کارنامه فصل اول ۸۸ منتشر شد
تحقق ۵ درصد بودجه ۵ هزار میلیارد تومانی خصوصی‌سازی
ارزش این میزان واگذاری معادل ۵۰۳میلیارد تومان تخمین زده می‌شود. فروش این ۱۴شرکت درحالی صورت می‌گیرد که مطابق برنامه واگذاری‌ها، طی این مدت (سه‌ماه نخست سال) سازمان خصوصی‌سازی باید دست‌کم ۳۷شرکت دولتی را واگذار می‌کرد.
وقتی 5شرکت 99/99درصد می‌ارزند!
بررسی جزئیات واگذاری ۱۴شرکت دولتی مشمول واگذاری نشان می‌دهد که دوشرکت از طریق بورس و ۱۲شرکت دیگر از طریق مزایده به فروش رسیده‌اند.
بانک‌های تجارت و صادرات دو شرکت دولتی هستند که برای اولین‌بار حضور در تالار شیشه‌ای را تجربه کردند، البته با درصدهایی کمتر از آن چیزی که در برنامه آمده بود.
چرا که در جدول واگذاری امسال فروش ۶۰درصد سهام بانک تجارت درنظر گرفته شده بود که تا پایان سه ماهه امسال ۵۱درصد سهام این بانک خصوصی شده که از این میزان ۴۰درصد به سهام عدالت واگذار شده است.
از طرف دیگر نام بانک صادرات در لیست واگذاری‌های سه ماهه دوم سازمان خصوصی‌سازی آمده بود که در سه ماهه اول درصدهایی از آن به بخش خصوصی واگذار شده است، اما میزان درصد واگذاری این صادرات هم مشابه تجارت است و از 60درصد درنظر گرفته شده، فقط 51درصد آن واگذار شده است.
ارزش واگذاری سهام این دو بانک ۱۹۶میلیارد تومان بوده که معادل ۳۹ درصد ارزش واگذاری‌های سه ماهه ابتدای امسال را شامل می‌شود. ارزش ۱۹۶ میلیارد تومانی
دوشرکت بورسی در حالی است که 307 میلیارد تومان مابقی متعلق به واگذاری‌های مزایده‌ای است.
اما در میان ۱۲شرکت مزایده‌ای، سه شرکت «هلیکوپتری ایران»، «گروه ملی فولاد ایران» و «فرآب» بیش از ۳۰۵میلیارد تومان از ارزش مزایده‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.
در واقع بیش از 60درصد از 503میلیارد تومان رقم واگذاری‌های سه ماهه اول امسال سازمان خصوصی‌سازی متعلق به سه شرکت یاد شده است.
از طرف دیگر طیف ۹ شرکت مزایده‌ای واگذار شده متفاوت بوده و در مجموع دومیلیارد تومان از ارزش واگذاری‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. سازمان خصوصی‌سازی با واگذاری ۵شرکت رکورد خصوصی‌سازی را در میان شرکت‌های مادرتخصصی دارد.
این سازمان تا پایان بهار سهام شرکت‌های «اتمسفر»، «قند نیشابور»،«پارس‌متال»، «پمپ‌سازی ایران» و «مارگارین» را به بخش خصوصی فروخته است. اما سازمان «توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران» و «مدیریت منابع ایران» هرکدام با واگذاری دوشرکت در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
طی سه ماهه اول امسال «ایمیدرو»، «گروه ملی صنعتی فولاد» و «خدمات اکتشافی کشور» را به بخش خصوصی واگذار کرده و از طرف دیگر مدیریت منابع آب هم سهام شرکت‌های «فرآب» و «بهره‌برداری از شبکه‌های آبیاری و زهکشی زرینه‌رود» را به فروش رسانده است.
دیگر مزایده‌های مهم سه ماهه اول سال شامل فروش سهام «ماشین‌سازی لرستان» و «ارکان لوله همدان» از زیر مجموعه‌های سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران است.
چقدر پول به خزانه رفت؟
اما سوال اصلی عرضه‌های سازمان خصوصی‌سازی جدای از ارزش واگذاری به رقم نهایی واریزی به خزانه مربوط می‌شود.
به بیان دیگر از آنجا که بسیاری از مزایده‌های سازمان خصوصی‌سازی شرایط اقساطی دارند، بنابراین در نهایت رقمی که به صورت نقد به حساب خزانه واریز می‌شود، ملاک است. به این ترتیب با احتساب شرایط واگذاری برخی از شرکت‌ها که به صوت نقد و اقساط است، از ۵۰۳میلیارد تومان
واگذاری انجام شده، تنها حدود 259میلیارد تومان به حساب خزانه دولت واریز شده، یعنی 51درصد ارزش واگذاری‌ها!
چگونه ۵۰۳میلیارد تومان سهم فروش رفت؟
اینکه سازمان خصوصی‌سازی از برنامه زمان‌بندی خود عقب است، چیزی است که با نگاهی به جدول واگذاری‌ها می‌توان تا حدودی به آن پی برد. پیش‌بینی وضعیت موفقیت یا عدم موفقیت این سازمان در عرضه‌های آینده چیزی است که ارتباط مستقیمی هم با وضعیت اقتصادی کشور و هم با وضعیت بورس تهران دارد.
عرضه‌های سه ماهه اول سازمان خصوصی‌سازی در شرایطی انجام شد که بورس در یکی از بهترین شرایط خود قرار داشت. ثبت متوسط بازدهی ۱۶درصدی از ابتدای سال تا خردادماه در کنار سه برابر شدن حجم معاملات سه ماهه در مقایسه با زمستان ۸۷ از جمله موارد رونق بورس تهران طی مدت یاد شده بوده است.
