آغاز زمستانی بورس تهران

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار، نخستین هفته زمستان امسال را با افت ۱۷۳واحدی شاخص کل و عقب‌نشینی بازده بازار به سطح نازل ۴/۴ درصد از ابتدای سال آغاز کرد.

بدین ترتیب بازار سهام هفته گذشته را با انبوهی از نگرانی‌های سیاسی و اقتصادی پشت سر گذاشت. معامله‌گران در تحولات سیاسی شاهد تداوم جو ناآرام سیاسی به‌رغم تعطیلات سال نو میلادی بودند. در این فضا، هرچند موج جدید تحریم‌ها از سوی ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا در حال برنامه‌ریزی است، اما در کنار آن، موجی از رایزنی سیاسی نیز برای مهار تنش به چشم می‌خورد. در همین حال معاون وزیر امور خارجه چین که به دعوت سید‌عباس عراقچی، معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه کشورمان و به منظور برگزاری کمیته مشورتی به تهران سفر کرده است، روز پنجشنبه با علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه کشورمان دیدار کرد و در این دیدار، مسائل مهم دوجانبه‌، منطقه‌ای و بین‌المللی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

صالحی در خصوص موضوع هسته‌ای با اشاره به توان خوب کارشناسان هسته‌ای کشورمان، طرح گام به گام روسیه را مورد توجه قرار داد و آمادگی کشورمان را برای ادامه مذاکرات یادآور شد.

وزیر امور خارجه با اشاره به تحولات منطقه خاورمیانه، ایجاد حکومت‌های ناشی از رای و اراده مردم را نتیجه نهایی این تحولات عنوان کرد. انتظار می‌رود با گذر روزهای تعطیل سال نو میلادی، مسائل‌ سیاسی نیز با ورود به سال ۲۰۱۲ به صحنه اقتصاد بازگردد.

در همین حال، در حوزه داخلی نیز شروع ثبت نام کاندیداهای نمایندگی مجلس شورای اسلامی و ورود فضای سیاسی کشورمان به یک انتخابات مهم بر بازار موثر است. در حوزه اقتصادی، نایب رییس‌ مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تاخیر در ارائه لایحه بودجه ۹۱ باعث شده تصویب این لایحه با تاخیر مواجه شود، گفت: بودجه سال ۹۱ به احتمال زیاد به صورت دو دوازدهمی به تصویب می‌رسد و تصویب باقی آن به سال آینده موکول می‌شود. در همین حال، وضعیت بازارهای موازی نیز از اهمیت بالایی برای معامله‌گران برخوردار است.

در همین راستا بهای طلا روز چهارشنبه و پنج‌شنبه گذشته افت شدیدی را تجربه کرد که این امر موجب شد سه ماهه پایانی سال ۲۰۱۱ بدترین سه ماهه از سال ۲۰۰۸ برای فلز زرد باشد. از سوی دیگر، پیش‌بینی در مورد نرخ طلا در سال ۲۰۱۲ حکایت از احتمال کاهش قیمت طلا در سه ماهه نخست سال دارد.

در بازارهای جهانی بهبود شرایط اقتصادی ایالات متحده به رشد ارزش دلار و کاهش بهای مواد خام و طلا منجر شده است. در این میان، بهای مس در حد ۷هزار و ۵۰۰دلار در هر تن نوسان می‌کند. بهای آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب یک هزار و ۹۷۶دلار، روی یک هزار و ۷۹۸ دلار و سرب یک هزار و ۹۴۵دلار در هر تن گزارش شده‌اند. بهای بیلت فولادی نیز ۵۶۰دلار در هر تن در بورس لندن قیمت خورده است؛ این در حالی است که به دلیل تعطیلی بازارهای جهانی قیمت‌ها چندان قابل اتکا نیست؛ کارشناسان بازار در انتظار گذر از تعطیلات برای تعیین روند قطعی‌تر فلزات پایه هستند. در همین حال، کاهش ارزش یورو به زیر نسبت ۳/۱در برابر دلار موجب شده است انتظارات برای رشد بهای ریالی محصولات فولادی و پتروشیمی که نرخ‌گذاری‌های آنها براساس قیمت فوب خلیج فارس و نرخ تبدیل دلار به ریال تعیین می‌شود، افزایش یابد.

در بازار سهام همچنین معامله‌گران در حالی هفته کاری را به پایان رساندند که رکود شدید بازار قراردادهای آتی سهام همچنان ادامه داشت. این رکود موجب شده تا در دو هفته اخیر تنها یک قرارداد معامله شود.

رکورد در دادوستد قراردادهای آتی، بازار را از یک ابزار کارآمد و کاهنده ریسک محروم کرده است که انتظار می‌رود برای فعال کردن آن برنامه‌های جدیدی تدوین شود. در همین حال، با نزدیک شدن پایان سال همچنان قفل عرضه‌های اولیه در بورس باز نشده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه دارای شرایطی ضعیف اما با رویکردی متعادل بود که در آن شاخص کل ۴/۶واحد افت کرد و به ۲۴هزار و ۳۲۰ واحد رسید. در بازار چهارشنبه همچنان توجه معامله‌گران به سوی نمادهای کوچک بود که در این بخش البته انتشار برخی گزارش‌ها از جمله گزارش نسوز آذر از تب و تاب گروه کانی غیر‌فلزی کاست. نسوز آذر در بخش عملیاتی با زیان مواجه شده و تنها به مدد سود غیرعملیاتی (درآمدهای متفرقه) از زیان رهایی یافته است که احتمالا این درآمد ناشی از فروش سهام سرامیک‌های صنعتی اردکان بوده است.

