سنا - مدیر مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار عملکرد کمیته فقهی این سازمان در خصوص قراردادهای آتی اسلامی را تشریح کرد.دکتر علی سعیدی گفت: به دلیل اهمیت بسزایی که معاملات قراردادهای آتی در بازارهای مالی جهان و کارکرد آنها در حوزه مدیریت ریسک دارند، سازمان بورس و اوراق بهادار با همکاری شرکت بورس کالای ایران، ارائه الگویی را برای استفاده از این ابزار (پوشش ریسک) در دستور کار خود قرار داد.

وی ادامه داد: در همین راستا و به منظور بررسی دقیق و تخصصی اصول کارکردی آتی‌ها و بررسی انطباق آن‌ با موازین شریعت، کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران موضوع آتی‌ها را در دستور کار خود قرار داده است.دکتر سعیدی اظهار داشت : در حال حاضر پنج جلسه از جلسات کمیته فقهی به موضوع قراردادهای آتی‌ اختصاص یافته است و بررسی موضوع به منظور ارائه‌ الگویی جامع از این ابزارها همچنان ادامه دارد.
مدیر مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: نخستین پیشنهاد برای ساختار حقوقی معاملات آتی که با شریعت نیز همخوانی دارد، استفاده از صلح کالی به کالی بود که از 13 نفر از مراجع عظام تقلید نیز استفتاء به عمل آمد و صحت این معامله محرز شد.
وی اضافه کرد: در عین حال برای افزایش وجاهت ساختار حقوقی و فقهی معاملات آتی، مطالعات بیشتری از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار انجام شده است و در کمیته تخصصی فقهی نیز در خصوص راهکارهای جدید بحث و تبادل نظر انجام شد.
دکتر سعیدی افزود: براساس آخرین پیشنهاداتی که در کمیته‌ فقهی مطرح شد، مقرر شد که اساس معاملات آتی‌ بر تحویل کالا گذاشته شود و جهت ارائه ساختار معاملات، چند راهکار پیشنهاد شد که در نهایت ساختار «فروش تعهد خرید» و «فروش تعهد فروش» از جانب خریدار و فروشنده‌ معاملات آتی به تصویب اعضای کمیته رسید. وی اظهار داشت: بر این اساس معاملات آتی بنا بر تحویل فیزیکی است که البته مشارکت‌‌کنندگان در بازار حسب مورد می‌توانند به تسویه نقدی نیز مبادرت کنند.
وی خاطر نشان کرد: همچنین در این جلسات، وجه‌الضمان معاملات (Margin) که از ارکان معاملات آتی در بازارهای نظام یافته است، به عنوان بهایی که جهت معامله این تعهدها داد و ستد می‌شود، مورد تایید اعضا قرار گرفت.
مدیر مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: موضوع فوق پس از تجزیه و تحلیل و پیشنهاد ساختار حقوقی جدید، از مراجع تقلید استفتاء می‌شود که در صورت رای به صحت آن در آینده‌ای نزدیک معاملات آتی کالا اجرایی خواهد شد.
دکتر سعیدی گفت: سازمان بورس و اوراق بهادار بر اساس ساختار حقوقی معاملات آتی، مقررات خاصی را آماده کرده است که به همراه نتایج استفتائات، به شورای عالی بورس و اوراق بهادار جهت تصویب نهایی ارائه کند؛ وی با بیان اینکه هم‌اکنون سیستم معاملاتی آن طراحی و آماده عملیات اجرایی است، اظهار داشت: مطالعات بعدی در خصوص معاملات آتی نرخ ارز نیز در دستور کار کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد.