در گفت‌وگو با رییس هیات‌مدیره سرمایه‌گذاری استان مرکزی تشریح شد
همه چیز درباره «عدالت» پس از انحلال کارگزاری
اینها بخشی از گفته‌های مدیرعامل و رییس هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری استان مرکزی است.
اینها بخشی از گفته‌های مدیرعامل و رییس هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری استان مرکزی است.
«علی اکبر باقرشاهی» که رییس هیات‌مدیره تعاونی شهرستان «زرندیه» نیز هست، طی گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار ما کارکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را بعد از انحلال کارگزاری سهام عدالت تشریح کرده است. وی انتقال پرتفوی عدالت به سرمایه‌گذاری‌های استانی را مشروط به امضای وکالتنامه سازمان خصوصی‌سازی می‌‌داند و نیمه بهمن ماه را زمانی برای اولین مرحله از انتقال پرتفوی اعلام می‌‌کند.
به گفته وی 30 شرکت سرمایه‌گذاری استانی و بقیه شرکت‌های تعاونی شهرستانی تشکیل شده‌اند و مشمولان هر استان با مراجعه به تعاونی‌ها و عضویت در آنها، میتوانند در مدیریت شرکت‌ها اعمال نظر کنند.
«باقرشاهی» هزینه‌های اجرای طرح سهام عدالت از ابتدای فعالیت تا پایان شهریور ماه ۸۸ را بالغ بر ۸۵میلیارد تومان عنوان می‌‌کند. ادامه این گفت‌وگو در پی می‌‌آید:
با توجه به اینکه کارگزاری سهام عدالت چند ماهی است که مطابق قانون منحل شده، فرآیند انتقال شرکت‌های حاضر در پرتفوی این کارگزاری به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
همان طور که اشاره کردید بر اساس صورت جلسه مجمع فوق‌العاده مورخ ۳۱ شهریور ماه ۸۸، شرکت کارگزاری سهام عدالت منحل شده و این شرکت هم اکنون در مرحله تصفیه قرار دارد.
پیش‌بینی میشود تا خرداد ماه سال آینده ختم تصفیه این شرکت اعلام و کلیه سهام موجود در سبد کارگزاری که مربوط به مشمولان مرحله اول، دوم و بخشی از مرحله سوم به میزان 20هزار‌میلیارد‌تومان، به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار شود. تقسیم پرتفوی 20هزار میلیارد تومانی بین 30 شرکت سرمایه‌گذاری استانی بر چه اساسی صورت میگیرد و معیار واگذاری سهام بر چه مبنایی انجام میشود؟
به استناد ماده ۳۶قانون اجرایی سیاست‌های اصل۴۴ و ماده ۶تصویب نامه فوق، سازمان خصوصی‌سازی مکلف است سهام بنگاه‌های قابل واگذاری را مستقیما بین شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تقسیم کند. سهم هر یک از شرکت‌های سرمایه‌گذاری متناسب با تعداد اعضای تعاونی‌های شهرستانی هراستان، به ازای هر نفر ۱۰میلیون‌ریال تا سقف ۵نفر برای هر خانوار تعیین خواهد شد.
آیا تاکنون انتقال سهامی از پرتفوی «عدالت» به «استانی»ها صورت گرفته است؟
خیر، این مساله تاکنون محقق نشده، چرا که سازمان خصوصی‌سازی این امر را مشروط به امضای وکالتنامه کرده است. البته مقرر شده در صورت رفع مشکلاتی که متن وکالتنامه دارد، اواسط بهمن ماه جلسه‌ای با حضور ۳۰ شرکت سرمایه‌گذاری استانی جهت انتقال اولین مرحله پرتفوی انجام شود.
وکالتنامه‌ای که به آن اشاره کردید، به طور مشخص چه ابهامات و ایرادی دارد؟
جهت انتقال سهام موجود در سبد شرکت کارگزاری سهام عدالت، سازمان خصوصی‌سازی خواستار وکالتنامه و امضای یک قرارداد بود که از نظر ما - شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی- ایراداتی به آن وارد بود.
ما معتقدیم که برخی از بندهای وکالتنامه با روح کلی اصل44 قانون اساسی و فلسفه وجودی سهام عدالت منافات دارد.
سه ایراد کلی وکالتنامه شامل موضوع معامله، تعهدات خریدار و آزادسازی سهام وثیقه است.
در ماده 3وکالتنامه که شامل موضوع قرارداد درج شده، به روح واگذاری سهام عدالت توجه نشده و عبارت فروش سهام به جای واگذاری درج شده است.
از طرف دیگر در ماده ۱۸ این قرارداد در خصوص تعهدات خریدار و اختیارات ناشی از مالکیت سهام موضوع قرارداد در قالب وکالت تا پایان زمان واگذاری سلب شده که با روح تشکیل کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری در تضاد است.
سومین ایراد هم به «آزادسازی سهام وثیقه»، «مدت زمان تصفیه» وکل وکالتنامه مورد تقاضا از دیگر بندهای مورد اعتراض شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به شمار می‌‌رود.
