دنیای اقتصاد بررسی می‌کند
تحولات روز سهام تجهیزاتی در بورس تهران
گروه بورس- علیرضا باغانی: اعلام زیان سنگین ۱۴۲ تومانی توسط لیدر تجهیزاتی‌های بورس تهران کافی بود تا نه تنها شرکتهای حاضر در این گروه یکپارچه قرمزپوش شوند بلکه کل بازار نیز تحت تاثیر این اتفاق، تعادل شکننده خود را از دست بدهد. یک روز صدرا بازار را تحت تاثیر قرار می‌دهد و یک روز گزارش کاهش تولید پتروشیمی خارک نگرانی سرمایه‌گذاران بازار سهام را از آینده بیشتر می‌کند و این در حالی است که به جرات می‌توان گفت بیشتر شرکتهای بورسی به لحاظ بنیادی هم در گزارش ۱۲ماهه و هم در گزارش ۳ماهه، عملکردهای خوبی را از خود به نمایش گذاشتند. اما در سایه ریسک‌های سیستماتیک تحمیل شده این روزها هر خبر مهم یا حتی غیرمهمی می‌تواند بهانه‌ای باشد برای افت و خیزهای شاخص بورس.
حال این شرایط سبب شد که به بررسی وضعیت شرکتهای مورد توجه تجهیزاتی بورس تهران بپردازیم، شرکت‌هایی که هرچند سهم چندان قابل توجهی از ارزش بازار سهام ندارند، اما وزن تاثیرگذاری آنها در بورس تهران شاید این روزها بیشتر از مخابرات باشد که عنوان بزرگ‌ترین شرکت بورس تهران را یدک می‌کشد.
شرکت‌هایی که در گروهی ثبت نشده در بورس تهران تحت عنوان تجهیزاتی‌ها حضور دارند مثل صدرا، آذرآب، ماشین‌سازی اراک، مپنا و... .
جالب اینجاست اگرچه این شرکت‌ها را تجهیزاتی می‌نامند و می‌شناسند، اما در بورس گروهی تحت این عنوان وجود ندارد و هر یک از این شرکت‌ها در گروه‌هایی مثل پیمانکاری صنعتی، خدمات فنی و مهندسی و سایر گروه‌ها پخش شده‌‌اند. اما خود معامله‌گران بازار همه این شرکت‌ها را در حلقه‌‌ای موسوم به تجهیزاتی می‌دانند و می‌شناسند. از این رو در گزارشی به بررسی وضعیت شرکتهای تجهیزاتی بورس تهران پرداخته‌ایم، گروهی که البته آینده آن را کارشناسان چندان تیره و تار ارزیابی نمی‌کنند و حتی از تحولات مثبت برخی از شرکتهای حاضر در این صنعت سخن می‌گویند.
بخوانید تجهیزاتی‌ها، بنویسید سهم‌های لیدر بازار
تحلیلگر بورس۲۴ درخصوص گروه تجهیزاتی بورس تهران گفت: مهم‌ترین نمادهای تجهیزاتی عموما به ۳ سهم صدرا، آذرآب و ماشین‌سازی اراک اطلاق می‌شود که گاه به دلیل برخی از اشتباهات، سهامداران حفاری و مپنا را نیز در زمره این گروه قرار می‌دهند که امری اشتباه است. محسن نظری تصریح کرد: تجهیزاتی‌ها که این روزها در بازار لیدری می‌کنند به دو دسته تقسیم می‌شوند، آذرآب و ماشین‌سازی اراک که توانستند با کنترل هزینه‌های خود از یک طرف و افزایش میزان فروش و اجرای مناسب قراردادهای خود به سوددهی خوبی برسند و همه ساله شاهد افزایش سود خود باشند و دسته دوم که منحصرا به نماد صدرا مربوط می‌شود که متاسفانه این سهم در دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده ناکام ماند. اهدافی که افق بسیار روشنی را برای این سهم ترسیم کرده، افقی که باعث اقبال خیل عظیمی از سهامداران به این سهم در سال‌های اخیر شد.
