گروه بورس- اعظم شریفی: سرانجام تنزل پی‌درپی‌قیمت سهام در بازار سهام که هفته گذشته افت بزرگ ۲/۴ درصدی شاخص کل بورس تهران را در پی داشت، مسوولان ارشد اقتصادی را وادار کرد تا در نشست‌هایی فشرده برای جلوگیری از ادامه وضعیت نامطلوب بازار سرمایه چاره‌جویی کنند. امضای تفاهمنامه با صندوق توسعه ملی برای سرمایه‌گذاری در بازار، اجازه به بانک‌ها برای خرید و فروش سهام در بورس، حمایت بازیگران حقوقی از بازار و اعطای وام به شرکت‌های سرمایه‌گذاری از جمله اقدامات مهمی است که ظرف چند روز گذشته برای نجات بازار سهام از چنبره رکود انجام شده است.برآیند این اقدامات سبب شد که ظرف ۴ روز معاملاتی گذشته رنگ سبز در دماسنج بورس جا خوش کند و شاخص بورس با رشد ۵/۱ درصدی مواجه شود. هرچند بازدهی بازار سهام از ابتدای سال جاری تاکنون هنوز ۸/۱ درصد منفی است.از این رو در گزارشی به بررسی دلایل متعادل شدن بازار سهام پرداخته‌ایم به ویژه اینکه آیا تعادل در بورس تهران پایدار خواهد ماند یا روزهای آینده شرایط دیگری را برای بورس رقم خواهد زد؟

این گزارش را در ادامه بخوانید:

تقاضای خرید در حال افزایش است

مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن در تحلیلی از روند بازار سرمایه کشور گفت: افزایش ابهام‌ها طی یک ماه گذشته مهم‌ترین بحثی بود که بازار از آن رنج می‌برد؛ به طوری که این ابهام‌ها در بحث سیاست خارجی، هدفمندی یارانه‌ها، عوارض صادرات سنگ‌آهن و مذاکرات گروه ۱+۵ گسترده بود و مانع اصلی در تصمیم‌گیری معامله‌گران به شمار می‌رفت.محمد کفاش افزود: مجموع این شرایط موجب شد بازار در سال ۹۱ در بخش خرید ضعیف ظاهر شود تا تقاضای خرید قابل توجهی در بازار قابل رصد نباشد؛ این موضوع بازار را هر چه بیشتر کم‌عمق‌تر و با حجم اندک معاملات مواجه کرد. وی با تاکید بر اینکه در روند رکودی افزایش اخبار منفی، بازار را منفی‌تر کرد، تصریح کرد: طی ماه‌های گذشته سازمان بورس چند بار تلاش کرد تا از بازار حمایت کند اما این حمایت‌ها مقطعی و یک روزه بود و حقوقی‌ها حمایت جدی و خوبی را برای خروج بازار از وضعیت منفی انجام ندادند.مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن عملکرد این هفته سازمان بورس را مورد توجه قرار داد و افزود: حمایت سازمان از بازار طی این هفته به شکل منسجم‌تری انجام شد و با جلسات پیوسته با معامله‌گران حقوقی و نیز وزیر اقتصاد خریدهای حمایتی از بازار در این هفته به خصوص طی روزهای دوشنبه و سه‌شنبه آغاز شد. وی با انتقاد از عرضه «شبندر» در روزهای منفی گفت: عرضه پالایش نفت بندرعباس در شرایط منفی بر بازار تاثیر منفی داشت، اما با برگشت نوسان مثبت به این سهم تاثیرات مثبت این نماد بر بازار و حرکت نمادهای دیگر قابل مشاهده بود.

به صف‌های فاندامنتال بروید

کفاش با اشاره به صف‌های خرید این هفته که به لحاظ فاندامنتال ارزنده هستند، تصریح کرد: حفظ کردن این روند با افزایش اعتماد معامله‌گران که در حال بازگشت به بازار هستند، می‌تواند امیدوارکننده باشد. زیرا معامله‌گرانی که قصد خرید نداشتند آرام آرام در حال تبدیل اوراق مشارکت ۲۰ درصدی به سهام هستند.وی با پیش‌بینی مثبت از هفته آینده خاطرنشان کرد: به اعتقاد من بحث تحریم‌ها ۶ ماه است که وجود داشته و خبر تازه‌ای نداشته که بخواهد بازار را دگرگون کند. ضمن اینکه بازار در این مدت آثار کاهشی آن را تجربه کرده است، ضمن اینکه در دور جدید تعداد کشورهایی که از تحریم نفتی معاف شده‌اند، در حال افزایش است. کفاش با اشاره به اینکه هنوز حضور حقوقی‌ها به ویژه بانک‌ها در بازار پررنگ‌ نشده است، گفت: در شرایط کنونی مجامع و تعدیلات شرکت‌های بنیادی بسیار خوب و فراتر از انتظار سهامداران بوده که می‌تواند به مثبت ماندن شرایط تعادلی در بازار کمک کند.وی به معامله‌گران خرید سهام فاندامنتال با رویکرد کمی بلندمدت را توصیه کرد وگفت: در شرایط کنونی تنها با بحث فاندامنتال وارد سهام شوند و به هیچ وجه اقدام به نوسان‌گیری نکنند و ریسک و بازدهی متناسبی را در نظر بگیرند.مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن خاطرنشان کرد: بازار فراز و نشیب زیادی دارد و حتی به خاطر حمایت‌های دولت و حقوقی‌ها انتظار رشد چشمگیری از آن نمی‌توان داشت، اما می‌توان به ۲۰ تا ۳۰ درصد بازدهی امیدوار بود.

