معاملات آتی سهام از نوروز 89 می‌آید
عکس: دنیای اقتصاد، آکو سالمی

مدیرعامل بورس تهران خبر داد
معاملات آتی سهام؛ نوروز 89
گروه بورس- علیرضا باغانی: پس از آنکه معاملات آتی طلا و سکه در بورس کالا تجربه خوبی را پشت سر گذاشت و به معامله‌گران این بازار بازدهی مناسبی داد، اوراق آتی سهام به زودی به عنوان ابزار جدید معاملاتی در بورس اوراق بهادار تهران به کارگرفته می‌‌شود.
10درصد خرید نقدی، 90درصد اعتباری
بازاری که با توجه به آن که احتمالا مثل معاملات آتی سکه تنها لازم است معامله‌گر حداکثر ۱۰‌درصد از ارزش اوراق خریداری شده را بپردازد، با استقبال سرمایه‌گذاران مواجه خواهد شد. ضمن اینکه تنها سهام شرکت‌های بزرگ و نقد شونده در این بازار قابل معامله هستند که این شرایط به طور قطع به رونق این بازار خواهد افزود.
اما هر چند راه‌اندازی معاملات آتی طلا مدت زمان نسبتا زیادی به طول انجامید، ولی مدیرعامل شرکت بورس از راه‌اندازی بازار اوراق آتی سهم از ابتدای سال 89 خبر می‌‌دهد.
مشکل فقهی فیوچرز سهام حل شد
حسن قالیباف اصل که با خبرنگار دنیای اقتصاد درباره آخرین وضعیت ایجاد فیوچرز سهام سخن می‌‌گفت، افزود: در حال حاضر کارهای مطالعاتی بر اساس تجربه‌های کشورهای دیگر در بازار اوراق آتی سهام به پایان رسیده و گزارش کاملی در این زمینه تهیه شده است، ضمن اینکه کمیته فقهی سازمان بورس هم با راه‌اندازی این بازار موافقت کرده است و در واقع ایجاد اوراق آتی سهام از نظر کمیته مزبور مشکلی ندارد و این بازار با معاملات آتی بر روی تک سهم‌ها می‌‌تواند راه‌اندازی شود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا راه‌اندازی بازار اوراق آتی سهام از سوی شورای بورس نیز به تصویب رسیده است؟ گفت: سازمان راه‌اندازی این بازار را به شورای بورس پیشنهاد داده و این شورا هم با راه‌اندازی بازار مزبور موافقت کرده است.
آغاز فیوچرز سهام با نمادهای بدون گره
سخنگوی بورس اوراق بهادار با بیان این که دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد آتی سهام تهیه شده است، گفت: پس از پایان تدوین دستورالعمل راه‌اندازی اوراق آتی سهام، این بازار در ماه‌های پایانی سال با تعداد محدودی شرکت به صورت آزمایشی آغاز به کار می‌‌کند، البته با شرکت‌هایی که کمتر در گره معاملاتی قرار گرفته‌اند و از قدرت نقدشوندگی بالاتری برخوردارند.
قالیباف بکارگیری یک ابزار جدید معاملاتی برای افزایش نقدشوندگی بازار و اصلاح قواعد معاملاتی را دو هدف اصلی راه‌اندازی اوراق آتی سهام عنوان کرد و افزود: فیوچرز سهام بازاری جدید همراه با قابلیت‌های معاملاتی فراوان است و با توجه به تجربه معاملات آتی طلا، پیش‌بینی ما استقبال فعالان اقتصادی از این بازار نوپا است.
نرم‌افزار اوراق آتی از هند می‌‌آید
مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران در برابر این سوال که نرم‌افزار فیوچرز سهام چگونه تهیه شده است؟ پاسخ داد: هنوز نرم‌افزاری تهیه نشده، اما شرکت بورس هم با بورس ملی هند و هم با شرکت فناوری بورس در زمینه طراحی نرم‌افزار اوراق آتی سهام مذاکراتی داشته است، تا جایی که احتمال خرید این نرم‌افزار از بورس ملی هند بیشتر است، چرا که آنها قول داده‌اند که این نرم‌افزار را 4ماهه اجرایی کنند که با این وصف به احتمال زیاد معاملات در این بازار از ابتدای سال 89 به جریان خواهد افتاد.
