پسلرزه اولین مزایده بینالمللی
تعویق نیمه دوم معامله بزرگ
درسهای اولین مزایده بینالمللی
تعویق یا تعلیق مزایده دوم
پسلرزههای برگزاری «اولین مزایده بینالمللی با یک خریدار» دیروز در بازار اینگونه نماد داشت: دودرصد سهام ملی مس در مزایده اول به فروش نرفت. مزایده بلوک دوم به چهار بلوک ۵درصدی خرد میشود. زمان برگزاری مزایده دو هفته دیگر اعلام میشود.
«حیدریکردزنگنه» در پاسخ به اینکه چرا تعدیل نماد ملی مس دو روز قبل از مزایده صورت گرفت؟، گفت: به هر حال اتفاقی است که افتاد، کاری نمیشود کرد. دیروز ایمیدرو برای اولینبار طی چند روز گذشته سکوت اختیار کرد و مدیرعامل شرکت بورس، پنجشنبه طی نامهای انتقادات خود را نسبت به نحوه عرضه بلوک 20درصدی مس به وزیر اقتصاد اعلام کرد.
تاکنون برای بلوک دوم هیچ خریدار خارجی پیدا نشده، اما سازمان خصوصیسازی میگوید: بلوک فولاد مبارکه خریدار خارجی دارد. بازار دیروز نسبت به مزایده اول واکنش نشان داد و خریداران جهت تامین ۲۰درصد ارزش معامله اقدام به عرضه گسترده سهام کردند. کارشناسان نسبت به تداوم روند فعلی هشدار دادند و آن را نگرانکننده خواندند، در عین حال دیروز فقط ۱۰۷هزار بار از نماد «فملی» در سامانه شرکت بورس بازدید شد. نماد «فملی» با وجود خرید بیش از ۵/۵میلیون سهم، با صف فروشی به میزان ۵/۱۸میلیون سهم به کار خود پایان داد. در همین حال خبرهای تایید نشده از احتمال اعطای وام ۱۲درصدی از سوی بانک ملی به خریداران بلوک ۲۰درصدی مس حکایت دارد. خبری که میتواند در صورت تایید، عرضه سهام از سوی این خریداران را برای تامین نقدینگی محدود کند. «مشروح گزارش وضعیت بازار را علاوه بر این صفحه در صفحه بورس - شرکتها بخوانید»
گروه بورس - پیشبینی روز چهارشنبه گروه بورس که طی تحلیلی برآورد کرد رشد قیمت پایه مزایده، احتمال تعویق مزایده دوم را به دنبال دارد، دیروز محقق شد و دیروز سازمان خصوصیسازی با توجه به شرایط و جو عمومی بازار، اعلام کرد که «زمان عرضه بلوک دوم شرکت ملی صنایع مس ایران به تعویق افتاد.»
با توجه به تجربه چهارشنبه
شرکت بورس دیروز در اطلاعیهای اعلام کرد: با عنایت به تجارب حاصل از عرضه بلوک نخست شرکت ملی صنایع مس ایران و به منظور افزایش تعداد خریداران و رقابتپذیری عرضهها، عرضه بلوک دوم در تاریخ 28 شهریور انجام نخواهد شد.
بررسیهای لازم برای عرضه بلوکهای پنج درصدی در دستور کار سازمان خصوصیسازی است که پس از اخذ مجوزهای لازم، زمان عرضه و اندازه بلوک اعلام خواهد شد.
به نوشته خبرنگار ما البته پیش از صدور این اطلاعیه، خبرگزاری «ایسنا» در گفتوگو با «غلامرضا حیدری کرد زنگنه» که مزایده اول روز چهارشنبه را موفق اما با مشکل توصیف میکند، مصاحبه کرده و از احتمال تعویق برگزاری مزایده خبر داده بود.
ترجیح دادیم خریدار مزایده بینالمللی «داخلی» باشد
حیدری کردزنگنه در این مصاحبه میگوید: عرضه بلوکی 20درصد سهام ملی مس در 21 شهریور ماه در حالی با موفقیت انجام شد که به دلیل مشکل نقدینگی، با بحثهای زیادی همراه بود که به همین دلیل احتمال دارد عرضه بلوک دوم که قرار بود در 28 شهریور ماه انجام شود به تاخیر افتد.
