حاشیه‌ای فراتر از خبر
گروه بورس- محسن ایلچی: اولین مجمع عمومی شرکت بورس مملو از حاشیه‌های قابل ثبت و گزارش و غیرقابل تثبیت بود. از دلهره‌ها، تقلاها، دلخوری‌ها، انصراف‌ها، تجدید دیدارها، کنایه‌ها تا بده‌بستان‌ها متعارف در بازار سرمایه.

آن روی گزارش، مجمعی که برای نخستین مرتبه منافع سه ضلع بازار یعنی نهادهای مالی، کارگزاران و سهامداران و پذیره‌نویسان حقوقی با یکدیگر تلاقی پیدا می‌کنند، کم حاشیه نبود. با اندکی شم خبری و تامل تحلیلی وضعیت مناسبات داخل مجمع اینگونه قابل گزارش است:
*مجمع عمومی شرکت بورس بدون شک بزرگ‌ترین مجمع عمومی در بازار سرمایه‌ طی سال‌جاری در کشور بود. نظم و مدیریت عمومی و اجرایی این مجمع بسیار پر اهمیت بود. جدای از تاخیر یک ساعته در شروع جلسه، به طور کلی مجمع عمومی به طور مطلوب برگزار شد.
*از ابتدای برگزاری مجمع، لابی‌ها، رایزنی‌ها، رای‌گیری‌ها و یارگیری‌ها میان نهادهای مالی و کارگزاران کالا مشهود بود. نتیجه ائتلاف‌ها و لابی‌هایی که طی دو هفته قبل از برگزاری مجمع انجام شده بود، باید به طور عملی در چارچوب توافق، تفاهم یا خلف وعده‌ها نمود پیدا می‌کرد. برخی ائتلاف‌ها در آستانه مجمع، نوپدید بود و بخشی از ائتلاف‌ها شکننده.
*هر یک از گروه‌ها سه‌گانه ذی‌نفع در شرکت بورس در نقطه‌ای از تالار همایش‌های رازی جاگیری کردند. کارگزاران در انتهای سالن همایش، نمایندگان نهادهای مالی در راهرو جنب سالن به طور دائمی در حال رفت و آمد بودند و کانون سهامداران حقیقی در وسط و سمت چپ سالن اجتماعات در تکاپو و جنب‌وجوش بودند.
*با وجود اینکه شمار زیاد و درصد بالایی از حقوقی‌ها در مجمع حضور یافتند، به دلیل برگزاری مجمع در ماه مبارک رمضان و نبود امکان سفر، پذیره‌نویسان و سهامداران حقیقی از شهرستان‌ها به تهران و عدم امکان اعطای وکالت‌ عادی، حضور فیزیکی و غیرفیزیکی (وکالتی) سهامداران حقیقی در مقایسه با پیش‌بینی‌هایی که از قبل از برگزاری مجمع ارائه می‌شد، بسیار اندک بود. باید حدود ۶۲۰۰سهامدار و پذیره‌نویسی حقیقی در این مجمع شرکت می‌کردند که تعداد حاضران به بیش از ۵۸۰نفر نرسید.


اعتراض سهامداران حقیقی نسبت به برخی از بندهای اساسنامه


*در حالی که حضور اکثر خبرنگاران روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها برای ثبت لحظه و تهیه گزارش و خبر پررنگ بود، از خبرنگاران رسانه ملی و دوربین‌های خبرساز خبری نبود.
*گروه بورس روزنامه دنیای‌اقتصاد با حضور دو خبرنگار، دو گزارش‌گر و یک عکاس بزرگ‌ترین اکیپ خبری حاضر در چهار نقطه از سالن همایش برای پوشش خبری بود.
*رییس سازمان بورس در توصیف ویژگی‌های روز پنج‌شنبه یا روز تولد «بورس تهران» گفت: که امروز روزی است که سرنوشت بازار و امور آن به عوامل بازار واگذار می‌شود. (نقل به مضمون)
*به اعتقاد اکثر حاضران در نشست، اعضای کمیته موسسان شرکت بورس، به ویژه «حسین خزلی خرازی» برای زمینه‌سازی و تمهیدات راه‌‌اندازی شرکت بورس، اقدامات بسیار گسترده‌ای انجام دادند که مورد تایید و تشویق حاضران قرار گرفت.
*کانون سهامداران حقیقی به عنوان بزرگ‌ترین تشکل و نهاد سهامداران جزء و بخشی پذیره‌نویسان در سراسر برگزاری مجمع حضور پررنگ و جدی داشت. صلاحیت این کانون برای حضور در انتخابات هیات‌‌مدیره با لابی‌های پیش از برپایی مجمع و حمایت سازمان بورس تایید شد.
* چند تن از چهره‌های شناخته شده بازار سرمایه از جمله دکتر غلامرضا اسلامی بیدگلی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ملی برای ریاست مجمع عمومی اعلام آمادگی کردند که به یکباره با رای‌گیری علنی و اشتیاق برخی از نهاد‌های مالی، دکتر اسماعیلی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری غدیر در جایگاه ریاست مجمع نشست.
* جدی‌ترین حضور نماینده کانون سهامداران حقیقی و پذیره‌نویسان در مجمع، حضور آقای «محمد قیومی» در جایگاه منشی جلسه بود.
* غلامرضا اسلامی بیدگلی در اوایل جلسه، مجمع عمومی را ترک کرد.
* دبیر کمیته موسسان شرکت بورس به نکته‌ای اشاره کرد که روی سهامداران حقیقی تاثیرگذار بود. او گفت: سهامداران حقیقی، به دلیل داشتن سهم اندک در شرکت بورس، «سازمان بورس» را در مقابل خود نبینند، بلکه باید برای جلوگیری از اعمال قدرت نهاد‌های حقوقی در شرکت بورس، سازمان را در کنار خود ببینند.