چه شرکت‌هایی به اوراق آتی می‌‌آیند
وی در پاسخ به این پرسش که آیا شرکت‌هایی که در این بازار قابل معامله هستند، انتخاب شده‌اند؟ گفت: شرکت‌هایی وارد بازار فیوچرز سهام می‌‌شوند که در تعداد روزهای معاملاتی متعدد نقدشونده بوده و سهم شناور آزاد مناسبی هم داشته باشد که با این وصف به راحتی می‌‌توان شرکت‌های قابل معامله در این بازار را شناسایی کرد.
از معامله شاخص‌ها خبری نیست
وی در پاسخ به سوال خبرنگار دنیای اقتصاد مبنی بر این آیا در این بازار معامله شاخص «INDEX» نیز همانند بازارهای جهانی امکان‌پذیر است؟ این گونه پاسخ داد: در بازارهای اوراق آتی سهام دنیا هم سهام و هم INDEX قابل معامله هستند، اما در کشور ما به لحاظ برخی از مشکلات شرعی معامله شاخص‌ها را نخواهیم داشت و بازار اوراق آتی فقط شامل معاملات آتی سهام است که البته تا زمانی که نرم‌افزار اجرایی نشود، نمی‌توان در مورد مکانیزم معاملات این بازار اظهارنظر دقیقی کرد.
افزایش نقدشوندگی سهام با یک پیشنهاد دیگر
قالیباف همچنین درباره اجرای برخی از پیشنهادهای شرکت بورس در خصوص افزایش نقدشوندگی سهام در بازار گفت: اقدامات انجام شده در مورد افزایش دامنه نوسان و کاهش حجم مبنا برای برخی از شرکت‌ها در راستای پیشنهادهایی بود که ما در قالب گزارش نقدشوندگی سهام به سازمان بورس ارائه کردیم که یکی از این پیشنهادها این بود که برای تعیین قیمت ابتدایی سهام، حراج تک‌قیمتی داشته باشیم، یعنی برای باز شدن قیمت سهم حراجی برگزار شود و برای تعیین قیمت پایانی سهم نیز نیم ساعت قبل از پایان معاملات حراج برگزار شود که این پیشنهاد در هیات مدیره شرکت تصویب و به سازمان بورس ارسال شده است. وی اضافه کرد: در این گزارش در رابطه با رفتارهای مختلف بازار و معامله‌گران در مقاطع خاص استراتژی‌هایی ترسیم شده و شاید برخی از این استراتژی‌ها با توجه به تغییر شرایط بازار اجرایی شود.
گزارش بورس از آثار اجرای طرح تحول
سخنگوی بورس اوراق بهادار تهران در مورد گزارشی که در خصوص آثار اجرای طرح تحول اقتصادی بر شرکت‌های بورسی تهیه شده است، گفت: این گزارش هنوز نهایی نشده و قرار شده است که پس از تکمیل و اصلاحات لازم به شورای بورس ارائه شود، چرا که این گزارش به سفارش و درخواست شورای بورس تهیه شده و از آنجا که وزیر اقتصاد رییس شورای بورس است، در واقع تهیه این گزارش می‌‌تواند آثار اجرای طرح تحول را به بالاترین مقامات اقتصادی کشور بازگو کند که اگر در جایی می‌‌شود کمکی به شرکت‌ها و صنایع حاضر در بورس کرد، این کار انجام شود که در زمینه کمک به شرکت‌ها پس از اجرای لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها هم وزارت اقتصاد و هم وزارت صنایع اعلام آمادگی کرده‌اند. به گفته وی، گزارش شرکت بورس در مورد طرح تحول اقتصادی در حال نهایی شدن است و پس از ارائه به شورای بورس اگر این شورا صلاح بداند، گزارش منتشر
می‌‌شود.
بورسی‌ها مهیا شوند، بعدا طرح اجرا شود
وی افزود: یکی از موارد با اهمیت مطرح شده در این گزارش لزوم تدریجی اجرا شدن طرح تحول برای مهیا شدن شرکت‌ها جهت تطبیق با شرایط جدید است، ولی به هر حال طرح تحول می‌‌تواند تاثیراتی بر سود شرکت‌ها داشته باشد.
