اصغر خندان آستان *

بازار سرمایه کارا و فعال یکی از شاخص‌های نظام اقتصادی کارا است. نظام اقتصادی، نظامی‌است که در آن سرمایه یکی از مهم‌ترین عوامل تشکیل‌دهنده آن است که البته خود سرمایه در این مجموعه می‌تواند مصادیق متعددی را در بر گیرد که در ادبیات مالی به آن به‌طور گسترده اشاره شده، بنابراین ضرورتی برای بیان آن در اینجا نیست. به این مثال توجه فرمایید: فردی را در نظر بگیرید که سرمایه‌ای (وجه نقد) را در اختیار دارد، وی قصد بهره‌برداری از سرمایه خود را دارد بدین منظور با گزینه‌های متعددی برای سرمایه‌گذاری مواجهه می‌شود ، گزینه‌های نظیر: ۱- سپرده گذاری در بانک ۲- استفاده از مشاغل آزاد ۳- استفاده از بازار سرمایه و غیره که نمونه‌هایی از این فرصت‌های موجود برای سرمایه‌گذاری می‌باشند. حال بین گزینه‌های مطرح شده نیز رقابتی هر چند نامشهود برای جذب نقدینگی (سرمایه) وجود دارد، رقابتی که هر کدام وعده دادن سود بالاتر، تضمین اصل سرمایه‌گذاری، ریسک کمتر و غیره را مطرح می‌کند، آیا بر حسن موقعیتی با چنین بازار سرمایه ناکارآمد امکان رقابت برای جذب سرمایه‌های مردم وجود دارد؟ آیا حرفه تحلیل‌گری و کارگزاری آن چنان پویا است که به فرد مشاوره‌های لازم در ارتباط با سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ارائه دهد و در نهایت وی را برای چنین کاری ترغیب کند؟ آیا نرخ بالای سود سپرده‌های بانکی که ریسکشان نسبت به بازار سرمایه بسیار ناچیز است، فرد را برای سرمایه‌گذاری در بانک قانع نخواهد کرد ؟ و موارد متعدد دیگر که به سدی در راه پیشرفت بازار سرمایه در کشورمان است. آیا می‌توان به پیشرفت بازار سرمایه در کشور امیدوار بود؟

برای بین‌المللی شدن بازار سرمایه کشورمان یا کلا جذب سرمایه‌گذاری خارجی نیز موانعی وجود دارد. موانع و مشکلاتی نظیر درجه نسبتا بالای ریسک سرمایه‌گذاری در کشور که خود به دلیل عواملی نظیر الف - عدم ثبات در تصمیمات اقتصادی، ب- عدم همگن شدن گزارش‌ها و فعالیت‌های مالی شرکت‌ها با معیارهای مالی جهانی ج- قوانین دولتی و دست‌و‌پاگیر سرمایه‌گذاری در کشور د- عدم انعطاف پذیری قوانین مالی کشور هـ- عدم عضویت در سازمان تجارت جهانی و- و دیگر مواردی که مانع در راه جهانی شدن بازار سرمایه کشورمان تلقی می‌شوند. موانعی که با تصمیمات درست و درایت بالا قابل حل است.

خوشبختانه با ابلاغ اصل ۴۴ و رهنمودهای مقام معظم رهبری در این زمینه راه برای پیشرفت و بین‌المللی شدن بازار سرمایه کشور هموار شده است. طبق این اصل شرکت‌های بزرگ دولتی قابل واگذاری به عموم مردم است، به‌دلیل سوددهی نسبتا بالای این شرکت‌ها و فعالیت‌های اقتصادی گسترده که در سطح بین‌المللی دارند، تقاضا برای خرید سهام این شرکت چه در سطح داخلی و چه در سطح بین‌المللی بالا است که این خود نوید دهنده فعال شدن و بین‌المللی شدن بازار سرمایه کشور است.

با اقداماتی نظیر ایجاد معافیت‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در بورس، مشاوره و آموزش فراگیر به کلیه مردم ثبات در تصمیمات اقتصادی به معرفی توانمندی‌های شرکت‌ها در عرصه بین‌المللی و اصلاح قوانین اقتصادی کشور می‌توان مقدمات پویای و بین‌المللی شدن بازار سرمایه را فراهم کرد.

* فوق لیسانس حسابداری