سلمان خادم المله
بدون شک از دید یک سرمایه‌گذار در عمل هیچ‌چیز شیرین‌تر از کشف روندهای موجود در بازار و کسب بازده نیست.

جدای از جذابیت‌های عملی و پرسود شناسایی این گونه روندها برای سرمایه‌گذاران فعال در بازار، شناخت چنین روندهایی از دید محققان و پژوهشگران علاقه‌مند در زمینه مسائل اقتصادی بسیار پراهمیت است کشف زوایای پنهان بازارهای مالی و مقایسه نتایج واقعی موجود در یک قلمرو زمانی و مکانی خاص با مفاهیم و تئوری‌های ارائه شده در طول زمان بر پایه مفروضات خاص (و بعضا غیر واقعی) و درنهایت دستیابی به درک و شناخت عمیق‌تر و وسیع‌تر پیرامون آن تئوری یا مفهوم
ابطال آن تئوری و کمک به توسعه و غنای بازار سرمایه، بسیار جذاب است.
شواهد تجربی فراوانی در نقاط مختلف دنیا حکایت از وجود الگوهای تکرارپذیر در طول زمان دارد این امر با مفاهیم بازار کارا و تئوری‌های مرتبط با آن سازگار نیست (اساس و بنیان مفهوم کارایی بازار و تئوری‌های نوین مالی بر غیرقابل پیش‌بینی بودن رفتار
بازار در بلندمدت بنا نهاده شده ‌است).
جمع کثیری از محققین در سال‌های اخیر ریشه‌های این پدیده‌ها را در مباحث مالی رفتاری (Finance Behavioral) جست‌وجو می‌کنند. یکی از معروف‌ترین این روندها بی‌نظمی‌های دوره‌ای (Seasonal anomaly) است که توجه خود را به کشف روندهای دوره‌ای موجود در بازار معطوف می‌سازد.
در بین این بی‌نظمی‌های دوره‌ای که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، اثرات تقویمی (Calender Effect) جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند.
اثرات تقویمی توجه خود را به بررسی رفتار بازار در اوقات مختلف سال (از جمله اثر ابتدای سال یا January Effect) اوقات مختلف ماه (شامل اثر گردش ماه یا (Turn of the Month) اوقات مختلف هفته (اثر روزهای هفته یا Day of the week Effect) و روزهای قبل و بعد از تعطیلات مناسبتی (اثر تعطیلات یاHoliday Effect) معطوف می‌سازد. (حساب تعطیلات مناسبتی از تعطیلات آخر هفته جدا است)
بررسی اثر تعطیلات مناسبتی، به عنوان زیرمجموعه اثرات تقویمی (شاخه‌ای از مالی رفتاری)، بر بازده و حجم معاملات در روز قبل و بعد از تعطیلات مناسبتی توجه ‌می‌کندو به دنبال این است تا ببیند آیا تفاوت معنی داری بین بازده و حجم قبل از تعطیلات با بازده و حجم سایر روزها (مطابق آنچه در بسیار‌ی از بازارهای نقاط مختلف دنیا دیده شده) و نیز بین بازده و حجم پس از تعطیلات با بازده و حجم سایر روزها وجود دارد یا خیر؟
همچنین در صورت وجود بی‌نظمی‌های دوره‌ای به بررسی علل احتمالی این بی‌نظمی‌ها ناشی از حجم روزهای تعطیل و عوامل فرهنگی مرتبط با آن می‌پردازد. همچنین این تحقیق به دنبال آن است تا اثر تعطیلات را از سایر اثرات تقویمی مذکور جداسازی کند.
از آنجا که دانش مالی رفتاری از زمینه‌های کاملا جدید دانش مالی است، اهمیت دارد که تحقیقات آتی به‌سوی این مباحث جدید سوق داده شوند و قابلیت کاربرد و اجرای آن در بازارهای در حال توسعه‌ای چون ایران بررسی شود.
اثر تعطیلات مناسبتی (Holiday Effect) هنوز به طور مستقیم در داخل کشور مورد مطالعه قرار نگرفته است. به‌رغم فقدان سوابق داخلی پیرامون اثر تعطیلات، تحقیقات خارجی زیادی در بازارهای مختلف دنیا (اعم از بازارهای بورس، فیوچر و ...) پیرامون این موضوع صورت گرفته است.
از آنجا که دانش مالی رفتاری از زمینه‌های کاملا جدید دانش مالی است، اهمیت دارد که تحقیقات آتی به‌سوی این مباحث جدید سوق داده شوند و قابلیت کاربرد و اجرای آن در بازارهای در حال توسعه‌ای چون ایران بررسی شود.
کارشناس ارشد مدیریت مالی