کارت قرمز «خصوصی‌سازی» به بزرگان بورس
گروه بورس- معصومه طاهرخانی- علیرضا باغانی: در حالی سازمان خصوصی‌سازی با صدور اطلاعیه‌ای ۵ بازیگر اصلی بورس تهران را از شرکت در مزایده‌های خود «محروم» کرده که مدیران بورس این اقدام را «غیرقانونی» خواندند.
گروه بورس- معصومه طاهرخانی- علیرضا باغانی: در حالی سازمان خصوصی‌سازی با صدور اطلاعیه‌ای ۵ بازیگر اصلی بورس تهران را از شرکت در مزایده‌های خود «محروم» کرده که مدیران بورس این اقدام را «غیرقانونی» خواندند.
به گزارش خبرنگار ما، سازمان خصوصی‌سازی با انتشار اطلاعیه‌ای در یکی از روزنامه‌های سراسری به خریداران بلوک‌های اقساطی هشدار داده تا زمانی که اقساط معوقه خود را پرداخت نکنند، حق حضور در هیچ کدام از مزایده‌های این سازمان را نخواهند داشت.
این 5 خریدار بزرگ بر اساس اعلام خبرگزاری «فارس» شامل شرکت‌های «سرمایه‌گذاری مهر اقتصاد ایرانیان»، «شستا»، «صبا تامین»، «سرمایه‌گذاری معادن و فلزات» و «صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد» هستند که با اطلاعیه جدید سازمان خصوصی‌سازی نباید تا اطلاع ثانوی به فکر شرکت در عرضه‌های اصل44 باشند.
این اقدام سازمان خصوصی‌سازی در شرایطی انجام میشود که مدیرعامل شرکت بورس این رویه را «غیرقانونی» خوانده و تنها شورای عالی بورس را متولی ممنوع‌المعامله کردن سهامداران دانسته است.
متن اطلاعیه چه می‌‌گوید؟
اما در متن اطلاعیه سازمان خصوصی‌سازی اشاره‌ای به نام خریدار خاصی نشده و تنها در چند پاراگراف به تمامی خریدارانی که در عرضه‌های اقساطی این سازمان شرکت کرده‌اند، هشدار داده شده که تا زمان تسویه کامل اجازه شرکت در هیچ مزایده‌ای را ندارند.
در متن این اطلاعیه آمده است: «خریداران قبلی سهام بلوکی اقساطی از سازمان خصوصی‌سازی که بر اساس قراردادهای منعقده، دارای اقساط سررسید و بدهی هستند تا تسویه بدهی‌های قبلی، مجاز به شرکت در مزایده و خرید مجدد سهام عرضه شده توسط این سازمان نمی‌باشند.»
این اطلاعیه که در سایت رسمی سازمان خصوصی‌سازی وجود ندارد و به طور رسمی هم به اطلاع بازار نرسیده، نگرانی‌هایی را در بین فعالان بازار ایجاد کرده است.
از طرف دیگر با توجه به اینکه 5 شرکت یاد شده و به خصوص «مهر اقتصاد» در زمره بازیگران اصلی بازار به شمار می‌‌روند، اعمال سخت‌گیری از جانب سازمان خصوصی‌سازی ممکن است عرضه‌های اصل44 را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
آیین‌نامه کسی را ممنوع‌المعامله نکرده!
نگاهی به ماده 7 آیین‌نامه «نظام اقساطی واگذاری و نحوه دریافت بهای حقوق قابل واگذاری» به صراحت به این نکته اشاره می‌‌کند که چنانچه خریداری نتواند اقساط خود را پرداخت کند، سازمان خصوصی‌سازی میتواند، ضمانت‌هایی را که از وی گرفته مطابق مقررات، به اجرا بگذارد.
ماده ۷ این آیین‌نامه اشاره دارد: «در صورت عدم پرداخت چهار قسط از بدهی ناشی از واگذاری «مورد معامله» توسط خریدار یا خریداران، سازمان خصوصی‌سازی میتواند نسبت به تامین و وصول آن با توجه به وثایق ماخوذه طبق قوانین و مقررات اقدام نماید و عندالاقتضاء مطالبات قطعی خود را برابر مقررات ماده «۴۸» قانون محاسبات عمومی کشور دریافت دارد. تحقق مفاد این ماده موجب فسخ معامله نمی‌شود.»
چرا ضمانت‌ها را به اجرا نمی‌گذارید؟
در بخش دیگری از آیین‌نامه فروش اقساطی به ضمانت‌های معتبری که سازمان خصوصی‌سازی از متقاضیان خرید سهام دریافت می‌‌کند، اشاره شده است. در ماده ۵ این آیین‌نامه آمده است: در مورد انواع ضمانت‌نامه‌های معتبر قابل ارائه از سوی خریدار در معاملات اقساطی عبارتند از:
الف) ضمانت‌نامه بانکی، ب) ضمانت‌نامه صادر شده از سوی موسسات اعتباری غیر‌بانکی که دارای مجوز لازم از طرف بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هستند، ج) ضمانت‌نامه بیمه‌ای، د) وثیقه ملکی معادل نود درصد ارزش کارشناسی رسمی آن، ه) انواع اوراق مشارکت که از سوی دولت یا بانک‌ها تضمین شده باشد، و) سهام شرکت‌های سهامی عام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به ماخذ هفتاد درصد ارزش روز آن، ز) سفته با امضای صاحبان امضای مجاز با مهر شرکت، ح) مطالبات قطعی شده قراردادها از سوی دستگاه‌های اجرایی و ذی‌حسابان مربوط و ط) ترکیبی از موارد فوق.
