گروه بورس- محبوبه مغانی: از زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، ارزش ریال به دلار حدود ۱۰ درصد رشد کرد تا به این واسطه فعالان بازار سرمایه شاهد افزایش پی‌در‌پی شاخص بورس تهران نسبت به بازارهای رقیب خود باشند. حتی تقویت ریال به دلار تا به آنجا پیش رفت که در هفته منتهی به پایان خردادماه به یکباره شاهد کاهش ۶۰۰ تومانی در ارزش دلار شدیم؛ اما با انتشار اخبار مثبت در بازارهای اقتصادی آمریکا، نرخ برابری دلار به ریال با تکیه زدن به تقویت دلار در بازارهای جهانی، توان از دست رفته خود را بازیافت و فعالان بازار خود در کشور را با رشد ۵/۶ درصدی مواجه کرد و به این واسطه از رشد پرشتاب بورس تهران نیز کاست. در این میان طلا همچنان با قرار داشتن در سیر نزولی حرفی برای گفتن ندارد. بر این اساس در عرصه بین‌المللی و در قاره سبز؛ پس از افزایش جزئی شاخص تجاری آلمان، یکی از اعضای شورای مدیریت بانک مرکزی اروپا رشد و رونق اقتصادی منطقه یورو را در سال جاری به شدت ضعیف و بی‌ثبات پیش‌بینی کرد که بر این اساس نرخ تورم این منطقه زیر ۲ درصد باقی خواهد ماند؛ این مساله سبب شد تا وی اعلام کند که این بانک در شرایط کنونی تصمیمی برای متوقف کردن سیاست‌های انبساطی پولی ندارد و در صورت لزوم تدابیر بیشتری را برای حمایت از رشد و رونق این منطقه اتخاذ خواهد کرد. اما بالاخره وزیران دارایی اتحادیه اروپا نیز بر سر تقسیم زیان‌ها در صورت ورشکستگی بانک‌ها به توافق رسیدند. اما در ایالات متحده آمریکا؛ انتظار عقب‌نشینی فدرال رزرو آمریکا از سیاست‌های فوق‌انبساطی خود در آینده نزدیک، نرخ برابری دلار را در برابر دیگر ارزها افزایش داد. از سوی دیگر انتشار آمار مثبت اقتصادی در آمریکا سبب شد تا افزایش نرخ برابری دلار نسبت به دیگر ارزها همچنان تقویت شود و بر انتظار عقب‌نشینی فدرال رزرو از سیاست‌های فوق‌انبساطی‌اش بیفزاید. اگرچه رییس فدرال رزرو نیویورک اعلام کرده است که تقویم نمی‌تواند زمان دقیق متوقف شدن سیاست‌های انبساطی پولی را تعیین کند، بلکه متوقف شدن این سیاست‌ها به چشم‌انداز اقتصادی آمریکا بستگی دارد که این مساله نیز کاملا نامشخص است. بنا به آمارمنتشر شده در هفته ای که گذشت افزایش تقاضای کالا در همه بخش‌ها از جمله هوا و فضا و ماشین‌آلات موجب رشد بالاتر از انتظار ۶/۳ درصدی سفارشات کالاهای بادوام در ماه مه شده است. مطابق گزارش دیگری، قیمت خانه‌های تک‌خانوار آمریکا در ماه آوریل بیشترین تقویت سالانه طی ۷ سال اخیر را داشته است در حالی که گزارش دوم حاکی از آن است که فروش خانه‌های تک‌خانوار نوساز این کشور تقریبا به بالاترین سطح ۵ سال اخیر رسیده که موید تقویت بازار مسکن است. آمار دست اول منتشره نشان‌دهنده افزایش شاخص اعتماد مصرف‌کننده در ماه ژوئن به بالاترین سطح در بیش از ۵ سال اخیر است؛ با این حال به رغم آمار اقتصادی مطلوب در آمریکا سرمایه‌گذاران باوجود تقویت بسیار زیاد و بسیار سریع دلار، همچنان محتاط عمل می‌کنند. اما روند کاهشی قیمت طلا در بازار جهانی؛ در پی انقباضی‌تر شدن سیاست‌های پولی چین و کاهش شاخص‌های سهام آمریکا ادامه یافت. هفته گذشته بانک مرکزی چین به منظور جلوگیری از سرمایه‌گذاری ناشی از افزایش اعتبارات بر لزوم انجام وظایف بهتر از سوی بانک‌ها در زمینه مدیریت نقدینگی تاکید کرد. اما اعلام این بانک در هدایت افزایش نرخ سود بانکی تا سطح قابل قبول، نتوانست تغییری در کاهش روند نزولی قیمت طلا ایجاد کند. از سوی دیگر با انتشار آمارهای مثبت بخش مسکن آمریکا و بهبود شاخص اعتماد مصرف‌کننده در این کشور و آمارهای فراتر از انتظار در مورد سفارشات کالای بادوام، روند نزولی قیمت طلا همچنان ادامه‌دار شد. کارشناسان اقتصادی عنوان می‌کنند که افزایش بازده اوراق قرضه آمریکا بیانگر آن است که بازار انتظار دارد، بانک مرکزی این کشور به زودی روند بلندمدت عادی‌سازی سیاست‌های پولی را آغاز و باعث کاهش تقاضا برای شمش طلا شود. سیاست‌های پولی انبساطی بانک مرکزی آمریکا که برای دستیابی به رشد اقتصادی بیشتر طراحی شده‌اند از طریق پایین نگه داشتن نرخ‌های بهره موجب افزایش شدید قیمت طلا در سال‌های اخیر شد؛ حال آنکه بر نگرانی در مورد شعله‌ور شدن تورم دامن زد. از سوی دیگر افزایش مالیات بر واردات طلا در هند از ۶ به ۸ درصد و پایان جشن‌های عروسی در این کشور از دیگر عوامل سقوط قیمت طلا محسوب می شود. این گزارش می‌افزاید: در این میان موسسه سوسایت جنرال پیش‌بینی کرده است که قیمت جهانی طلا در ۳ ماه پایانی امسال کمتر از ۱۲۰۰ دلار خواهد بود. در این میان تنها عاملی که در شرایط کنونی می‌تواند قیمت طلا را نجات دهد کاهش رشد اقتصادی آمریکا و افت ارزش دلار خواهد بود. براساس این گزارش وزارت بازرگانی آمریکا در گزارش روز چهارشنبه خود در هفته ای که گذشت پیش‌بینی خود را در خصوص رشد اقتصادی این کشور در سه ماه نخست ۲۰۱۳ میلادی از ۴/۲ درصد به ۸/۱ درصد کاهش داده است. میانگین هر اونس طلا در بازارهای جهانی در هفته‌ای که گذشت از کاهش ۷/۴ درصدی برخوردار شد. اما در بازار طلای سیاه؛ خبر بروز مشکل در خط لوله انتقال نفت کانادا در هفته گذشته قیمت نفت خام را در بازارهای جهانی با افزایش مواجه کرد، اما انتشار خبر نگرانی از بروز کمبود وام و اعتبار در چین می‌رفت که قیمت نفت خام را کاهش دهد اما باز هم تداوم تعطیلی خط لوله انتقال نفت کانادا مانع از کاهش قیمت جهانی نفت برنت شد. بانک مرکزی چین که هفته پیش به دلیل خودداری بانک‌های تجاری بزرگ از پرداخت وام در بازار بین‌بانکی، نرخ بهره کوتاه‌مدت را به سطوح غیرطبیعی افزایش داد، روز دوشنبه اعلام کرد که نقدینگی موجود در سیستم مالی، منطقی و کافی است. احتمال منجر شدن این امر به کاهش رشد اقتصادی چین، باعث نگرانی معامله‌گران نفت خام شده است. پیش از این نیز آژانس بین‌المللی انرژی در اوایل ماه جاری پیش‌بینی رشد تقاضای نفت چین را مورد تجدیدنظر نزولی قرار داده بود. از جمله عواملی که فشار نزولی بر بهای نفت وارد کرده، احتمال کاهش سیاست‌های انبساطی آمریکا است که می‌تواند باعث کاهش رشد اقتصادی و به تبع آن کاهش تقاضای نفت شود. از جمله عوامل تقویت‌کننده بهای نفت خام در چند وقت اخیر نیز درگیری‌های سوریه و نگرانی از کشیده شدن این ناآرامی‌ها به منطقه خاورمیانه بوده است. آمار و اطلاعات اقتصادی گویای رشد سفارش برای کالاهای بادوام و نیز افزایش قیمت خانه‌های تک‌خانوار در آمریکا محرکی قوی برای افزایش بهای نفت و شروع یک دوره صعودی قیمت به حساب نیامد. احتمال داده می‌شد که به دلیل بارش سنگین باران و جاری شدن سیل در ایالت آلبرتای کانادا، تولیدکننده اصلی نفت خام در آن کشور تعمیر خطوط لوله