دنیای اقتصاد- بازار سرمایه کشور در هفته جاری شاهد تلاش خریداران برای غلبه بر عرضه‌های سهام بود که موجب رونق نسبی بازار و افزایش ۹/۱ درصدی شاخص بورس شد. بدین ترتیب شاخص با ثبت رقم ۲۶۰۰۰ واحد در فاصله ۵/۲ درصدی از رکورد ۲۶۶۷۵ واحد قرار گرفت که پیشتر در ۲۷ فروردین ماه تجربه شده بود. در همین حال، تقابل سنگین عرضه و تقاضا در روزهای آخر هفته و پیشروی فروشندگان در روز چهارشنبه نشان می‌دهد که عبور از سطوح فعلی قیمت سهام در اکثر شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاران آسان نبوده و نیازمند ورود نقدینگی جدید و تقویت کفه تقاضا است. یک هفته با تپیکس

تلاش خریداران برای رونق دوباره بورس

شروین شهریاری

بازار سرمایه کشور در هفته جاری شاهد تلاش خریداران برای غلبه بر عرضه‌های سهام بود که موجب رونق نسبی بازار و افزایش ۹/۱ درصدی شاخص بورس شد.

بدین ترتیب شاخص با ثبت رقم ۲۶۰۰۰ واحد در فاصله ۵/۲ درصدی از رکورد ۲۶۶۷۵ واحد قرار گرفت که پیشتر در ۲۷ فروردین ماه تجربه شده بود. در همین حال، تقابل سنگین عرضه و تقاضا در روزهای آخر هفته و پیشروی فروشندگان در روز چهارشنبه نشان می‌دهد که عبور از سطوح فعلی قیمت سهام در اکثر شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاران آسان نبوده و نیازمند ورود نقدینگی جدید و تقویت کفه تقاضا است. به نظر می‌رسد در غیاب اطلاعات جدید برای سرمایه‌گذاران مبنی بر رشد عملکرد شرکت‌ها (که احتمالا باید نشانه‌های آن را در گزارش‌های ۱۲ ماهه ۸۹ و سه ماهه ۹۰ جست‌وجو کرد)، شکست مقاومت ۲۷ هزار واحدی شاخص نیازمند تحولات جدید نظیر بهبود قیمت‌ها در بازارهای جهانی، ورود منابع از سوی صندوق‌ها یا سرمایه‌گذاران حقوقی و ... باشد.

نیم نگاه سرمایه‌گذاران به بازارهای جهانی

دو هفته گذشته حاوی تحولات مهمی در بازارهای بین‌المللی بوده است. احیای مجدد بحران یونان و زمزمه‌ها در مورد خروج این کشور از اتحادیه اروپا یا دریافت بسته کمکی دوم، خبر خوشایندی برای حوزه یورو نبود و باعث افت ۴ درصدی ارزش این ارز شد. در چین نیز کند شدن روند تقاضا و افزایش تورم به سطح ۳/۵ درصد، عقب‌نشینی بزرگ‌ترین مصرف‌کننده مواد خام و فلزات از بازار را رقم زده است. ترکیب افزایش ارزش دلار و نگرانی‌های مربوط به چین، بازارهای کالایی را تحت تاثیر قرار داده است. بارزترین تغییر در بازار نفت و مس قابل مشاهده است که کاهش ۱۰ و ۵ درصدی را طی دو هفته اخیر ثبت کرده‌اند. اما در بورس تهران به نظر می‌رسد کاهش قیمت نفت به عنوان یک متغیر کلیدی هنوز آثار خود را آشکار نکرده است.

