امروز با معرفی خریداران احتمالی ایران‌خودرو و سایپاکلید می‌خورد
خصوصی‌سازی پرحاشیه خودروسازان
دنیای اقتصاد- هر چند تصور می‌شد واگذاری مدیریت مخابرات حساس‌ترین خصوصی‌سازی دولت باشد، اما موضع‌گیری‌ها و حساسیت‌های قبل از واگذاری دو بلوک ایران خودرو و سایپا، عرضه‌های امروز و فردا را در صدر خبرسازترین خصوصی‌سازی‌ها قرار داده است. هر چند حاشیه‌های عرضه این دو بلوک از حذف آگهی فروش تا وثیقه بودن ۵/۲درصدی سهام سایپا و نامه شورای رقابت برای جلوگیری از حضور وابستگان این دو خودروساز در این معامله بلوکی تا آخرین دقایق نیز ادامه داشت، اما به نظر می‌رسد در معامله امروز زیرمجموعه‌های ایران خودرو و سایپا نقش اساسی را بازی خواهند کرد و در رقابت حاضر خواهند بود؛ چرا که در حال حاضر توان قانونی شورای رقابت در ابطال یا ممانعت از قطعی شدن معاملات در‌‌هاله‌ای از ابهام قرار دارد. با توجه به مالکیت‌های مستقیم و غیرمستقیم دو شرکت ایران خودرو و سایپا در یکدیگر، خرید یک بلوک از این دو شرکت از طریق زیرمجموعه‌‌ها باعث می‌شود این دو خودروساز در کنار همدیگر و مالک یکدیگر باقی بمانند. با کلید خوردن پرحاشیه‌ترین خصوصی‌سازی ایران
۴ خریدار غول های خودروسازی کشور معرفی شدند
گروه بورس- اعظم شریفی: هر چند تصور می‌شد واگذاری مدیریت مخابرات حساس‌ترین خصوصی‌سازی دولت باشد، اما موضع‌گیری‌ها و حساسیت‌های قبل از واگذاری دو بلوک ایران خودرو و سایپا، عرضه‌های امروز و فردا را در صدر خبرسازترین خصوصی‌سازی‌ها قرار داده است.
به این ترتیب سرانجام معامله بلوکی دو غول خودروسازی کشور امروز کلید می‌خورد.
هر چند حاشیه‌های عرضه این دو بلوک از حذف آگهی فروش تا وثیقه بودن ۵/۲درصدی سهام سایپا و نامه شورای رقابت برای جلوگیری از حضور وابستگان این دو خودروساز در این معامله بلوکی تا آخرین دقایق نیز ادامه داشت؛ اما به نظر می‌رسد در معامله امروز زیرمجموعه‌های ایران خودرو و سایپا نقش اساسی را بازی خواهند کرد و در رقابت حاضر خواهند بود، چرا که در حال حاضر توان قانونی شورای رقابت در ابطال یا ممانعت از قطعی شدن معاملات در‌‌هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
این در حالی است که با معامله بلوکهای سرمایه‌گذاری رنا در اوایل خرداد ماه، حرکات حساب شده زیرمجموعه‌های این دو خودروساز آغاز شده بود.با توجه به مالکیت‌های مستقیم و غیرمستقیم دو شرکت ایران خودرو و سایپا در یکدیگر، خرید یک بلوک از این دو شرکت از طریق زیرمجموعه‌‌ها باعث می‌شود این دو خودروساز در کنار همدیگر و مالک یکدیگر باقی بمانند.
از سوی دیگر کنسرسیوم سرمایه‌گذاری ملی نیز یک پای دیگر رقابت برای تصاحب بلوکهای ایران خودرو و سایپا است. این در حالی است که بر اساس شنیده‌ها جمعی از قطعه‌سازان بزرگ کشور با تشکیل ائتلاف وارد معامله امروز ایران خودرو خواهند شد. هر چند شرکت‌های حاضر در این‌گروه تجمعی از اضداد هستند، اما برای تصاحب یکی از دو بلوک در کنار هم قرار‌گرفته‌اند. به این ترتیب ائتلاف قطعه‌سازان تلاش خود را برای خرید یکی از این دو بلوک خواهد کرد.
در کنار این سه خریدار، به نظر می‌رسد‌گروه بهمن نیز فردا در معامله بلوک سایپا حضور داشته باشند. بر اساس شنیده‌ها‌گروه بهمن می‌تواند در صورت خرید بلوک سایپا (البته در صورت تعیین تکلیف وثیقه ۵/۲درصدی) تصاحب مدیریتی در شرکت سایپا را به دست آورد؛ بر همین اساس می‌توان رقابت سایپا را داغ‌تر از «خودرو» دانست.