تا پایان هفته به طول بینجامد اما روز سه‌شنبه هفته گذشته شرکت انبریج اعلام کرد که خط انتقال نفت آساباسکا تعمیر شده است و انتظار می‌رود که سایر خطوط نیز طی چند روز آتی، سرویس شوند. تحلیلگران معتقدند که ذخایر نفت خام در بالاترین سطح تاریخی خود قرار دارد که این امر مانعی برای رشد قیمت آن محسوب می‌شود. اما در بازار داخلی؛ بنا به اعلام مرکز آمار نرخ تورم نقطه به نقطه در خردادماه به بالای ۴۰ درصد رسیده است ضمن آنکه با تورم ۳۶ درصدی سالانه نسبت به ۱۲ ماهه سال ۹۱ مواجهیم. اظهارات مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات طلا و جواهر مبنی بر تحویل دولت فعلی به دولت یازدهم با ارز ۲۴۰۰ تومانی، تقویت حدود ۱۰ درصدی ارزش ریال در برابر دلار از زمان اعلام پیروزی روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، نسبت دادن عوامل سیاسی در کاهش حدود ۶۰۰ تومانی نرخ ارز در هفته منتهی به پایان خردادماه از سوی رییس کل بانک مرکزی کشور، دیدار وزیر اقتصاد و دارایی و معاونان وی با رییس‌جمهور جدید و در نهایت تشکیل گروه ویژه‌ای از سوی روحانی برای بررسی و ارزیابی ادامه مذاکرات با گروه ۱+۵ از جمله مهم‌ترین اخباری بود که در هفته‌ای که گذشت منتشر شد که بر قیمت سکه و ارز تاثیرگذار بود. بر این اساس هر دلار آمریکا در مرکز مبادلات ارزی از ۲۴ هزار و ۷۷۰ ریال به ۲۴ هزار و ۷۵۵ ریال و هر یورو از ۳۲ هزار و ۴۹۲ ریال به ۳۲ هزار و ۲۵۸ ریال رسید. اما در بازار آزاد روند افزایشی قیمت دلار و یورو از نیمه هفته گذشته آغاز شد تا در پایان هفته هر دلار آمریکا در مجموع از رشد ۵/۶ درصدی و هر یورو از رشد ۲/۳ درصدی برخوردار شود؛ اما قیمت سکه و هر گرم طلای ۱۸ عیار کاهش ناچیزی را در قیمت‌های خود شاهد بودند به طوری که در برابر رشد قیمت دلار، سکه از افت ۷/۱ درصدی و هر گرم طلای ۱۸ عیار از افت ۱/۰ درصدی برخوردار شدند. اما در بازار مسکن عنوان می‌شود که حداقل ۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی در بازار سکه و ارز وجود دارد که در صورت فروش دارایی‌های مردم در این دو بازار، احتمال دارد شاهد رشد مسکن در تابستان امسال باشیم. کارشناسان مسکن از هم‌اکنون به دولت یازدهم پیشنهاد می‌کنند برای جلوگیری از حرکت سیل نقدینگی به بازار مسکن، ابزارهای مالیاتی برای مقابله با سوداگری در بازار مسکن را به کار بیندازند. با این حال در روزهای اخیر بخشی از هیجان کاهشی قیمت سکه به بازار مسکن نیز سرایت کرده است؛ به طوری که عنوان می‌شود از ۲۰ درصد حباب مسکن، ۵ درصد آن تاکنون حذف شده است. اما در بازار سرمایه کشور با احتساب یک روز تعطیلی میان هفته و تحت تاثیر نوسانات کاهشی نرخ ارز در ابتدای هفته، بازار شاهد عقب نشینی نسبی خریداران بود با این وجود با بازگشت دلار و اقبال به گروه‌های صادر‌کننده از یک سو و انتظار برای انتشار گزارش‌های مطلوب سه ماهه موجب شد در پایان هفته شاهد چرخش بازار به خصوص درگروه‌های پتروشیمی و پالایشگاهی باشیم تا در نهایت شاخص این بازار ۰۴/۱ درصد رشد کند. به طوری که در فعالیت ۴ روز کاری بورس تهران در هفته منتهی به پنجم تیرماه، ۷۳ هزار و ۴۹۷ خریدار حقیقی و حقوقی مبادرت به معامله ۲ هزار و ۴۱۶ میلیون سهم و حق‌تقدم به ارزش ۷ هزار و ۸۵۲ میلیارد ریال کردند.

تلاطم‌های ارزی؛ نوسان‌های بورسی