دنیای اقتصاد- بازار سهام در هفته جاری شاهد تداوم رقابت خریداران برای تصاحب بلوک‌های ۱۸‌درصدی سایپا و ایران خودرو بود که همین مساله با تحت‌الشعاع قرار دادن سایر معاملات عمده، نگاه‌ها را بر سهام خودرویی متمرکز کرد. در روز دوشنبه البته معامله یکی از بلوک‌ها به سرانجام رسید و ۱۸‌درصد از سهام ایران خودرو از سوی کنسرسیومی به رهبری تعاونی کارکنان این شرکت خریداری شد. در سطح جهانی نیز انتشار اخبار نشست بیست کشور قدرتمند اقتصادی (G۲۰) واکنش‌های متناقضی را در بازارها در پی داشت. بازارهای مواد خام و فلزات نیز روز سه شنبه سقوط چند‌درصدی قیمت‌ها را تجربه کردند که علت عمده آن به نگرانی‌ها از کند شدن رشد اقتصادی چین باز می‌گردد. یک هفته با تپیکس

هفته‌ای برای خودروسازان

شروین شهریاری

بازار سهام در هفته جاری شاهد تداوم رقابت خریداران برای تصاحب بلوک‌های ۱۸‌درصدی سایپا و ایران خودرو بود که همین مساله با تحت‌الشعاع قرار دادن سایر معاملات عمده، نگاه‌ها را بر سهام خودرویی متمرکز کرد.

در روز دوشنبه البته معامله یکی از بلوک‌ها به سرانجام رسید و ۱۸‌درصد از سهام ایران خودرو از سوی کنسرسیومی به رهبری تعاونی کارکنان این شرکت خریداری شد.

در سطح جهانی نیز انتشار اخبار نشست بیست کشور قدرتمند اقتصادی (G۲۰) واکنش‌های متناقضی را در بازارها در پی داشت. در حال حاضر کشورهای اروپایی با تجربه اخیر بحران بدهی‌ها در این قاره بر کاهش کسری بودجه تاکید دارند؛ اما ایالات متحده معتقد است هر گونه حرکت به سمت سیاست‌های انقباضی منجر به فرو افتادن در رکودی دیگر برای اقتصاد جهانی خواهد شد.

بازارهای مواد خام و فلزات نیز روز سه شنبه سقوط چند‌درصدی قیمت‌ها را تجربه کردند که علت عمده آن به نگرانی‌ها از کند شدن رشد اقتصادی چین باز می‌گردد.

P/E بازار سهام شانگهای چین پس از سقوط این هفته به ۱۸ مرتبه رسید که پایین‌ترین ضریب در بین کشورهای در حال توسعه عضو شاخص MSCI در یک دهه گذشته محسوب می‌شود.

افت P/E بازار سهام این کشور به عنوان یک متغیر آینده‌نگر نشان‌دهنده نگرانی سرمایه‌گذاران در خصوص وضعیت آینده اقتصاد چین است.

اولین تجربه چهار‌درصدی

هیات‌مدیره‌سازمان بورس اوراق بهادار در هفته جاری دامنه نوسان قیمت روزانه سهام را از ۵/۳‌درصد به ۴‌درصد افزایش داد. مطالعه تاریخچه بورس تهران نشان می‌دهد که محدوده نوسان ۸‌درصدی برای اولین بار در دوره فعالیت ۴۲ ساله این بازار به اجرا گذاشته شده است. با این اقدام یک گام دیگر در راستای حرکت آهسته بورس تهران به سمت رفع محدودیت‌ها و آزادسازی معاملات رقم خورد.

واکنش بازار البته به این مساله خنثی بود. سهام معدنی و فلزی به علت تلاطم در بازارهای جهانی کماکان در محدوده قیمت‌های هفته قبلی معامله شدند و حتی تعدیلات مثبت فولاد مبارکه و خوزستان هم به تغییر روند سهام این‌ گروه منجر نشد. سهام خودرویی نیز پس از فروکش کردن هیجانات مربوط به معامله عمده بیشتر در روند نزولی ملایمی قرار داشتند.

پیمانکاران هم حال و روز خوشی نداشتند و پیشرو این‌ گروه؛ یعنی سهام صدرا افت قیمت ۶‌درصدی را در این هفته تجربه کرد. «شخارک» تنها شگفتی‌ساز هفته بود که پس از تقسیم سود ۴۲۰۰‌ریالی با بازده بیش از ۲۰‌درصدی (با احتساب سود مجمع) به روی تابلو بازگشت. اما سهام دارویی از پربازده‌ترین‌ گروه‌های بازار بودند به نحوی که شاخص این صنعت در ادامه روند هفته‌های قبل دوباره ۴/۳‌درصد رشد کرد.

در مجموع به نظر می‌رسد با توجه به تعادل نسبی بازار در هفته مورد گزارش، افزایش یک‌درصدی محدوده نوسان مورد محک جدی قرار نگرفته است و برای تحلیل آثار آن باید به انتظار واکنش بازار سهام در مواقع تغییر روند جدی در آینده بمانیم.

جلوه‌ای از خصوصی‌سازی واقعی!

مهم‌ترین معامله بازار در هفته جاری بدون شک به دادوستد بلوک ۱۸‌درصدی ایران خودرو در نرخ ۳۶۸۷‌ریال مربوط می‌شود.

