گروه بورس - «افزایش سهام شناور تنها راه رسیدن به تعادل قیمت‌ها است.»،«به دنبال تصویب عرضه‌های اولیه ۲۰ درصدی هستیم.»، «بین شفافیت اطلاعاتی و نقدشوندگی رابطه بهینه برقرار خواهیم کرد.»، «سازوکار توقف نمادها و ارسال اطلاعات شرکت‌ها را سریع‌تر می‌کنیم.» اینها پاسخ‌های رییس سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص دلایل توقف نمادهای خودروسازان و همراه اول، جلوگیری از افزایش چند برابری قیمت برخی سهام بعد از عرضه اولیه و تشکیل صف‌های خرید میلیونی است. اتفاقاتی که در جریان رشد اخیر شاخص در بازار تکرار شده است و هنوز، جمع‌بندی نهایی در این زمینه انجام نشده است.

علی صالح‌آبادی روز گذشته در نشست خبری پیرامون عملکرد سازمان بورس و اوراق بهادار، با اشاره به اینکه اصلاح دستور‌العمل گره معاملاتی به منظور افزایش نقدشوندگی معاملات صورت گرفت، افزود: اصلاح این دستورالعمل تاثیر مثبتی بر روان شدن معاملات داشت؛ اما مساله مهم در سهام شناور آزاد است؛ چراکه در سهامی که مورد توجه بازار است، دیدیم که بعد از باز شدن دامنه نوسان نیز دوباره صف خرید تشکیل شد. وی ادامه داد: دامنه نوسان، راهکار دوم رسیدن به تعادل قیمتی است و تنها با رسیدن به سهام شناور آزاد مناسب می‌توان از صف‌های خریدی که در روزهای بعد از عرضه اولیه ایجاد می‌شود، جلوگیری کرد. این در حالی است که با توجه به قانون برنامه پنجم، شرکت‌های سهامی عام ملزم به ورود به بورس و فرابورس هستند و ما در تلاش هستیم که در قانون، میزان عرضه اولیه سهام را به ۲۰ درصد افزایش دهیم و حتی این مساله را برای شرکت‌های دولتی قابل‌واگذاری نیز دنبال خواهیم کرد. صالح‌آبادی همچنین در خصوص توقف طولانی‌مدت خودروسازان و «همراه» نیز به خبرنگار ما گفت:‌ در این گروه نقل و انتقالاتی در جریان است که «سازمان» خواهان ارائه اطلاعات شفاف از سوی این شرکت‌ها است؛ چراکه سهام مدیریتی این شرکت‌ها در حال انتقال است و تغییر مدیریت برای برخی شرکت‌ها سود ایجاد خواهد کرد. بنابراین خودروسازان باید از یک سو چگونگی این موارد را به بازار اعلام کنند و از سوی دیگر اثرات این معاملات بر سودآوری آینده باید شفاف‌سازی کنند تا نماد این شرکت‌ها بازگشایی شوند. وی در پاسخ به اینکه تکلیف سایر سهامداران این گروه چیست؟ گفت: باید بین شفافیت اطلاعاتی و نقدشوندگی سهام، رابطه بهینه برقرار کنیم و انتشار اطلاعیه‌ها نیز در همین راستا است. این در حالی است که صالح‌آبادی درخصوص دلیل توقف همراه اول اظهار بی‌اطلاعی کرد و توضیح آن را به بررسی بیشتر موکول کرد.

نخستین صندوق‌ شاخصی مجوز گرفت

همچنین رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از صدور نخستین مجوز صندوق شاخصی در بازار سرمایه خبر داد و گفت: شرکت کارگزاری بانک کارآفرین، ‌نخستین مجوز صندوق شاخصی را دریافت کرد تا تنوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه افزایش یابد.وی درباره سازوکار صندوق‌های شاخصی اظهار داشت: این صندوق‌ها در مقاطع ۶ ماهه، سهام شرکت‌هایی که متناسب با وزن شاخص هستند را انتخاب می‌کنند، به طوری که عملکرد این صندوق‌ها ضریب همبستگی بالایی با روند شاخص بورس تهران خواهد داشت. در همین حال هزینه صندوق‌های شاخصی به دلیل خرید و فروش نشدن روزانه سهام، کاهش می‌یابد. این در حالی است که مدیر صندوق، روش انتخاب سهام این شرکت‌ها را نزد سازمان بورس به ثبت می‌رساند و هر گونه حذف و اضافه شرکت‌ها باید براساس این روش صورت گیرد.