دکتر غلامرضا حیدری کرد زنگنه، رییس سازمان خصوصیسازی در مورد عرضه دوم ۲۰درصد سهام شرکت ملی مس در ۲۸ شهریور ماه با اشاره به این که احتمال تغییر زمان عرضه دوم وجود دارد، اظهار کرد: وضعیت بازار بررسی شده و در مورد زمان عرضه ۲۰درصد بلوکی سهام ملی مس تصمیمگیری میشود.
وی در مورد عدم شرکت سرمایهگذاران خارجی در عرضه بلوک اول گفت: با توجه به این که شرکت ملی مس یکی از صنایع استراتژیک کشور است، ترجیح دادیم که بخشخصوصی داخلی آن را خریداری کنند و درست است، در روزنامه برای عرضه بینالمللی آن آگهی شد، ولی چون عرضههای خارجی نیاز به بازاریابی بینالمللی داشته و در دنیا شرکتهایی به همین منظور فعالیت میکنند، به همین دلیل ترجیح دادیم که عرضه آن داخلی باشد.
هنوز از خریدار خارجی خبری نیست
او افزود: تاکنون مشخص نیست که در عرضه دوم 20درصد سهام ملی مس سرمایهگذاران خارجی شرکت میکنند یا خیر.
«کردزنگنه» در پاسخ به این پرسش که با توجه به این که خریداران اصلی ۲۰درصد سهام ملی مس دولتی هستند، آیا خصوصیسازی به معنای واقعی انجام شده است؟ تصریح کرد: خریداران اصلی مس دولتی نبوده و تمامی شرکتهایی که در این عرضه حضور داشتند همگی خصوصی و تعاونی هستند مثلا سازمان توسعه و نوسازی دولتی است ولی تعاونی کارکنان آن دولتی نیست.
در عوض برای «مبارکه» خریدار خارجی هست
رییس سازمان خصوصیسازی در ادامه اظهار کرد: در عرضه ۵۰درصدی فولاد مبارکه سرمایهگذاران خارجی حضور فعال دارند.
همچنین اسماعیل غلامی، معاون امور آمادهسازی سهام و شرکتهای دولتی سازمان خصوصیسازی در مورد تغییر زمان عرضه بلوک دوم شرکت ملی مس گفت: به دلیل این که در عرضه اول با مشکل کمبود نقدینگی مواجه شد، احتمال دارد عرضه دوم با تاخیر انجام شود.
دو درصد خریدار نداشت
او با اشاره به این که در جلسهای که دیروز برگزار شد، در این مورد تصمیمگیری شد، ادامه داد: در این جلسه وضعیت بازار و کشش آن بررسی شده و با توجه به این که در عرضه بلوک اول 18درصد کنسرسیوم جمعآوری شده و دو درصد آن باقیمانده بود، وضعیت بازار و کشش موردنظر جهت عرضه 20درصدی دوم بررسی میشود. غلامی در مورد دلایل حضور نداشتن سرمایهگذاران خارجی اظهار کرد: سرمایهگذاران خارجی دیدگاه مدیریتی داشته و هنگامی که جهت سرمایهگذاری وارد کشور دیگر میشوند، قصد به عهده گرفتن مدیریت آن را دارند، بنابراین در صورت عرضه بلوک بالای 50درصد در آن شرکت میکردند ولی به دلیل این که 20درصد سهام ملی مس عرضه شد، سرمایهگذاران خارجی حضور نداشتند.
وی خاطرنشان کرد: به همین دلیل ممکن است در مرحله دوم عرضه ۲۰درصدی مس سرمایهگذاران خارجی حضور نداشته باشند.
کاری که شد
معاون وزیر اقتصاد همچنین در گفتوگو با فارس از اعلام زمان مجدد این عرضه ظرف دو هفته آینده خبر داد.
حیدریکردزنگنه گفت: به منظور ارزیابیهای بیشتر از وضعیت بازار و شرایط عرضه بلوک دوم 20درصدی سهام ملی مس تصمیم گرفته شد
که زمان عرضه این بلوک تغییر کند.
