متن کامل گزارش کمیسیون اصل ۴۴ درباره واگذاری سهام شرکت‌های دولتی - ۱۰ دی ۹۰
۴-۲- اقدامات حمایتی در جهت توانمندسازی و توسعه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تعاونی
۴-۲- اقدامات حمایتی در جهت توانمندسازی و توسعه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تعاونی
- واگذاری ایجاد پایانه‌های صادراتی به بخش خصوصی و تدوین دستورالعمل به منظور حمایت از آنها
- ایجاد آزمایشگاه‌های جامع کنترل کیفیت کالاهای صادراتی توسط بخش خصوصی
- تامین منابع مالی بخش خصوصی جهت ورود به بازار خرید گندم
- کمک‌های فنی و اعتباری به بخش خصوصی به شکل یارانه سود تسهیلات بانکی بـرای احـداث مجتمع‌های قالیبافی
- احداث سیلو و احداث واحدهای تولید نان صنعتی
- تدوین آیین‌نامه چگونگی حمایت از تشکیل و توسعه شرکت‌های مدیریت صادرات
- تدوین دستورالعمل چگونگی حمایت از توسعه و توانمندسازی اتحادیه‌ها و تشکل‌های صادراتی
- طراحی و اجرا و پیاده‌سازی سامانه(سیستم) مدیریت یکپارچه زنجیره ارزش نهایی برای حمایت از تولیدات داخلی و توسعه تجارت الکترونیکی
- حذف دریافت مابه‌التفاوت از کالاهای وارداتی و همچنین عدم صدور مجوز ترخیص کالاهای مشمول از سوی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان
- راه‌اندازی سامانه صدور پروانه کسب از طریق اینترنت
- بازنگری آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های جاری و مکانیزه نمودن فرآیندهای اداری و حذف فرآیندهای غیرضروری
- بازنگری و ارائه پیش‌نویس اصلاح قانون مقررات صادرات و واردات
- تشکیل هجده اتحادیه کشوری با هدف افزایش میزان مشارکت اصناف و اتحادیه‌ها در امور مرتبط و واگذاری بخشی از وظایف تصدی‌گری دولت به این اتحادیه‌ها و اصناف
- مشارکت انجمن‌ها و تشکل‌های صادراتی در جلسات تصمیم‌سازی در سازمان توسعه تجارت ایران
- واگذاری اجرای برخی از نمایشگاه‌ها به اتاق تعاون مرکزی و تعاونی‌های مرتبط با موضوع آن نمایشگاه توسط شرکت سهامی نمایشگاه‌ها
انجام کلیه امور مربوط به صدور و تمدید کارت بازرگانی تا تکمیل پرونده در اتاق‌های بازرگانی و صنایع و معادن ایران و تعاون
۵- اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴)قانون اساسی در وزارت جهاد کشاورزی
وزارت جهاد کشاورزی با توجه به ساختار فعالیت خود، دارای سه شرکت مادرتخصصی زیرمجموعه می‌باشد. این شرکت‌ها عبارتند از:
الف- شرکت مادرتخصصی خدمات کشاورزی؛ کلیه شرکت‌ها و بنگاه‌های زیرمجموعه این شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) می‌باشند.
ب- شرکت مادرتخصصی تولید کشاورزی، دامی و منابع طبیعی؛ کلیه شرکت‌ها و بنگاه‌های زیرمجموعه این شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) می‌باشد.
ج- شرکت مادرتخصصی صندوق حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی؛ کلیه شرکت‌ها و بنگاه‌های زیرمجموعه این شرکت، مشمول فعالیت‌های گروه(دو) می‌باشد.
علاوه‌بر شرکت‌های فوق‌الذکر، وزارت جهاد کشاورزی دارای تعدادی شرکت زیرمجموعه است که مستقیما تحت نظارت وزارت جهاد کشاورزی می‌باشند. این شرکت‌ها عبارتند از: صندوق بیمه محصولات کشاورزی، سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران و شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی
۵-۱- واگذاری سهام شرکت‌های دولتی: ابتدا عملکرد واگذاری سهام شرکت‌های دولتی در شرکت‌های مادرتخصصی زیرمجموعه، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
الف- شرکت مادرتخصصی خدمات کشاورزی
شرکت مادرتخصصی خدمات کشاورزی با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد چهار شرکت زیرمجموعه خود را که همگی مشمول فعالیت‌های گروه(یک) بوده‌اند را در برنامه داشته است. این شرکت‌ها عبارتند از شرکت سهامی خدمات هواپیمایی ویژه، شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور، شرکت خدمات حمایتی کشاورزی و شرکت پشتیبانی امور دام کشور. طبق عملکرد ارائه شده، هیچ یک از شرکت‌های فوق به‌صورت قطعی به بخش غیردولتی واگذار نشده است.