انجام این معامله که از سوی خریداران به عنوان «جلوه‌ای از خصوصی‌سازی واقعی» تعبیر شده است با تشکیل کنسرسیومی متشکل از تعاونی کارکنان ایران خودرو، انجمن قطعه‌سازان، سرمایه‌گذاری ملی، صنعت و معدن و شرکت ترنیان سهم صورت پذیرفته است. نکته جالب توجه در این معامله، تبدیل برخی رقبا به یک کنسرسیوم پس از افزایش ۱۰‌درصدی قیمت بلوک و رقابت با یکدیگر در ظرف ۵ روز است. تحولات آتی مشخص خواهد کرد که با توجه به محوریت تعاونی کارکنان ایران خودرو در مالکیت این بلوک، آیا هدف اصلی خصوصی‌سازی شرکت که تغییر ساختار مدیریت دولتی و انجام اصلاحات اساسی است، برآورده خواهد شد یا خیر؟ نکته جالب دیگر در این میان، سهم کوچک شرکت‌های سرمایه‌گذاری در خرید این بلوک است. برخی منابع غیررسمی از سهم سه‌درصدی سرمایه‌گذاری ملی در خرید بلوک «خودرو» خبر داده اند.

با توجه به قیمت دو برابری بلوک مزبور نسبت به نرخ تابلو، انگیزه اقتصادی برخی مشارکت‌کنندگان با در نظر‌گرفتن سهم کوچک آنها در این کنسرسیوم از ابهامات موجود است.

مجامع مهم هفته

برگزاری مجامع سالانه شرکت‌های ملی مس و گل‌گهر از مهم‌ترین رویدادهای بورسی هفته مورد گزارش بود.

در مجمع «فملی» که با بالاگرفتن بحث‌هایی در زمینه تقسیم سود همراه بود سرانجام پس از چانه‌زنی‌ها، توزیع ۱۲۰۰‌ریال سود نقدی بین سهامداران مورد تصویب قرار‌گرفت. مدیریت شرکت به در دست داشتن ۵‌هزار‌میلیارد‌تومان طرح توسعه برای افزایش ظرفیت به ۴۴۰‌هزار تن در سه سال آتی و لزوم حفظ توان نقدینگی شرکت تاکید داشتند.

مدیرعامل جدید «فملی» همچنین به نهایی شدن مناقصه طرح‌های افزایش ظرفیت اصلی شرکت تا آغاز فصل پاییز و شروع به کار پروژه‌ها از نیمه دوم سال ۸۹ اشاره کرد. در مجمع «کگل» نیز که با تقسیم سود ۱۴۵۰‌ریالی همراه بود، سهامداران افزایش سرمایه ۲۴۰‌درصدی از محل آورده نقدی و مطالبات را مورد تصویب قرار دادند که بعد از مجمع «کچاد» دومین افزایش سرمایه سنگین شرکت‌های بورسی در سال ۸۹ به شمار می‌رود. این افزایش سرمایه بیشتر با هدف اصلاح ساختار مالی شرکت و راه‌اندازی طرح توسعه خط چهارم تولید کنسانتره (به ظرفیت دو‌میلیون تن) به اجرا در آمده است.

غول خفته بر می‌خیزد؟

انتشار آمار معاملات بخش مسکن در فصل بهار ۸۹ از جمله مهم‌ترین اخبار مهم اقتصادی هفته بود. بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی سامانه ثبت هوشمند قراردادهای املاک، خرید مسکن در کشور و تهران در سه ماه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب ۱۳۸‌درصد و ۳۴‌درصد رشد کرده است.

رشد حجم معاملات در حالی اتفاق افتاده است که بر اساس اطلاعات همین سامانه، قیمت مسکن افزایش نیافته؛ به نحوی که میانگین قیمت هر متر مربع املاک مسکونی تهران با ثبات در محدوده ۶/۱‌میلیون‌تومان در این دوره مواجه شده است.

رشد حجم معاملات می‌تواند یکی از نشانه‌های پیش بینی برای افزایش قیمت آتی املاک باشد. این فرضیه در حالی قوت می‌گیرد که به افت ۲۰‌درصدی قیمت مسکن در دو سال گذشته، تورم ۳۰‌درصدی در این دوره و نیز رشد ۴۲‌درصدی حجم نقدینگی در دو سال گذشته (از ۱۶۴‌هزار‌میلیارد‌تومان در پایان سال ۸۶ به ۲۳۳‌هزار‌میلیارد‌تومان در پایان سال ۸۸) توجه شود. بنا بر این اطلاعات، کاهش قیمت مسکن در حالی اتفاق افتاده است که شاخصه‌هایی نظیر تورم و رشد نقدینگی می‌توانند جذابیت این بازار جهت ورود سرمایه‌ها را تقویت کنند.

فعالان بازار سهام نیز به دقت تحولات این حوزه را دنبال می‌کنند؛ زیرا تغییر وضعیت بازار مسکن - به عنوان جدی‌ترین رقیب بازار سرمایه - همواره منجر به تغییر جذب نقدینگی و ایجاد چرخه‌های رونق و رکود در بورس شده است.

در هر حال تحولات ماه‌های آتی برای سرمایه‌گذاران مشخص خواهد کرد که آیا غول خفته مسکن قصد بیدار شدن دارد یا خواب سنگین دوساله این بازار باز هم تداوم خواهد یافت؟

عکس: حمید جانی‌پور