وی افزود: با احیا شدن صنعت تجهیزات و درگیر شدن اکثر سهامداران حقیقی در سهام این گروه جو روانی در بازار شکل گرفت، از طرف دیگر صدرا به نمادی در جهت توسعه ملی تبدیل شد که باعث شد تا کل بازار تحت تاثیر صدرا قرار بگیرد. محسن نظری افزود: در پی این اتفاق حجم نقدینگی فراوانی نیز درگیر این سهم شد و سهامداران به این باور رسیدند که روند کلی بازار با رونق و یا عدم رونق این سهام تعیین می‌شود. باوری که بعد‌ها با فروکش کردن جو روانی کم‌کم به سمت خنثی شدن پیش رفت اما همچنان کم و بیش این اثر روانی وجود دارد.
محسن نظری تاکید کرد: از سال ۸۸ به بعد از نظر بنیادی هر روز که گذشت شاهد بهبود وضعیت آذرآب و ماشین‌سازی اراک بودیم، به طوری که برای همین امسال آذرآب توانست زیان انباشته خود را مستهلک کرده و حتی در مجمع خود پس از گذشت سا‌ل‌ها سود تقسیم کند. ماشین سازی اراک هم به مانند آذرآب با روند سودآوری صعودی بسیار خوبی همراه شده است، روندی که به نظر می‌رسد طی یک تا دو سال آتی منجر به مستهلک شدن زیان انباشته این شرکت و عادی شدن وضعیت این سهم نیز شود. وی خاطرنشان کرد: احیای شتابان دو شرکت آذرآب و ماشین‌سازی اراک به وضوح قابل رویت است، اما متاسفانه جو نامطلوب صدرا به عنوان لیدر این گروه در کنار جو منفی بازار باعث افت قیمتی و بازدهی منفی در دو سهم آذرآب و ماشین سازی اراک در سالیان اخیر شده است، امری که البته مغایر با روند سودآوری و بهبود این دو شرکت بوده است.
در این بین آذرآب به خوبی توانسته با مدیریت درست، هزینه‌های خود را کنترل کرده و همه ساله شاهد رشد بسیار خوبی در سودآوری خود باشد، روندی که به نظر می‌رسد همه ساله با قوت بیشتری ادامه پیدا کند.
صدرا چگونه احیا می‌شود؟
از نظر محسن نظری زیان سال جاری و به طور کلی زیان انباشته صدرا را نمی‌توان پایان کار این شرکت دانست؛ زیرا با مدیریت مدون و درست به خصوص در زمینه کنترل هزینه‌های مالی صدرا می‌توانیم به احیای این شرکت امیدوار باشیم. این در حالی است که مشکل کنونی صدرا پروژه یا درآمد نیست، صدرا از بخش درآمد احیا شده است. مشکل کنونی صدرا هزینه‌های سرسام‌آور این شرکت و رشد سالانه این هزینه‌ها است. حال آنکه با فروش دارایی‌های غیر‌مولد شرکت برای پرداخت بدهی‌های مالی و با پیگیری تزریق نقدینگی از طریق دریافت تسهیلات از صندوق توسعه ملی می‌توان به احیا شدن روند صدرا امیدوار بود. این در حالی است که صدرا متاسفانه یا خوشبختانه با خیل عظیم سهامداران حقیقی مواجه است، سهامدارانی که به امید وعده‌های مجامع و پیش‌بینی سهامداران و مسوولان شرکت اقدام به خرید سهام صدرا کرده‌اند. در همین حال مباحثی همچون اخراج یا انتقال این سهم به بازار پایه می‌تواند ضربه‌ای کاری به سهامداران حقیقی وارد سازد، سهامداران حقیقی که در این بین قربانی این حرکت خواهند شد. این تحلیلگر بازار سرمایه با بیان اینکه در این شرایط بهترین روش مذاکره با سهامداران عمده و تعیین یک قیمت معین برای بازگشایی صدرا و بازارگردانی به مدت زمانی تعیین شده برای این سهم است، گفت: این اقدامات موجب می‌شود تا سهامداران حقیقی با آگاهی کامل تصمیم به ماندن یا ترک کردن این سهم بگیرند. تنها روشی که نه مجمع صدرا را با مشکل مواجه خواهد کرد و نه ضرر و زیان هنگفتی به سهامداران وارد خواهد ساخت و نه باعث بی‌اعتمادی جامعه سهامداری خواهد شد. پس در نهایت بازی برد بردی بین سهامداران عمده صدرا و سهامداران جز حقیقی و بورس ایجاد خواهد شد.