اینک باید پرسید در حالی که در بهترین شرایط بورس تنها 2/5درصد برنامه واگذاری‌ها به نتیجه رسیده، در ماه‌های آینده که معلوم نیست شرایط بورس چگونه باشد، واگذاری‌ها راه به کجا خواهد برد؟
در این شرایط با توجه به لزوم واریز ۵هزار میلیارد تومان به خزانه (رقمی که دولت برای درآمد خصوصی‌سازی امسال در بودجه گنجانده است) می‌توان سال سختی را برای سازمان خصوصی‌سازی به لحاظ پوشش درآمدها متصور شد.
تمام 23 شرکتی که جا ماندند!
از میان ۲۳شرکتی که شانس خصوصی‌شدن را از میان ۳۷شرکتی که باید تا پایان خردادماه واگذار می‌شدند، نام برخی شرکت‌های بزرگ دیده می‌شود؛ «حفاری شمال» و «بیمه البرز» دو شرکتی هستند که به ترتیب در گروه یک و دو شرکت‌های مشمول
واگذاری سازمان خصوصی‌سازی قرار داشتند.
این دو شرکت درحالی که تا آخرین روزهای خردادماه صحبت عرضه آن‌ها در تالار شیشه‌ای بود، توفیقی برای ورود به بورس پیدا نکردند.در کنار دو عرضه اولیه مهمی که انجام نشد، واگذاری درصدهای بیشتری از سهام شرکت‌های پالایش نفت اصفهان، بانک ملت و مخابرات ایران هم انجام نشد. دلیل عدم عرضه بلوک ۲۵درصدی سهام «شپنا» به بسته بودن نماد این شرکت و ابهاماتی که در مورد آن مطرح است، باز می‌گردد.
بلوک‌های 5درصدی ملت و بلوک 50 به اضافه یک درصدی مخابرات هم به دلایل شرایط بازار دچار مرور زمان شد و به نتیجه‌ای نرسید. هرچند دو بلوک «ملت» در روزهای آغازین تیرماه عرضه خواهند شد.
سایر شرکت‌هایی که همچنان پرونده واگذاری آن‌ها باز است شامل مواردی است که در پی می‌آید.
«پالایش نمک طبی برلیان» و «کارخانجات تولیدی بهمن» از شرکت‌های تابعه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، «آب و برق کیش»، «خدمات مهندسی برق «مشانیر»، «تولیدی کانال و قطعات بتنی گیلان» و «مقره‌سازی» از ساتکاب همچنان در صف واگذاری به سر می‌برند.
همچنین تعداد شرکت‌هایی که سازمان خصوصی‌سازی باید بفروشد شامل «سیمان لوشان»، «روغن نباتی شیراز»، «رادیاتور اتومبیل آرمکو»، «روغن نباتی جهان»، «ایران پویا - پروفیل یخچال»، «بسته‌بندی مشهد» ، «شکر»، «پلاسکوکار سایپا»، «پشم شیشه ایران»، «جام‌جهان» و «افست» است.
اما تنها شرکتی که شرکت مادرتخصصی زیربناهای حمل‌و‌نقل باید واگذار کند شامل 100درصد سازمان توسعه راه‌های ایران است.
همچنین شرکت ملی نفت ایران باید علاوه بر حفاری شمال سهام شرکت‌های پتروپارس و توسعه پتروایران را به بخش خصوصی واگذار کند.
راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران هم قرار است سهام شرکت «خدمات خط و ابنیه فنی راه‌آهن» و «مهندسین مشاور توسعه راه‌آهن ایران» را واگذار کند.
وزارت آموزش و پرورش هم باید شرکت صنایع آموزشی را تا پایان بهار واگذار می‌کرد که چنین اتفاقی نیفتاده و این شرکت همچنان دولتی مانده است.
بازرگانی دولتی ایران هم گرچه موفق نشد سهام سردخانه زراعی تهران (عامکو) و بین‌المللی بازرسی کالای تجاری را تا پایان خردادماه امسال بفروشد، ولی نام این شرکت‌ها همچنان در لیست واگذاری سازمان خصوصی‌سازی قرار دارد.
در نهایت شرکت مادرتخصصی تولید محصولات کشاورزی، دامی و منابع طبیعی هم باید سهام شرکت‌های کشت‌و‌صنعت شهید بهشتی و گوشت فارس را به بخش خصوصی واگذار کند.
خصوصی‌سازی چه می‌گوید؟
آمار فروش ۵۰۳میلیارد تومانی سازمان خصوصی‌سازی برای سه ماهه اول امسال در حالی است که رییس این سازمان هم به کاهش واگذاری‌ها نسبت به سال قبل اشاره کرد و آن را تایید می‌کند.
غلامرضا حیدری کرد زنگنه در گفت‌و‌گو با «ایرنا» در خصوص عملکرد این سازمان در سه ماهه اول سال جاری، گفت: براساس برنامه‌ها در سه ماهه ابتدای سال جاری قرار بود که سهام 37شرکت از گروه اول و بانک‌ها را عرضه عمومی کنیم که این سازمان علاوه بر بانک‌ها تاکنون سهام حدود 42شرکت را واگذار یا اقدام به درج آگهی برای عرضه کرده است.
کرد زنگنه تصریح کرد: با وجودی که در سه ماهه ابتدای سال جاری بیش از ۵۰۰میلیارد تومان سهام شرکت‌ها واگذار شده، اما این رقم هنوز از واگذاری‌های انجام شده سال قبل کمتر است که امید می‌رود با تدابیر اتخاذ شده به رقم سال گذشته نزدیک شویم.
ارسال نظر