رضانعمتی کشتلی*

در نوشتاری که در تاریخ ۲۴ خرداد ماه ۱۳۹۱ توسط استاد ارجمند جناب آقای نظام‌الدین ملک آرایی تحت عنوان «پوشش یک تاثیر خبری» در خصوص وظایف جوامع حرفه‌ای به منظور معرفی حرفه مربوط به عموم در روزنامه وزین دنیای اقتصاد درج شد، بنده حقیر را بر آن داشت تا به عنوان یک حسابدار کوچک در جامعه بزرگ حسابداری ایران، به منظور مرتفع کردن سوء‌تفاهم‌های موجود از نقش و جایگاه حسابدار و حسابداری در جامعه، مواردی را به رشته تحریر درآورم. در حقیقت، حسابداری یک فناوری و مجموعه‌ای از مقررات است که همه سیستم‌های مالی بر مبنای آن است و هر رویدادی در جامعه به سیستم مالی بستگی دارد. حسابداران (حسابدار رسمی)، کارشناسانی هستند که قوانین و مقررات را به عنوان مرجع رویدادهای مالی به کار می‌گیرند. از آغاز شکل‌گیری جوامع متمدن، حسابداران و حسابداری نقش مهمی را بازی کرده‌اند. نقش موثر حسابداران امروزه تقریبا در کلیه تصمیمات داخلی و بین‌المللی غیرقابل انکار است. آنها مشاورانی امین برای کارهای اجرایی هستند. انواع ویژگی‌های مورد نیاز برای موفقیت عبارتند از: خلاقیت، راه‌حل‌یابی برای مشکلات، تفکر راهبردی، اخلاقیات و تسلط و مهارت در روابط شخصی. اینها انواع ویژگی‌هایی هستند که صاحبان واحدهای تجاری آنها را در یک مشاور امین (حسابدار) جست‌وجو می‌کنند.

به طور کلی، سوء‌تفاهم‌های زیادی از نقش حسابدار و حسابداری در جامعه وجود دارد، که برخی از آنها رفع می‌شود:

- درک عموم این است که یک حسابدار روی صندلی می‌نشیند، اعداد و ارقام را در یک ماشین حساب محاسبه می‌کند، ولی حقیقت بیانگر آن است که حسابدار در جست‌وجوی منفعت - هزینه در ترکیب کانال‌های توزیع متعدد است.

- درک عموم این است که حسابدار، فردی منزوی است، ولی حقیقت حاکی از آن است که حسابدار شخصی است که بیشتر وقتش صرف ارتباطات رو در رو می‌شود تا بتواند راهبردهای واحد انتفاعی و موقعیت آن را بررسی کند.

- درک عموم این است که حسابدار یک عامل خودکار است، در حالی که حسابدار می‌تواند به عنوان یک مقام ارشد اجرایی به خوبی ایفای نقش کند.

- درک عموم این است که حسابدار وقت زیادی صرف می‌کند، ولی حقیقت بیانگر آن است که حسابداران معمولا در دوره‌های گزارش‌دهی و تنظیم اظهارنامه‌های مالیاتی، ساعات زیادی کار خواهند کرد که این دوره‌های پرفشار کاری با دوره‌های کم‌فشارتر جبران خواهد شد.

- درک عموم این است که حسابداران تحت فشار زیادی کار می‌کنند، ولی حقیقت این است که بیشتر این فشارها از تعهد شخصی (اخلاق حرفه‌ای) برای انجام این مسوولیت‌ مهم ناشی می شود و برای بیشتر حسابداران این فشارها خوشایند است.

- درک عموم این است که حسابداران پاداش متوسطی برای کارشان دریافت می کنند، در حالی که حرفه حسابداری همیشه پاداش‌دهی مالی داشته است.

- درک عموم این است که حسابداری با چالش‌های کوچکی رو‌به‌رو است و علت آن این است که در کلاس‌های دانشگاهی، حسابداری با دفترداری اشتباه گرفته می‌شود. حقیقت این است که حسابداری عبارت است از: استفاده از اطلاعات مالی برای کمک به هدایت راهبردهای واحد تجاری در بالاترین سطح ممکن.

از این رو، سوء‌تفاهم‌های زیادی از نقش حسابدار و حسابداری در جامعه وجود دارد؛ بخشی از آن به این علت است که حسابداران به محرمانه بودن اطلاعات صاحبکار (امانتداری) احترام می‌گذارند و تا حد ممکن می‌کوشند تا کمتر در مورد کارشان صحبت کنند. حسابداران خیلی محافظه‌کارانه با عموم صحبت می‌کنند، به این ترتیب غالبا یک تفاوت کلی بین درک عموم از نقش حسابدار و حقیقت وجود دارد، ولی مالکان واحدهای انتفاعی برای احتیاطی که حسابداران اعمال می‌کنند، پاداشی قائل هستند.

در واقع، یک حسابدار در هر رویداد تجاری قابل ملاحظه حداقل با یک وکیل برابر است، به طوری که وکیل واحد انتفاعی را در امور حقوقی همراهی می‌کند، در حالی که حسابدار نیز اطلاعات مورد استفاده سرمایه‌گذاران، بانک‌ها و مالکان را اعتبار می‌بخشد. حسابداران مسوولیت‌ دارند به اهداف واحد تجاری به دقت توجه کنند و دلیل آن این است که بیشتر حسابداران در نهایت رییس‌ امور مالی، رییس امور اجرایی یا رییس‌ اصلی شرکت‌ها می‌شوند.

حسابداران به عنوان مشاورانی امین و با احتیاط واحد تجاری، در جامعه از احترام برخوردارند.

به طور خلاصه حرفه حسابداری، حرفه‌ای برای بهترین و مستعدترین دانش‌آموختگان و کسانی است که از ورود به آن بهره‌مند می‌شوند. اگر شما خلاقیت و تفکر راهبردی در مورد تصمیم‌گیری‌های مالی دارید، می‌توانید به حرفه حسابداری وارد شوید.

*مدرس دانشگاه و کارشناس بازار سرمایه