بورس و هدفمندسازی یارانه‌ها

عکس: نگار متین‌نیا

گروه بورس - «ریزش شاخص‌های بازار قطعی است و اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها عامل تسریع این ریزش است.» این دیدگاه در جریان نشست ماهانه «کانون دانش‌آموختگان اقتصاد» که با عنوان «تحلیل وضعیت بورس ایران» برگزار شد، مطرح شد.

در این نشست «علی رحمانی»، مدیرعامل سابق بورس تهران و «پرویز صداقت»، سردبیر مجله «حسابدار رسمی» ابراز نگرانی کرده و پیش‌بینی کردند که در ماه‌های آتی احتمالا شاهد ریزش شاخص‌های بازار خواهیم بود.

آیا «حقوقی‌ها» همیشه حامی‌اند؟

در ابتدا «رحمانی» ضمن ارائه روند تاریخی بورس تهران گفت: نهادهای حقوقی و خاص، همواره از قیمت سهام در بازار حمایت می‌کنند، امری که به دنبال ریزش شاخص‌ها در هفته گذشته، در هفته جاری هم به شدت دیده شد.

وی افزود: هر چند این گونه حمایت‌ها به نفع سهامداران خرد بازار تمام می شود، ولی مبنای این حرکت‌ها بسیار نگران‌کننده است؛ چراکه هیچ تضمینی برای تداوم این حمایت‌ها وجود ندارد.

همچنین هر چند جریان ورودی اطلاعات به این بازار در سطح مطلوبی قرار دارد، ولی انحراف از ارزش ذاتی در برخی سهام دیده می‌شود. وی تصریح کرد: با وجود سیاست‌های حمایتی سهامداران عمده، تردیدی نیست که در آینده نزدیک باید شاهد تعدیل‌های قیمتی برخی سهام باشیم.

وی ادامه داد: معتقدم که در شرایط فعلی بورس تهران، سهام برخی شرکت‌ها روند منطقی را طی نمی‌کند و افزایش‌ قیمت آنها نیاز به تعدیل دارد.

همه چیز زیر سر «خصوصی‌سازی» است

در ادامه این نشست، «صداقت» در مورد تحلیل خود از وضعیت فعلی بورس گفت: به گمان من، عرضه‌های سازمان خصوصی‌سازی، راه را برای حبابی شدن بازار هموار کرده؛ چراکه رشد قیمت سهام پس از عرضه‌های اولیه، بازار را هیجانی کرده است.

وی تصریح کرد: شکی نیست که قیمت‌های فعلی واقعی نیستند و اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها عاملی برای تعدیل‌های قیمتی است. وی گفت: اجرای طرح هدفمندی از آنجا که بخشی از صنایع انرژی بر هستند، می‌تواند تعدیل‌ها را نشان دهد. وی افزود: گرچه حضور نهادهای حامی بازار و سهامداران عمده، مانع ریزش سریع و شدید شاخص‌ها می‌شود، ولی واقعیت این است که بورس نمی‌تواند بیش از این در وضع کنونی بماند.

چرا بورس را تعطیل نمی‌کنید؟

بعد از این سخنان، حاضران پرسش‌هایی را از سخنرانان جلسه درباره روند کلی بورس مطرح کردند.

«فریبرز رییس‌دانا» از سخنرانان پرسید: «چه اصراری برای ادامه فعالیت بورس با شرایط فعلی وجود دارد؟ اگر ما بورس نداشته باشیم، رونق و شکوفایی از اقتصاد ما خداحافظی می‌کند؟ من اگر وزیر اقتصاد بودم اول کاری که می‌کردم تعطیل کردن این بورس مصنوعی بود.» بعد از این سوال، یکی دیگر از حاضران هم سوال «رییس‌دانا» را مطرح کرد و گفت: «مصرف اجتماعی بورس چیست؟ و اگر این بازار نباشد چه اتفاقی در فضای واقعی اقتصاد می‌افتد؟»

بازار سرمایه؛ نماد دموکراسی اقتصادی

اما «رحمانی» در پاسخ به این سوال گفت: موافق بسته شدن بازار نیستم؛ چراکه بورس اقتصاد ما را شفاف کرده است.

وی افزود: تمام شرکت‌های حاضر در بورس تهران موظفند در دوره‌های مشخص، حداقل چهار بار گزارش عملکرد خود را تا پایان سال منتشر کنند.

بدیهی است که انتشار این گزارش‌ها، وضعیت عملکردی مدیران در شرکت‌ها، مقایسه در بین رقبا، سهم بازار و ... را شفاف می‌کند. وی تصریح کرد: همیشه آرزو می‌کنم برای ایجاد شفافیت، حداقل ۵ درصد سهام هر شرکتی در بورس باشد؛ چراکه معتقدم بازار

سرمایه در حال خدمت به اقتصاد و مردم است. وی شفافیت را در برخی موارد به ضرر شرکت‌ها نیز اعلام کرد و گفت: تکیه بر شفافیت عملکردی و صورت‌های مالی شرکت‌ها همه جا هم به نفع نبوده، چراکه به طور مثال در مورد شرکت کشتیرانی، باعث شد تمام کشتی‌ها و تاسیسات این شرکت شناسایی و مشمول تحریم شود.

مدیرعامل سابق شرکت بورس گفت: در واسطه‌زدایی و کم شدن هزینه سرمایه»، «انضباط مالی مدیران» و «تامین مالی ارزان‌قیمت» از جمله مزایایی است که حضور شرکت‌ها در بورس دارد و نمی‌توان از آنها گذشت.

وی یادآور شد: معتقدم بازار سرمایه، دموکراسی اقتصادی است؛ چراکه سهامداران می‌توانند آزادانه نسبت به خرید و فروش سهام شرکت‌ها اقدام کنند و اجباری برای ورود و ماندن در این بازار وجود ندارد.

وی هشدار داد: شکست بورس و تعطیلی این بازار، بیشترین مشکل را برای آینده اقتصادی جامعه ایجاد می‌کند؛ چراکه بخش زیادی از منابع مالی نهادهای حمایتی از جمله «سازمان تامین اجتماعی» در این بازار درگیر است.