شروین شهریاری- بورس تهران در هفته معاملاتی که گذشت با افزایش نسبی قیمت سهام و غلبه تقاضا، روندی رو به رشد را تجربه کرد و بدین ترتیب شاخص کل با افزایش ۵/۲‌درصدی موفق به ثبت بازده مثبت در پنجمین هفته متوالی شد. رشد کنونی در بازار سهام از آن جهت جالب توجه است که در متغیرهای اقتصادی حاکم بر وضعیت بازار، تغییر مهمی ایجاد نشده و اقتصاد جهانی و داخلی در هفته‌های اخیر شاهد تحول جدیدی نبوده است. البته در این میان، ارسال گزارش‌های سه ماهه شرکت‌ها می‌تواند به عنوان انگیزه کوتاه‌مدت حرکت قیمت سهام مطرح باشد. با توجه به اوج گیری اقتصاد جهانی در دو ماه نخست سال شمسی، احتمال ارسال گزارش‌های مناسب سه ماهه توسط شرکت‌ها (به ویژه در‌گروه وابسته به قیمت‌های جهانی) زیاد است. البته سرمایه‌گذاران باید افول نسبی اقتصاد جهانی در هفته‌های اخیر را در تحلیل گزارش‌های سه ماهه شرکت‌ها مد نظر قرار دهند؛ مساله‌ای که احتمالا به معنای افت نسبی عملکرد برخی شرکت‌ها در فصل تابستان و انعکاس آن در گزارش‌های شش ماهه خواهد بود.

سنگ‌آهنی‌ها در اوج

رشد ۶/۱۳‌درصدی قیمت سهام چادرملو و نیز بازگشایی نماد گل‌گهر در محدوده ۱۰‌درصد بالاتر از قیمت تعادلی، نگاه سرمایه‌گذاران بورس را در این هفته به سوی خود جلب کرد. به نظر می‌رسد اقبال اخیر به این سهام بیشتر به علت رشد ۱۵‌درصدی قیمت شمش فولاد خوزستان نسبت به بودجه ۵۱۰‌دلاری شرکت در سه ماهه نخست سال جاری (به عنوان مبنای قیمت‌گذاری محصولات سنگ‌آهنی‌ها) روی داده است. در خصوص وضعیت کلان این صنعت باید به تحولات مهم در بازار چین به عنوان مصرف‌کننده حدود نیمی از سنگ‌آهن جهان توجه کرد. در چین؛ آمار واردات ماه اخیر میلادی سومین افت متوالی ماهانه را نشان می‌دهد و قیمت نقدی سنگ‌آهن نیز از اوج ۱۸۰‌دلاری به محدوده کمتر از ۱۳۰‌دلار در هر تن بازگشته است. تحلیل‌های موجود از رکود بازار سنگ‌آهن و احتمال تداوم کاهش مصرف با توجه به سیاست‌های انقباضی دولت چین خبر می‌دهند. بدین ترتیب می‌توان گفت رشد اخیر سهام سنگ‌آهنی تحت تاثیر جو کوتاه‌مدت گزارش‌های سه ماهه و نیز افت ارزش سهام شناور این شرکت‌ها ناشی از افزایش سرمایه‌های سنگین روی داده است و تداوم روند فعلی در کوتاه‌مدت با توجه واقعیت‌های بنیادی موجود، تا حدی دشوار به نظر می‌رسد.

پافشاری خریداران سایپا

در معاملات عمده در هفته مورد گزارش، سرسختی سه خریدار سایپا کماکان تداوم داشت و با رشد ۱۹‌درصدی ارزش بلوک تا قیمت خارق‌العاده ۴۹۵۰‌ریال به ازای هر سهم، ماراتن ۱۵ روزه رقابت سایپا به هفته آینده موکول شد. در معاملات خرد سهام این شرکت نیز رقابت جالبی بین سرمایه‌گذاری رنا و سرمایه‌گذاری ملی در جریان است که به نظر می‌رسد در پس حرکات این دو شرکت اهداف احتمالی متقاضیان بلوک ۱۸‌درصدی (گروه بهمن و مجموعه کارکنان سایپا) مطرح باشد. در سایر معاملات مهم، خرید «شخارک» توسط بیمه‌ای‌ها، معاملات سهام این شرکت را در مدار مثبت هدایت کرده است. «شفن» و «البرز» هم با خریدهای سهامداران عمده راهی مجمع سالانه شدند. در نماد «کگل» نیز عرضه‌های سنگین سهامدار عمده (سرمایه‌گذاری امید) منجر به تعادل رسیدن معاملات سهم شد.

