تلاش برای کنترل بازار - ۵ آذر ۸۸

شروین شهریاری

عکس: حمید جانی‌پور

فعالان بازار سرمایه در هفته جاری احتیاط بیشتری را در عملکرد خود به نمایش گذاشتند به نحوی که کمتر نشانه‌ای از تقاضای بی‌محابا و پرحجم در بازار مشاهده می‌شد.

در واقع بورس تهران هفته جاری را با فزونی عرضه و حاکمیت صف‌های فروش آغاز کرد که این روند در روز دوشنبه با افزایش تقاضای خرید در سهام شاخص بازار تا حدی کنترل شد. البته تلاش مزبور دوام زیادی نداشت زیرا افزایش حجم عرضه‌ها و تشکیل صف‌های فروش در برخی نمادهای معاملاتی مجددا در پایان هفته حاکم شد. بدین ترتیب به نظر می‌رسد در حال حاضر تداوم روند صعودی در بورس تهران نیازمند محرکی جدید و قوی است که البته در غیاب آن، احتمال حاکمیت جو رکود و انتظار در بازار محتمل خواهد بود.

توفان حفاری!

«حفاری» از جمله نمادهایی است که از ابتدای حضور خود در بازار سرمایه توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است. در رفتار شناسی این سهم، حجم بالای معاملات، نوسانات شدید قیمت و شایعات متناقض قابل توجه است. بازگشایی نماد این شرکت در روز گذشته نیز از این قاعده مستثنی نبود و معاملات پرحجمی در حد بیش از ۵/۳‌درصد مالکیت شرکت را رقم زد. به نظر می‌رسد در حال حاضر عواملی نظیر واگذاری بلوکی و تلاش برای تصاحب کرسی هیات مدیره نقش تعیین‌کننده‌ای در معاملات سهم دارند. این در حالی است که گزارش شش ماهه شرکت با اعلام سود ۲۱۰ و ۲۳۱‌ریالی به ازای هر سهم (در دو سناریوی متفاوت) عملا تحول جدیدی را در افق بنیادی کوتاه مدت شرکت رقم نزده است زیرا اکثر سرمایه‌گذاران انتظار افزایش سودآوری شرکت تا محدوده مزبور را از بدو ورود «حفاری» به بازار در نظر داشتند.

انتظارات ناکام سرمایه‌گذاران

اکثر گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها که به تازگی منتشر شده است نتوانسته نشانه‌هایی در جهت بهبود وضعیت اقتصادی شرکت‌ها را به دست سرمایه‌گذاران دهد. در همین راستا، شرکت سایپا در گزارش شش ماهه خود عملکرد ضعیف‌تری را از لحاظ عملیاتی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته گزارش داده است که عمده‌ترین دلیل آن افت دو‌درصدی حاشیه سود عملیاتی «خساپا» طی این دوره است. شرکت هپکو نیز در این هفته زیان ده‌میلیارد‌تومانی در شش ماهه نخست و تعدیل منفی بیش از ۹۰‌درصدی را به بازار اعلام کرد. واردات بی‌رویه محصولات مشابه و رکود بازار فروش عملا زنگ خطر را برای این شرکت خصوصی به صدا درآورده است. در گزارشی دیگر، سرمایه‌گذاری بوعلی هم گزارش عملکرد خود در سال مالی گذشته با تعدیل منفی از ۱۵۹‌ریال به ۸‌ریال به ازای هر سهم را به بازار اعلام کرد تا عملا از گزند زیان ناشی از فروش سرمایه‌گذاری‌ها و کاهش ارزش پرتفوی سهام در امان نماند. فولاد خراسان نیز تحت تاثیر رکود بازار فولاد، کاهش پیش‌بینی درآمد از ۱۷۲‌ریال به ۶۹‌ریال به ازای هر سهم و زیان ۹‌میلیارد‌تومانی عملکرد خود در شش ماهه نخست را منتشر ساخت. البته در سوی دیگر، یکی از معدود گزارش‌های امیدوار‌کننده هفته جاری به بانک سینا اختصاص داشت که طی نامه‌ای افزایش ۲۰‌درصدی سودآوری در سال جاری را اعلام کرد. این افزایش سودآوری نیز البته از مدتی قبل مورد انتظار سهامداران بانک سینا بوده است و احتمالا تحول قابل‌ملاحظه‌ای در رفتار سرمایه‌گذاران ایجاد نخواهد کرد.

حقوقی‌ها چه می‌کنند؟

در هفته جاری نقش سرمایه‌گذاران حقوقی در بازار نمود بیشتری داشت. در نماد «خساپا» و «خودرو» به ترتیب سرمایه‌گذاری سایپا و سمند با انجام خریدهای کنترلی منجر به تعادل نسبی معاملات در میانه هفته شدند. در نماد «البرز» خریدهای پرحجم چند نهاد حقوقی به رهبری گروه مهراقتصاد به چشم می‌خورد. در نماد «فملی» نیز تلاش مجموعه معادن و فلزات و صندوق بازنشستگی مس منجر به کنترل نوسانات قیمتی سهم در محدوده ۷۵۰۰‌ریال شده است. در تحولی دیگر، پس از قطعی شدن معامله بلوکی «شپنا»، افزایش تحرکات تعاونی وزارت بهداشت موجبات جمع‌آوری صف فروش و افزایش

نقدشوندگی سهام پالایش نفت اصفهان را فراهم کرده است.

رکود در فرابورس

تجربه راه اندازی فرابورس هر چند در روزهای نخست برای سرمایه‌گذاران پرحرارت و جذاب بود اما روند کنونی معاملات در این بازار حکایت از فروکش کردن تب و تاب اولیه و رکود نسبی دارد. سهام عرضه شده در فرابورس نیز اغلب در محدوده قیمت عرضه شده و یا کمتر از آن به سر می‌برند و حجم معاملات نیز کاهش یافته است. به نظر می‌رسد جهت افزایش رونق این بازار نوپا و ایفای نقش مناسب آن در آینده نیاز است تا مسوولان با شتاب بیشتری روند توسعه فرابورس را دنبال کنند که در این میان اقداماتی نظیر تشویق تعداد بیشتری از شرکت‌ها جهت پذیرش سهام در این بازار و نیز تسهیل دسترسی سایر کارگزاران به معاملات فرابورس می‌تواند در زمره اقدامات موثر محسوب شود.