تدوین مقررات معاملات مذاکره‌ای در فرابورس

صالح‌آبادی همچنین در خصوص مقررات معاملات مذاکره‌ای در بازار سوم فرابورس گفت: با اجرای معاملات مذاکره‌ای، این امکان برای سازمان خصوصی‌سازی و دیگر شرکت‌ها فراهم می‌شود تا بتواند در محیط شفاف بورس،‌ عرضه‌های مذاکره‌ای خود را انجام دهد.وی تصریح کرد: حجم معاملات مزایده‌ای از ابتدای امسال بیش از یک هزار و ۷۲۰ میلیارد تومان بوده که این امر نشان از موفقیت بازار سوم فرابورس دارد.

همین امر باعث شد تا سازمان بورس و اوراق بهادار تدوین مقررات معاملات مذاکره‌ای را در دستور کار خود قرار دهد.

ایجاد سوپر مارکت مالی با راه‌اندازی معاملات آنلاین

وی در ادامه به راه‌اندازی معاملات آنلاین اشاره کرد و گفت:‌ معاملات آنلاین از مرداد ماه به صورت آزمایشی آغاز به کار کرد و بعد از تصویب مقررات لازم، این معاملات به صورت رسمی از نمایشگاه بورس کار خود را آغاز کرد که در حال حاضر به صورت روز افزون علاقه‌مندی به این معاملات بیشتر شده و مراجعات زیادی برای این معاملات وجود دارد به طوری که برخی شعب شبکه بانکی ابراز علاقه‌مندی کرده‌اند تا از طریق شعب بانک‌ها، خدمات بازار سرمایه را انجام دهند.

صالح‌آبادی افزود: در سال‌های اخیر نظام بانکی برای تامین مالی، اوراق بهادار و گواهی سپرده منتشر کرده است و در صورتی که گواهی سپرده از طریق شبکه‌ بازار سرمایه عرضه شود نه فقط شعب بانک‌های مربوط، بلکه شعب سایر بانک ها نیز می‌توانند این اوراق را از طریق معاملات آنلاین خرید و فروش کنند، علاوه بر این شبکه بازار سرمایه نیز از متقاضیان بالقوه این اوراق خواهند بود.

به گفته رییس سازمان بورس از این طریق شبکه بازار سرمایه و بازار پول تجهیز شده تا هر اوراق بهاداری که منتشر می‌شود اعم از گواهی سپرده و اوراق مشارکت بتواند به سهولت معامله شود. وی ادامه داد:‌ در صورتی که شعب منتخب بانک‌ها این خدمات را ارائه کنند، تمامی شعب بانکی به صورت یک سوپر مارکت مالی عمل می‌کنند که در آن ارائه خدمات متنوع مالی به مردم فراهم می‌شود و هر کسی که به شعب بانک‌ها مراجعه می‌کند می‌تواند تمامی خدمات مالی را از طریق آن انجام دهد. وی یادآور شد: این موضوع به صورت پایلوت در بانک مسکن عملیاتی شد و گواهی حق تقدم تسهیلات مسکن که در فرابورس معامله می‌شود با استفاده از امکان انجام معاملات آنلاین از طریق شعب بانک مسکن در سراسر کشور انجام می‌شود که موفقیت آمیز بوده است. به این ترتیب هر کسی که به شعبه‌ای و در هر شهری مراجعه کند، می‌تواند معاملات اوراق حق تقدم تسهیلات مسکن را در فرابورس انجام دهد. صالح آبادی عنوان کرد: ‌این اوراق قبل از این که وارد فرابورس شود بالای صد هزار تومان معامله می‌شد ولی به محض این که وارد فرابورس شد قیمت آن به ۹۰ هزار تومان رسید و در حال حاضر در قیمت ۶۵ هزار تومان در حال معامله است که کاهش نرخ گواهی‌ها اتفاق خوبی در بازار سرمایه بوده است.