- شرکت خدمات هواپیمایی ویژه: این شرکت یک مرحله در فرابورس عرضه شده اما تقاضایی جهت خرید آن نبوده است. لذا پیشنهاد انحلال آن به سازمان خصوصی‌سازی و انتقال وظایف، دارایی‌ها و امکانات آن به سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور یا سازمان حفظ نباتات داده شده است.
- شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور: این شرکت به استان البرز منتقل گردیده و ضمنا ارزیابی شده، آماده عرضه در فرابورس است.
- شرکت خدمات حمایتی کشاورزی: این شرکت در مرحله ارزیابی بوده و واگذاری آن به شرط اهلیت به تصویب رسیده و ارزیابی اموال و دارایی‌های آن توسط سازمان خصوصی‌سازی در حال انجام است.
- شرکت پشتیبانی امور دام کشور:این شرکت با توجه به مصوبه شورای عالی اداری از وزارت جهادکشاورزی منفک و به وزارت بازرگانی منتقل گردیده است.
ب- شرکت مادر تخصصی تولید محصولات کشاورزی و دامی
شرکت مادر تخصصی تولید محصولات کشاورزی و دامی با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد نه(۹) شرکت زیرمجموعه خود را که همگی مشمول فعالیت‌های گروه(یک) بوده‌اند در برنامه داشته است. این شرکت‌ها عبارتند از: شرکت کشت و‌صنعت شهید بهشتی، شرکت کشت و صنعت جیرفت، شرکت کشت و صنعت شهید رجایی، شرکت کشت و صنعت دامپروری مغان، شرکت پرورش کرم ابریشم ایران، شرکت نکاچوب، شرکت جنگل شفارود، شرکت صنایع و بهره‌برداری چوب فریم و شرکت کشاورزی و دامپروری سفید رود. در جدول(۱۱)، وضعیت واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه شرکت مادرتخصصی تولید محصولات کشاورزی و دامی آمده است.
طبق گزارش عملکرد ارائه شده، صرفا صد درصد(۱۰۰درصد) سهام دو شرکت کشت و صنعت جیرفت و کشت و صنعت شهیدرجایی به بخش غیردولتی واگذار شده است. سهام دو شرکت بهره‌برداری و صنایع چوب فریم و شرکت نکاچوب نیز در سال ۱۳۹۰ واگذار شده است. اما اطلاعاتی درخصوص جزئیات آن در دست نیست. همچنین شرکت‌های کشاورزی و دامپروری سفیدرود، شرکت کشت و صنعت دامپروری مغان، شرکت کشت و صنعت شهید بهشتی، شرکت جنگل شفارود، شرکت پرورش کرم ابریشم ایران در مرحله ارزیابی بوده و صورت‌های مالی آنها برای ارزیابی به سازمان خصوصی‌سازی ارسال شده است.
ج- وزارت جهاد کشاورزی
وزارت جهاد کشاورزی با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی، که مشمول فعالیت‌های گروه(یک) بوده را در برنامه داشته است. اما گزارش عملکرد موجود حاکی از عدم واگذاری این شرکت به بخش غیردولتی است.
درخصوص تفکیک وظایف حاکمیتی، تمام یا بخشی از وظایف سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران، شرکت مادرتخصصی صندوق حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی و شرکت خدمات حمایتی کشاورزی نیز توسط کارگروه موضوع تبصره ذیل ماده(۱۳) قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴)، حاکمیتی تشخیص داده شده که موضوع از طریق جهاد کشاورزی در حال پیگیری است.