سرمایه‌گذاری غدیر به عنوان بزرگ‌ترین هلدینگ پتروشیمی بورس در این هفته رشد ۱۴ درصدی را تجربه کرد تا ارزش روز شرکت به سطح بی سابقه پنج هزار میلیارد تومان برسد. نکته جالب توجه در مورد غدیر افزایش سریع برآوردها از خالص ارزش دارایی‌های شرکت است به نحوی که در شهریور ۸۸، NAV به ازای هر سهم ۵۰۰ تومان، در بهمن ماه ۸۹ بیش از ۸۰۰ تومان و در مجمع فروردین ماه ۹۰ معادل ۱۰۰۰ تومان توسط مدیران مرتبط تخمین زده شده است. در این هفته شایعاتی پیرامون NAV ۱۲۰۰ تومانی غدیر (۶۰۰ تومان براساس سرمایه جدید) بین معامله گران رد و بدل می‌شد. با توجه به زمان بر بودن فرآیند به بار نشستن سرمایه‌گذاری‌ها در شرکت‌های هلدینگ، رشد اعجاب انگیز برآوردها از خالص ارزش دارایی‌های این شرکت در نوع خود قابل تامل است. «فملی» دومین شرکت بزرگ بورس هم در این هفته با توجه به نگرانی‌ها از افت قیمت‌های جهانی، بازده خوبی را برای سهامدارانش به ارمغان نیاورد و با افت ۳ درصدی به کار خود پایان داد. در همین حال دو قلوهای سنگ‌آهنی یعنی «کگل» و «کچاد» به ترتیب با رشد معادل ۱۱ و ۳ درصدی تا حدودی جبران کاهش هفته‌های قبل را کردند. مصوبه مجلس در مورد حذف عوارض ۵۰ درصدی صادرات کنسانتره، نقش مهمی در رونق سهام این گروه به ویژه در مورد گل گهر داشت. البته ثبات قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن و فولاد را نیز باید در تحلیل وضعیت سهام این گروه موثر دانست. شگفتی ساز این هفته اما حفاری شمال بود که پس از دو عرضه بلوکی ناکام برای واگذاری ۵۰ درصد به علاوه یک سهم توسط خصوصی‌سازی، این بار با سه رقیب سرسخت مواجه شد؛ این رقبا قیمت پایه عرضه را از ۳۷۳۲ ریال تا ۴۱۹۹ ریال بالا بردند تا تعیین سرنوشت مدیریت این شرکت بالادستی صنعت نفت کشور به هفته آینده موکول شود.

مجامع مهم هفته

در روزهای اخیر سهامداران شاهد برگزاری نخستین مجامع بانکی سال بودند. مجمع بانک کارآفرین در هفته گذشته اولین اجتماع سهامداران بانک‌ها را تشکیل داد. در این جلسه، مدیران شرکت ضمن تایید آثار نامساعد بسته سیاستی نظارتی بانک مرکزی در سال ۹۰ بر سودآوری بانک‌های خصوصی از تلاش برای یافتن راهکاری جهت حل معضل کاهش نرخ سود تسهیلات خبر دادند. در مجمع پارسیان در این هفته نیز جو مشابهی در مورد سیاست‌های جدید پولی برقرار بود. بانک مرکزی نرخ سود مورد انتظار عقود مشارکتی قابل درج در قرار داد بین بانک و مشتری را بین ۱۴تا ۱۷ درصد در سال ۹۰ اعلام کرده که با توجه به هزینه حداقل ۱۶ درصدی تمام شده پول، عملا سودآوری بانک‌های خصوصی را با چالش جدی مواجه می‌سازد. در این میان، راهکار کشف نرخ سود واقعی پروژه‌ها (که می‌توان مبنای افزایش نرخ سود تسهیلات از سطح ۱۷ درصدی باشد) نیز کماکان به صورت یک معمای لاینحل برای مدیران بانکی باقیمانده است. به نظر می‌رسد بانک‌های خصوصی موقتا سیاست توقف اعطای تسهیلات تا انجام چانه‌زنی‌ها و کشف راهکار برای تعدیل نرخ وام را در پیش بگیرند؛ هر چند در شش ماه نخست سال به علت اعطای تسهیلات با نرخ قبلی در سال گذشته، این شرکت‌ها در یک حاشیه امنیت موقت به لحاظ کسب سودآوری قرار دارند. «وکار» و «وپارس» به ترتیب ۵۰۰ و ۳۷۰ ریال سود بین سهامداران خود تقسیم کردند. در مجمع مخابرات نیز طرح دعوای مجدد سازمان تنظیم مقررات رادیویی مبنی بر سهم ۲۸ درصدی از درآمد حاصل از تبادل پیامک‌ها مطرح شد. با در نظر گرفتن شواهد موجود احتمالا ادعای شرکت ارتباطات سیار مبنی بر اختصاص حق‌السهم ۵ درصدی به نتیجه نرسد و این شرکت ملزم به تطابق با شرایط جدید خواهد بود که منجر به پرداخت بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان از سود انباشته (بابت سال گذشته) و کاهش پیش بینی سود هر سهم «همراه» در سال ۹۰ از ۶۰۵۶ ریال به ۵۵۸۷ ریال خواهد شد. در مجمع کالسیمین؛ افزایش متوسط عیار خاک دریافتی از معدن انگوران به ۱۸ درصد اعلام شد که خبر خوشی برای شرکت‌های وابسته به این معدن تلقی می‌شود و نشانگر عبور انگوران از مرحله بحران است. شرکت‌های وابسته به این معدن بابت ریزش دیواره و کاهش عیار خاک در سال‌های اخیر آسیب زیادی را متحمل شده اند. تحول دیگر مجمع «فاسمین»، تحقق درآمد ۳۵۵ میلیارد از محل فروش باطله‌ها بود که با فرض بهای تمام شده ناچیز، عملا نقش مهمی در تحصیل سود ۶۲۳ میلیارد ریالی شرکت اصلی در سال گذشته داشت. با توجه به اشاره حسابرس در گزارش مبنی بر لزوم افشای این درآمد در سرفصلی جداگانه (خارج از درآمد فروش) و تاثیر قابل ملاحظه آن بر سودآوری شرکت، قابلیت تکرار این درآمد در بررسی روند سودآوری آتی «فاسمین» باید مد نظر سرمایه‌گذاران قرار گیرد.