آیین‌نامه به صراحت اشاره می‌‌کند که ضمانت‌نامه‌ها در صورت لزوم قابلیت اجرایی و پیگیری تا مرحله نقد شدن را دارند. ولی اینکه چرا سازمان خصوصی‌سازی به جای پیگیری موارد آیین‌نامه به یکباره تصمیم به صدور اطلاعیه یکجانبه گرفته، سوالی است که هنوز پاسخی برای آن نیست.
250میلیاردی که هلدینگ‌ها بردند
پیگیری‌های خبرنگار ما برای گرفتن جزئیات معوقات این ۵ خریدار به موبایل‌های بی‌جواب معاونان و رییس سازمان خصوصی‌سازی رسید. از طرفی بر اساس آخرین اطلاعاتی که «کرد زنگنه»، رییس سازمان خصوصی‌سازی در نشست خبری خود در نمایشگاه بورس ارائه کرده، تا پایان ۹ ماهه امسال تنها ۲۵۰میلیارد تومان اقساط از خریداران دریافت شده است. این رقم هم به طور مستقیم به حساب شرکت‌های مادرتخصصی مربوطه واریز شده و رقمی به خزانه نرفته است. البته «کرد زنگنه» نه تنها اشاره‌ای به رقم دقیق اقساطی که امسال باید دریافت شوند، نکرده، بلکه صحبتی هم از میزان معوقات به میان نیاورده است.
شاید فقط 300میلیارد تومان
در عین حال «فارس» رقم مطالبات معوق را ۳۰۰میلیارد تومان عنوان کرده است.
بررسی‌های به عمل آمده از جزئیات این اقدام سازمان خصوصی‌سازی نشان می‌دهد، این 5 بدهکار و خریدار بلوک‌های مدیریتی و از 200 تا هزار و 60میلیارد تومانی شرکت‌های ملی مس، فولاد مبارکه، ایرالکو و تراکتورسازی نتوانسته‌اند بیش از یک قسط را پرداخت کنند و سازمان خصوصی سازی در شرایطی از اعلام رقم دقیق اقساط پرداخت نشده پرهیز کرده اما تخمین زده میشود حدود 300میلیاردتومان اقساط پرداخت نشده است.
از این حجم، مبلغ ۴۲میلیاردتومان مربوط به توسعه معادن و فلزات، ۲۰میلیاردتومان به صبا تامین، بالغ بر ۱۰۰ میلیارد تومان شستا، ۵۰میلیاردتومان به صندوق کارکنان فولاد و مابقی مربوط به مهر اقتصاد است.
«بورس» حق مسلم همه!
در همین حال مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران، ممنوع‌المعامله شدن شخصیت‌های حقیقی و حقوقی را از اختیارات شورای عالی بورس دانست.
«حسن قالیباف اصل» در واکنش به نامه‌ای که سازمان خصوصی‌سازی در مورد محروم شدن پنج شخصیت حقوقی از حضور در معامله‌های بلوکی به بورس ارسال کرده است، به خبرنگار ما گفت: همه شخصیت‌های حقوقی و حقیقی باید دسترسی به بورس داشته باشند و محروم کردن آنها از دسترسی به بازار سرمایه و معاملات، مخالف با اصل رقابتی بودن بورس است.
«شورا» حرف آخر را می‌‌زند
وی با بیان اینکه اگر قرار باشد، شخصیت حقیقی یا حقوقی در بازار سرمایه از معاملات عمده یا غیرعمده محروم شود، شورای عالی بورس باید در این زمینه تصمیم‌گیری کند، افزود: شرکت بورس تنها مجری عملیات بازار است و سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان نهاد نظارتی بازار فعالیت می‌‌کند، بنابراین محروم شدن یا ممنوع‌المعامله شدن اشخاص نیز از جمله اختیارات نهادهای نظارتی بازار از جمله سازمان بورس و شورای عالی بورس است.
تکلیف بدهکاران امروز مشخص میشود
وی در پاسخ به این پرسش که شرکت بورس به نامه خصوصی‌سازی در مورد محروم شدن 5 مجموعه «مهر اقتصاد ایرانیان»، «شستا»، «صبا تامین»، «معادن و فلزات» و «صندوق بازنشستگی فولاد» چه پاسخی خواهد داد، گفت: این نامه اواخر هفته گذشته به بورس ارسال شده است و امروز (شنبه) جلسه مشترکی بین سازمان بورس و شرکت بورس برگزار میشود، تا در مورد ترتیب اثر دادن یا ندادن به این درخواست سازمان خصوصی‌سازی تصمیم‌گیری شود.