از آذرآب یاد بگیرید
این تحلیلگر گروه تجهیزات افزود: صدرا و گسترش انرژی آذرآب باید از راهی که آذرآب رفت پیروی کنند. همزمان کنترل هزینه‌ها در شرکت و پیشبرد پروژه‌ها با تبدیل کردن دارایی‌های غیر‌مولد به نقدینگی می‌تواند به روند احیا کلیه شرکتهای بورسی که با این دست مشکلات مواجه هستند، امیدوار بود. راهی که صدرا باید هر چه زودتر در آن قدم بردارد.
محسن نظری تاکید کرد: به عنوان یک فعال بازار سرمایه توصیه می‌کنم صدرا باید در تمام بخش‌ها متمرکز شود چه بخش درآمدی و چه بخش هزینه‌ای؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد که صدرا در سال‌های گذشته تنها در بخش درآمدها و اخذ قراردادها و پروژه‌ها متمرکز بوده است. امری که به‌رغم موفقیت به دلیل عدم توجه به بخش‌های هزینه‌ای و مالی شرکت باعث بی‌اثر شدن فعالیت‌های سودمند سال‌های گذشته شرکت شده است. کنترل هزینه‌ها در مقطع فعلی و ایجاد راهکارهایی برای کاهش هزینه‌ها و تزریق نقدینگی به شرکت از اولویت‌های اصلی شرکت است.
تجهیزاتی‌ها هم مثل بازار عمل می‌کنند
اما یک تکنیکالیست بازار با اشاره به نمودارهای گروه تجهیزات گفت: نمودارها نشان می‌دهند که نه تنها سهام گروه تجهیزات در موقعیت فروش کوتاه‌مدت قرار دارند، بلکه مجموع بازار هم قدرت کافی برای افزایش ندارد. محمد مساح افزود: از پاییز سال گذشته روند افزایشی شاخص بازده و نقدی بورس به پایان رسید و حتی حرکت صعودی میان مدت آن هم در بهار سال جاری نتوانست پایدار باقی بماند. وی افزود: پایان حرکت افزایشی در بازار حرکت رو به جلو (بدون روند مشخص افزایشی یا کاهشی) بین محدوده ۲۴ تا ۲۷ هزار واحد منجر شده است که در حقیقت اغلب صنایع بازار از جمله گروه تجهیزات هم عملکرد ضعیفی داشته باشند. از چند هفته گذشته روند کاهشی شاخص کل و شاخص گروه تجهیزات آغاز شده است و حتی احتمال زیادی وجود دارد که این روند آغازی برای کاهش‌های میان‌مدت باشد. در واقع تثبیت شاخص بازار در زیر ۲۴ هزار واحد نشانه تداوم روند کاهشی برای بلندمدت است.