صندوق بیمه محصولات کشاورزی نیز به دلیل نوع فعالیت آن که بیشتر در تعامل با بانک کشاورزی بوده و مدیر عامل بانک کشاورزی مدیر عامل صندوق بیمه محصولات کشاورزی نیز می‌باشد، به هیأت بانک‌ها منتقل شده است. این صندوق تا قبل از انتقال، اقدامی جهت واگذاری انجام نداده بود و وظایف خود را حاکمیتی قلمداد می‌نمود که با توجه به مصوبات مربوط، حاکمیتی بودن وظایف آن مورد تایید قرار نگرفت و قرار است به بخش غیردولتی واگذار گردد.
خاطر نشان می‌سازد، دو شرکت مادرتخصصی خدمات کشاورزی و شرکت مادرتخصصی تولید محصولات کشاورزی، دامی و منابع طبیعی نیز تاکنون اقدامی جهت تعیین تکلیف حاکمیتی بودن وظایف خود انجام نداده‌اند.
در مجموع در راستای اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴) قانون اساسی و واگذاری بنگاه‌ها و شرکت‌های دولتی، چالش‌های پیش رو در وزارت جهاد کشاورزی عبارتند از:
- سودآوری پایین شرکت‌ها و بنگاه‌های تابعه
- نگرش یکسان به شرکت‌های بخش کشاورزی و سایر شرکت‌های موجود در حوزه صنعت و خدمات
- عدم وجود ساختار و نیروی انسانی مناسب جهت انتقال وظایف تصدی‌گری دولتی به بخش غیردولتی
- وجود دیدگاه‌ها و نگرش‌های مختلف درخصوص وظایف حاکمیتی و تصدی‌گری و نحوه واگذاری تصدی‌گری‌ها به بخش غیردولتی
۶- اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴)قانون اساسی در وزارت راه‌و‌ترابری
وزارت راه و ترابری با توجه به ساختار فعالیت خود، دارای بنگاه‌ها و شرکت‌های فعال در چهار بخش: حمل و نقل جاده‌ای، حمل و نقل ریلی، حمل و نقل دریایی و حمل و نقل هوایی است.
۶-۱- واگذاری سهام شرکت‌های دولتی: ابتدا عملکرد واگذاری سهام شرکت‌های دولتی در شرکت‌های مادرتخصصی زیرمجموعه، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
الف- شرکت مادرتخصصی راهداری و حمل و نقل جاده‌ای(بخش حمل و نقل جاده‌ای):
طبق گزارش ارائه شده درخصوص واگذاری بنگاه‌ها و شرکت‌های دولتی به بخش غیردولتی، شرکت مادرتخصصی راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری پنجاه‌درصد(۵۰درصد) سهام شرکت سهامی خاص مختلط امور حمل و نقل ایران و روسیه(ایرسوتو) را در برنامه داشته است که در حال حاضر صورت‌های مالی این شرکت جهت ارزیابی سهام توسط کارشناسان، به سازمان خصوصی‌سازی ارائه شده است.
ب- شرکت مادرتخصصی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران (بخش حمل و نقل ریلی):
طبق گزارش ارائه شده درخصوص واگذاری بنگاه‌ها و شرکت‌های دولتی، شرکت مادرتخصصی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد چهارده شرکت زیرمجموعه را در برنامه داشته است. این شرکت‌ها عبارتند از شرکت خدمات مهندسی ساختمان و تاسیسات(بالاست)، شرکت خدمات خط و ابنیه راه‌آهن، شرکت سایپا ریل، شرکت ریل ابریشم پارس، شرکت حمل و نقل ریلی نیرو، شرکت توکا ریل، شرکت حمل و نقل ریلی سمند ریل، شرکت فولاد ریل جنوب، شرکت حمل و نقل ترکیبی کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، شرکت قطارهای مسافری رجا، شرکت حمل و نقل و صنایع ریلی مپنا، موسسه فرهنگی ورزشی راه‌آهن، شرکت صنایع وابسته متوفر و شرکت پارس واگن. در جدول (۱۲)، وضعیت واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه شرکت مادرتخصصی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران آمده است.