آیا این ایرادات تا به حال به نتیجه خاصی رسیده‌اند؟
به نظر میرسد با مساعدت شرکت‌های سرمایه‌گذاری و همکاری سازمان خصوصی‌سازی بندهای مورد اشاره، حل و فصل شود. امیدواریم در آینده نه چندان دور، کلیه شرکت‌های سرمایه‌گذاری اقدام به امضای وکالتنامه کنند. با امضای این قرارداد‌ها، حدود 20هزار‌میلیارد‌تومان سهام به سرمایه‌گذاری‌های استانی منتقل میشود که سهم سرمایه‌گذاری استان مرکزی بالغ بر 394میلیارد‌تومان سهم است.
اقساط دولت از محل سود سهام به چه شکلی محاسبه میشود و در صورت عدم پرداخت اقساط طی ۱۰ سال، قانون چه چیزی پیش‌بینی کرده است؟
در خصوص نحوه محاسبه اقساط دولت، طبق تبصره 1ماده 6تصویب‌نامه شورای عالی اجرایی سیاست‌های اصل44، قیمت سهام باید طی مدت 10سال از تاریخ واگذاری و از سود این سهام و تقریبا هر ساله 10درصد از قیمت سهام باز پرداخت شود. در 2سال اول واگذاری با مساعدت دولت، مقداری از میزان دریافت این اقساط به سال‌های آتی موکول شده است. در صورتی که دولت نسبت به دریافت سود در سال‌های آتی پافشاری کند، به نظر میرسد عملا سودی بابت تقسیم بین مشمولان باقی نخواهد ماند. در این راستا به نظر میرسد چانه‌زنی‌هایی در خصوص طولانی کردن مدت اقساط به 15یا 20سال یا دریافت عمده اقساط در سال‌های پایانی باید شروع شود.در صورتی که طی 10سال، بهای سهام واگذار شده به طور کامل مستهلک نشود، طبق تبصره 3 ماده 6 تصویب‌نامه مورخ 22فروردین ماه 88، شرکت‌های سرمایه‌گذاری مکلف هستند حداکثر ظرف مدت 6ماه راسا نسبت به پرداخت بدهی و تسویه سهام خریداری شده اقدام کنند.
وچنانچه بعد از ۶ ماه سرمایه‌گذاری‌ها پولی به دولت پرداخت نکنند، چه میشود؟
در غیر این صورت سازمان خصوصی‌سازی به میزان مبلغ بدهی تسویه شده، سهام مورد وثیقه را آزاد و نسبت به وصول مطالبات خود از محل فروش سهام باقی مانده، اقدام خواهد کرد.
به نظر میرسد موارد این چنینی نیاز به تاسیس هر چه سریع‌تر کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری را ضروری کرده است. تاسیس کانون در چه مراحلی قرار دارد؟
تشکیل کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری به صراحت در تصویب‌نامه شورای عالی اجرای سیاست‌های اصل44 به منظور مدیریت سهام واگذار شده، آمده است. در حال حاضر مشکل عمده در تشکیل نشدن کانون به عدم تایید صلاحیت بخش عمد‌‌ه‌ای از مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری توسط سازمان بورس برمی‌گردد. همچنین مجمع عمومی کانون جهت انتخاب اعضای هیات‌مدیره و تصویب اساسنامه هم تاکنون برگزار نشده است. امیدواریم با انتقال سهام به شرکت‌های سرمایه‌گذاری تا پایان سال، کانون تشکیل شود. همچنین انتظار داریم با توجه به قسمت پایانی ماده 35 قانون اصل44 که دولت را مکلف به کمک کردن شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی جهت پذیرفته شدن در بورس کرده، سازمان بورس نسبت به آموزش و تایید صلاحیت مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری اقدام کند.
ساختار شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی و سرمایه‌گذاری استانی چگونه تعریف شده است؟
شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی از مجموع شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی تشکیل شده که تعاونی‌های عدالت شهرستانی هم از مجموع مشمولان طرح (مردم) تشکیل شده‌اند. مشمولان برای اعمال مدیریت، ابتدا باید در مجامع شرکت‌های تعاونی شهرستان خود شرکت کرده و در صورت انتخاب شدن به عنوان هیات‌مدیره، میتوانند در مجامع شرکت سرمایه‌گذاری استان خود شرکت کنند. در نهایت هم در صورت تصدی سمت هیات‌مدیره در سرمایه‌گذاری‌های استانی، میتوانند در مجامع شرکت‌های بورسی و احتمالا تصدی کرسی‌های هیات‌مدیره نقش داشته باشد.
تشکیل کانون چه کمکی به فرآیند اعمال مدیریت مردم در شرکت‌ها می‌‌کند؟
پیچیدگی زیادی ندارد. سهامداران (مردم) هم با انتخاب نمایندگان خود میتوانند غیرمستقیم در شرکت‌های واگذار شده اعمال نظر کنند. با تشکیل کانون این روند سریع‌تر انجام میشود و نماینده سهام عدالت در شرکت‌های واگذار شده از بین مدیران سرمایه‌گذاری استانی که خود آنها هم غیرمستقیم توسط مردم انتخاب شده‌اند، معرفی می‌‌شوند.