این تکنیکالیست بازار در پاسخ به اینکه آیا با وجود زیان معامله‌گران دوباره می‌توان به تحلیل تکنیکی اعتماد کرد یا خیر؟ گفت: باید بگویم که در حال حاضر در دنیای امروز اکثر بانک‌ها، موسسات مالی و شرکت‌هایی که درگیر بازارهای سهام هستند روش تحلیل تکنیکی را برای مقاصد مختلف به طور گسترده استفاده می‌کنند و به طور یقین برای ارتباط با داده‌هایی که بازار فراهم می‌کند یا به طور ساده‌تر «تحلیل رفتار مجموع بازار و قیمت‌ها» تحلیل نمودارها ابزار قوی برای این کار است. اما تحلیل نمودارها اگر تنها برای دریافت نشانه‌های خرید و فروش به کار گرفته شود، در خیلی از موارد ناکارآمد است. زیرا تنها یک پارامتر از مجموع چیزهایی که یک معامله‌گر باید به آن دقت کند مدنظر قرار گرفته است و در این حالت با هر تغییر روند کوتاه‌مدت یا میان‌مدت معامله‌گر نتیجه مناسبی نمی‌گیرد. مساح خاطرنشان کرد: در واقع چیزی که مهم است زمان خرید و تحلیل این که در چه دوره ای از روندهای کوتاه مدت تا بلندمدت بازار قرار داریم، است. زیرا هرچند قیمت اهمیت دارد اما «زمان» عامل کلیدی در تحلیل است. به طور مثال نشانه‌های تکنیکی که بازار در اختیار ما قرار می‌دهند نشان می‌دهند که تا مهیا شدن شرایط خرید باید دست کم یک دوره میان‌مدت سپری شود، یعنی دوره‌ای بین ۳ تا ۶ ماه و در طی این دوره منتظر شرایط تغییر روند ماند.
ریسک این گروه بالاست
در همین باره مدیرعامل شرکت سبدگردان کاریزما با اشاره به اینکه گروه تجهیزات هم به تبعیت از جو کلی بازار شرایط خوبی را تجربه نمی‌کند، گفت: P/E بازار این روزها با کاهش چشمگیری مواجه بوده است که وقتی این وضعیت را می‌توان درخصوص شرکتهای شاداب و شفاف بورس مشاهده کرد، طبیعی است در گروه تجهیزات که همواره با نوسان سودآوری و ریسک بالایی همراه بوده، در شرایط فعلی انتظار‌ها برای تثبیت قیمت‌های کنونی منطقی است.
فریدون زارعی افزود: وضعیت آتی در گروه تجهیزات با توجه به مجموع مختصاتی که در اقتصاد کشور به سمت تولید داخلی در حرکت است، می‌تواند متفاوت باشد زیرا مجبور هستیم در این شرایط پروژه‌های مهندسی را به پیمانکاران داخلی واگذار کنیم. وی معتقد است: بازار کار برای شرکتهای تجهیزاتی بسیار پرتقاضا است و فعالیت‌های سودآور در این گروه تنها مستلزم این است که کالاهای واسطه‌ای و تجهیزات مورد نیاز شرکتهای فعال در این گروه تامین شود.
زارعی افزود: با دریافت به موقع تجهیزات از سوی شرکتهای این گروه و عدم تاخیر در اجرای پروژه‌ها قطعا این گروه سودآوری بالاتری کسب می‌کند.
این در حالی است که مهم‌ترین دلیل برای شرایط نامطلوب در گروه تجهیزات، پیمانکاری اکثر این شرکت‌ها برای دولت است. وی توضیح داد: مطالبات انباشته شرکتهای تجهیزاتی از دولت در حال حاضر مشکل‌ساز شده است و این شرکت‌ها را به شدت با مشکل کمبود نقدینگی مواجه کرده است. مدیرعامل شرکت سبدگردان کاریزما تصریح کرد: بیشتر شرکتهای تجهیزات برای جبران کمبود نقدینگی مجبور به دریافت تسهیلات هستند که اخذ وام نیز هزینه‌های بالایی را به این شرکت‌ها تحمیل کرده است.به اعتقاد وی، اخذ وام در شرکتهای تجهیزاتی ممکن است در کوتاه‌مدت مشکلات این گروه را برطرف کند، اما در بلندمدت به دلیل اینکه اخذ وام‌ها در درآمد شرکت‌ها تاثیر زیادی نخواهد داشت تغییری در این گروه ایجاد نمی‌کند.