وی در پاسخ به این سوال که این ارزیابی مگر قبلا انجام نشده بود، ابراز داشت: در گذشته بررسیهای لازم شده بود اما با مشاهده برخی از مشکلات در عرضه بلوک اول ملی مس در چهارشنبه هفته گذشته چنین تصمیمی اتخاذ شد.
کرد زنگنه در برابر این مطلب که با توجه به فاصله اندک بین سود سهام جدید ملی مس و عرضه بلوک ۲۰درصدی آیا بهتر نبود زمان معامله بلوک اول تغییر میکرد، گفت: شرکت ملی مس و ایمیدرو باید زودتر سود جدید سهام ملی مس را اعلام میکردند.
وی ادامه داد: اما به هر حال اتفاقی است که افتاده و کاری نمیشود کرد.
بلوک ۲۰درصدی به بلوکهای ۴درصدی تبدیل شد
کردزنگنه گفت: چون فاصله عرضه دو بلوک 20درصدی ملی مس در عرض یک هفته کوتاه و انجام این معامله سنگین بود، به این نتیجه رسیدیم تا فاصله زمانی بیشتری بین عرضه دو بلوک این واگذاری باشد تا خریداران فرصت بیشتری داشته باشند.
کردزنگنه خاطرنشان کرد: اعلام زمان جدید عرضه سهام ملی مس با توجه به اخذ مجوزهای لازم به برگزاری جلسه خاصی نیازی ندارد و شخص من در این رابطه تصمیمگیری خواهم کرد.
کردزنگنه در خاتمه گفت: موضوع عرضه بلوک 20درصدی ملی مس در قالب 4 بلوک 5درصدی باید مورد بررسی قرار گیرد.
نامهای به وزیر
از سوی دیگر مدیرعامل شرکت بورس در رابطه با تغییر زمان عرضه بلوک دوم 20درصدی ملی مس گفت: تغییر رویه و زمان عرضه بلوک دوم ملی مس به منظور افزایش رقابت بیشتر انجام شد.
علی رحمانی در گفتوگو با «فارس»، ابراز داشت: با بررسیهای به عمل آمده به سازمان خصوصیسازی پیشنهاد شد که بلوک ۲۰درصدی دوم ملی مس در قالب ۴ بلوک ۵درصدی عرضه شود.
وی با اشاره به ارسال نامهای به وزیر اقتصاد پنجشنبه هفته گذشته گفت: این اقدام با هدف ایجاد رقابت انجام شده تا ضمن تسهیل در امر مبادلات بلوک دوم ملی مس، خریداران بیشتری با یکدیگر رقابت بپردازند.
وی افزود: در رابطه با این تغییر رویه و زمان با مسوولان سازمان خصوصیسازی هماهنگی شده است.رحمانی در پاسخ به این سوال که با این اوصاف عرضه عمده سهام ملی مس چه زمانی خواهد بود، ابراز داشت: زمان عرضه بلوک دوم ملی مس در قالب جدید بعد از تصویب در هیات عالی واگذاری اعلام خواهد شد.
وی در خاتمه ابراز داشت: این تغییر رویه کاملا عادی و امری طبیعی در عرصه تجارت و بازار سهام است.
مدیرعامل شرکت بورس با اعلام اینکه ۷۰درصد پول فروش ۲۰درصدی ملی مس به حساب ایمیدرو و ۳۰درصد به خزانه میرود، گفت: از انجام این معامله خوشحالم، اما اطلاعرسانی و تغییر سود سهام ملی مس به موقع نبود.
علی رحمانی میگوید: خوشحالم و این معامله از ظرفیت بالای بازار سهام در واگذاریها و خصوصیسازی نشان داشت.
تغییر سود سهام ملی مس مطلوب نبود
وی ادامه داد: اما معتقدم نحوه اطلاعرسانی و تغییر سود سهام ملی مس در فاصله دو روز قبل از انجام معامله مطلوب نبود.
رحمانی تصریح کرد: این اقدام و افزایش قیمت سهام ملی مس در فاصله دو روز مانده به معامله عمده باعث شد تا کنسرسیوم داخلی با تغییراتی در ترکیب و رفتار مواجه شود.