اوراق خزانه طراحی می‌شود

وی از طراحی اوراق خزانه خبر داد وگفت: در همایش نقش بازار سرمایه در تامین مالی، گزارشی تهیه و به مراجع ذی‌صلاح ارسال شد که براساس آن اوراق خزانه برای تامین مالی بودجه دولت در حال طراحی شدن است.

وی افزود: براساس این طرح ،خزانه می‌تواند اوراق خود را در بازار سرمایه عرضه کند و از این اوراق برای تامین مالی بودجه دولت استفاده کند که البته نیاز است تا در بودجه سال آینده این موضوع دیده شود.

میزان تخلفات چقدر است؟

وی درمورد تخلفات صورت گرفته در بازار سرمایه گفت:‌ در حال حاضر در مورد ناشران بورسی ۲۰ رای، در خصوص کارگزاران بورس ۴۳ رای و بورس کالا ۲۳ رای صادر شده است که باعث چند جلسه محرومیت و تعلیق بوده است. همچنین در هیات داوری از ابتدای امسال تاکنون ۲۰ رای صادر شده است و هزار و ۵۰۰ شکایت حضوری و تلفنی و ۵۹۱ شکایت مکتوب به سازمان بورس ارائه شده که به تمامی آن‌ها پاسخ داده شده است.

آغاز رتبه‌بندی کارگزاران

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از آغاز رتبه‌بندی کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران خبر داد و گفت: دستورالعمل رتبه‌بندی کارگزاران با توجه به تحولات اخیر بازار، بازنگری و اصلاح شد به طوری که هم‌اکنون این رتبه‌بندی آغاز شده است.از سوی دیگر دستورالعمل رتبه‌بندی کارگزاران بورس کالای ایران نیز ظرف دو هفته آینده تصویب و ابلاغ می‌شود.

وی با بیان اینکه دستورالعمل چرخه بهینه انجام معاملات در بازار سرمایه به کارگزاران ابلاغ شده است، افزود: در این چرخه بهینه، روند انجام معامله از زمانی که فرد تصمیم به انجام معامله می‌گیرد تا زمان تسویه معامله به طور مشخص تدوین و مستندسازی شده است که این امر می‌تواند نقش مهمی در افزایش شفافیت بازار داشته باشد.

همچنین مقررات مرکز تماس تلفنی (Call Center) در حال نهایی شدن است تا اختلاف میان سرمایه‌گذاران و کارگزاران در این بخش کاهش یابد.

ابلاغ مقررات پولشویی به کارگزاران

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه این نشست، با اشاره به ابلاغ مقررات پولشویی افزود: مقررات تکمیلی پولشویی در هفته گذشته تدوین و برای تصویب به شورای‌عالی پولشویی ارسال شد.

وی افزود: برای آشنایی بهتر کارگزاران با این مقررات، سازمان بورس دوره‌های آموزشی نیز برگزار کرده است تا به این ترتیب از بروز چنین تخلفی در بازار سرمایه جلوگیری شود. صالح‌آبادی اظهار داشت: در لایه اول بازار سرمایه پولشویی نداریم، زیرا نحوه دریافت و پرداخت از طریق سیستم بانکی صورت می‌گیرد و در لایه دوم برای اجتناب از این تخلف، بحث احراز هویت را داریم که روندی بسیار کارآمد برای جلوگیری از فرار از سیستم بانکی است.

رشد بازار منطقی است

وی حبابی بودن رشد شاخص را تکذیب کرد و ابراز داشت: شرکت‌های بزرگ و سودآور دولتی در سال‌های اخیر وارد بازار سرمایه شدند که انتظار می‌رفت این شرکت‌ها عملکرد خوبی داشته باشند.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار افزایش قیمت‌های جهانی را از دیگر دلایل رشد بازار دانست و افزود: قیمت نفت نسبت به وقوع بحران جهانی سه برابر افزایش یافته است که در مجموع دلایل منطقی برای رشد شاخص وجود دارد. این در حالی است که حجم معاملات روزانه و خرد در بازار افزایش روزافزونی دارد.