شرکت‌های سرمایه‌گذاری و پایان تابستان
گروه بورس- همایون دارابی: بازار دادوستد سهام امروز پس از پایان ماه مبارک رمضان و یک روز تعطیلی پس از عیدفطر، در شرایطی فعالیت خود را شروع می‌کند که با توجه به پایان تابستان و سال مالی برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری، فعالیت حقوقی‌های بازار افزایش خواهد یافت.

در بازار سهام معامله‌گران در تحولات سیاسی در انتهای هفته شاهد تداوم برخوردهای لفظی بودند، امری که به‌رغم خوش‌بینی در مورد برخی تحولات از جمله آزادی یکی از جاسوسان آمریکایی دستگیر شده و ابراز آمادگی کشورمان برای آغاز مذاکره با گروه وین، تحولات همچنان روند نامشخص و ابهام آمیزی را در بر دارد. اعلام پیوستن کره جنوبی به تحریم‌های یک‌جانبه و تداوم فشار ایالات متحده به برخی از کشورهای همسایه در این زمینه سبب شده است تا کارشناسان بازار در انتظار تحولات آتی باقی بمانند. در تحولات اقتصادی معامله‌گران در شرایط کنونی شاهد تاثیرات تحولات سیاسی اخیر در حوزه بین‌المللی هستند. این امر سبب شده است پس از چند سال از فشار شدید واردات بر صنایع، اینک شرکت‌های ایرانی با خروج رقبا از بازار، تقویت تقاضا را شاهد باشند. بهبود شرایط برای فروش شرکت‌های فولادی و صنایع تبدیلی سبب شده است کارشناسان در انتظار بازدهی این صنایع باشند. در همین حال با تاکید مقام معظم‌رهبری در مورد مدیریت واردات، کنترل واردات در محصولات کشاورزی در دستور کار قرار گرفته است. در همین حال لزوم کنترل واردات، زمینه‌سازی برای تغییر نرخ ارز را نیز فراهم کرده است. این امر اظهار نظر برخی از مسوولان را فراهم کرده است. به گفته سید کمال سید علی، معاون وزیر بازرگانی و مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات در حال حاضر نرخ ارز واقعی نیست و ما باید افزایش تدریجی نرخ ارز را داشته باشیم، شیب آن هم بالاتر باشد و با توجه به تحریم‌ها باید دقت کنیم تا شوکی وارد نشود.
این بیان سبب شده است، فاکتور نرخ ارز و همچنین وضعیت واردات و صادرات شرکت‌ها از اهمیت برخوردار شود هر چند که مشخص نیست این تغییر در چه زمان و روشی به مرحله اجرا در خواهد آمد، اما راه‌اندازی معاملات آتی ارز در بورس می‌تواند زمینه‌ای برای این تغییر باشد. در کنار بحث واردات، بحث اجرای طرح تحول نیز موضوعی است که بازار در انتظار اجرای آن از ابتدای مهرماه است. انتظار برای این تغییر اساسی سبب خواهد شد بازار در حالتی از انتظار به ویژه در مورد نمادهای انرژی بر به سر ببرد. اگر چه احتمالا موج اولیه اجرای طرح تحول از سه حامل بنزین، گاز و نان اجرا خواهد شد که در این میان گاز در میان شرکت‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در کنار تحولات حوزه داخلی در بازارهای بین‌المللی امیدواری‌های جدی برای بازگشت اقتصاد جهانی به مرحله رشد پدید آمده است. در بازار جهانی فلزات معامله‌گران در آخرین معاملات روز جمعه شاهد ثبت نرخ 7هزار و 528دلار در هر تن بودند که این امر به دلیل رشد واردات مس به بازار ایالات متحده برای چهارمین ماه پی‌در‌پی بود. میانگین واردات مس به آمریکا در ماه گذشته میلادی به 66هزار تن بالغ شد که نسبت به 5/61هزار تن ماه قبل رشد قابل‌ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد. این رشد پیوسته واردات، سبب امیدواری به صنعت ساختمان و خودرو ایالات متحده شده است. در همین حال بهای آلومینیوم، روی و سرب نیز در محدوده 2هزار و 100تا 2هزار و 200دلار در هر تن در نوسان بوده است.
بهای بیلت فولادی اما پس از یک دوره رشد دوباره به مرز ۴۷۷دلار در هر تن بازگشته است.
شاخص بالتیک نیز با رشد محدود 7واحدی در رقم 2هزار و 995واحد تثبیت شده است.
در درون بازار سرمایه اما مهم‌ترین تحول پیش روی بازار، دومین عرضه اولیه سال جاری در فرابورس است.
