گارو هوانسیان‌فر*

مدتی است که در حسابرسی شرکت‌ها دچار مشکل عظیمی شده‌ایم و آن هم فشار کارفرما (صاحبکار) برای پایان دادن به رسیدگی و ترک محل واحد مورد رسیدگی است. البته این مشکل را چند سالی به صورت آرام داشتیم، ولی به تازگی فشار این موضوع بسیار افزایش یافته، طوری که تقریبا مسوولان واحدهای مورد رسیدگی از کادر حسابرسی ما می‌پرسند که ان‌شا‌ا... کی تشریف می‌برید؟ البته لازم به یادآوری است که مبلغ قرارداد ثابت و ما نیز یک واحد غیرانتفاعی نیستیم که بخواهیم بیش از مبلغ قرارداد حسابرسی هزینه کنیم. از طرفی هم به هیچ وجه ادعا نمی‌کنم که کار ما در حد بسیار عالی است (چنین چیزی وجود خارجی ندارد و فقط در صحبت‌های عامیانه می‌توان از چنین اصطلاحی استفاده کرد)، ولی سعی می‌کنیم که استانداردهای حسابرسی را در حد امکان رعایت کنیم (حالا کسی اشکال نگیرد که چرا در حد امکان و نه در حد صد در صد. اگر کسی قصد دارد که چنین اشکالی بگیرد، آن وقت باید پای حرفش هم بایستد!)

در هر حال، شرایط برای انجام حسابرسی و اجرای استانداردها در حد معقول (نه در حد عالی و صد در صد) بسیار مشکل شده است. چند وقت پیش یک واحدی را حسابرسی می‌کردیم و برای آن کار مدت زمان معقولی را در نظر گرفته بودیم. مسوولان آن واحد که کوچک‌ترین اطلاعی از حسابداری و حسابرسی نداشتند و برای آنها هم خود حسابداری هیچ معنی و ارزشی نداشت تا چه برسد به حسابرسی، به کادر موسسه ما به طور مرتب می‌گفتند که چرا کارتان را تمام نمی‌کنید و محل ما را ترک نمی‌کنید. واحدهای دیگری که دقیقا کار و فعالیت آنها مثل آنها است و حتی حجم فعالیت آنها بیشتر، در مدت ۴ الی ۵ روز حسابرسی شده‌اند و شما الان مدتی است که اینجا هستید و ظاهرا قصد رفتن ندارید. (البته در این مورد نیز سند و مدارک محضری درخواست نکنید.)

از خوانندگان عزیز و گرامی می‌خواهم که موضوع کیفیت کار و کنترل آن را مطرح نکنند، زیرا مجبور به مطرح کردن مساله بسیار تلخی خواهم شد که فعلا حتی اشاره‌ای هم به آن نمی‌کنم.نمی‌دانم که چرا بعضی‌ها (عده‌ای معدود) از مطرح شدن اشکالات و مشکلات حرفه حسابرسی ترس و واهمه دارند. همین موضوعی که در این مقاله مطرح کرده‌ام، عملا برای ما یک مشکل اساسی شده است. نمی‌دانم که صاحبکاران چه فکری می‌کنند و این مدت ۴ یا ۵ روز از کجا مبنا و اساس مدت زمان حسابرسی شده است؟ البته بعضی از واحدهای مورد رسیدگی هم هیچ علاقه‌ای به انجام حسابرسی دقیق و کشف تحریفات ندارند. موضوع همان حسابرسی اجباری است که قبلا مقاله‌ای درباره آن نوشته بودم. یادم است زمانی که به عنوان کارمند در چند موسسه حسابرسی کار می‌کردم، هیچ گونه عجله آنچنانی برای فرار از محل صاحبکار وجود نداشت. البته برای هر کاری مدت زمان معینی تعیین می‌شد، ولی آن عجله و شتابی که حالا در بیشتر موارد مشاهده می‌کنم، در گذشته وجود نداشت. شاید در حال حاضر از روش‌های میان بر استفاده می‌شود که در آن زمان آشنایی با این روش‌ها نداشتیم!

* حسابدار رسمی - عضو پیوسته انجمن، حسابداران خبره مدیریت انگلستان