طبق گزارش عملکرد ارائه شده، صرفا سهام هشت شرکت مزبور به بخش غیردولتی واگذار شده است. البته سهام شرکت سایپا ریل از طریق آگهی فروش سهام به ارزش شصت و هفت میلیارد و هفتصد و هجده میلیون (۶۷,۷۱۸,۰۰۰,۰۰۰) ریال از طریق مزایده در تاریخ ۳/۶/۱۳۸۹ منتشر شد اما به علت عدم وجود پیشنهاد خرید، به فروش نرسید و مقرر شد در سال ۱۳۹۰ مجددا آگهی شود. سهام موسسه فرهنگی ورزشی راه‌آهن و سهام موسسه تحقیقات و فناوری ریلی نیز در مرحله کارشناسی توسط سازمان خصوصی‌سازی است.
ج- شرکت مادرتخصصی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (بخش حمل و نقل هوایی):
طبق گزارش ارائه شده درخصوص واگذاری بنگاه‌ها و شرکت‌های دولتی، شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری دو شرکت زیرمجموعه خود را در برنامه داشته است. این شرکت‌ها عبارتند از گروه هتل‌های هما و شرکت ایران ایرتور. وضعیت واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در جدول(۱۳) آمده است.
طبق گزارش عملکرد ارائه شده، صرفا سهام شرکت هواپیمایی ایران ایرتور به بخش غیردولتی واگذار شده است. اما سهام شرکت گروه هتل‌های هما هنوز واگذار نشده است.
شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران(هما) نیز به رغم وجود موضوع اساسی در واگذاری این شرکت، سازمان خصوصی‌سازی و مسوولین هما در تلاشند تا نسبت به رفع موانع واگذاری از جمله زیان‌دهی این شرکت و تحریم‌های جهانی علیه این شرکت اقدام نمایند و درصورت عدم وجود خریدار، سهام این شرکت را بابت ردّ دیون دولت به شرکت سرمایه‌گذاری حمل و نقل تامین وابسته به سازمان تامین اجتماعی واگذار می‌نمایند، ولی این امر تاکنون محقق نشده است.
علاوه‌بر واگذاری شرکت‌ها و بنگاه‌های دولتی تابعه وزارت راه و شهرسازی، وضعیت شرکت‌ها و سازمان‌های زیرمجموعه این وزارتخانه که براساس قانون دارای وظایف حاکمیتی و یا تصدی‌های غیرقابل واگذاری است، به شرح ذیل می‌باشد:
- سازمان بنادر و دریانوردی
- سازمان هواپیمایی کشوری
- سازمان هواشناسی
- سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای
- شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل
- راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران
- شرکت فرودگاه‌های کشور
با توجه به ماهیت فعالیت و قوانین حاکمیتی، نشست و برخاست هواپیماها و در نظر گرفتن ملاحظات استفاده مشترک ناوگان هواپیماهای نظامی و جنگنده پیشنهاد انتقال این شرکت به گروه شرکت‌های غیرقابل واگذاری توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی در حال بررسی است.
۶-۲- اقدامات حمایتی در جهت توانمندسازی و توسعه سرمایه‌گذاری بخش‌های خصوصی و تعاونی
- تمامی فعالیت‌ها و امور تصدی‌گری جهت جابه‌جایی کالا و مسافر در کشور به بخش خصوصی واگذار شده است و عملیات راهداری نیز به‌جز راهداری زمستانی و مدیریت بحران، از طریق پیمانکاران بخش غیردولتی و با عقد قرارداد صورت می‌پذیرد.
- کلیه امور طراحی و عملیات اجرائی ساخت و توسعه زیربناها (احداث آزادراه، راه و راه‌آهن) توسط شرکت‌های مشاور و پیمانکاران بخش خصوصی انجام می‌شود.
- شرکت‌ها جهت أخذ تسهیلات اعم از ارزی و ریالی از بانک‌ها برای خرید ناوگان اعم از لکوموتیو، واگن مسافری و باری به بانک‌ها معرفی می‌شوند.
- به شرکت‌ها جهت احداث کارگاه تعمیرات واگن‌های باری زمین اجاره داده می‌شود.
- طرح‌های توجیهی شرکت‌ها جهت آغاز فعالیت در زمینه صنعت حمل و نقل ریلی ضمن ارائه مجوز به آنها بررسی و تایید می‌شود.
- به شرکت‌های موضوع این بخش در قالب وجوه اداره شده تسهیلات ارائه می‌شود.
