هفته افت 2/4 درصدی بازار سهام

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران نخستین هفته کاری خود در تابستان ۹۱ را با افت ۴/۲درصدی به پایان برد تا یکی از بدترین کارنامه‌های هفتگی سال‌های اخیر بورس به ثبت برسد. طی هفته گذشته شاخص کل در سقوطی آزاد یک هزار و ۱۱۱واحد افت کرد تا بازدهی بازار در سال ۹۱ تا این لحظه منفی باشد و سرمایه‌گذاران به طور متوسط ۲/۳ درصد زیان را در سبد خود تاکنون‌ داشته باشند. رفتار بازار در هفته گذشته اگر‌چه ادامه شرایط چند هفته گذشته بوده است، اما کارشناسان برخی از عوامل تشدید‌کننده را در بروز این شرایط موثر می‌دانند. در مهم‌ترین‌ دلایل در مسائل کلان نگرانی معامله‌گران از وضعیت اقتصاد کلان کشور است؛ رشد شدید تورم و افزایش نگرانی از وضعیت اقتصادی بنگاه‌های اقتصادی موجب شده است تا بازار سرمایه نیز در فضای خارج از وضعیت کلان اقتصاد کشور قرار نگیرد. در همین حال با توجه به شروع تحریم‌های ایالات متحده در مورد بانک مرکزی از روز پنج‌شنبه گذشته و تحریم نفتی اتحادیه اروپا از روز یکشنبه نگرانی در مورد میزان درآمد نفتی کشورمان افزایش یافته است. مهندس قلعه‌بانی در سخنانی که توسط خبرگزاری فارس به نقل از پایگاه اینترنتی بلومبرگ گزارش شد خاطرنشان کرد: احتمال دارد میزان صادرات نفت ایران با افت ۲۰ تا ۳۰ درصدی روبه‌رو‌ شود و علت این امر انجام عملیات تعمیرات و نگهداری در میادین بزرگ نفتی خواهد بود. قلعه‌بانی همچنین در مورد ارتباط اتخاذ این تصمیم با اجرای تحریم نفتی اروپا علیه ایران از اول جولای گفت: شاید به لحاظ زمانی چنین ارتباطی وجود داشته باشد. با کاهش صادرات نفتی، بالانس نیازهای ارزی و در نهایت افزایش تورم می‌تواند وضعیت کلی سرمایه‌گذاری و اولویت‌های آن را در اقتصاد کشور تغییر دهد. اما افت شدید شاخص بورس در هفته گذشته موجب شد تا تلاش‌هایی در سطوح مختلف برای کنترل بازار صورت گیرد که در ابتدای هفته این تلاش‌ها در درون بازار و پس از آن در میانه هفته توسط وزیر اقتصاد و در نهایت در پایان هفته به اظهار‌نظر رییس‌جمهوری و جلسه با وی ختم شد. در روز گذشته معامله‌گران شاهد انتشار خبرهایی در مورد جلسه شورای عالی اصل ۴۴در دفتر رییس‌جمهوری بودند. در رابطه با این جلسه دکتر علی صالح‌آبادی خاطرنشان کرد: در این جلسه که نخستین‌ دستور آن به بررسی آخرین وضعیت بازار سرمایه اختصاص داشت، رییس‌جمهور ضمن تاکید بر حمایت کامل از بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در شرایط کنونی، باید از دارایی‌های مردم که در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند، به طور کامل حمایت و محافظت شود. سخنگوی سازمان بورس افزود: در ادامه جلسه، راهکارهای حمایت از بازار سرمایه مورد بحث و بررسی قرار گرفته و چهار راهکار مهم و عملیاتی در حمایت از بازار سرمایه و تقویت این بازار، مورد تصویب شورای عالی اصل ۴۴ قرار گرفت.

آیا این مصوبات راهگشاست؟

هر‌چند که مصوبات اخیر می‌تواند نقش موثری در جلوگیری از افت‌های هیجانی بازار داشته باشد، اما کارشناسان بازار رشد و بهبود شرایط بازار را نیازمند تغییر در متغیرهای کلانی در اقتصاد کشور از جمله تغییر در نرخ سود بانکی است. به ویژه آنکه در حال حاضر انتظار نمی‌رود بورس بتواند در برابر نرخ سود ۲۰درصد بانک‌ها که بدون ریسک تلقی می‌شود، بازدهی متناسبی را ارائه دهد. از سوی دیگر کارشناسان کاهش هزینه‌های معاملاتی و کارمزد را یکی از الزامات بازار در شرایط کنونی می‌دانند که این امر نیز تاکنون‌ محقق نشده است. با نرخ کارمزد ۵/۱ درصدی معاملات در حال حاضر کمتر سرمایه‌گذاری تمایل به خرید و فروش سهام در بازار منفی از خود نشان می‌دهد. در همین حال برخی از کارشناسان حرکت بازار به سوی پی بر‌ای ۴ را یکی از زمینه‌های تعادل بازار در روزهای آینده می‌دانند. از این دیدگاه پی بر ‌ای بازار در اکثر نمادهای ارزنده محدوده‌ای از ۳تا ۵/۴ را در بر دارد که همین امر می‌تواند به رشد بازار در میان‌مدت و به ویژه پس از رفع نگرانی‌ها منجر شود. در همین حال معامله‌گران به دقت روند تحولات سیاسی را در محدوده دید خود دارند؛ در شرایطی روز یکشنبه تحریم نفتی کشورمان از سوی اتحادیه اروپا شروع می‌شود که ایالات متحده در تصمیم جدیدی دو کشور چین و سنگاپور را نیز از تحریم نفتی معاف کرد. در همین حال در آخرین تحول در حوزه مذاکرات اتمی و یک هفته مانده به جلسه کارشناسان در استانبول، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران طی نامه‌ای به مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره هرگونه اقدام غیرسازنده غرب در قبال ایران هشدار داد. سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی در این نامه با اشاره به مبانی استدلالی و منطقی پیشنهادهای جمهوری اسلامی ایران و نیز ارزیابی مستدل و دقیق پیشنهاد ۱+۵ در گفت‌وگو‌های مسکو تاکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران همچون گذشته آمادگی دارد به سهم خود در ابتکار عمل‌هایی که بتواند گفت‌وگو‌هایی موفق و رو به جلو را رقم بزند کماکان مشارکت نماید. سعید جلیلی با ارزیابی روند گفت‌وگوهای استانبول، بغداد و مسکو تصریح کرد: «استمرار گفت‌وگو‌های موفق و رو به جلو صرفا در شرایطی ممکن است که در چارچوب راهبرد همکاری و در پی ایجاد اعتماد ملت ایران باشد». در کنار اخبار کلان داخلی، بازار سهام به شدت از وضعیت نامناسب بازارهای جهانی نیز آسیب دیده است. در حالی که بحران اقتصادی اروپا و همچنین اقدامات عربستان سعودی بهای نفت را به شدت کاهش داده است، بهای فلزات و مواد خام نیز رو به کاهش دارد. در آخرین معاملات بازارهای جهانی هر چند که خوش بینی به اجلاس بروکسل و کنترل بدهی بانک‌های اسپانیا باعث تقویت یورو شده است، اما همچنان قیمت‌های فلزات رنگین و نفت در حد پایین است. در بازار فلزات لندن بهای مس به ۷هزار و ۴۲۱دلار در هر تن، بهای فلزات روی، سرب و آلومینیوم به ترتیب یک هزار و ۷۹۹دلار، یک هزار و ۷۶۹ و یک هزار و ۸۳۲دلار در هر تن رقم خورده است. بهای بیلت فولادی نیز در بورس فلزات لندن به ۳۶۶دلار در هر تن بالغ شده است. در همین حال در درون بازار سهام معامله‌گران به زودی شاهد عرضه سهام دو پالایشگاه شیراز و تهران و پذیره‌نویسی بانک خاورمیانه خواهند بود. به گفته مصطفی امید‌قائمی، مجوز پذیره‌نویسی بانک خاورمیانه توسط سازمان بورس صادر شده است و پذیره‌نویسی این شرکت بعد از ثبت در اداره ثبت شرکت‌ها و ارائه مجوز لازم در فرابورس صورت می‌گیرد.امیدقائمی در ادامه از عرضه پالایشگاه شیراز و تهران در فرابورس خبر داد و گفت: به زودی ۵ درصد از سهام پالایشگاه شیراز و تهران در فرابورس عرضه می‌شود.

در بازار چه خبر بود؟

بورس اوراق بهادار روز چهارشنبه شاهد تلاش معامله‌گران عمده و حقوقی‌ها برای کنترل عرضه‌ها در بازار بود. با جمع‌آوری بخشی از صف‌های فروش، معامله‌گران شاهد تثبیت نسبی بازار بودند. هر‌چند که این جمع‌آوری صف‌های فروش موجب شد تا شاخص کل ۲۷۰واحد معادل یک درصد افت کند. این افت شدید و تلاش برای کنترل بازار می‌تواند در روزهای آینده بازار را با تعادل نسبی همراه کند؛ به ویژه آنکه به صورت تکنیکی بازار پس از یک افت شدید می‌تواند یک بازگشت موقت را تجربه کند.