وی با اشاره به تشریفات قانونی طی شده در انجام معاملات بلوکی گفت: سازمان خصوصی‌سازی به عنوان فروشنده در زمان فروش سهام شرکت‌های دولتی از خریداران ضمانت‌نامه‌های لازم را دریافت کرده است و اگر خریداران به تعهدات خود عمل نکرده‌اند، میتواند از طریق مجاری قانونی اقدام کند و مطالبات دولت را پیگیری کند.
بورس تا زمان قطعیت مسوول است
مدیرعامل بورس افزود: بورس زمانی معاملات بلوکی و عمده را قطعی اعلام می‌‌کند که سند خارج از پایاپای از سوی کارگزار خریدار و فروشنده امضا شود و با امضای این سند در واقع خریدار تمام تعهدات و پرداختی‌های لازم را ارائه کرده است و فروشنده هم تمام این اسناد را قبول دارد، بنابراین بورس پس از طی مدت زمان قانونی تعیین شده، معامله را قطعی اعلام می‌‌کند و پس از آن بورس در زمینه عمل کردن یا عمل نکردن خریداران به تعهدات مسوولیتی ندارد، در واقع بورس تنها تا زمان قطعی شدن معامله مسوولیت دارد.
وی افزود: در جلسه امروز مشخص میشود که سازمان بورس چه واکنشی در زمینه لیست بدهکاران سازمان خصوصی‌سازی خواهد داشت و نهادهای نظارتی بورس نیز چه پاسخی به درخواست سازمان خصوصی‌سازی می‌‌دهند؟
مهر: بدهکاریم، می‌‌دهیم
در این حال یک منبع آگاه نزدیک به مهر اقتصاد ایرانیان در واکنش به نامه درخواست محروم شدن این شرکت سرمایه‌گذاری از معاملات بلوکی بورس به دلیل بدهکاری گفت: اقساط بلوک‌های خریداری شده از سوی مهر درحال پرداخت است و برای برخی از این اقساط استمهال در نظر گرفته شده است.
وی افزود: مهر بابت خرید بلوک ۵درصدی فولاد مبارکه با موافقت وزیر اقتصاد سود سهام سال ۸۷ خود را در مجمع ۸۸ دریافت نکرده است، بنابراین از بابت فولاد مبارکه بدهی به خصوصی‌سازی ندارد، از طرفی دیگر یکی از اقساط تراکتورسازی هم پرداخت شده است. وی در مورد اقساط ایرالکو و تایدواتر گفت: مهر به عنوان خریدار دو بلوک «ایرالکو» و «تایدواتر» به وضعیت این شرکت‌ها و اطلاعات نادرستی که در زمان خصوصی‌سازی این دو شرکت داده شده اعتراض دارد و موضوع پس دادن این دو شرکت را دنبال می‌‌کند، اما با این حال اقساط این خریدها را تا سال گذشته پرداخت کرد و بابت اقساط امسال هم با موافقت وزیر اقتصاد استمهال گرفت، چرا که ایرالکو امسال زیان‌ده شد و از سود تایدواتر هم به شدت کاسته شده است.
اگر «مهر» در بورس نبود...
وی در مورد نامه خصوصی‌سازی گفت: اگر خصوصی‌سازی خواستار محروم شدن مهر اقتصاد از معاملات بلوکی را داشته باید از آن سوال کرد که آیا استمهالی که از سوی خود دولت داده شده را قبول ندارد؛ ضمن اینکه آیا خصوصی‌سازی از حمایت‌های مهر از سهام شرکت‌های اصل چهل‌وچهاری در بورس بی‌اطلاع است و نمی‌داند که مهر به عنوان یکی از بازیگران اصلی بازار اگر تاکنون در بورس نبود، چقدر از رونق معاملات می‌‌توانست کاسته شود؟
فقط به خاطر 5/1قسط معوقه!
در همین حال مرتضی علی‌اکبری، مدیرمالی سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات در مورد بدهکار بودن این شرکت سرمایه‌گذاری به خصوصی‌سازی گفت: بابت خریداری بلوک مس، «ومعادن» به خصوصی‌سازی ۵/۱ قسط بدهکار است که این اقساط هم در جریان پرداخت قرار دارد. به گفته وی، اقساط مس حتی به صورت هفتگی نیز پرداخت میشود، اما شرکت به دلیل کاهش سود شرکت‌های سنگ آهنی از نقدینگی مناسبی برخوردار نیست، بنابراین زمان‌بندی پرداخت اقساط شرکت طبق برنامه انجام نشده است. وی افزود: معادن و فلزات در پرداخت تعهدات‌های خرید مس هیچ مشکلی ندارد و به دلیل کاهش سود برخی از شرکت‌های زیرمجموعه برای پرداخت اقساط نیاز به زمان بیشتری دارد.
ارسال نظر