نگاه مثبت به گزارش‌های سه‌ماهه

در همین حال، یک کارشناس دیگر بازار با تاکید بر اینکه حضور حقوقی‌ها طی روزهای گذشته بر خلاف تصورات عموم آنقدر چشمگیر نبوده است که منجر به برگشت روند بازار شود، گفت: در این بین عوامل گوناگونی دست در دست هم داده تا موجبات برگشت روند بازار را رقم بزنند. محسن نظری افزود: عواملی همچون افت قیمت عموم سهام بازار به سطوح حمایتی و کف قیمتی در کنار رشد قیمت فلزات در بازارهای جهانی و افزایش نرخ دلار، همچنین نزدیک شدن به زمان انتشار گزارش‌های عملکرد ۳ ماهه شرکت‌ها که اکثرا با رشد سودآوری و تعدیل مثبت عایدی همراه خواهند بود؛ در کنار شکل‌گیری جو روانی ناشی از حمایت بازار توسط مسوولان‌ امر همگی باعث شد تا به یکباره شاهد کاهش فشار فروش و عرضه از یک طرف و افزایش تقاضا از طرف دیگر باشیم.این در حالی است که متاسفانه دیدگاه ابهام‌آمیز به خصوص در مسائل سیاسی باعث شده حتی بانک‌ها و حقوقی‌های دولتی و شبه دولتی نیز در حضور جدی در بازار سرمایه با دیده تردید بنگرند.نظری تاکید کرد: متاسفانه باوجود پتانسیل‌های اقتصادی که از افزایش نرخ ارز و افزایش قیمت کالاها در بین شرکت‌های بورسی ایجاد شده است بی‌ثباتی در بازار سرمایه به دلیل افزایش شدید تاثیرپذیری بازار از مسائل سیاسی باعث شده تا همچنان چه سهامداران حقیقی و چه سهامداران حقوقی با احتیاط بالایی به معامله بپردازند. وی افزود: این احتیاط شدید باعث می‌شود سهامداران به سودهای کوتاه‌مدت و نوسانات چند درصدی قانع باشند، به همین دلیل بازار نمی‌تواند بیش از ۲ تا ۳ روز روند مثبت پایدار را تجربه نماید و سریعا به تعادل می‌رسد. در این مواقع توصیه می‌شود سهامداران در خرید عجله نکنند و اگر قصد خرید دارند حتما سهامی را انتخاب کنند که از دید بنیادی و تکنیکالی تایید شده و روند میان مدت و بلند مدتش صعودی ارزیابی شود.

بورس همچنان در اولویت است

این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: قطعا ریسک خرید سهام در مقطع فعلی افزایش چشمگیری یافته است، اما در شرایط فعلی با توجه به رکود نسبی در بازار مسکن از یک طرف و عدم جذابیت بازارهای موازی دیگر مانند بازار ارز و طلا همچنان بازار سرمایه به عنوان بازاری با نوسانات بهتر می‌تواند در اولویت قرار بگیرد.وی خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته دولت با جدیت تمام حتی در بحرانی‌ترین شرایط به کمک بازار سرمایه آمده و از تمامی سطوح بازار سرمایه حمایت به عمل می‌آورد، حتی در مواردی در زمان انتشار قطعنامه‌های شورای امنیت نیز بازاری متعادل و حتی مثبت را شاهد ‌بودیم. اما در سال جاری متاسفانه حمایت عملی دولت و شرکت‌های حقوقی وابسته به دولت که بخش اعظمی از بازار سرمایه را تشکیل داده‌اند، بسیار کم رنگ شده است. همین عامل اصلی نیز باعث بی‌اعتمادی اکثر سرمایه‌گذاران و خروج از بازار و کاهش شدید نقدینگی و ایجاد روند‌های چند روز اخیر شده است. به اعتقاد این کارشناس بازار اگر دولت بتواند به صورت منسجم و مدیریت شده در مواقع بحرانی از بازار سرمایه حمایت کند علاوه بر جلوگیری از خروج سرمایه از بورس و شکل‌گیری روندهای کاذب در بازارهای موازی باعث اعتماد‌سازی و ورود خیل عظیم سرمایه به بازار سرمایه و پایان سفته‌بازی در سایر بازارها مانند بازار ارز و طلا خواهد شد.نظری تاکید کرد: یکی از امیدهای فعالان بازار نیز همین مورد است، بازار امیدوار است دولتی که در بحرانی‌ترین شرایط به داد بازار رسیده و از بورس و شاخص حمایت کرده در سال آخر دولت که نیاز به ارائه کارنامه موفق از بازار سرمایه دارد نیز به عنوان حامی از بازار حمایت کند.