- زمین‌های فرودگاه جهت انجام پروژه‌های فرودگاهی و هوانوردی به بخش خصوصی واگذار می‌شود.
- دفاتر خدمات الکترونیک حمل ونقل جهت رقابتی شدن عرصه خدمات حمل و نقل توسط بخش غیردولتی تاسیس شده‌اند.
- مراکز پیشرفته معاینه فنی خودروهای سنگین از طریق بخش غیردولتی توسعه یافته‌اند.
- شرکت تعاونی گهرریل ایثار در زمینه حمل ونقل کالا توسط ایثارگران راه‌آهن به‌عنوان بخش تعاونی مستقل از راه‌آهن تشکیل شده است.
۷- اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴)قانون اساسی در وزارت صنایع و معادن
وزارت صنایع و معادن با توجه به ساختار سازمانی خود، دارای چهار شرکت مادرتخصصی زیرمجموعه ذیل است:
الف- سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
ب- سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران
پ- سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی
ت- سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی
۷-۱- واگذاری سهام شرکت‌های دولتی:در ابتداء عملکرد واگذاری سهام شرکت‌های دولتی در شرکت‌های مادرتخصصی زیرمجموعه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
الف- شرکت مادر تخصصی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
شرکت مادرتخصصی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد یکصد و بیست و نه شرکت زیرمجموعه خود را در برنامه داشته است که یکصد و بیست و هشت شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) و یک شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(دو) می‌باشند. وضعیت واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در جدول(۱۴) آمده است.
عملکرد واگذاری سهام شرکت‌های دولتی حاکی از آن است که از شرکت‌های زیرمجموعه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، صرفا بیست و شش شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) واگذار شده است. با این ترتیب، تعداد یکصد و دو شرکت از شرکت‌های مشمول گروه(یک) زیرمجموعه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، هنوز واگذار نشده است.
در رابطه با واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه وزارت صنایع و معادن، یکی از موضوعات بسیار مهم که اخیرا درخصوص واگذاری سهام شرکت‌های خودروسازی مطرح شد، واگذاری سهام خودروسازی سایپا و شرکت‌های اقماری زیرمجموعه آن بود که مورد توجه بسیاری از دستگاه‌ها و نهادهای نظارتی قرار گرفت و در نهایت معاملات سهام این شرکت توسط شورای رقابت باطل اعلام گردید. به این ترتیب که شرکت خودروسازی سایپا، اقدام به خرید سهام خود از طریق شرکت‌های اقماری زیرمجموعه خود کرده بود. نتایج بررسی حاکی از آن است که از بیست و نه و شانزده صدم درصد(۱۶/۲۹درصد) سهام عرضه شده شرکت خودروسازی سایپا در بورس، حدود بیست درصد(۲۰درصد) آن توسط شرکت‌های اقماری زیرمجموعه خودروسازی سایپا (شرکت ایمن‌جوش سایپا، شرکت پیشگامان بازرگانی ستاره تابان، شرکت تجارت الکترونیک خودرو تابان) و حدود نه درصد(۹درصد) آن نیز توسط شرکت گروه صنعتی رنا خریداری شده است. این درحالی است که حدود سی درصد(۳۰درصد) سهام شرکت گروه صنعتی رنا نیز به‌طور غیرمستقیم متعلق به شرکت خودروسازی سایپا است. در واقع عمده خریداران سهام شرکت گروه صنعتی رنا نیز، شرکت‌های اقماری زیرمجموعه شرکت خودروسازی سایپا
بوده‌اند. زیرا از هفده درصد(۱۷درصد) سهام واگذار شده این شرکت توسط سازمان خصوصی‌سازی، حدود یازده درصد(۱۱درصد) آن توسط شرکت‌های زیرمجموعه خودروسازی سایپا خریداری شده و بیست و سه و بیست و پنج صدم درصد(۲۵/۲۳درصد) سهام عرضه شده این شرکت در بورس نیز، تماما توسط شرکت‌های زیرمجموعه خودروسازی سایپا خریداری شده است.