در بازار چهارشنبه ۶۹ میلیون سهم پالایشگاه بندر‌عباس، ۳/۱۶ میلیون سهم فولاد مبارکه، ۷/۱۰ میلیون سهم سرمایه‌گذاری غدیر، ۶۳/۹ میلیون سهم مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران، ۵۹/۸ میلیون سهم سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات و میزان قابل ملاحظه‌ای از سهام ذوب آهن اصفهان، نفت و گاز پارسیان، مخابرات و صندوق بازنشستگی مورد معامله قرار گرفت که در این میان تنها سرمایه‌گذاری غدیر و مپنا توانستند رشد قیمتی را تجربه کنند و بخش عمده‌ای از نمادها در نوسان منفی باقی ماندند.

وقتی پست‌بانک شفاف می‌شود

در بازار چهارشنبه در گروه مالی، نماد پست بانک برای تعدیل سود متوقف شد. پس از ماه‌ها عدم ارائه‌ گزارش از سوی پست‌بانک بازار در انتظار گزارش این بانک است؛ امری که می‌تواند در بر‌دارنده خبرهای مهمی باشد. در گروه بانکی، مدیر عامل بانک ملی با اشاره به ارائه گزارش ارزی این بانک به بانک مرکزی خبر داد که رییس کل بانک مرکزی وعده داده تا پایان تیر ماه امسال با بانک‌ها تسویه حساب کند.در این گروه، بانک تات همچنان با خبرهایی مربوط به ادغام این بانک و دو موسسه مالی دیگر برای تشکیل بانک آینده مواجه است. در آخرین تحولات در حالی که این سه موسسه مالی دارای مجموعا نزدیک به ۲هزار شعبه هستند بانک مرکزی تنها برای فعالیت ۱۶۵شعبه بانک آینده مجوز صادر کرده است و تکلیف مابقی شعب نامشخص است. در این گروه مجمع رایان سایپا نیز با تقسیم ۹۱درصد سود محقق شده معادل ۱۰۵تومان به ازای هر سهم موافقت کرد.در گروه تصفیه نفت، نماد تازه وارد پالایشگاه بندرعباس روز چهارشنبه تا صف فروش عقب نشست که جمع‌آوری شد. در این میان توقف طولانی مدت پالایشگاه اصفهان به بروز شایعاتی در مورد این شرکت و حساب‌های مالی میان «شپنا» و پخش و پالایش و همچنین پتروشیمی اصفهان منجر شده است. در گروه معدنی، نماد گل‌گهر امروز شاهد توقف نماد برای برگزاری مجمع سالانه خواهد بود.در گروه فلزی، عرضه ۱۵ درصد سهام ذوب آهن اصفهان معادل یک میلیارد سهم از طریق فرابورس در نیمه دوم تیرماه سال جاری انجام می‌شود.براساس گزارش منتشره ۱۵ درصد سهام ذوب‌آهن اصفهان معادل یک میلیارد و ۱۸۰ میلیون و ۲۶۰ هزار و ۹۰۰ سهم به قیمت تابلو فرابورس در روز عرضه (معادل قیمت بسته شدن در روز قبل از عرضه) به اضافه ۲۰ درصد به شرط آنکه از ۱۵۰۰ ریال کمتر نباشد در نیمه دوم تیرماه جاری از طریق فرابورس واگذار خواهد شد.در این گروه براساس خبرهای منتشره آلومتک ساختمان مرکزی خود به مزایده گذاشته است.در گروه خودرو، معاون مدیرعامل ایران خودرو حجم تولید تندر- ۹۰ را بر مبنای اعلام نیاز بخش فروش ایران خودرو اعلام کرد و افزود: از دو سال پیش تاکنون مشکلی در تامین قطعات یدکی تندر- ۹۰ وجود ندارد. محمدرضا معتمد تصریح کرد: از دو هفته پیش، یک مرحله افزایش تولید در مورد تندر- ۹۰ اتفاق افتاد و به تولید ۲۵۰ دستگاه در روز رسیدیم که امیدواریم طی ۳ ماه آینده به ۳۰۰ دستگاه برسیم. معاون مدیرعامل ایران خودرو در واکنش به این موضوع که نیاز بازار به تندر- ۹۰ زیاد است و مشتریان همواره منتظر فروش‌ این خودرو هستند، اظهار کرد: مشکلات خط تولید را با یک فوت نمی‌توان حل کرد و رفع آن زمان‌بر است.