مدیرعامل شرکت بورس خاطرنشان کرد: باید به مانند گذشته قبل از فروش بلوکی سهام شرکتها، اطلاعرسانی لازم از آخرین وضعیت شرکت ملی مس انجام میشد تا خریداران با شفافیت بیشتری تصمیمگیری و اقدام به انجام معامله میکردند.
اعتماد عمومی
رحمانی ادامه داد: به منظور افزایش اعتماد عمومی به بازار سرمایه باید منافع خریداران از طریق اطلاعرسانی شفاف و قیمتگذاری منطقی جلب شود تا عرضههای بلوکی دیگر شرکتها با شرایط بهینهای انجام شود.
وی با اشاره به این مطلب که باید از اعتماد سرمایهگذاران و مردم قدردانی کرد و گفت: سهامداران حقوقی باید مدیران شرکتها را ملزم به اطلاعرسانی به موقع و شفاف کنند تا خریداران که با تحمل ریسک اقدام به خرید و فروش سهام شرکتها میکنند بتوانند حداقل بازدهی را به دست آورند.
تفکر برنده- برنده
رحمانی تاکید کرد: واقعیت این است که باید با تفکر برنده- برنده از هرگونه گران فروشی و ارزان فروشی پرهیز کرد و با تکیه بر قیمتهای منطقی فرایند واگذاری شرکتها را انجام داد.
مدیر عامل شرکت سهامی بورس ادامه داد: امید است با توجه به تجربههای به دست آمده در عرضههای عمده سهام دیگر شرکتها رعایت عدالت و اطلاعرسانی شفاف و به موقع مد نظر قرار گیرد و با هدف جلب اعتماد عمومی از هرگونه گران فروشی اجتناب کرد.
کارمزد کارگزاران رحمانی در پاسخ به این سوال فارس که کارمزد کارگزار فروشنده (بانک ملی) و کارگزار خریدار (حافظ) از این معامله به چه مبلغ است گفت: بر اساس آییننامههای موجود سقف کارمزد کارگزاران خریدار و فروشنده حداکثر ۱۰میلیون تومان است.
وی در رابطه با زمان قطعی شدن انجام معامله یک هزار و 16میلیارد تومانی ملی مس به فارس گفت: طبق قانون بعد از 9 روز کاری این معامله قطعی خواهد شد.
وی افزود: بعد از قطعی شدن این معامله دیگر مراحل مربوط از جمله تخصیص سهام به خریداران طی خواهد شد.
تکلیف درآمد یکهزار و 16میلیارد تومانی
رحمانی در برابر این سوال که تکلیف درآمد یکهزار و ۱۶میلیارد تومانی این معامله به چه صورتی خواهد بود ابراز داشت: بعد از قطعی شدن معامله، ۷۰درصد از مبلغ معامله به حساب شرکت مادرتخصصی ایمیدرو واریز خواهد شد و ۳۰درصد به حساب خزانه دولت جهت مالیات و بدهی منظور خواهد شد.
تامین 200میلیارد تومان پول نقد
از سوی دیگر، یک کارشناس بازار سرمایه میگوید: خرید بلوک ۲۰درصدی سهام ملی مس موجب شده که سرمایهگذاران حقوقی به عرضه سهام دیگر شرکت جهت تامین نقدینگی اقدام کنند و همین موضع باعث تغییر رویه بازار سهام شده است.
محمدعلی شهیدی کاویانی در گفتوگو با خبرگزاری فارس ابراز داشت: خریداران بلوک 20درصدی ملی مس به منظور تامین 200میلیارد تومان پول نقد اقدام به عرضه سهام شرکتهایی مانند مپنا، گلگهر و ملی مس کردهاند.
وی افزود: این رویه موجب شده که رونق معاملات نسبت به گذشته با افت مواجه شود که به نظر میرسد این وضعیت در روزهای آینده نیز تکرار شود.
شهیدی کاویانی پیشنهاد داد: با توجه به این وضعیت و نبود نقدینگی مازاد در شرکتهای سرمایهگذاری بهتر است بلوک 20درصدی دوم در چهارشنبه هفته جاری عرضه نشود.