این امر که با عرضه تجارت الکترونیک پارسیان در روز چهارشنبه رقم خواهد خورد، بازار را در برابر آزمونی دوباره قرار خواهد داد. تجربه بیمه دانا که در هفته جاری پس از افت 6هزار و 100ریالی نسبت به عرضه اولیه به زیر مرز 20هزار ریالی سقوط می‌کند، سبب خواهد شد تا بازار در برابر عرضه اولیه تجارت الکترونیک پارسیان که شرکتی کمتر شناخته شده و با ریسک فعالیت قابل‌ملاحظه‌ است با چالش قیمت‌گذاری مواجه شود.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه در شرایطی فعالیت خود را شروع کرد که نامشخص بودن برنامه تعطیلات، ابهاماتی را برای بازار پدید آورده بود. تداوم بحث‌ها در مجلس و رای منفی مجلس به تعطیلی پیش از عید فطر سبب شد تا خبر تعطیلی پس از عید فطر نیز با ابهام مواجه شود.
در این شرایط انتظار می‌رود امروز بازار با بهبود نسبی شرایط، فعالیت خود را شروع کند چرا که تعطیلی طولانی مدت مورد انتظار معامله‌گران در انتهای هفته گذشته بر میزان عرضه‌ها افزود.
در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران همچنان شاهد تحولات مرتبط با شرکت‌های سرمایه‌گذاری در پایان سال مالی برخی از اعضای این گروه بودند.
این شرایط باعث شده است بخش عمده‌ای از تحولات بازار را معاملات عمده و مسائل مرتبط به دادوستد حقوقی‌های بازار تشکیل دهد.
در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران در گروه شرکت‌های هلدینگی شاهد داد و ستد 235میلیون سهم سرمایه‌گذاری غدیر بودند که جوانب این معامله از اهمیت زیادی برخوردار است. این بلوک سهام 87/3‌درصدی را روز چهارشنبه بانک صادرات مازندران به بانک صادرات فارس منتقل کرد. صرف‌نظر از ماهیت درون گروهی این معامله نگاهی به فروشنده و خریدار، نشانه‌های نگران‌کننده‌ای از روند حاکم بر بانک صادرات و تاثیرات معاملات چرخشی در وضعیت اقتصادی این بانک را نمایان می‌کند. براساس آخرین صورت‌های منتشر شده از بانک صادرات مازندران فروشنده این بلوک، این شرکت دارای زیان انباشته‌ای معادل 9/11برابر سرمایه ثبتی این بانک استانی است که با واگذاری این بلوک که بهای تمام شده آن 78/23میلیارد‌تومان بوده است، 5/57میلیارد‌تومان سود کاغذی شناسایی شده که 45درصد زیان انباشته را پوشش می‌دهد.
این بانک درگیر اختلاسی به ارزش ۳/۱میلیارد‌تومان نیز بوده است.
در همین حال خریدار یعنی بانک صادرات فارس نیز شرایط بهتری از فروشنده ندارد. این شرکت که سرمایه‌گذاری غدیر خود را در قالب بلوک 51درصدی در گذشته به ساتا واگذار کرده است ضمن شناسایی 2/15میلیارد‌تومان اقساط معوق، زیان انباشته‌ای 5/4 برابر سرمایه خود را یدک می‌کشد. این شرایط نگرانی شدیدی را از تاثیرات معاملات چرخشی در این گروه پدید می‌آورد، چرا که فروشنده و خریدار بدون رد و بدل کردن وجه نقد، سودی را پدید می‌آورند که می‌تواند در آینده مشکلات جدی را برای این بانک پدید آورد.
در گروه بانکی، معامله‌گران روز چهارشنبه شاهد بازگشایی نماد بانک پارسیان پس از افزایش سرمایه ۲۲درصدی از ۹۰۰به یک‌هزار و ۱۰۰میلیارد‌تومان بودند که با جهش ارزش بازار ۱/۱۳درصدی (به‌رقم ۲هزار و ۹۶۷میلیارد‌تومان)همراه شد. در کنار تکرار سود توسط این بانک پس از افزایش سرمایه، عرضه قریب‌الوقوع تجارت الکترونیک پارسیان در رشد قیمت موثر بوده است.
در همین حال عرضه تجارت الکترونیک پارسیان راه را برای عرضه دو شرکت بیمه و لیزینگ پارسیان باز خواهد کرد به ویژه آنکه تجارت الکترونیک پارسیان مالک 40درصد سهام لیزینگ پارسیان نیز است.
در همین حال ارزش بازار پارسیان در صورت تثبیت می‌تواند انگیزه‌ای را برای بانک‌های ملت با ارزش بازار ۲هزار و ۷۳۷میلیارد‌تومان و تجارت با ارزش بازار ۲هزار و ۵۲۷میلیارد‌تومان فراهم آورد.
