خریدار کیست؟
۸ روز تا معامله یک‌تریلیونی «غدیر»
گروه بورس، معصومه طاهرخانی - سرانجام گمانه‌های بازار درباره معامله بزرگ بورس که طی آن بانک صادرات سهام مدیریتی خود را در سرمایه‌گذاری غدیر عرضه خواهد کرد، روز گذشته به حقیقت پیوست. این خبر را برای اولین مرتبه دنیای‌اقتصاد منتشر کرد. فعالان بازار در حالی دیروز با اطلاعیه عرضه ۵۱درصدی سهام غدیر از سوی بانک صادرات در روز چهارشنبه ۲۳ مرداد ماه جاری مواجه شدند که پیش‌تر واگذاری سهام این شرکت در هاله‌ای از ابهام قرار داشت. مطابق اطلاعیه‌ای که برای عرضه سهام غدیر منتشر شد، ارزش این معامله ۵۱درصدی که بیش از ۳میلیارد سهم شرکت را دربرمی‌گیرد، با قیمت پایه ۲۹۸تومان معادل ۹۲۳میلیارد تومان برآورد شده است. همچنین خریدار یا خریداران باید ۳۵درصد ارزش معامله را که برابر ۳۲۳میلیارد تومان است را در روز معامله به صورت نقد پرداخت کنند.
آیا غدیر ۲۹۸ تومان می‌ارزد؟
همزمان با انتشار خبر این عرضه طی ۹روز آینده، دیدگاه‌ها و در پاره‌ای موارد انتقاداتی هم نسبت به این عرضه مطرح شده است.
تعیین قیمت پایه ۲۹۸ تومانی برای هر سهم غدیر اولین نکته‌ای است که فعالان بازار روی آن دست گذاشته‌اند. برخی معتقدند که این قیمت نه تنها همخوانی چندانی با NAV (خالص ارزش دارایی‌ها) غدیر ندارد، بلکه طبق روال معمول عرضه‌های بلوکی باید اندکی بیشتر از قیمت تابلوی سهم (۲۷۳تومان) باشد. اما گروه دیگری از کارشناسان این نظر را رد می‌کنند و معتقدند پرتفوی غیربورسی غدیر امکان محاسبه دقیق NAV و به تبع آن قیمت‌گذاری کارشناسانه را برای هر سهم غدیر مهیا نمی‌کند.
یک پرتفوی چند لایه
یکی از کارشناسان بازار در این خصوص می‌گوید: یکی از ایرادهای پرتفوی غدیر تمرکز زیاد آن در سهام شرکت‌هایی است که بورسی نیستند و به دلیل نبود ارزش روز برای این شرکت‌ها، نرخ‌گذاری مسیر پیچیده و دشواری را طی می‌کند.
همچنین قرار دادن شرکت‌های بورسی در زیرمجموعه شرکت‌های غیر بورسی (از جمله قرار دادن سهام شرکت‌های سیمانی بورس در هلدینگ «توسعه سرمایه و صنعت غدیر» مشکل محاسبه را دوچندان کرده است.
...و این‌گونه سهام مدیریتی حراج می‌شود
نکته بعدی معامله سهام غدیر به درصد واگذاری برمی‌گردد. واگذاری ۵۱درصد سهام این شرکت یعنی واگذاری تمام مدیریت شرکت.
بنابراین در ارزش‌گذاری این درصد از سهام غدیر ضروری است که ارزش مدیریتی این مقدار سهام مورد توجه قرار گیرد.
این ۹روز ۳۲۵میلیارد تومانی!
مساله دیگری که فعالان بازار نسبت به آن انتقاد دارند، فاصله زمانی ۱۰روزه از زمان اعلام خبر عرضه تا زمان عرضه سهام است.
به عبارت دیگر خریدار یا خریداران ۵۱درصد سهام غدیر باید طی ۱۰روز عملا ۸ روز، با احتساب ۲روز تعطیلی بازار) مبلغ ۳۲۳میلیارد تومان نقدینگی مهیا کنند، امری که با توجه به عرضه سهام مخابرات طی شنبه هفته آینده (۱۹مرداد ماه) بسیار دشوار به نظر می‌رسد، بنابراین این بلوک یک خریدار خاص دارد.
با توجه به شرایط بازار چنانچه نقدینگی مورد نیاز برای این عرضه از بیرون بازار فراهم نشود، فشار مضاعفی بر بازار وارد می‌شود.
اطلاعات نهانی؟ شاید....
فاصله کوتاه ۱۰روز برای تامین نقدینگی و تصمیم‌گیری برای خرید سهام غدیر، این شائبه را میان فعالان بازار به وجود آورده که شاید خریدار یا خریداران احتمالی از قبل تعیین شده‌اند و مذاکرات برای خرید انجام شده است.