در این شرایط، بازار مجددا به سوی گروه قندی گرایش پیدا کرده و بخشی از نمادهای عمده این گروه با صف‌های خرید محدود مواجه شدند.

در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران در نماد تازه‌وارد مارون شاهد برخی اظهار نظرها از سوی سهامداران عمده بودند. این اظهارات در مورد ارزندگی قیمت عرضه سهام در شرایطی منتشر شده است که خبرهای اولیه در مورد خریداران روز نخست، حکایت از خریداری بخش عمده‌ای از سهام مارون توسط پتروشیمی‌های فن‌آوران و لاله و شرکت‌های وابسته به کارکنان برخی از سهامداران مارون دارد. خرید سهام توسط شرکت‌های زیر‌مجموعه وابسته به سهامداران عمده در چند هفته اخیر به ویژه در مورد بانک پارسیان و مارون نگرانی‌هایی را در مورد رعایت صرفه و صلاح سهامداران جز شرکت‌ها به وجود آورده است. انتظار می‌رود دلایل انجام این خریدها و توجیه‌پذیری آنها مورد شفاف سازی قرار گیرد. در گروه پتروشیمی، امروز سه بلوک مدیریتی طرح‌های پتروشیمی داراب، فسا و جهرم در فرابورس عرضه می‌شود. در همین حال روز چهارشنبه نماد پتروشیمی زاگرس برای تعدیل سود احتمالا ناشی از رشد ارزش دلار و افزایش درآمد فروش متوقف شد.

در گروه فلزی، مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت سازمان جنگل‌ها با اعلام اینکه معدن مس سونگون مجوز فعالیت از سوی سازمان جنگل‌ها را ندارد، گفت: مسوولان معدن سونگون تقاضای توسعه فعالیت در ۱۱ هزار هکتار از دیگر اراضی منطقه ارسباران را دارند که به دلیل تخریب بخش وسیعی از جنگل قطعا موافقت نخواهیم کرد.

در گروه غذایی، افزایش مجدد بهای شیر خام موجب تشدید فشارها به شرکت‌های لبنی خواهد شد. بهای شیر خام از ۵هزار ریال در هر کیلو در ابتدای سال به بیش از ۷هزار ریال رسیده است.

در گروه لوازم خانگی، معامله‌گران روز چهارشنبه شاهد عرضه اوراق مشارکت شرکت بوتان برای اجرای طرح ساخت رادیاتورهای آلومینیومی بودند. این اوراق که در حد ۲۰میلیارد تومان منتشر شده بود نزدیک به ۵۰میلیارد تومان تقاضا را ایجاد کرد که در نهایت براساس مقررات اوراق میان خریداران تسهیم شد.

در گروه تجهیزات، برخی خبرهای اولیه در مورد ورود دکل حفاری دریایی حفاری شمال به منطقه آبی خلیج فارس موجب تشکیل صف خرید در این نماد شد. این دکل که سحر نامیده شده است در صورت ورود و عملیاتی شدن، سودآوری حفاری شمال را متحول خواهد کرد. در تحولی دیگر، حفاری شمال دکل ۱۱۹ خود را به جای دکل منفجر شده ۱۱۸ از گمرک ترخیص کرده است.

در گروه حمل و نقل، روز چهارشنبه معامله‌گران شاهد قطعی شدن معامله بلوک مدیریتی تایدواتر بودند. این بلوک ۲۳۶میلیارد تومانی توسط یک شرکت با سرمایه صد هزار تومان که در سیزدهم شهریورماه تاسیس شده، خریداری شده است. حضور برخی از مدیران شرکت خریدار (ساحل آبی درنا) در مجموعه مهر احتمال جابجایی درون گروهی این شرکت را تقویت کرده است.

در مجموع بازار روز چهارشنبه بازار ضعیف اما رو به تعادل بود که در نهایت با حذف قطعی شدن بلوک مدیریتی تایدواتر ارزش کل معاملات به ۳/۳۵ میلیارد تومان رسید. از ۲۴۷نمادی که به روی تابلو رفتند ۱۲۲نماد با کاهش قیمت و ۱۱۹نماد با رشد مواجه شدند. با این کارنامه بازار در کل هفته اول زمستان شرایط ضعیفی را داشت و علی رغم افزایش حجم و ارزش معاملات به دلیل قطعی شدن معامله «حتاید»، شمار خریداران با ۸/۱۱درصد کاهش به ۲۸هزار و ۹۰۲نفر رسید. شاخص بازده نقدی و قیمت به عنوان دماسنج عملکرد سهامداران نیز در هفته مورد گزارش با ۷۰۵واحد کاهش به کار خود پایان داد.