گارو هوانسیان‌فر*

تا به حال در مقاله‌های خود در مورد ضعف بعضی از موسسات حسابرسی بخش خصوصی که تعداد آنها از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است صحبت کرده ام. به نظر اینجانب نباید همه چیز را یک‌طرفه نگاه کرد. به نظر می‌رسد مقالاتی که تابه حال نوشته‌ام، ممکن است این برداشت را نزد بعضی اشخاص، چه حسابرس و چه غیرحسابرس، به وجود آورده باشد که همه موسسات حسابرسی بخش خصوصی ضعیف عمل می‌کنند و بنابراین نباید روی موسسات حسابرسی بخش خصوصی حساب کرد.

باید عرض کنم که منظور نوشته‌هایم چنین نبوده و نیست. خود من هم از ابتدای شروع کار، حسابرس بوده‌ام و تا این تاریخ هم حسابرس هستم و امیدوارم تا زمانی که زنده هستم، سالم باشم و چشم‌هایم این اجازه را بدهد که بتوانم ارقام و اعداد را بخوانم و به کار حسابرسی خود ادامه دهم. در ضمن هم این مقاله به هیچ وجه به عنوان تغییر نظر من در مورد موسسات حسابرسی معتبر نیست.

در این مقاله می‌خواهم از توانایی‌های موسسات حسابرسی بخش خصوصی که بسیار وسیع است، صحبت کنم. اگر هر نوع تعریف (البته واقعیت کامل) از حسابرسان واقعی بخش خصوصی می‌کنم، لطفا برای سروران گرامی در بخش حسابرسی غیرخصوصی این ذهنیت پیش نیاید که حسابرسان بخش غیرخصوصی به خوبی حسابرسان واقعی بخش خصوصی نیستند. به هیچ وجه چنین منظوری در بین نیست.

بنابراین از سروران گرامی خواهش می‌کنم که نظرات خود را چه موافق یا چه مخالف در این روزنامه درج کنند که با استقبال بسیار اینجانب روبه‌رو خواهد شد زیرا هر شخصی آزادی فکری دارد که نظر خود را درباره مقالات اینجانب بیان کند و چه بهتر که این بیان را به صورت کتبی در روزنامه‌ای که بیشتر حسابرسان، حسابداران و مدیران آن را مطالعه می‌کنند، بیان کند.

و اما موسسات حسابرسی معتبر بخش خصوصی. موسسات حسابرسی معتبر بخش خصوصی که در حال حاضر وجود دارند، دارای توانایی‌های بسیاری هستند که متاسفانه به علت کم بودن کار حسابرسی، از ظرفیت کامل آنها استفاده نمی‌شود. بیشتر شرکای موسسات حسابرسی بخش خصوصی دارای تجربه کاری فعال و مفید بیش از ۳۰ سال هستند و در واقع می‌توان گفت که سرمایه اصلی و واقعی حسابرسی در مملکتمان هستند.

بیشتر شرکای موسسات حسابرسی بخش خصوصی افرادی هستند که توسط موسسات حسابرسی بسیار معتبری که در گذشته وجود داشتند، پرورش یافته‌اند و حیف است که این همه تجربه در بعضی مواقع بدون استفاده یا بدون استفاده موثر، هدر رود.

حسابرسی و همچنین حسابداری که به شکل امروز وجود دارد، یک کالای وارداتی است که سال‌ها قبل توسط موسسات حسابرسی بسیار معتبر خارجی و افراد تیزهوش ایرانی که بیشتر در کشور انگلستان تحصیل کرده بودند، وارد ایران شد و جای حسابداری سنتی را گرفت.

موسسات حسابرسی خارجی و ایرانیان تحصیل کرده خارج، حسابداری نوین را وارد کشورمان کردند و برای اولین بار موسسات حسابرسی خارجی و ایرانی در مملکتمان تاسیس شد.

این موسسات و افراد، علاوه بر معرفی سیستم‌های حسابداری نوین، نحوه حسابرسی را نیز به مملکتمان به ارمغان آوردند و افراد بسیاری را در کشورمان تعلیم دادند که امروزه آن افراد تعلیم دیده، بیشتر در بخش خصوصی به امر حسابرسی مشغول به کار هستند.