بنابراین این‌گونه واگذاری‌های متقاطع سهام شرکت‌های خودروسازی و به نوعی ادغام آنها، باعث ایجاد فضای غیررقابتی در صنعت خودرو کشور می‌شود و این موضوع با روح حاکم بر سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴) قانون اساسی مغایر است. ضمن آنکه منبع تامین مالی خرید سهام شرکت خودروسازی سایپا نیز محل ابهام است که این موضوع جهت شفافتر شدن باید از طریق نهادهای ذی‌ربط مورد بررسی و تحقیق و تفحص قرار گیرد.
ب- شرکت مادرتخصصی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران
شرکت مادرتخصصی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد چهل و هشت شرکت زیرمجموعه خود را در برنامه داشته است که چهل و پنج شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) و سه شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(دو) می‌باشند. وضعیت واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در جدول(۱۵) آمده است.
عملکرد واگذاری حاکی از آن است که از چهل و پنج شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) زیرمجموعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، صرفا هفده شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) واگذار شده است و بیست و هشت شرکت هنوز واگذار نشده‌اند.
ج- شرکت مادرتخصصی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران
شرکت مادرتخصصی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد بیست و نه شرکت زیرمجموعه خود را در برنامه داشته است که همگی این شرکت‌ها مشمول فعالیت‌های گروه(یک) می‌باشند. عملکرد واگذاری حاکی از آن است که از شرکت‌های زیرمجموعه سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران ، هیچکدام واگذار نشده‌اند. البته فقط سازمان مذکور با اصلاح قانون، به عنوان یک سازمان توسعه‌ای، واگذار نخواهد شد.
د- شرکت مادرتخصصی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور
شرکت مادرتخصصی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری شرکت زیرمجموعه خود (شرکت توسعه علوم زمین) را در برنامه داشته است که این شرکت نیز مشمول فعالیت‌های گروه(یک) می‌باشد. عملکرد واگذاری حاکی از آن است که این شرکت واگذار نشده‌است.
۸- اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴)قانون اساسی در وزارت نفت
وزارت نفت با توجه به ساختار سازمانی خود، دارای چهار شرکت مادرتخصصی زیرمجموعه ذیل می‌باشد:
الف- شرکت ملی نفت ایران
ب- شرکت ملی صنایع پتروشیمی
پ- شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران
ت- شرکت ملی گاز ایران
۸-۱- واگذاری سهام شرکت‌های دولتی:در ابتدا عملکرد واگذاری سهام شرکت‌های دولتی در شرکت‌های مادرتخصصی زیرمجموعه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
الف- شرکت مادرتخصصی ملی نفت ایران
شرکت مادرتخصصی ملی نفت ایران با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد بیست و شش شرکت زیرمجموعه خود را در برنامه داشته است که بیست شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) و شش شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(دو) می‌باشند. وضعیت واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه شرکت مادرتخصصی ملی نفت ایران در جدول(۱۶) آمده است.
عملکرد واگذاری نیز حاکی از آن است که از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت ملی نفت ایران، فقط دو شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) واگذار شده است و تعداد هجده شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) هنوز واگذار نشده‌اند.
ب- شرکت مادرتخصصی ملی صنایع پتروشیمی
شرکت مادرتخصصی ملی صنایع پتروشیمی با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد سی‌ودو شرکت زیرمجموعه خود را در برنامه داشته است که سی‌ودو شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) و یک شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(دو) می‌باشند. وضعیت واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه شرکت مادرتخصصی ملی صنایع پتروشیمی در جدول(۱۷) آمده است.
عملکرد واگذاری سهام حاکی از آن است که از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی، صرفا سیزده شرکت مشمول فعالیت‌های گروه(یک) واگذار شده است و تعداد هجده شرکت هنوز واگذار نشده‌اند.
ج- شرکت مادرتخصصی ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران
شرکت مادرتخصصی ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری تعداد دوازده شرکت زیرمجموعه خود را در برنامه داشته است که همگی این شرکت‌ها مشمول فعالیت‌های گروه(دو) می‌باشند. وضعیت واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه شرکت مادرتخصصی ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در جدول(۱۸) آمده است.
عملکرد واگذاری سهام حاکی از آن است که از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، صرفا سهام شرکت پالایش نفت تبریز به بخش غیردولتی واگذار شده است.