در گروه خودرویی روز چهارشنبه معامله 5درصد رنا با انتقال‌درصد باقی مانده از تامین اجتماعی به بازرگانی ستاره تابان زمینه‌ای را برای نزدیک شدن مالکیت سرمایه‌گذاری سایپا و مجموعه سایپا در شرکت رنا به 50درصد فراهم کرده است.
برخی از شنیده از احتمال خرید سهام سمند یا مجموعه صندوق بازنشستگی و سرمایه‌گذاری صندوق (مجموعا مالک ۳۹/۶درصد) در سرمایه‌گذاری رنا با هدف انتقال مالکیت یکی از دو بلوک ۵درصدی باقی مانده سایپا به این شرکت خبر می‌دهد.
در گروه خودرویی، ایران خودرو دیزل مالکیت خود را در زمین ابتدای بلوار اسفندیار آگهی کرده است که با تعیین نرخ پایه 250میلیون ریالی برای هر متر این زمین 5هزار و 800متری در صورت وجود خریدار می‌تواند سود مناسبی را برای این شرکت پدید آورد. در همین حال مسائل رخ‌داده در مورد خودرو «هوو» سبب شده است بازار خودروی سنگین شاهد موقعیت برتر زامیاد و سایپا دیزل باشد چرا که تاثیرات مساله خودرو «هوو» می‌تواند برای سال‌ها این شرکت را درگیر کند.
در گروه تجهیزات معامله‌گران روز چهارشنبه شاهد انتشار گزارش صدرا بودند که با تکرار سود ۱۶ریالی و پوشش چند ریالی، شوکی را به معامله‌گران وارد کرده است. پس از مدتها شایعات در مورد تعدیل سود صدرا، تکرار سود قبلی این شرکت می‌تواند با شوک قیمتی به صدرا در بازگشایی همراه باشد.
در گروه تجهیزات، بازار با خبرهای اولیه‌ای در مورد تهاتر مطالبات مپنا از دولت در ازای واگذاری نیروگاه شهید منتظر قائم و شبکه انتقال و توزیع برق استان قم مواجه است. نیروگاه شهید منتظر قائم یکی از بزرگترین نیروگاه‌های کشور به شمار می‌رود که دارای 6واحد گازی، 4واحد بخاری و 3واحد سیکل ترکیبی است که ساخته زیمنس است، این نیروگاه 25درصد برق مصرفی تهران را تامین می‌کند. شایان ذکر است نحوه قیمت‌گذاری این نیروگاه هنوز نامشخص است به ویژه که این نیروگاه در مزایده اخیر دولت توسط سازمان خصوصی سازی بدون خریدار در قیمت پایه ماند.
در نماد مخابرات، اعلام مخالفت با تغییر نرخ تعرفه تلفن ثابت و همچنین نامه هفته گذشته رییس مجلس شورای اسلامی در مورد بیمه کارکنان مخابرات‌های روستایی، فشاری را به این نماد در بازار روز چهارشنبه وارد ساخت.
از سوی دیگر، مدیرعامل شرکت مخابرات در آخرین اظهار نظر از واگذاری تلفن‌های ثابت اعتباری با تعرفه 50درصد بالاتر از تلفن‌های عادی خبر داد. در همین حال برخی منابع از احتمال پذیرش شرکت ارتباطات سیار در فرابورس در ماه آینده و ارائه گزارش حسابرسی شده شش ماهه ارتباطات سیار خبر می‌دهند.
در گروه سیمانی، بازار در شرایطی به استقبال گزارش‌های شش ماهه و تلاش‌های شرکت‌های سرمایه‌گذاری برای بهبود شرایط پرتفو‌های سرمایه‌گذاری رفته است که مساله تغییر حامل‌های انرژی در ابتدای فصل پاییز ابهامی را فراهم کرده است. در این گروه واگذاری سهام فارسیت دورود توسط سیمان دورود مساله تداوم مدیریت این شرکت در فارسیت را با ابهام مواجه کرده است. به نظر نمی رسد این شرکت دیگر شانسی برای تعیین حداکثر دو عضو نیز در این شرکت داشته باشد.
در مجموع، بازار روز چهارشنبه بازار متعادلی بود که به دلیل نگرانی از نامشخص بودن شرایط تعطیلی‌های پیش روی بازار با 3/29واحد افت شاخص همراه شد. با این کارنامه، اما شاخص در کل هفته 9/473واحد رشد کرد. بازدهی بازار نیز در این هفته 6/2درصد بود.