ساختمانی‌های جدید در فرابورس

بازار فرابورس در روز گذشته شاهد ورود بیستمین شرکت در جریان دادوستدهای خود بود. بدین ترتیب شرکت ۲۵ میلیارد تومانی خانه سازی باغمیشه در قیمت ۸۲۵۰ ریال به ازای هر سهم با P/E=۴/۶ و ارزش بازار ۲۰۶ میلیارد تومان در تابلوی فرابورس جای گرفت. سودآوری هر سهم «ثباغ» در سال مالی منتهی به ۳۱ شهریور ۸۹ و ۳۱ شهریور ۹۰ به ترتیب معادل ۲۱۸۹ و ۱۷۹۵ ریال است. نگاهی به صورت‌های مالی شرکت از مشابهت فرصت‌ها و چالش‌ها با سایر شرکت‌های ساختمانی حکایت دارد. کنکاش در صورت سود و زیان باغمیشه نشان می‌دهد که بیش از یک سوم سود خالص در سال گذشته از محل واگذاری ۲۶ هکتار از اراضی شرکت در منطقه رشدیه تبریز (که در طرح نوسازی و فضای سبز قرار گرفته) به شهرداری تحصیل شده است. بخش دیگری نیز از بابت تهاتر زمین با یک ملک دیگر در شهرستان سرعین به ارزش ۱۴ میلیارد تومان به دست آمده است.

با توجه به ماهیت عمدتا غیرنقدی سود تحصیل شده و بدهی سنگین ۵۴۰ میلیارد ریالی در بخش سود پرداختنی، اجرای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران برای «ثباغ» اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. عرضه باغمیشه در بازار فرابورس راه را برای ورود دو شرکت دیگر از زیرمجموعه‌های توسعه بین‌الملل ساختمان، یعنی آ.اس.پ و توسعه صنعت غدیر خوزستان فراهم خواهد کرد، ضمن آنکه دو شرکت مسکن شمال شرق و تهران از زیرمجموعه‌های سرمایه‌گذاری مسکن نیز در آستانه ورود به فرابورس قرار دارند. بنابراین، سرمایه‌گذاران در هفته‌های آتی تحولات این گروه را رصد خواهند کرد تا مشخص شود این عرضه‌های اولیه می‌تواند در کالبد سهام ساختمانی بورس (که این روزها با میانگین P/E معادل ۵/۴ واحد ارزان‌ترین سهام بورسی محسوب می‌شود) روحی دوباره بدمد یا با تکرار تجربه عمران و توسعه شاهد، خریداران بار دیگر با بی‌مهری نسبت به سهام املاک و مستغلات واکنش نشان خواهند داد.