این در حالی است که انجام معامله بلوکی ۱۸درصدی سهام سایپا نیازمند آزاد‌سازی ۵/۲درصد از سهام این شرکت خودروسازی از قید وثیقه است.
روز گذشته معاون عملیات شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه اوراق بهادار، در گفت‌وگو با موج، با بیان این مطلب اظهار داشت: تا زمانی که سهام وثیقه سایپا آزاد نشود، معامله‌ای در خصوص عرضه بلوکی این سهم خودرویی انجام نخواهد شد.
به گفته سلطانی‌نژاد، ۵/۲درصد از سهام سایپا در وثیقه است که این سهام باید امروز به منظور انجام معامله بلوکی فردا آزاد شود و در صورت عدم آزاد‌سازی این سهام، معامله در قسمت ۵/۲درصد نمی‌تواند انجام شود.
وی ادامه داد: به محض رضایت مرتهن از راهن به منظور اجرای تعهدات، با درخواست راهن، سهم سایپا از وثیقه آزاد خواهد شد.
این در حالی است که معاون سازمان خصوصی‌سازی در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد خاطرنشان کرد: اگر تا زمان عرضه، سهام سایپا از وثیقه خارج نشود، معامله بلوکی سایپا بدون سهام وثیقه شده انجام خواهد شد.
مهدی عقدایی خاطرنشان کرد: در این باره مذاکرات لازم را با سازمان بورس انجام داده‌ایم و اگر بتوانیم سهام ۵/۲درصدی سایپا را از وثیقه در می‌آوریم یا اینکه سازمان خصوصی‌سازی تعهد می‌دهد بعد از انجام معامله و تسویه خریدار، در صورتی که سهام وثیقه آزاد شود، به خریدار بازگردانده شود. درغیراین صورت بلوک ۵/۱۵درصدی را فردا عرضه خواهیم کرد.
هر چند آزاد نشدن سهام ۵/۲درصدی سایپا تا روز انجام معامله می‌تواند از جذابیت بلوک سایپا برای خریدارانی جز زیرمجموعه‌های خودروسازان کم کند.
آزاد نشدن سهام وثیقه سایپا برای دولت، آخرین برگ برنده در مقابل خریدارانی است که می‌توانند با خرید بلوک ۱۸درصدی سایپا، قدرت مانور بیشتری به دست آورند.
سود سال ۸۸ به خریدار می‌رسد
از سوی دیگر محمود خواجه‌نصیری با اعلام اینکه از لحاظ قانونی حضور زیرمجموعه‌های خودروسازان در معامله امروز مانعی ندارد، گفت: برای قطعیت معامله ۲۰ روز کاری زمان لازم است، اما با توجه به اینکه معامله خودروسازان امروز و فردا صورت می‌گیرد، خریدار این دو بلوک به عنوان سهامداران در مجامع ایران خودرو و سایپا حاضر خواهد شد و سود سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۸۸ را می‌گیرد. مدیر امور بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس با بیان این مطلب گفت: سازمان بورس در این خصوص اطلاع‌رسانی خواهد کرد.
در همین حال مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران با اعلام اعضای کنسرسیوم خریدار دو بلوک ۱۸درصدی ایران خودرو و سایپا اظهار داشت: طبق هماهنگی‌های به عمل آمده کنسرسیومی متشکل از صندوق‌ها، بیمه‌ها، نهادهای مالی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری با مشارکت نیم تا حداکثر ۴درصدی در این دو عرضه حضور خواهند داشت.
وی ادامه داد: اعضای اصلی این کنسرسیوم زیرمجموعه‌های تامین اجتماعی، سرمایه‌گذاری ملی ایران و چند شرکت دیگر هستند که بیشترین مشارکت نیز مربوط به مجموعه تامین اجتماعی و سرمایه‌گذاری ملی ایران است.
عسگری مارانی در پاسخ به این سوال که چه‌گروه و مجموعه دیگری به عنوان رقیب اصلی برای خرید این دو بلوک وجود دارند؟ خاطر نشان کرد: به جز این کنسرسیوم بعید می‌دانم متقاضی جدی دیگری برای بلوک ایران خودرو وجود داشته باشد، مگر اینکه زیرمجموعه‌های این دو شرکت خودروساز وارد عمل شوند که از نظر ما خط قرمز تلقی می‌شود.
اعلام اسامی‌گروه‌های غیرمجاز
در همین حال عضو شورای عالی بورس در گفت‌وگو با فارس خاطرنشان کرد: تعیین تکلیف فروش شرکتها و چند و چون آن از سوی هیات واگذاری مشخص می‌شود و بدون مجوز این هیات هیچ کدام از شرکت‌های دولتی واگذار نمی‌شوند؛ چرا که هیات واگذاری به ابعاد و تبعات وگذاری‌ها از جمله عرضه بلوکی شرکت‌های ایران خودرو و سایپا توجه می‌کند.