دومین شرکت وزارت نفت در مسیر بورس
قالیباف در مورد شرکت‌هایی که در حال احراز شرایط برای ورود به بورس هستند، گفت: بیمه آسیا، بیمه دانا، بانک سرمایه، نفت ایرانول، بیمه معلم و بیمه پارسیان شرکت‌هایی هستند که مراحل پذیرش را می‌‌گذراند که در بین آنها پس از حل برخی از ابهامات بندهای حسابرسی، بیمه آسیا و دانا به زودی وارد بورس می‌‌شوند، که البته شرکت‌هایی مثل سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی نفت و شرکت ملی حفاری هم در مرحله درخواست پذیرش قرار دارند.
مشکل «آسیا» به زودی حل می‌‌شود
وی در مورد بیمه آسیا گفت: بر اساس اخبار رسیده، مجمع وزارت اقتصاد کسری ذخیره بیمه آسیا را تقبل کرده و این نامه به زودی به دست ما می‌‌رسد که پس از دریافت این نامه، بیمه آسیا بلافاصله درج و آماده عرضه در بازار سهام خواهد بود. وی در مورد مزیت‌های قانون جدید بازار سرمایه گفت: مزیتی که قانون جدید دارد، احکام بازار اولیه است و اگر در بازار اولیه پاسخگویی افزایش پیدا کند و نظارت‌ها نیز گسترش یابد، شرکت‌های جدید تمایل پیدا می‌‌کنند که وارد بورس شوند، ضمن اینکه اگر در افزایش سرمایه هم به شرکت‌ها کمک شود، به طور قطع منابع مالی شرکت‌ها نیز توسعه پیدا می‌‌کند.
مدیرعامل شرکت بورس با اشاره به خصوصی‌سازی‌های انجام شده از طریق بورس گفت: خصوصی‌سازی و بورس یک رابطه دو طرفه داشته‌اند، از طرفی بورس به خصوصی‌سازی کمک کرده که بیش از 80‌درصد واگذاری‌ها را از طریق این بازار انجام دهد و بنگاه‌های دولتی با اطلاعات شفاف وارد بورس شده و سهام این شرکت‌ها با کشف واقعی قیمت در بورس عرضه شوند. از طرف دیگر هم این عرضه‌های اولیه موجب شده که بازار سرمایه پررونق شده و سرمایه‌گذاران جدید همراه با این عرضه‌های اولیه وارد بورس شوند.
سهام شرکت بورس چگونه معامله می‌‌شود؟
قالیباف اصل در مورد عملکرد شرکت در 8 ماهه گفت: پیش‌بینی سود شرکت بورس در 6 ماهه از 300 ریال به دلیل پوشش مناسب 288 ریالی به 410 ریال افزایش پیدا کرد و با توجه به رونق معاملات، عملکرد شرکت بورس در 8 ماهه مطلوب ارزیابی می‌‌شود. وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه سهام شرکت بورس با توجه به عدم حضور در فرابورس و بورس چگونه قابل معامله خواهد بود و حدود 6‌هزار سهامدار شرکت به چه صورت می‌‌توانند، دارایی سهام خود را بفروشند یا به آن بیفزایند؟ گفت: در شرکت بورس دفتر سهامی وجود دارد که نقل و انتقال سهام در آنجا صورت می‌‌گیرد، اما خریدار و فروشنده سهام باید همدیگر را از قبل پیدا کرده باشند و بر اساس توافقات قبلی در این دفتر سهام بخرند یا بفروشند که البته در این زمینه رعایت سقف سهامداری اشخاص حقوقی و حقیقی طبق اساسنامه شرکت، ضروری است.
بورسی در دل بورس
او در پایان از احتمال ورود شرکت بورس به بازار سرمایه خبر داد و گفت: با توجه به این که شرکت بیش از 3 سال سودده بوده است، مشکلی برای ورود به بورس ندارد، اما تحقق این اتفاق در گرو نظر سهامداران شرکت است و هنوز در این خصوص برنامه‌ریزی نشده است.
یادآور می‌‌شود، بر اساس اخبار رسیده پیش‌نویس دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد آتی سهام در شرکت بورس اوراق بهادار تهران در ۸ فصل و ۶۶ماده تدوین و به سازمان بورس و اوراق بهادار پیشنهاد شده است.
عکس: آکو سالمی