وی در خاتمه گفت: در صورت عرضه بلوک دوم ملی مس و خریداری ۱/۱میلیارد سهم دیگر توسط خریداران داخلی روند نزولی بازار در هفتههای آینده تشدید خواهد شد.
فقدان نهادهای مشاوره مالی
در همین راستا یک کارشناس بازار سرمایه نبود نهادهای مشاوره مالی و حرفهای، برای خصوصیسازی سهام شرکتهای دولتی را بسیار اساسی دانست و گفت: این نهادها باید در بازار باشند و خدمات مشاوره مالی در خصوص چگونگی تعیین قیمت، بازاریابی و فروش محصول ارائه کنند.
شاهین شایان ارانی تصریح کرد: مشخص است که وقتی بازار داخل خالی از این نهادها است، سازمان خصوصیسازی خود وارد عمل میشود و نتیجه همان میشود که در عرضه بلوک 20درصد اول ملی مس دیدیم.
قیمتگذاری ناعادلانه!
وی اضافه کرد: وقتی قیمت به شکل یکطرفه از سوی سازمان خصوصیسازی تعیین میشود، مبنای این قیمتگذاری بر نیاز عرضهکنندگان استوار است، در نتیجه میتوان به عادلانهبودن آن شک کرد. بنابراین طبیعی است که اگر میخواهیم عرضه دوم موفق باشد، باید در گام اول روش قیمتگذاری سهام شرکتهای دولتی را تغییر دهیم.
تعویق زمان عرضه و سیگنال منفی به بازار
شایان ارانی به تعویق افتادن عرضه دوم ملی مس را نوعی سیگنال منفی به بازار دانست و گفت: مسوولان خصوصیسازی باید به این نشانهها توجه کنند و در نحوه قیمتگذاری و شکل عرضه سهام دولتی تجدیدنظر جدی کنند.
وی در عین حال کانال عرضه خصوصیسازی یعنی بورس را نیز خالی از ایراد ندانست و ادامه داد: بورس ما هنوز دارای آن عمق و حجم لازم برای واگذاریهای با این حجم نیست. همچنین سازمان بورس هم فاقد مکانیسمهای پیشرفته برای عرضه است.
تشویق سرمایهگذاران خارجی
این کارشناس بازار تاکید کرد: باید شرایطی فراهم کنیم که سرمایهگذاران خارجی اجازه ورود به این بازار را داشته باشند. این امر در عین حال طرف تقاضا را نیز فعال میکند.
شایان آرانی، آگهیکردن مزایده عرضههای ملی مس را در روزنامههای انگلیسیزبان چاپ داخل و سفارتخانهها را کافی و اصولی ندانست و گفت: عرف بینالمللی این است که اگر ما قصد داریم سهام خود را به صورت بینالمللی به فروش برسانیم از بانکهای سرمایهگذاری که کار ایجاد تقاضا را بر عهده دارند، استفاده کنیم. اینکه آگهی این مزایده را در تعدادی روزنامه داخلی و خارجی و در نهایت در سفارتخانهها منتشر کنیم، عملا قدمی برای اطلاعرسانی و آگاهی دادن به سرمایهگذاری خارجی برنداشتهایم.
وی تصریح کرد: شیوه کنونی قیمتگذاری، عرضه و بازاریابی برای سهام شرکتها، اصلا جای تعجب نیست که مزایده به تعویق افتاده است. بنابراین بهتر است با تجدیدنظر در برنامهها، مسیر را برای خصوصیسازی هر چه بهتر فراهم کنیم.
کنسرسیوم غیرتخصصی برای سهام تخصصی
از سوی دیگر، یک کارشناس دیگر بازار سرمایه ضمن انتقاد از واردنشدن سرمایهگذاران خارجی به معامله بلوک ۲۰درصد ملی مس گفت: ترتیبی که اکنون برای خصوصیسازی تعریف شده، نمیتواند به رونق آن کسب کند.