نقش شرکت‌های تعاونی پس از ثبت نام اعضا، روی ۲اصل استوار خواهد بود، اول؛ مدیریت شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و دوم؛ مدیریت اعضای تعاونی که احتمالا توزیع سود هم با تعاونی‌های عدالت خواهد بود. در مجموع نقش شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در مدیریت سهام واگذار شده، مدیریت کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری، دریافت سود از شرکت‌های سرمایه‌پذیر و فعالیت‌های اقتصادی جنبی خواهد بود.
بعد از انتقال پرتفوی عدالت به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، برنامه‌های افزایش سرمایه و ورود به بورس این شرکت‌ها به چه شکلی پیگیری میشود؟
پس از انتقال سهام به شرکت‌های سرمایه‌گذاری، این شرکت‌ها افزایش سرمایه می‌‌دهند. با توجه به اینکه تعاونی‌های عدالت شهرستانی حق تقدم خود را در افزایش سرمایه آتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری از خود سلب کرده‌اند، مردم مستقیما سهامدار سرمایه‌گذاری‌ها می‌‌شوند. همچنین پس از ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به بورس یا فرابورس، سهام مشمولان در صورت تمایل به فروش به نسبت اقساط پرداخت شده در شرکت بورس یا فرابورس قابلیت نقد شوندگی خواهد داشت.
اخیرا بحث بازپس‌گیری سهام عدالت از برخی مشمولان مطرح شده و ظاهرا قرار است تا سقف 2میلیون برگه سهام از برخی مشمولان باز پس گرفته شود. این خبر تا چه حدی جدی است؟
طبق قانون، دولت مجاز است تا ۴۰درصد مجموع ارزش سهام بنگاه‌های قابل واگذاری در هر بازار موضوع‌گروه دو ماده (۲) این قانون را به ۴۲ میلیون نفر اتباع ایرانی مقیم داخل کشور واگذار کند. پس از مشخص شدن مراحل مختلف سهام عدالت، افرادی که در هیچ کدام از مراحل ۱۳گانه سهام عدالت موفق به دریافت سهام عدالت نشده‌اند و خود را مستحق دریافت این سهام می‌‌دانند، درخواست‌های خود را به سازمان خصوصی‌سازی ارائه می‌‌کنند.
پس از بررسی صحت ادعای افراد، سهام عدالت به آنان تعلق میگیرد. طبعا در سفرهای استانی نیز در خواست برای دریافت سهام عدالت بود که در صورت صحت درخواست‌ها، سهام عدالت تعلق میگیرد. بحث باز پس‌گیری سهام عدالت از مشمولان صحت ندارد. سهامی که به درخواست‌های مردمی یا درخواست در سفرهای استانی به مردم داده میشود از محل ریزش مشمولان در جریان فرآیند ثبت نام در تعاونی‌های عدالت است که در هر مرحله درصدی از افراد به علل مختلف مثل فوت یا عدم تمایل به دریافت سهام یا موارد دیگر، سهام دریافت نمی‌کنند.
پس قرار نیست سهمی بازپس‌گیری شود؟
خیر، چنین بحثی موضوعیت ندارد.
چه پیشنهادهای مشخصی برای بهتر شدن روند فعالیت شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی دارید؟
عدم وجود برنامه‌ریزی همه جانبه در طرح سهام عدالت از نقیصه‌های فعلی این طرح است. برای اجرای موفق‌تر باید برنامه جامع در سطوح اجرایی و سیاست‌گذاری صورت پذیرد.
از طرفی با توجه به عدم توانایی ذاتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری در امر مشارکت در بازسازی شرکت‌های واگذار شده، این نگرانی وجود دارد که شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی توانایی چنین کاری را نداشته باشند و احتمالا برای مدیریت حرفه‌ای شرکت‌های سرمایه‌گذاری با کمبود نیروی متخصص روبه‌رو خواهیم بود که در نظر‌گرفتن برنامه‌ای جامع برای آموزش مدیران و رفع این نقیصه ضروری است. در شناسایی مشمولان نیز به نظر میرسد باید باز نگری صورت پذیرد و از چالش‌های مهم طرح است. از سوی دیگر لزوم تعامل و ارتباط بین طراحان سهام عدالت و دانشگاهیان جهت همفکری و مشارکت در مدیریت شرکت‌های سرمایه‌گذاری از واجبات پیش رو است.
در حال حاضر به دلیل عدم تعریف وظیفه جدی، مدیران تعاونی دچار بی‌انگیزگی شده‌اند و انگیزه کافی برای نوآوری را ندارند. به نظر میرسد تعاونی‌های عدالت را می‌توان به عنوان مرکزی برای مشاوره اعضا جهت فروش یا خرید سهام در هر شهرستان تصور کرد. در نهایت هم فرهنگ‌سازی گسترده می‌‌تواند راهگشایی خوب باشد.
ارسال نظر