مهدی حاجی‌وند

«تصویب واگذاری ۱۰۰ درصد سهام باشگاه راه‌آهن در هیات‌ واگذاری»؛ خبری که پس از قول و قرارهای فراوان، به

خصوصی‌سازی فوتبال ایرانی واقعیت داد. سال گذشته در روز شنبه سوم اردیبهشت بود که هیات‌ واگذاری، عرضه ۱۰۰ درصد سهام باشگاه راه‌آهن از طریق فرابورس را به عنوان آغازگر واگذاری باشگاه‌های فوتبال در کشور تصویب کرد. مصوبه‌ای که به سازمان خصوصی‌سازی اجازه می‌داد تا موسسه فرهنگی ورزشی راه‌آهن را به عنوان صف‌شکن خصوصی‌سازی فوتبال در ایران به بخش خصوصی واگذار کند. پس از انتشار رسمی خبر تصویب واگذاری ۱۰۰ درصد سهام باشگاه راه‌آهن در جلسه مذکور، آگهی واگذاری سهام این باشگاه اعلان رسمی شد تا در مزایده ۱۸ اردیبهشت باشگاه دولتی راه‌آهن از بدنه دولت جدا شود.

اما چند روز بیشتر به آغاز حرکت قطار خصوصی‌سازی فوتبال از ایستگاه راه‌آهن باقی نمانده بود که مدیر عامل شرکت فرابورس دلیل عرضه نشدن باشگاه راه‌آهن را بررسی مسائل حقوقی نحوه واگذاری از طریق فرابورس عنوان کرد.

اساسنامه باشگاه راه‌آهن به صورت موسسه فرهنگی ورزشی بود و به صورت شرکت سهامی نبود. بنابراین نمی‌توانست اوراق بهادار آن در فرابورس مورد معامله قرار گیرد و تصویب اصلاح اساسنامه موسسه فرهنگی ورزشی راه‌آهن در جلسه ۷ خرداد هیات‌ واگذاری، به عنوان راه حل نهایی مشکل واگذاری سهام این باشگاه در فرابورس مطرح شد.

مدیران موسسه فرهنگی ورزشی راه‌آهن برای تحقق خصوصی‌سازی این باشگاه با تشکیل مجمع فوق‌العاده به تغییر شخصیت حقوقی موسسه به شرکت سهامی اقدام کردند و با اصلاح اساسنامه در اداره ثبت شرکت‌ها، سهامی بودن باشگاه راه‌آهن را به ثبت رساندند. بعد از این اقدامات بود که با انتشار دومین آگهی، اجازه واگذاری ۱۰۰ درصد سهام شرکت فرهنگی ورزشی راه‌آهن صادر شد، اما با عرضه سهام این باشگاه به‌دلیل نبود خریدار، آغاز خصوصی‌سازی باشگاه‌های فوتبال ایرانی ناکام ماند. باشگاهی که در رقابت‌های دهمین دوره لیگ برتر فوتبال کشور فانوس به دست بود و برگه زیان‌دهی چند میلیارد تومانی را نیز در جیب دارد.

پس از ناکامی واگذاری سهام باشگاه راه‌آهن در ۵ تیرماه جلسه‌ای برای بررسی دلایل فروش نرفتن سهام راه‌آهن تشکیل گردید؛ جلسه‌ای که به نظر می‌رسد باید پیش از عرضه و برای بازاریابی برگزار می‌شد و سرانجام در ۱۱ تیر توسط هیات‌ واگذاری تصمیم دوباره‌ای گرفته شد تا ۱۰۰ درصد سهام شرکت فرهنگی ورزشی راه‌آهن این بار در ۱۹ تیر واگذار شود. سومین آگهی واگذاری سهام این باشگاه در روزنامه‌ها انتشار یافت تا سه شود و بازی شود.

در اعلان جدید ارزش پایه هر سهم از ۵۹ میلیون و ۱۸۰ هزار و ۳۵۹ ریال به ۴۱ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال؛ ارزش کل پایه سهام قابل واگذاری از ۵۹ میلیارد و ۱۸۰ میلیون و ۳۵۹ هزار و ۳۱۶ ریال به ۴۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال (کاهش ۸/۱ میلیارد تومانی) و مبلغ سپرده شرکت در مزایده هم از یک میلیارد و ۷۷۵ میلیون و ۴۱۰ هزار و ۷۸۰ ریال به یک میلیارد و ۳۴۵ میلیون ریال کاهش یافت. شرایط آسان‌تری هم برای جذب خریدار در نظر گرفته شد؛ از جمله این که حداقل درصد پیش پرداخت نقدی از ۲۰ درصد به ۱۵ درصد کاهش و مدت زمان پرداخت اقساط از ۳ به ۵ سال افزایش داده شد تا خریداران پس از خرید این میزان سهام حداکثر ۲۰ روز کاری نسبت به پرداخت ثمن نقدی معامله اقدام کنند.

و سرانجام در ۱۹ تیرماه سال ۹۰، با عرضه ۱۰۰ درصد سهام باشگاه فرهنگی ورزشی راه‌آهن در فرابورس به ارزش ۴۱میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال، نخستین باشگاه ورزشی در بازار سرمایه واگذار شد. عرضه‌ای که برای آن تنها یک خریدار وارد رقابت شد و بدون رقابت توانست سهام این شرکت را خریداری نماید.

از آن زمان تاکنون، قطار خصوصی سازی در ایستگاه راه‌آهن متوقف است و واگذاری سهام پرسپولیس و استقلال در حد وعده‌هایی چون «سهام سرخابی قطعا در سال ۹۰ واگذار می‌شود»؛ «ارزشگذاری برند سرخابی برای واگذاری»؛ «تکذیب عدم واگذاری استقلال و پرسپولیس»؛ «انتقال سرخابی به گروه ۲ واگذاری‌ها»؛ «احتمال واگذاری سرخابی در نیمه اول سال ۹۱» و «واگذاری استقلال و پرسپولیس تا سال ۹۳» باقی مانده است.

هر‌چند واگذاری سهام دو تیم سرخابی دست‌کم در نیمه اول سال ۹۱ به دور از ذهن است، اما به نظر می‌رسد دست‌اندرکاران امر واگذاری این دو تیم در صورتی که قصد واگذاری سهام سرخابی را داشته باشند باید از هم‌اکنون اقدامی موثر در این زمینه انجام دهند تا شاید روزی شاهد حرکت قطار خصوصی‌سازی فوتبال از ایستگاه راه‌آهن باشیم؛ قطاری که مدت‌ها است با توقف در ایستگاه راه‌آهن خو گرفته است.