بهروز شهدایی افزود: این قبیل خصوصیسازیها نمیتواند آینده شرکت را متحول کند. سرمایهگذاران هم که اقدام به خرید سهام شرکت واگذار شده میکنند، جدای از اینکه تخصص لازم را برای مدیریت سهام شرکت ندارند، تنها به انگیزه Gain گرفتن اقدام به خرید میکنند.
وی تصریح کرد: در بلوک ۲۰درصدی ملی مس که خصوصی شده، ما حضور یک لیدر تخصصی را در ترکیب سهامداران آن نمیبینیم. تنها شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات است که به صورت تخصصی در سهام معدنیها فعالیت دارد.
وی هشدار داد: اگر روند خصوصیسازی همین رویه فعلی را دنبال کند، قطعا نمیتواند به نتایج قابلقبولی برسد و چه بسا ممکن است تجربه خصوصیسازیهای ناموفق قبلی، از جمله صدرا تکرار شود.
خریداران خارجی چه شدند؟
در عین حال، یک کارشناس بازار سرمایه نیز در خصوص عرضه بلوک 20درصدی مس در چهارشنبه گذشته گفت: با وجود تبلیغات زیادی که بیانگر وجود رقابت زیادی برای خرید سهام مس بود، در عمل با واقعیت دیگری روبهرو بودیم. وی ادامه داد: رقم بالایی که برای این بلوک، با توجه به تعدیل EPS «فملی» به وجود آمد، این عرضه را بدون رقابت بین خریداران به پایان برد و این در حالی است که بارها از خریداران خارجی این بلوک سخن گفته شده بود.
این کارشناس بازار سرمایه، عوامل متعددی را در این رابطه موثر دانست و تاکیدکرد: عرضه بلوکهای مدیریتی، منجر به تغییر و انتقال مدیریت به بخشخصوصی نخواهد شد چرا که با وجود سهام عدالت و نیز باقی ماندن بخشی از سهام نزد دولت، عملا کنترل دولت بر این سهام باقی خواهد ماند و این مساله منجر میشود این سهام حداقل در کوتاهمدت با متقاضی کمتری مواجه شوند.
گرانفروشی دولت
وی تلاش برای فروش سهام ملی مس به قیمت بالاتر را دلیل دیگر ایجاد فضای عدماطمینان در بازار عنوان کرد و اظهار داشت: رفتار دولت و سازمان خصوصیسازی و تعهد آنها در واگذاری سهام اصل ۴۴ به بخشخصوصی، موجب ایجاد فضای عدماطمینان در بازار شد، چراکه تداعیکننده رفتارهای قبلی دولت در بحث فروش سهام دولتی بود. وی تاکید کرد: دولت میتوانست با نگاه بلندمدت به فروش این سهام این رویه را تغییر دهد و تاثیر منفی آن را در بازار از بین ببرد.
خروج نقدینگی از بورس کمعمق
وی سومین دلیل استقبال کم از عرضه این بلوک را در کوچکی بازار ما دانست و تاکید کرد: بخشخصوصی و بازار ما کوچک و نوپا است، در این شرایط انتقال از بخشهای دولتی به خصوصی به راحتی صورت نخواهد گرفت تا این بازار را به صورت توانمند بسازد.این عرضه به راحتی بازار را با بلوکیشدن نقدینگی مواجه خواهد کرد چرا که خارج شدن این حجم نقدینگی از بازار به آسانی قابل جبران نخواهد بود و بدون شک در معاملات آینده تاثیرگذار خواهد بود.
تعویقی به نفع مس
وی تعویق عرضه دومین بلوک مس به هفتههای آینده را بهنفع بازار سرمایه و حتی خود سهام ملی مس عنوان کرد و اضافه کرد: اگر سرمایهگذار خارجی یا سرمایهگذاران نهادی خارجی از بورس برای خرید این بلوک وارد میشدند، بدون شک نقدینگی بازار کمتر با تاثیر منفی مواجه میشد، اما در این شرایط تعویق این معامله میتواند به نفع بازار سرمایه باشد چرا که حتی از یک بعد دیگر هم میتوان گفت که عرضه ۴۰درصد از سهام یک شرکت طی یک هفته در روند قیمت سهام این شرکت نیز تاثیرات زیادی خواهد داشت.
ارسال نظر