هومن پاسارگاد *

بیش از چند سال از همایش تامین مالی مسکن در تهران می‌گذرد؛ بگذریم که بسیاری از همایش‌ها، جنبه سرگرم‌کننده به خود گرفته‌اند و نباید دستاوردی عینی را از آنان طلب کرد، اما برای اولین بار در این همایش نام یک نهاد مالی جدید با گوش شرکت کنندگان در آن آشنا شد و حتی فراتر از آن مجوز اولین صندوق زمین و ساختمان نیز در این همایش اعطا شد. در این که هرکدام از همایش‌های این چنینی هزینه‌های بسیاری دارند شکی نیست، همایش مورد بحث نیز با مشارکت سازمان‌ها و ارگان‌های مختلفی از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شده بود، نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، آن است که بودجه این سازمان از منابعی نظیر حق پذیرش و ثبت شرکت‌ها، کارمزد معاملات سهام و.... تامین می‌شود و بنابراین به حکم این که شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران، تامین‌کنندگان بودجه این نهاد خود انتظام هستند، علی‌الاصول این سازمان باید پاسخگویی را اصل اول در فعالیت‌هایش قرار دهد. صندوق‌های زمین و ساختمان یک نیاز را قرار بود برآورده کنند، این صندوق‌ها بر خلاف صندوق‌های مشابه در کشورهای خارجی قرار بود سوی عرضه را در بازار مسکن تقویت کنند و استدلال طراحان این ابزار هم آن بود که با توجه به پیش‌بینی برای رشد تقاضای مسکن در سال‌های آینده لازم است چنین ابزاری طراحی شود، حال با توجه به گذشت چند سال از طراحی آن و نبود حتی یک مجموعه فعال در این حوزه باید به چند سوال از سوی طراحان آن پاسخ داده شود:

۱- آیا اساسا در نیازسنجی اشتباهی رخ داده است؟ شاید با توجه به سیاست‌های دولت چنین نیازی برطرف شده است؟

۲- آیا مجموعه قوانین و مقررات تدوین شده با واقعیات فعالیت در حوزه انبوه سازی سازگار بوده است؟ آن طور که به نظر می‌رسد، فعالان در این صنعت، بسیاری از قوانین تدوین شده را نظری و به دور از واقع نگری می‌دانند، آیا زمان آن فرا نرسیده که به دور از حرکات تبلیغی و پر خرج، با برگزاری چند کارگروه به دعوت سازمان بورس برای رفع این معضل چاره‌ای اندیشیده شود؟

۳- بسیاری از مردم، بنا بر تجربه و علایق سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری در بخش مسکن را بر سایر قسمت‌ها ارجح می‌دانند، از سویی دیگر سرمایه کافی برای جامه عمل پوشانیدن به ایده خویش را در اختیار ندارند، آیا در حالی که مسوولان‌ سازمان بورس احتمالا به پایان دوره مدیریتی خویش نزدیک می‌شوند، می‌توانند به طور مشخص وعده‌ای برای طراحی یک ابزار مالی مناسب با این هدف به عموم سرمایه‌گذاران بدهند؟

۴- اگر در نهایت امکان تحقق این وعده وجود ندارد، بهتر نیست به صورت شفاف اعلام شود؟

*کارشناس ارشد مدیریت مالی