این نسل تعلیم دیده که در حال حاضر، اغلب شرکای موسسات حسابرسی بخش خصوصی هستند، در واقع آخرین نسل حسابرسان تعلیم دیده آن دوران هستند. بنابراین، این آخرین نسل، باید کلیه تجربیات خود را به نسل جدید انتقال دهد. بهترین راه انتقال این دانش هم از طریق تعلیم دانشجویان و فارغ‌التحصیلان در موسسات حسابرسی یاد شده است. یعنی تعلیم در هنگام کار. خود اینجانب نیز تعلیماتم را در امر حسابرسی به طور مستقیم از حسابداران خبره انگلیس در آن زمان گرفته‌ام و تابه حال در حد ممکن، اطلاعاتم را از طرق مختلف به نسل آینده (حسابرسان آینده) انتقال داده‌ام و می‌دهم.

بنابراین، در صورتی‌که حسابرسی بخش خصوصی، به خصوص موسسات حسابرسی معتبر قدیمی که شرکای آنها دارای تجربیات فراوانی در امر حسابرسی هستند، از نظر کاری (تعداد کارهای حسابرسی) تامین شوند، می‌توانند حسابرسان خوبی را برای آینده در مملکتمان پرورش دهند.

بنابراین، از مسوولان محترم مربوطه درخواست دارم که برای ادامه حرفه حسابرسی به نحو مطلوب و عالی در کشورمان، موسسات حسابرسی معتبر بخش خصوصی را از هر لحاظ حمایت کنند تا این نسل قدیمی که در مجموع هزاران سال تجربه کاری مفید و آن هم در سطح بسیار بالایی دارد، تجربه‌های خود را به نسل جدید منتقل کند.

موسسات حسابرسی معتبر بخش خصوصی می‌توانند کمک‌های بسیاری در رشته مالی به کلیه اشخاص در مملکتمان ارائه دهند. این یک واقعیت است و هیچ‌کس نمی‌تواند آن را انکار کند. نمونه‌هایی از این کمک‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

۱ - تعلیم حسابرسان خوب و واقعی برای نسل‌های آینده.

۲ - انجام حسابرسی مطلوب کلیه واحدها طبق استانداردهای حسابرسی.

۳ - انجام حسابرسی مالیاتی.

۴ - انجام حسابرسی داخلی شرکت‌ها، به‌خصوص شرکت‌های پذیرفته شده در سازمان بورس و اوراق بهادار که ملزم به داشتن بخش حسابرسی داخلی هستند.

۵ - ارائه سیستم‌های مالی.

۶ - مشاوره در امور مالی، مالیاتی و.. .

۷ - مشاوره در سرمایه‌گذاری‌ها.

۸ - انجام رسیدگی‌های خاص.

۹ - تعیین بهای هر سهم در شرکت‌های سهامی.

۱۰ - حل اختلاف مالی بین صاحبان شرکت‌ها.

۱۱ - انجام خدمات مالی.

۱۲ - تهیه بودجه برای انواع واحدها.

۱۳ - بررسی کنترل‌های داخلی و ارائه پیشنهادها به منظور بهبود آنها.

۱۴ - انجام تجزیه و تحلیل‌های خاص در رابطه با وضعیت شرکت‌ها.

۱۵ - تهیه صورت‌های مالی میان دوره‌ای و نهایی.

البته موارد یاد شده بالا شامل کلیه خدماتی که موسسات حسابرسی معتبر می‌توانند ارائه دهند نیست و فقط نمونه‌هایی از خدماتی است که موسسات حسابرسی معتبر می‌توانند به کل مملکتمان ارائه دهند.

پیشنهاد خاصی که به مدیران محترم شرکت‌ها، سازمان‌ها، ارگان‌ها و... دارم این است که در مسائل مالی فقط و فقط از خدمات موسسات حسابرسی معتبر استفاده کنند و فواید آن را خود لمس کنند. در مقاله‌های آینده تعریف کامل از یک موسسه حسابرسی معتبر و حسابرس واقعی خواهم کرد.

در خاتمه این گفتار باز هم تکرار می‌کنم، این یک آگهی تبلیغاتی نیست. بلکه گفتاری برای آشنا شدن مدیران و سایر اشخاص غیر مالی در سطح مملکتمان است تا چگونه در امور مالی واحدهای خود یا امور مالی شخصی خود از خدمات موسسات حسابرسی معتبر که دارای تجربه فراوان در این امر هستند، استفاده کنند.

*حسابدار رسمی - عضو پیوسته انجمن

حسابداران خبره مدیریت انگلستان