چطور ممکن است که یک معامله قریب به یک هزار میلیارد تومانی در بازار در جریان باشد و ۳۲۳میلیارد تومان هم برای شروع کار نیاز باشد و بزرگان بازار یا حداقل فعالان بازار از این معامله بی‌اطلاع باشند؟در رقابتی که قرار است طی ۱۰ روز ۳۲۳میلیارد تومان نقدینگی حاضر شود، نمی‌توان به حضور قوی و چشمگیر بخش خصوصی چندان امیدوار بود و شاید چون گذشته نهادهای شبه دولتی، صندوق‌ها و ... وارد عرصه رقابت شوند.
«غدیری»ها چه می‌گویند؟
در گزارشی که چندی پیش «دنیای‌اقتصاد» منتشر کرده بود، مدیران غدیر اختیار عرضه را متوجه بانک صادرات که سهامدار اصلی غدیر است، دانستند.
اما زمزمه‌هایی هم از نارضایتی غدیری‌ها از قیمت پایه این معامله در بازار شنیده می‌شود. هر چند به طور رسمی واکنشی به آن نشان نمی‌دهند؛ چرا که آنها معتقدند سهام این شرکت پتانسیل‌های بی‌شماری در پرتفوی خود دارد که در قیمت‌گذاری سهام دیده نشده است.
زیان ۲میلیارد دلاری دولت در صورت فروش «غدیر»!
اما خبرگزاری «فارس» هم در گزارشی جداگانه از زیان ۲میلیارد دلاری دولت از فروش ۵۱درصدی سهام غدیر سخن گفته است. این خبرگزاری در تحلیل خود آورده است: «با تکیه بر دارایی‌های بورسی و غیربورسی سرمایه‌گذاری غدیر و ظرفیت موجود از یک طرف و در نظر گرفتن خالص ارزش دارایی‌ها NAV از طرف دیگر و همچنین با توجه به قیمت‌گذاری حداقل ۳۰درصد بیشتر از NAV شرکت‌ها در زمان واگذاری سهام بلوکی شرکت‌ها، محدوده قیمتی هر سهم غدیر حداقل ۶۳۰تومان و حداکثر ۷۵۰تومان تعیین می‌شود که معلوم نیست کارشناسان بانک صادرات بر اساس چه روشی و در نظر گرفتن چه متغیرهایی اقدام به قیمت‌گذاری ۲۷۹تومانی هر سهم غدیر کرده‌اند و معلوم نیست چرا بانک صادرات برخلاف دیگر سهامداران عمده قیمت واگذاری سهام مدیریت را کمتر از قیمت تابلوی سهام در نظر گرفته است. با توجه به این نکات در صورت واگذاری ۹۲۳میلیارد تومانی بلوک ۵۱درصدی غدیر، دولت ناخواسته حداقل ۲میلیارد دلار از این واگذاری تاریخی بورس زیان خواهد کرد و این زیان و چشم‌پوشی از واگذاری غدیر می‌تواند زمینه‌ساز سوءاستفاده‌های خریداران سهام دیگر شرکت‌ها باشد که این رویه در اصل به معنای نادیده گرفتن حقوق عموم مردم است.
از سوی دیگر بهتر است بعد از مشخص شدن وزیر اقتصاد چنین معامله‌ای انجام شود تا بالاترین مقام مسوول اقتصاد نیز در جریان جزئیات این واگذاری قرار گیرد.
فروش عجولانه چرا؟
ایراد سوم نیز به نحوه واگذاری سهام غدیر مرتبط شده و بانک صادرات در حالی با ۷۷درصد مالکیت اقدام به فروش ۵۱درصد از سهام غدیر خواهد کرد که اگر این واگذاری در راستای اصل۴۴ باشد چرا تمام مالکیت خود را واگذار نمی‌کند و اگر بحث بر اجرای آیین‌نامه‌های سازمان بورس مبنی بر عدم بنگاه‌داری بانک‌ها است، چرا به یکباره تصمیم به فروش عجولانه غدیر آن هم به نرخ‌های بسیار پایین می‌کند.
این در حالی است که با توجه به سرمایه ۶۰۷میلیارد تومانی غدیر هر یک تومان افزایش یا کاهش قیمت واگذاری سهام غدیر یعنی ۶۰۷میلیارد تومان نوسان که با توجه به حساسیت‌های موجود در بازار سرمایه به نظر می‌رسد در واگذاری چنین شرکت‌هایی باید دقت عمل بیشتری اجرا شود.
با این همه پیشنهاد می‌شود دولت با در نظر گرفتن کارگروهی ویژه نسبت به این واگذاری که با زیان حداقل ۲میلیارد دلاری همراه خواهد بود از تبعات منفی آن در آینده جلوگیری کند.»
اما باز یک سوال اساسی، خریدار کیست؟
ارسال نظر