«دنیای‌اقتصاد» بررسی می‌کند
سبقت قاطعانه «شاخ ص» از «صندوق‌ها»
گروه بورس- علیرضا باغانی: در شرایطی که بازدهی بورس از ابتدای سال جاری تا روز چهارشنبه به ۶/۱۵درصد رسیده است، بیشتر صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک از دماسنج بازار یعنی شاخص کل که بیانگر میانگین تغییر قیمت و سود نقدی در بازار سهام است، عقب مانده‌اند. بررسی وضعیت Mutual fund های فعال یا همان صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک طی یک ماه اخیر نشان می‌دهد که در بازه زمانی ۱۵ مردادماه تا نیمه شهریورماه سال جاری تنها ۵ صندوق سرمایه‌گذاری از بازدهی بازار جلوتر بوده و به تعبیری واضح‌تر تنها ۸ درصد از کل صندوق‌های فعال، سودآوری بالاتر از میانگین بازار به سرمایهگذاران خود داده‌اند.
مطالعه آمار و ارقام نشان می‌دهد که در یک ماهه اخیر بازار سهام ۲/۷ درصد رشد کرده و به این ترتیب در بین ۶۰ صندوق سرمایه‌گذاری، رتبه ششم را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که شاخص صندوق‌ها به عنوان نماینده میانگین بازدهی عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری با رشد ۴درصد به نحو قابل توجهی از تعقیب شاخص بورس در یک ماه اخیر بازمانده است. در این میان، صندوق سرمایه‌گذاری مشترک رفاه با ۴/۱۴ درصد بازدهی در یک ماهه اخیر بیشترین سود را نصیب سرمایهگذاران کرده و صندوق‌های سرمایه‌گذاری کارگزاری بانک تجارت، ایساتیس، سینا و تدبیرگران فردا به ترتیب با ۷/۸ درصد، ۶/۸ درصد، ۶/۸ درصد و ۱/۸ درصد سودآوری در رتبه‌های دوم تا پنجم بیشترین بازدهی قرار دارند.
همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک آرین، پویا، پیشرو، شاخصی کارآفرین و ممتاز نیز در یک ماه گذشته به ترتیب در رتبه ششم تا دهم بیشترین بازدهی به سرمایهگذاران قرار گرفته‌اند.
بررسی عملکرد هفتگی صندوق‌ها
طی هفته معاملاتی اخیر یعنی از هشتم شهریورماه سال جاری تا پانزدهم همان ماه، بورس تهران ۴/۳ درصد سود برای سرمایهگذاران به ارمغان آورده، آن هم در شرایطی که همچنان ۵۱ صندوق سرمایه‌گذاری از بازدهی بورس عقب مانده‌اند و تنها ۹ صندوق سرمایه‌گذاری توانسته‌اند سودآوری بیشتر از کل بازار را برای سرمایه‌گذارانشان رقم بزنند. در میان این ۹ صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های پویا، کارگزاری بانک صادرات، آرین، سینا، کارگزاری بانک تجارت، گنجینه بهمن، پیشتاز، شاخصی بانک کارآفرین و پیشرو خودنمایی می‌کنند. بیشترین بازدهی مربوط به صندوق پویا با ۵/۴ درصد رشد طی هفته معاملاتی یاد شده است. افزون بر این، ۸ صندوق دیگر هم بین ۸/۳ تا ۵/۳ درصد بازدهی به سرمایه‌گذارانشان داده‌اند. در همین حال صندوق‌های رضوی، خوارزمی و آتیه ملت سه رتبه آخر را در بین ۶۰ صندوق سرمایه‌گذاری از لحاظ عملکرد هفتگی به خود اختصاص داده‌اند.
صندوق‌های برتر را بشناسید
بررسی‌ها نشان می‌دهد که طی ۳ ماه اخیر جابه‌جایی‌هایی در فهرست برترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری رخ داده و صندوق رفاه با بازدهی ۱/۱۴ درصدی در رتبه اول جای گرفته است در همین دوره صندوق‌های سینا، نوین، امید ایرانیان و کارگزاری بانک تجارت رتبه‌های برتر دوم تا پنجم بازار طی سه ماهه اخیر بوده‌اند. اما در ۶ ماهه گذشته کارگزاری بانک صادرات با ۸/۳۷ درصد بازدهی یکه‌تاز میدان رقابت صندوق‌ها بوده و صندوق‌های رفاه، بانک تجارت، سینا و آپادانا هم در رتبه‌بندی ۶ ماهه اخیر صندوق‌ها، دوم تا پنجم هستند. در نهایت، صندوق نوین هم طی سال اخیر رکورد بیشترین بازدهی را با ۸۱ درصد سودآوری ازآن خود کرده و صندوق‌های کارگزاری بانک صادرات، کارگزاری بانک تجارت، گنجینه بهمن و کارگزاری فارابی رتبه دوم تا پنجم بیشترین سودآوری را به خود اختصاص داده‌اند.
چرا صندوق‌ها عقب می‌مانند؟
در همین حال، مدیرعامل کارگزاری آگاه شرکتی که ۶ صندوق سرمایه‌گذاری مشترک را مدیریت می‌کند، دلایل مختلفی را برای عقب ماندن Mutual fund ها از بازار و شاخص کل عنوان کرد.
عباس اسپید در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با اشاره به هزینه‌هایی که به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک تحمیل می‌شود، گفت: صندوق‌ها در بازار سهام هزینه‌هایی دارند که به شاخص کل تعلق نمی‌گیرد؛ به عنوان مثال اگر در ۱۲ ماه سال یک صندوق هر ماه یک بار معامله و گردش پرتفولیو داشته باشد، در ۱۲ مرتبه، باید ۵/۱ درصد کارمزد خرید و فروش سهام داشته باشد که سالانه ۱۸ درصد می‌شود؛ در حالی که شاخص کل چنین هزینه‌ای ندارد. این کارشناس بازار سرمایه تفاوت ترکیب ناخواسته بین پرتفوی بازار و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را یکی دیگر از دلایل عقب ماندن بازدهی این نهادهای مالی از بازار عنوان کرد و افزود: به عنوان مثال سهمی همچون بانک پاسارگاد با ارزش بازار ۶هزار میلیارد تومان در بازار عرضه می‌شود که فرصت خرید آن برای همه میسر نیست، ولی در روزهای بعد بازدهی‌های خوبی به سرمایهگذاران می‌دهد؛ در حالی که صندوق‌ها فرصت این خرید خوب را به نسبت کل بازار ندارند، پس طبیعی است که از شاخص کل جا بمانند. اسپید در ادامه به سهم شناور آزاد پایین شرکت‌ها در بورس تهران اشاره کرد و گفت: صندوق‌های سهام با سرمایه بیش از ششصد میلیارد تومان ریسک بالایی را هم تجربه می‌کنند، تا جایی که در برخی از داد و ستدها نمی‌توانند حضور داشته باشند؛ ضمن اینکه به دلیل سهم شناور آزاد پایین شرکت‌ها به ویژه شرکت‌هایی که یک سهامدار اصلی دارند، عملا در خرید و فروش سهام این شرکت‌ها نمی‌توانند به میزان قابل توجهی مشارکت نمایند.
وی ترکیب سبد سهام شرکت‌ها را به عنوان یکی از دلایلی دانست که در عقب‌ماندگی صندوق‌ها از شاخص کل اثرگذار است و گفت: به عنوان مثال سهمی که اکنون با قیمت ۲۰۰ تومان خریداری شده پس از تعدیل مثبت بعد از دو ماه با قیمت ۳۰۰ تومان بازگشایی می‌شود؛ حال آن که در همین بازده زمانی دوماهه به علت رونق بازار، سرمایهگذاران به سمت خرید واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق هجوم آورده‌اند و عملا رشد ارزش صندوق، سهم آن نمادی را که ۵۰ درصد بازدهی طی این مدت داده، در ترکیب سبد صندوق کاهش داده است.
وی هزینه‌های سالانه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را ۲ تا ۴ درصد ذکر کرد و افزود: صندوق‌های سرمایه‌گذاری هزینه‌هایی شامل هزینه حسابرس، متولی، مدیر، ضامن، نرم‌افزار و... دارند که شاخص کل چنین هزینه‌هایی را ندارد بنابراین، نباید انتظار بازدهی بالاتر از شاخص را از همه صندوق‌ها داشت.
با جمع‌بندی نظرات این کارشناس می‌توان گفت هزینه‌های مدیریت صندوق‌ها، پایین بودن سهم صندوق‌ها از عرضه‌های اولیه و سهام شناور آزاد پایین شرکت‌ها و... به عنوان دلایل اصلی عقب ماندن بازدهی صندوق‌ها از شاخص بازار مطرح هستند.
در جدول صفحه ۱۷ دنیای‌اقتصاد اقدام به مقایسه عملکرد هفتگی و سالانه صندوق‌ها کرده است.
شایان ذکر است، رتبه‌بندی صندوق‌ها در این جدول براساس میزان رشد ارزش واحدهای سرمایه‌گذاری در یک هفته اخیر انجام شده است.
ارسال نظر