زارعی با بیان اینکه در دوره‌های مختلف گروه‌های مختلفی پیشرو بازار بودند، گفت: طی سال‌های ۸۸ با تعریف منابع درآمدی جدید، گروه تجهیزات توانست مورد توجه معامله‌گران باشد، اما در شرایط کنونی این گروه نتوانسته بازدهی خوبی را برای بازار به همراه داشته باشد و انتظارات را برآورده نکرده است. از نظر وی، باید شرکت‌ها را در این گروه به طور جداگانه مورد بررسی قرار داد. زیرا شرکت‌هایی مانند آذرآب و حفاری در این گروه توانستند روند افزایشی را در سوددهی شاهد باشند.
مدیرعامل شرکت سبدگردان کاریزما با اشاره به رابطه دولت و پیمانکاران گفت: دولت باید برای برطرف کردن مشکلات پیمانکاران برنامه مدونی داشته باشد تا با پرداخت مطالبات از این شرکت‌ها حمایت شود. زیرا استفاده از پتانسیل‌هایی که در این گروه وجود دارد نظیر صدرا برای اجرای پروژه‌ها و طرح‌های مهندسی ضروری است و می‌توان با نگاه بلندمدت این شرکت‌ها را از زیان‌دهی خارج کرد.
وی گفت: ویژگی دیگر شرکتهای این گروه دارایی‌های بسیار خوب و غیرمولدی است که درگیر مشکلات حقوقی است، اما شرکتهای تجهیزاتی می‌توانند با فروش این دارایی‌ها و شناسایی سود بخشی از هزینه‌های مالی خود را پرداخت کرده و به تخصیص بهینه منابع نقدی در این گروه بپردازند.
سهم تجهیزاتی‌ها از بورس تهران
مپنا با سرمایه‌ای بالغ بر ۵/۹۹۷ میلیارد تومان و ارزش بازاری برابر با دو هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بزرگ‌ترین شرکت تجهیزاتی بورس تهران به شمار می‌رود. هرچند مپنا را اساسا نمی‌توان با دیگر شرکتهای این گروه مقایسه کرد، چراکه این گروه هم تولیدکننده است و هم نیروگاه ساز و پیمانکار خدمات فنی و مهندسی.
از سویی دیگر صدرا به‌رغم سرمایه ۱۵۰ میلیارد تومانی و ارزش بازاری معادل ۲۳۱ میلیارد تومان براساس قیمت ۱۵۴ تومانی قبل از توقف نماد در بیستم اسفندماه دومین شرکت تجهیزاتی بورس تهران به شمار می‌رود. این شرکت در آخرین اطلاعیه خود سود ۵۳ ریالی سال ۹۰ خود را به زیان ۱۴۲۶ ریالی به ازای هر سهم تبدیل کرد و هم‌اکنون در انتظار مجمع سالانه‌ای است که روزهای آتی در تهران برگزار می‌کند.
در نهایت ماشین‌سازی اراک و آذرآب هم دیگر شرکتهای تجهیزاتی مورد توجه بازار سهام به شمار می‌روند که فاراک با سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومانی و ارزش بازار ۱۳۵ میلیارد تومانی رتبه سوم تجهیزاتی‌های بورس تهران را به لحاظ بزرگی و سرمایه به خود اختصاص داده است.
افزون بر این آذرآب با سرمایه ۳۰ میلیارد تومانی و ارزش بازار ۵۷ میلیارد تومانی چهارمین شرکت مورد توجه تجهیزاتی بازار سهام است.
اما صدرا با پی بر ای ۲۹ مرتبه پرریسک‌ترین شرکت تجهیزاتی بورس تهران به شمار می‌رود و مپنا و آذرآب هم با پی بر ای ۴/۴ مرتبه در مقابل فاراک که پی بر ای ۷/۷ مرتبه دارد، کم‌ریسک‌ترین شرکتهای این گروه محسوب می‌شوند. جالب اینجا است علامت ریسک بالای صدرا هم نتوانسته تاکنون به معاملات این سهم و لیدری آن در بازار خدشه‌ای وارد کند، چراکه این سهم در ۵ سال اخیر پرمعامله‌ترین نماد تجهیزاتی بورس تهران بوده است.
ارسال نظر