آشنایی با کمیته راهبردی مقابله با بحران

ندا بشیری

هیات تدوین استانداردهای بین‌المللی حسابداری (IASB) و هیات تدوین استانداردهای حسابداری آمریکا (FASB) با یکدیگر مشارکت دارند، تا به صورتی هماهنگ در سطح بین‌المللی، به بهبود استانداردهای گزارشگری مالی کمک کنند.

گروه مشاوره بحران‌های مالی یا کمیته راهبردی مقابله با بحران موسوم به (FCAG) از سوی IASB و FASB US برای رویارویی با بحران مالی اخیر در دنیا به وجود آمد و هدف آن مشاوره به هر دو هیات تدوین استانداردهای حسابداری آمریکا و هیات تدوین استانداردهای حسابداری بین‌المللی، در مورد نقش حسابداری طی دوره بحران، و همین طور تغییرات بالقوه آن است. این گروه در جلساتی که برگزار کرده به این موافقت عمومی ‌رسیده که صورت‌های مالی نقش هدایت‌کننده و اصلی را برای تصمیم‌گیری در گستره وسیعی از خریداران سهام شرکت‌ها و اعتباردهندگان ایفا می‌کند. همچنین این گروه توافق کردند که ارائه صورت‌های مالی در قالب فرمت استاندارد XBRL نیز به گونه‌ای اثر‌بخش، دستیابی استفاده‌کنندگان به اطلاعات مالی را بهبود می‌بخشد و صورت‌های مالی به تصمیم‌گیری آگاهانه سرمایه‌گذاران کمک می‌کند.

با توجه به تعهدات این دو نهاد، موضوعات نوظهور مربوط به بحران جهانی به هر دو هیات مربوط می‌شود. بنابراین این دو هیات یک گروه مشاوره‌ای را با استفاده از هدایت‌کنندگان عالی‌رتبه و دارای تجربه‌های بین‌المللی در زمینه بازارهای مالی تاسیس کرد که در زمینه بحران‌های مالی مساعدت لازم به بازارهای مالی را به عمل آورند. وظیفه اصلی این گروه مشاور که (کمیته راهبردی مقابله با بحران) نامیده می‌شود، رایزنی و مشاوره با دو هیات تدوین استانداردهای حسابداری آمریکا و بین‌المللی در مورد تدوین استانداردهایی است که در وهله اول در بحران‌های مالی جهانی کاربرد داشته و در مرحله دوم تغییرات بالقوه در محیط جهانی را در نظر داشته باشد.

از شروع فعالیت این گروه کمتر از ۶ ماه می‌گذرد و در طول این مدت چندین نشست مشاوره‌ای را بر پا کرده است. ریاست این هیات نیز اکنون با «هروی گلداسمیت» عضو عالی‌رتبه سابق کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده و «هنس هوگرورتس» از کمیسیون بازارهای مالی هلند است.

مناطق مورد هدف کمیته راهبردی مقابله با بحران اقتصادی

گروه مشاوران معمولا به این نکته توجه دارند که چگونه بهبود در گزارشگری مالی می‌تواند در به دست آمدن اطمینان برای سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی، به خصوص در هنگام بحران، کمک کند.

گروه مشاوران همچنین موضوعات عمده و ضروری حسابداری را که نیازمند توجه و رسیدگی سریع هیات تدوین استانداردهای بین‌المللی هستند را نیز شناسایی می‌کند، البته این شناسایی برای مواردی که فوریت کمتری نیز دارند، صورت می‌گیرد. به طور کلی مباحث و موضوعاتی که کمیته، تمرکز خود را بر روی آن‌ها گذاشته، شامل موارد زیر است:

۱ - مشخص کردن موضوعاتی که در هنگام بحران‌های اعتباری جزو موارد مربوط و بااهمیت است و ضرورت رسیدگی به آن یا مواردی که از موضوعات غیر ضروری است و نیازی وجود ندارد که به سرعت به آنها رسیدگی شود.

۲ - محدوده‌هایی که استانداردهای گزارشگری مالی می‌تواند شفافیت بیشتری خلق کرده و به وسیله گزارشگری مالی بر اساس این استانداردها بتوان بحران را پیش‌بینی کرد یا با سرعت بیشتری به بحران واکنش نشان داد.

۳ - موقعیت‌های اولویت داری که IASBو FASB باید در سایه بحران‌های اعتباری درباره آنها مطالعه کنند.

۴ - موقعیت‌های بالقوه ای که نیاز به توجهات آینده IASBو FASB دارد، به این دلیل که از بحران‌های آینده بازار دوری شود.

۵ - هدایت جریان واکنش‌های گزارشگری مالی در مقابل بحران‌های اعتباری، به گونه‌ای که هدف عمومی‌گزارشگری مالی حتی در هنگام بحران‌های اقتصادی نیز تامین شده و به روند بهبود اثرات ناشی از بحران مساعدت کند و مخصوصا این کار برای نهادهای مالی انجام شود.

۶ - یافتن ارتباط بین ارزش منصفانه و همین طور ارزش‌های منعکس شده در ترازنامه به بهای تاریخی با بحران‌های مالی جاری آن زمان قبل و چه در حین زمانی که بحران جریان دارد در واقع کمیته می‌خواهد بررسی کند که آیا نوع انعکاس ارزش‌ها در ترازنامه باعث شده بازارها به سمت بحران پیش رود یا نه؟

گروه کمیته راهبردی مقابله با بحران با ریاست ۲ نفر، یکی از اروپا و یکی از آمریکای‌شمالی اداره می‌شود. این کمیته متشکل از حدود ۲۰ نفر با تجربه بین‌المللی در زمینه اقتصاد و امور مالی است که در بازارهای مالی کار کرده و از طرفی دارای صلاحیت کافی در زمینه شفافیت گزارشگری اطلاعات مالی باشند. همچنین بنا به نیاز کمیته، گروه‌های مشاوره‌ای فرعی نیز برای این کمیته اصلی، تشکیل خواهد شد که ممکن است به موضوعات گوناگونی مرتبط باشد.

یکی از مهمترین کارهایی که این کمیته می‌کند؛ اطلاع رسانی درخصوص نتیجه تحقیقات و گزارش اوضاع بحران و آموزش در این زمینه است. این کمیته اقدام به برگزاری جلسات عمومی ‌و بعضا خصوصی با صلاحدید کمیته می‌کند که به صورت چرخشی در نیویورک و لندن برگزار می‌شود.

برای اطلاع‌رسانی بیشتر در این کمیته نیز از امکانات کنفرانس ویدیویی ماهواره‌ای استفاده می‌شود تا در اقصی نقاط جهان افراد مجاز، قادر به شرکت در آن باشند و اطلاع‌رسانی به گونه ای گسترده تر انجام پذیرد.

در حال حاضر اعضای دائمی‌این کمیته را ۵ نفر آمریکایی، شامل نائب‌رییس فدرال رزرو و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بازنشستگی، کمیسیون اوراق بهادار، کمیسیون حسابداران رسمی‌ و ... تشکیل می‌دهند همچنین یک نفر از آرژانتین، یک نفر از نیوزلند، یک نفر از طرف انجمن بیمه‌گران انگلستان، دو نفر ژاپن، یک نفر از بانک ملی هند، یک نفر از کامرز بانک آلمان، یک نفر از آفریقای جنوبی، یک نفر از وزارت دارایی ایتالیا، فرانسه و یک نفر به نمایندگی از بانک مرکزی اروپا نیز سایر اعضای این کمیته هستند.

(دانشجوی دکترای اقتصاد بین‌الملل و سرپرست بورس قزوین)