کمبود نقدینگی؛ «شاه بیت مشترک» مجامع!

مجامع سالانه شرکت‌های بورسی در هفته جاری با برگزاری تعداد قابل توجهی از اجتماعات بین صاحبان سهام پیگیری شد. مساله مشترکی که در اظهارات مدیران اغلب شرکت‌ها وجود دارد، مساله کمبود نقدینگی است. در مجمع «مپنا» که با تقسیم سود ۲۰‌تومانی همراه بود، مدیران مجموعه بر عدم وصول مطالبات یک‌هزار‌میلیارد‌تومانی از دولت تاکید داشتند که افت توان نقدینگی مپنا را در پی داشته است. در مجمع «خزامیا» نیز روی آوردن شرکت به فروش تعهدی منجر به بروز مشکلات و خروج قابل توجه جریان نقدینگی از شرکت شده است که داده‌های صورت‌های مالی نیز این مساله را تایید می‌کند. بر اساس اظهارات در این مجمع، زامیاد در عملکرد سه ماهه خود حدود ۱۷‌درصد از بودجه سالانه (۱۰۰‌ریال به ازای هر سهم) را پوشش داده است. «فباهنر» دیگر مجمع هفته جاری را برگزار کرد که با اعلام طرح‌های توسعه و افزایش ظرفیت شرکت در بخش‌های مختلف همراه بود. نکته جالب توجه در مورد این شرکت افزایش مستمر قیمت مس در سال گذشته است که بر خلاف انتظار قبلی منجر به جهش سودآوری باهنر در این دوره نشده است.

محک بازار پول با اوراق بافت فرسوده

عرضه ۳۰۰‌میلیارد‌تومان اوراق مشارکت نوسازی بافت‌های فرسوده توسط شهردارای تهران از آغاز هفته جاری محک جالب‌توجهی برای میزان استقبال سرمایه‌گذاران از بازار پول در شرایط فعلی تلقی می‌شود. بر مبنای گزارش‌های موجود، با وجود تعطیلی دولتی در روز آغازین هفته، فروش این اوراق با استقبال بی‌سابقه‌ای از سوی سرمایه‌گذاران مواجه شده است به نحوی که بیش از نیمی از اوراق در دو روز نخست عرضه خریداری شده‌اند. این در حالی است که عرضه این اوراق با شرایط مشابه در فصل زمستان سال گذشته با فروش ۱۰۰‌میلیارد‌تومانی تقریبا ناکام مانده بود. استقبال از اوراق بافت‌های فرسوده در شرایط کنونی می‌تواند نشانه‌ای در جهت وجود منابع نقدینگی سرگردان در جامعه و جذابیت نرخ ۱۶‌درصدی برای سرمایه‌گذاران باشد. این در حالی است که در بازار سهام افت حجم معاملات در هفته‌های اخیر از کند شدن روند ورود نقدینگی جدید به رقیب سنتی بازار پول حکایت دارد. متوسط P/E فعلی بازار ۸۳/۵واحد است که با فرض تقسیم سود میانگین ۷۰‌درصدی شرکت‌ها، نرخ بازده نقدی (YIELD) را ۱۲‌درصد نشان می‌دهد. بنابراین می‌توان گفت که در حال حاضر سرمایه‌گذاران بازار بورس نسبت به رشد سودآوری شرکت‌ها خوش بین هستند و به همین دلیل حاضر به پرداخت مبلغ بیشتری پول برای کسب میزان سود کمتری از بازده بدون ریسک هستند.