معظمی در واکنش به این پرسش که به دلیل جایگاه شرکت‌های خودروساز مشمول واگذاری و لزوم برخورداری از مدیریتی توانمند، آیا هر شرکت و‌گروهی اجازه خرید این بلوک‌ها را می‌تواند داشته باشد؟ خاطرنشان کرد: برای خرید عمده شرکت‌هایی مانند مخابرات علاوه بر توان مالی متقاضیان، به وضعیت توان مدیریتی نیز توجه ویژه‌ای می‌شود، اما در دیگر عرضه‌ها به دلیل لزوم پرداخت ۳درصد وجه معامله از سوی متقاضیان، هر‌گروهی می‌تواند وارد شود چرا که چنین ریسکی وجود دارد.
وی ادامه داد: این درحالی است که با در نظر‌گرفتن بدهی‌ها و‌گردش مالی بسیار قابل توجه خودروسازها از یک طرف و نبود بخش خصوصی واقعی توانمند از طرف دیگر، هر شرکت سرمایه‌گذاری معمولی نمی‌تواند از عهده مدیریت و رفع مشکلات خودرویی‌ها برآید و به نظر می‌رسد نهادهای عمومی از توان مدیریتی بهتری برخوردارند.
معظمی در خصوص جایگاه شورای رقابت در عرضه بلوکهای ۱۸درصدی ایران خودرو و سایپا توضیح داد: شورای رقابت که در مورد معامله مخابرات حساس بود، باید قبل از عرضه سهام دو شرکت ایران خودرو و سایپا مخالفت خود را با حضور برخی متقاضیان اعلام کرده و اسامی‌گروه‌هایی را که نمی‌توانند در این عرضه‌ها حضور داشته باشند، اعلام کند.
تعیین جایگاه نظام حاکمیت شرکتی قبل از واگذاری
در همین باره یک حسابدار ارشد گفت: قبل از واگذاری بلوکی سهام ایران خودرو و سایپا، باید چگونگی اداره این دو خودروساز بزرگ و جایگاه نظام حاکمیت شرکتی آنها مشخص شود.
یحیی حساس یگانه در گفت‌وگو با فارس در رابطه با جایگاه نظام حاکمیت شرکتی در واگذاری شرکت‌های بورسی از جمله ایران خودرو و سایپا اظهار داشت: این نظام در حالی ۴ هدف اصلی و مهم شامل پاسخگویی مدیران، شفافیت شرکتها، رعایت انصاف و رعایت حقوق همه ذی‌نفعان را دنبال می‌کند که در جریان واگذاری سهام عمده شرکتها، مکانیزم‌های درونی و بیرونی شرکتها دچار تغییر و تحول می‌شوند.
وی ادامه داد: این در حالی است که با عنایت به قانون تجارت و نحوه انتخاب هیات‌مدیره شرکتها و تحت کنترل بودن آن توسط سهامداران عمده، همچنین با در نظر‌گرفتن دولتی بودن برخی شرکت‌های سهامی عام، جایگاه نظام حاکمیت شرکتی در کشور بسیار ضعیف است. بر همین اساس است که هدف اصلی اجرای اصل۴۴ چابک‌سازی و خروج شرکتها از قید و بندها و کنترل‌ها و کاغذبازی‌ها است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: واقعیت این است مدیر یک شرکت در شرایطی خصوصی فکر و مدیریت می‌کند که دارای سهامداران خصوصی باشد، اما به دلیل انتخاب مدیران شرکت‌های دولتی از بدنه، تمام انگیزه و توان مدیر شرکت دولتی متوجه حقوق و پاداش است، بنابراین قبل از واگذاری بلوکی سهام ایران خودرو و سایپا، باید چگونگی اداره این دو خودروساز بزرگ و جایگاه نظام حاکمیت شرکتی مشخص شود.
حساس یگانه در برابر این نکته که با توجه به نبود دستورالعمل نظام حاکمیت شرکتی و در دست تهیه بودن آن توسط مسوولان بورس، چگونه می‌توان بخش‌های با اهمیت این نظام را در شرکت‌های بورسی از جمله ایران خودرو و سایپا لحاظ کرد؟ پاسخ داد: این نکته درست است اما در قانون تجارت و همچنین قانون بازار اوراق بهادار برخی موارد جزئی آمده است.
از طریق نظام حاکمیت شرکتی و تحت نظارت بودن شرکتها توسط همه سهامداران حقوقی و حقیقی به طور قطع ۴ هدف مدنظر این نظام مهم محقق خواهد شد و انگیزه مدیران برای مدیریت و پاسخگویی به سهامداران افزایش یافته و در نتیجه رونق و رشد ارزش افزوده محقق خواهد شد.
ارسال نظر