د- شرکت مادرتخصصی ملی گاز ایران
شرکت مادرتخصصی ملی گاز ایران با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۸۹، واگذاری شرکت زیرمجموعه خود(هلدینگ گاز) را در برنامه داشته است که این شرکت نیز مشمول فعالیت‌های گروه(دو) می‌باشد.
عملکرد واگذاری سهام شرکت‌های دولتی حاکی از آن است که این شرکت به بخش غیردولتی واگذار نشده است.
با این ترتیب چالش‌ها و موانع پیش روی اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴) در مجموعه وزارت نفت به‌طور خلاصه عبارتند از:
- ایجاد گسستگی در زنجیره ارزش انرژی به دلیل واگذاری بدون کارشناسی شرکت‌های زیرمجموعه وزارت نفت
- تقلیل دارایی‌ها و عدم امکان تسویه بدهی شرکت‌های زیرمجموعه در وزارت نفت، به‌دلیل عدم تخصیص بخشی از منابع حاصل از واگذاری به شرکت‌های مادرتخصصی اصلی
- عدم یکپارچگی مدیریتی بنگاه‌ها پس از واگذاری و نبود امکانات مدیریتی برای اعمال حاکمیت دولت ناشی از سهم بیست درصدی آن
- مشکلات و آسیب‌های ناشی از عدم بررسی دقیق اهلیت خریداران شرکت‌های دانش محور
۹- اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴)قانون اساسی در وزارت تعاون
۹-۱- اقدامات حمایتی در جهت توانمندسازی و توسعه سرمایه‌گذاری بخش تعاونی
در راستای حمایت از تعاونی‌ها و شرکت‌های تعاونی از طریق کمک بلاعوض و پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه برای تامین تمام یا بخشی از آورده شرکت‌های تعاونی، در سال ۱۳۸۹ مبلغ نود میلیارد (۹۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال برای امر ساماندهی اشتغال تعاونی‌ها و کمک به برگزاری نمایشگاه‌ها توسط تعاونی‌ها در استان‌ها در نظر گرفته شد. همچنین از ردیف اعتبارات مذکور برای توسعه تجارت الکترونیک به تعاونی‌ها مبلغ دوازده میلیارد و هشتصد میلیون (۱۲,۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال کمک بلاعوض پرداخت شده است. در این زمینه تعاونی‌ها با أخذ ایران کد و استانداردسازی محیط کسب و کار خود توانسته‌اند در عرصه تجارت، فرصت‌های جدیدی بدست آورند.
- در راستای حمایت از تعاونی‌ها و شرکت‌های تعاونی از طریق پرداخت یارانه سود تسهیلات بانکی و سایر هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه برای راه‌اندازی شرکت‌های تعاونی، در سال ۱۳۸۹ در قانون بودجه مبلغ سیزده هزار و پانصد میلیارد (۱۳,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال اعتبار اختصاص یافته است.
- در راستای حمایت از تعاونی‌ها و شرکت‌های تعاونی از طریق کمک به انجام مطالعات، تهیه طرح، راه‌اندازی بانک اطلاعاتی و تملک و آماده‌سازی اراضی، سامانه ثبت تعاونی‌ها به‌صورت اینترنتی راه‌اندازی و بانک اطلاعاتی تعاونی‌ها برقرار شده است. این بانک در پورتال وزارت تعاون قابل بهره‌برداری است. همچنین برای تهیه طرح‌های اشتغال‌زا و خوشه‌های کسب و کار از طریق بنیادهای توسعه کارآفرینی، کمک‌های لازم پرداخت و یکهزار و هشتصد و نود و هشت طرح در یازده ماهه ۱۳۸۹ تهیه شده و در اختیار تعاونی‌ها قرار گرفته است. البته برای تملک و آماده‌سازی اراضی، اعتباری اختصاص نیافته است.
- در راستای کمک به تشکیل شرکت‌های تعاونی سهامی عام و تعاونی‌های فراگیر ملی برای فقرزدایی و ایجاد و گسترش اتحادیه تعاونی تخصصی، اساسنامه تیپ شرکت‌های تعاونی سهامی عام آماده و امکان تاسیس این شرکت‌ها فراهم شده است. در دوره مورد گزارش تعداد چهار موافقتنامه تشکیل شرکت تعاونی سهامی عام صادر شده است و پیگیری برای تشکیل سی و هشت تعاونی فراگیر ملی انجام شده و اقداماتی به منظور شناسایی مزیت نسبی اقتصادی استان‌ها در زمینه کشمش، پسته، زعفران و فرش برای تشکیل تعاونی‌های فراگیر ملی صورت گرفته است.
- در راستای حمایت مالی برای توانمندسازی اتاق‌های تعاون، در قانون بودجه سال ۱۳۸۹ مبلغ پنج میلیارد (۵.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال اعتبار اختصاص یافته است.
- در راستای در نظر گرفتن ردیف مستقلی تحت عنوان «شکل‌گیری و توانمندسازی تعاونی‌ها» در بودجه سالانه، ردیف مستقلی با عنوان فوق در قوانین بودجه سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ گنجانده شد و تاکنون جمعا هفتصد و چهل و هشت میلیارد (۷۴۸.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال در این ردیف به بخش تعاون اختصاص یافته است.
- با اصلاح اساسنامه صندوق تعاون بانک توسعه تعاون تاسیس شده است.
۱۰- اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴)قانون اساسی در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
۱۰-۱- اقدامات حمایتی در جهت توانمندسازی و توسعه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تعاونی
- پرداخت وام با تسهیلات مناسب از محل وجوه اداره شده
- همکاری سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با هیأت نظارت بر مقررات‌زدایی درباره مطالعات مربوط به بحث مقررات‌زدایی از طریق بازنگری و اصلاح در فرآیند صدور مجوز و نهایتا ارائه پیشنهادهای لازم به منظور تقلیل هزینه‌ها
- همکاری و ارائه اطلاعات مورد نیاز سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی درباره شرکت‌های خارجی ذی‌مدخل در IT
- ایجاد زمینه‌های مورد نیاز بخش صنفی رایانه و اتحادیه دفاتر خدمات ارتباطی و ارائه نظرات مشورتی به آنان
- تشکیل تعاونی حوزه فناوری اطلاعات توسط بازنشستگان متخصص وزارت متبوع، سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه
۱۰-۲- ارسال لایحه تشکیل سازمان دولتی پست ایران (برای امور حاکمیتی پست) و ایجاد زمینه واگذاری امور غیرحاکمیتی پست به بخش‌های غیردولتی
۱۰-۳- درخصوص واگذاری شرکت پست بانک نیز با مذاکراتی که در کمیسیون ویژه اصل چهل و چهارم(۴۴) قانون اساسی با حضور وزیر محترم و هیأت مدیره پست بانک و نیز مسوولان سازمان خصوصی‌سازی به‌عمل آمد، مقرر گردید همکاری‌های لازم در واگذاری تدریجی این شرکت تا پایان سال ۱۳۹۳ به عمل آید.
پاورقی
[۱]. بررسی نحوه مصرف وجوه حاصل از واگذاری‌های ناشی از اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم(۴۴) قانون اساسی، سازمان بازرسی کل کشور، اداره کل نظارت و بازرسی امور اقتصادی، اردیبهشت ۱۳۹۰
[۲]. جزء(و) بند(۸) قانون بودجه سال ۱۳۸۹: در سال ۱۳۸۹، سازمان خصوصی‌سازی می‌تواند علاوه بر موارد مذکور در جداول شماره (۱) و (۲) واگذاری سهام شرکت‌ها، در صورت امکان نسبت به واگذاری شرکت‌های خارج از جداول مذکور نیز اقدام نماید.
[۳]. جزء(و) بند(۸) قانون بودجه سال ۱۳۸۹: در سال ۱۳۸۹، سازمان خصوصی‌سازی می‌تواند علاوه بر موارد مذکور در جداول شماره(۱) و(۲) واگذاری سهام شرکت‌ها، در صورت امکان نسبت به واگذاری شرکت‌های خارج از جداول مذکور نیز اقدام نماید.
[۴]- جزء(و) بند(۸) قانون بودجه سال ۱۳۸۹: در سال ۱۳۸۹، سازمان خصوصی‌سازی می‌تواند علاوه بر موارد مذکور در جداول شماره(۱) و(۲) واگذاری سهام شرکت‌ها، در صورت امکان نسبت به واگذاری شرکت‌های خارج از جداول مذکور نیز اقدام نماید.
ارسال نظر