موانع کسب و کار شرکت‌ها برطرف شود

افزون بر این، مدیرعامل سرمایه‌گذاری آوین مهم‌ترین دلیل افزایش قیمت‌ها در این هفته را اصلاح رفتار هیجانی هفته گذشته دانست و گفت: سرمایه‌گذاران در هفته گذشته واکنش بیش از اندازه به بازار داشتند و افت زیادی را تجربه کردند. مجتبی کامل‌نیا افزود: در همین حال افزایش قیمت‌ها در بازار جهانی به خصوص فلزات و نفت که رشد بالای ۵ درصد را به همراه داشت نیز به کمک بازار آمد.

وی درخصوص تردید سرمایه‌گذاران برای ورود دوباره گفت: یکی از دلایل تردید خریداران این است که حمایت حقوقی‌ها هنوز کامل نیست و فقط صف فروش‌ها جمع شده و هنوز کف‌های قیمتی بالا نیامده است و سیگنالی در حجم‌های بالا دیده نمی‌شود. عضو هیات مدیره کارگزاری اردیبهشت ایرانیان افزود: شاید با پروسه تصمیم‌گیری و اجرایی کردن تصمیمات تصمیم‌گیرندگان که طی چند روز اخیر بحث شدهفته‌ها طول بکشد تا حمایت‌ها اجرایی شوند.کامل‌نیا با اشاره به اینکه در این شرایط همچنان امکان نوسانات مثبت و منفی وجود دارد، گفت: اصلی‌ترین دلیل نوسانات دو سه هفته اخیر ریسک‌های سیستماتیک است که کماکان وجود دارد. این در حالی است که شرایط سیاسی خیلی برای شرکت‌ها مناسب نیست و در مقابل قیمت سهام به شدت افت کرده و جذاب است.

وی با تاکید بر اینکه نوع تحریم‌های سال‌های گذشته با تحریم‌های فعلی فرق داشت، تصریح کرد: تحریم‌ها در گذشته بار روانی داشت و تاثیری بر کسب و کار شرکت‌های بورسی نمی‌گذاشت. ولی در حال حاضر تحریم‌ها فروش محصول شرکت‌ها را نشانه گرفته و بحث حمل محصولات اولیه، فعالیت‌های این شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار داده است.این موضوع باعث می‌شود درخصوص اینکه آینده بازار مثل گذشته باشد، ابهام اساسی وجود داشته باشد.کامل‌نیا با اشاره به تلاش‌های مسوولان برای حمایت از بورس گفت: حمایتی که دولت می‌تواند با تاثیر بلندمدت از بازار انجام دهد، برطرف شدن مشکلات کسب و کار شرکت‌های بورسی و ریسک‌هایی نظیر تغییر مکرر قوانین و بحث‌های صندوق‌های بازنشستگی است.اما خرید سهام حمایت کوتاه‌مدت است که به درد روزهای بحرانی بازار می‌خورد و دولت برای حمایت بلندمدت از شرکت‌ها باید موانع موجود در فضای کسب و کار را برای شرکت‌ها مساعد کند.

حمایت بیشتر؛ تعادل بالاتر

مهدی نجفی، مدیر سرمایه‌گذاری «وصنعت» نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما چند عامل را در جهت متعادل شدن بازار موثر دانست و اظهار کرد: بدون شک اقدامات سریع و حمایت سازمان و شرکت بورس و همچنین نگاه ویژه وزیر اقتصاد به جهت تاثیر بالای بورس بر اقتصاد کشور، مهم‌ترین عامل در جهت از بین رفتن رکود و بازگشت شرایط تعادلی به بازار سرمایه بوده است.

وی در ادامه افزود: همچنین اصلاحات قیمتی مناسب در اکثر شرکت‌های بورسی منجر به کشف قیمت مناسب برای سهام شده و به این ترتیب جذابیت خرید برای حقیقی‌ها و حقوقی‌ها شکل گرفته است.نجفی ادامه داد: از سوی دیگر گزارش‌های ۳ ماهه مطلوب و تعدیل‌های رخ داده در بیشتر شرکت‌ها، چشم‌انداز آینده آنها را مثبت‌تر کرده و باعث روان‌تر شدن جو بازار شده است.وی افزود: افزون بر این در هفته جاری نیز قیمت‌های جهانی از جمله فلزات نیز با جهش قیمتی مثبت روبه‌رو شده که این مساله نیز عامل دیگری در جهت حرکت بازار به سمت متعادل شده است. مدیرسرمایه‌گذاری «وصنعت» در ادامه اظهاراتش پایداری این جو مثبت را در گرو دو عامل دانست و گفت: در صورتی که حمایت مسوولان بازار سرمایه تداوم یابد، جو متعادل کنونی نه تنها ادامه خواهد داشت بلکه مثبت‌تر نیز خواهد شد.نجفی در ادامه افزود: همچنین در کنار این حمایت باید کنترل بر روی سایر بازارهای رقیب از جمله طلا و ارز صورت گیرد، به طوری که با همکاری بانک مرکزی از خروج نقدینگی از بازار سرمایه به سوی بازارهای دیگر جلوگیری شود.