تلاش کارگزاران برای کسب کرسی در هیات مدیره


* نمایندگان کانون سهامداران حقیقی نسبت به بسیاری از مواد اساسنامه شرکت نقد داشتند و خواهان اصلاح آن بودند، اما به گفته دو تن از اعضای کمیته موسسان بورس و رییس مجمع چون متن اساسنامه به نظر و (پذیرش سهامداران) حقوقی و (نهاد‌های مالی و کارگزاران) رسیده است، وقت نیز اندک است. بنابراین امکان اصلاح تصویب بند به بند و اساسنامه وجود نداشت. بنابراین اساسنامه صفحه به صفحه به تصویب مجمع رسید. در نهایت نمایندگان کانون گفتند که این اساسنامه مغایر با قانون تجارت است و نقدهای جدی به آن وارد است.
*ریاست مجمع عمومی دکتر «اسماعیلی»، تمایل داشت که نظر کانون سهامداران حقیقی درباره مشکلات جدی در مواد اساسنامه مطرح شود، اما کمبود وقت و فشار برخی نهادهای مالی مانع از طرح جدی مشکلات اساسنامه شد.
*در جریان برگزاری مجمع و انتخاب بازرس شرکت، عنوان شد که سازمان حسابرسی جزء حسابرسان معتمد بورس نیست. ظاهرا نباید این خبر منتشر می‌شد!
*برخی از سهامداران حقیقی در گفت‌وگو با خبرنگاران ما ابراز کرده‌اند که برخی از حقیقی‌ها به نفع حقوقی‌ها به دیگران پیشنهاد خرید رای داده‌اند.
*حضور سه شرکت سازمان بورس در میان نامزدان و داوطلبان ترکیب هیات مدیره (شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، شرکت اطلاع‌رسانی و شرکت خدمات بورس) جالب و قابل توجه بود. سازمان با چه هدفی آنها را داوطلب حضور در هیات مدیره شرکت بورس کرده است؟
*از آنجا که رای‌گیری به‌صورت مکتوب بود، بسیاری از نهادهای مالی که به‌صورت شفاهی با یکدیگر ائتلاف کرده بودند، باید به‌صورت رای مخفی، پایبند تعهدات شفاهی قبل از مجمع می‌ماندند. اما برخی از ائتلاف‌ها در هنگام رای‌گیری تضعیف شد.
*یک سهامدار جزء در حاشیه مجمع به یکی از خبرنگاران ما گفت: انتظار ما از شرکت بورس این است که وضعیت عرضه و تقاضا در تابلوهای بورس را شفاف کند. اعداد عرضه و تقاضا در معاملات روزانه واقعی نیست. بنویسید که ما اعتمادی به اعداد تابلو نداریم! چرا میزان عرضه و تقاضای مندرج در تابلو با عرضه و تقاضای واقعی متفاوت است؟ برخی از نهادهای مالی در روند لابی‌های قبل از مجمع به سهامداران حقیقی وعده داده بودند که از حضور نماینده آنها در هیات‌مدیره شرکت حمایت کنند. اما ظاهرا این گونه نشد.


رییس سازمان بورس بر واگذاری امور اجرایی تاکید کرد


* برخی نهادهای حقوقی، آرای خود را پس از ساعت مقرر 14:05 به صندوق ریختند. ظاهرا رفتار کنسرسیومی برای تخمین و احتساب میزان آرای کارگزاران جهت تصاحب پنج صندلی از ترکیب 7 نفره هیات‌مدیره شرکت بورس انگیزه اصلی آن بود. چرا که وقتی نهادهای مالی از میزان آرای کارگزاران آگاه شدند با توافق جمعی تقسیم‌بندی و کنترل دقیق آرای خود می‌توانستند حضور حداکثری داشته باشند. صندوق‌های آرا روز شنبه مجددا بازشماری شد و یک کارگزاری (اقتصاد نوین) توانست به طور شگفت‌انگیزی به جمع اعضای هیات‌مدیره راه پیدا کند که این تغییر با اعلام نتایج اولیه تفاوت دارد. گفته می‌شود کارگزاری اقتصاد نوین از حمایت آرای بانک اقتصاد نوین برخوردار بوده است.
* وقتی مجمع به تعیین روزنامه رسمی شرکت بورس رسید، چه سهامداران حقوقی و چه حقیقی یکصدا «دنیای اقتصاد» را صدا زدند. جالب این که روزنامه دوم شرکت بورس که بیش از ۸۰ سال از فعالیت آن می‌گذرد با اختلاف معنادار و محسوسی انتخاب شد که این فاصله قابل تامل بود و مسوولیت روزنامه دنیای اقتصاد را در اطلاع‌رسانی از بازار سنگین‌تر کرد.