صنعت ریلی باشیم. اگر رقم ۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان حاصل شده از صرفه‌جویی سوخت در این حوزه را به ساخت، توسعه و افزایش بهره وری راه آهن اختصاص دهیم، به طور قطع این میزان صرفه‌جویی در سال بعد به ۴ هزار میلیارد تومان رسیده و در سال‌های بعد به تدریج افزایش یافته و در نهایت در یک بازه زمانی ۱۲ ساله رقم صرفه‌جویی حاصل از سوخت به ۱۸ هزار میلیارد تومان خواهد رسید. ناگفته نماند که منفعت‌های حاصل شده از پتانسیل موجود در حوزه ریلی بیش از منفعت‌های مالی است که به واسطه ایمنی بالا و عوارض کمتر زیست‌محیطی و ... عاید کشور می‌شود. با این تفاسیر و با در نظر گرفتن تمام موارد یاد شده اگر بنا داریم یک حرکت اساسی در صنعت حمل‌و‌نقل ریلی ایجاد شود مقدمه این کار آن است که منافع حاصل از صرفه‌جویی سوخت در صنعت ریلی به خود حوزه اختصاص یابد که اگر چنین شود در کوتاه ترین زمان ممکن شاهد یک تحول اساسی در حوزه ریلی و نمایان شدن نقش محوری این حوزه در توسعه اقتصادی کشور خواهیم بود.

*معاون وزیر راه و شهرسازی

و مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران