بازار سردرگم
بورس منتظر اقدامات عملی
فاطمه حاجعلی، تحلیلگر بازار سرمایه با بیان اینکه این روزها دوباره سایه جنگ در منطقه مشاهده‌شده، هرچند این موضوع محدود و نقطه‌‌‌‌‌‌ای بود و آن جنگی که همه منتظرش بودند به احتمال زیاد رخ نخواهد داد، گفت: اما این موضوع باعث شد که فضای اقتصادی کشور کمی از حالت آرامش خارج‌شده و ریسک بازار را بالا ببرد. بازار از مدتها قبل به این فکر بود که طیب‌‌‌‌‌‌نیا به‌عنوان معاون اول اجرایی و اقتصادی انتخاب خواهد شد که در دقیقه90 دوباره تصمیمات عجیب اقتصادی گرفته شد و از آنجا که اقتصاد کشور و بازار سرمایه زخم‌خورده تصمیمات عجیب و غریب بوده، انتظار اولیه این بود که فضای اقتصادی با آمدن تیم جوان در راس، قویتر و محکم‌تر ظاهر شود که متاسفانه از همین ابتدای امر این انتظار رقم نخورد. در حال‌حاضر بازار سرمایه با یک احساس بلاتکلیفی و سردرگمی روبه‌روست که ادامه این روند، به زیان بازار خواهد بود و این دقیقا همان چیزی است که انتظار داریم در سریع‌ترین زمان ممکن به نتیجه برسد و شرایط بهتری را برای اهالی بازار رقم بزند.
وی ادامه‌داد: بازار سرمایه به عوامل مختلفی از جمله آرامش اقتصادی، نشان‌دادن برگشت به تصمیمات عقلایی و منطقی، حمایت زبانی، کلامی و عملی از بورس احتیاج دارد. هرچند که به احتمال خیلی زیاد تا آخر مرداد ماه درگیر انتصاب‌‌‌‌‌‌ها خواهیم بود که به‌دنبال آن شاید بی‌‌‌‌‌‌رمقی بازار را شاهد باشیم. متاسفانه بازار سرمایه احساس خوبی نسبت به گزارش میان‌‌‌‌‌‌دوره‌‌‌‌‌‌ای و ماهانه ندارد و اکثر شرکت‌ها به علت قطعی برق با کاهاش تولید و فروش مواجه شده‌اند که این موضوع تاثیر خود را در گزارش تیرماه شرکت‌ها نشان داده‌است.
حاجعلی گفت: وضعیت بنیادی شرکت‌ها اسفناک نیست اما این گزارش‌ها نیز به‌عنوان عاملی که بتواند کمی به رشد بازار کمک کند، موثر نیست. همچنان اعتقاد دارم عواملی که بتواند وضعیت بازار را تغییر دهد و جریان پول را به این سمت هدایت کند؛ یکی افزایش نرخ دلار نیما و دیگری نرخ سود است که امیدواریم با روی کار آمدن دولت جدید این کار سرعت گیرد، اما در حال‌حاضر جریان پول قصد ورود به این بازار را نداشته و همچنان در حال تماشاست. از آنجا که بخش بزرگ و موثری از جریان پول این بازار در اختیار حقوقی‌‌‌‌‌‌های مرتبط با دولت است، طبیعی است رفتار قبل را طی چند وقت اخیر ادامه نداده و پس از استقرار کامل دولت و ارکان آن دوباره وارد صحنه اقتصادی و بازار سرمایه شوند، بنابراین تا اواخر مردادماه شاهد ورود این جریان پول به بازار نخواهیم بود.
این تحلیلگر ادامه‌داد: در روزهای اخیر ماجرای صندوق‌های اهرمی داغ شده و برخی آنها را دلیل این چند روز ریزش بازار می‌دانند. در حال‌حاضر صندوق‌های اهرمی به بازیگران و ابزارهای موثر و خاص بازار تبدیل شده‌اند و هر حرکت آنها اثرات ویژه و خاصی بر این بازار دارد، بنابراین تضعیف این صندوق‌ها به‌عنوان ابزارهای نوظهور، تضعیف جدی را در پی خواهد داشت، بنابراین باز‌کردن پای نهادهای نظارتی در این موضوع به بازار و عملکرد این صندوق‌ها، با توجه به اینکه این نهادها به دلیل رفتار و دانش غیرتخصصی به قفل‌شدن بیشتر منجر خواهند شد، چندان خوشایند نخواهد بود و این موضوع آسیب‌های بیشتری را برای بازار به‌همراه دارد. از آنجا که عدم‌شفافیت پاسخگویی این صندوق‌ها به ابهامات مطرح شده، باعث این گمانه‌‌‌‌‌‌زنی‌‌‌‌‌‌ها شد، براین اساس مدیران این صندوق‌ها باید به فکر شفاف‌سازی عملکرد و اتفاقات و رویدادهای اخیر باشند تا موضوع به ورود نهادهای نظارتی کشیده نشود.
البته وظیفه سازمان بورس نیز به‌عنوان نهاد نظارتی این است که آنها به‌عنوان ابزارهای نوین و بازیگران اصلی بازار ملزم به پاسخگویی در‌برابر ابهامات مطرح‌شده باشند. وی افزود: دولت چهاردهم بارها اعلام‌کرده که سعی در آرام‌کردن بازار خواهد داشت و حالا باید منتظر ماند و دید که با نشستن بر مسند ریاست‌جمهوری اقدامات عملیاتی و واقعی را رقم خواهد زد و آیا خواهد توانست فضای متفاوتی را برای بازار ایجاد کند. امیدواریم در این دولت آرامش اقتصادی، امنیت سرمایه‌گذاری، اعتماد و فرصت سرمایه‌گذاری که حلقه مفقوده‌‌‌‌‌‌ای در دولت‌های قبل بود، به‌وجود آید. همچنین این دولت باید هرچه سریع‌تر خط‌مشی‌‌‌‌‌‌های اقتصادی و برنامه‌های خود را آغاز کند و مسیر کمک به اقتصاد را پیش ببرد، چراکه کمک به اقتصاد منجر به خوب‌شدن حال بازار سرمایه خواهد شد.
کوره پولسوزی گلستان می‌شود؟
محمد خبری‌زاد، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه غیر از اواخر بازار روز گذشته که شاهد رِنج‌های مثبتی بودیم، کلیت بازار در چند وقت اخیر منفی بوده‌است، گفت: سایه مشکلات بنیادین مانند نرخ بهره و دلار نیما و هزینه‌های انرژی و خوراک همچنان بر سر بازار هست. از طرفی ریسک ژئوپلیتیک که بین ما و اسرائیل در گذشته وجود داشت، در چند روز اخیر روی لبنان و اسرائیل است و باعث‌شده دو روز گذشته بازاری منفی‌تر را شاهد باشیم و در این دو روز شاخص‌کل بورس تقریبا 2درصد افت داشت. وی ادامه‌داد: نکته‌ای که وجود دارد این است که به‌رغم اینکه بازار سرمایه با حضور پزشکیان امیدوار شده‌بود که یک‌سری از این مشکلات از بین برود اما با توجه به اینکه هنوز هیچ‌یک از این اتفاقات رخ نداده و همچنان منتظریم تا کابینه تعیین‌تکلیف شود، بازار منفی مانده‌است. ب
عد از انتخاب کابینه تکلیف بانک‌مرکزی نیز مشخص می‌شود و حتی اگر افراد عوض نشوند باید دید سیاست‌ها در قبال حوزه اقتصاد و بازار سرمایه چگونه خواهد بود، آیا بانک‌مرکزی همچنان سیاست انقباضی را ادامه خواهد داد و به‌دنبال کاهش تورم با این سیاست‌هاست یا اینکه تغییر ریل می‌دهند و این مسیر را ادامه نمی‌دهند. خبری‌زاد گفت: در حال‌حاضر بی‌اعتمادی کاملی نسبت به بازار سرمایه در بین فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران شکل‌گرفته و باید دید تیم اقتصادی پزشکیان در عمل برنامه‌ای برای بازگشت اعتماد دارند یا خیر، چراکه او در صحبت‌های خود از بازگشت این اعتماد سخن می‌گفت و باید دید در عمل شاهد این خواهیم بود که بازهم سرمایه‌ها به بازار سرمایه به‌عنوان یکی از گزینه‌های سرمایه‌گذاری نگاه کنند یا خیر.
این تحلیلگر با اشاره به اینکه در حال‌حاضر بازار سرمایه کوره پولسوزی است و تقریبا از مرداد99 به بعد هیچ فروشنده‌ای ناراضی نبوده و خود را بابت فروش سهم خود سرزنش نکرده‌است، گفت: این یعنی بی‌اعتمادی کامل و اینکه اصلا بازار سرمایه از سفره سرمایه‌گذاری مردم و اقتصادی‌ها خارج شده‌است؛ به این معنا که در حال‌حاضر با توجه به اتفاق‌هایی که افتاده می‌توان گفت بورس در اولویت‌های سرمایه‌گذاران وجود ندارد و امیدواریم تیم جدید دولت با سیاست‌هایی که در پیش می‌گیرد سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی را با بورس آشتی دهد اما اگر سیاست‌های موجود ادامه پیدا کند، اوضاع از این بدتر هم خواهد شد.
