گروه بورس - سمت و سوی لابی‌ها و چانه‌زنی‌های ناپیدای نیروهای بازار برای تاثیرگذاری در انتخابات اعضای هیات مدیره از روی افراد خاص به وزن و «سهم هر یک از شرکت‌ها، کارگزاری‌ها و کانون سهامداران حقیقی» روی کرده است. آخرین بررسی رفتار بازیگران در آستانه برگزاری مجمع نشان می‌دهد که آنها به هیچ نتیجه و اجماعی نرسیده و هر یک از سه طیف درپی حضور حداکثری خود در هیات‌مدیره هستند و حتی در درون هر طیف، یکی به نفع دیگری به سختی کنار می‌رود. از میان کارگزاران حدود ۱۳ نفر برای حضور در هیات مدیره اعلام آمادگی کرده‌اند که هنوز برای معرفی ۲ یا سه نماینده به تفاهم نرسیده‌اند. نهادهای مالی نیز هر یک به انتظار دیگری نشستند. جدا از چند شرکت سرمایه‌گذاری که تمایل به کنترل شرکت بورس دارند، باقی آنها به نظاره نشستند تا ببینند سایر هم‌صنفان چه کسی را معرفی می‌کنند تا رای خود را به او بدهند یا ندهند، آنها اگر هم‌ تاکنون به تفاهمی رسیده‌اند، به دلیل حفظ ذائقه محافظه‌کاری صنف است. فقط شنیده می‌شود که تشکل یا سندیکای این طیف که به تازگی با تغییر مدیریت روبه‌رو شده است، در تلاش است که نظر سایر نهادهای مالی را روی فهرست مورد نظرش جلب کند، که هنوز خبر رسمی از موفقیت این رایزنی‌ها منتشر نشده است.

اما کانون سهامداران حقیقی که به دلیل ماهیت اجتماعی آن، مجموعه تصمیم‌گیری‌هایش مورد توجه رسانه‌ها است، در پی منع اعطای وکالت عادی از سوی سازمان بورس، درپی روش یا پیشنهاد جدیدی برای افزایش حضور، نقش و تاثیرگذاری سهامداران حقیقی است.

کانون سهامداران حقیقی به دلیل اینکه بسیاری از سهامداران، این امکان برایشان وجود ندارد، که در ماه رمضان از شهرستان‌ها به تهران بیایند و از سوی دیگر بسیاری از سهامداران حقیقی حاضر نمی‌شوند با پرداخت حق‌محضر ۲۰هزار تومانی، وکالت محضری رای خود را به فرد دیگری بدهند، به دنبال اجرای روش ارزش رای سهامداران حقیقی هستند. کانون سهامداران حقیقی دیروز به سهامداران خود توصیه کرد که به ارزش رای خود پی برده و به جای اعطای رای به ۷ نفر (تعداد اعضای هیات‌مدیره ۷نفر است)، به یک نفر رای بدهند. چرا که ارزش رای یک‌هزار نفر سهامدار حقیقی به اندازه ۷هزار نفر است و دادن رای به یک نفر از تشتت‌آرای آنها به نفع دو طیف دیگر (کارگزاران و نهاد‌های مالی) جلوگیری می‌کند. در این میان، کارشناس انتشار لیست مشترک از میان هر سه طیف را منطقی‌ترین روش برای حضور در هیات‌مدیره می‌دانند.

ورود با وکالت عادی ممنوع

با توجه به مشکلات به وجود آمده در برخی از مجامع و کنترل نشدن وکالت نامه‌های عادی این نوع وکالت برای مجمع شرکت بورس پذیرفته نشد.

حسین خزلی خرازی، دبیر کمیته اجرایی هیات موسس شرکت بورس، در گفت‌وگو با ایسنا، درباره انتخاب اعضای هیات مدیره شرکت بورس و این که حدود ۱۳ شرکت کارگزاری برای هیات مدیره خود را کاندیدا کرده‌اند، گفت: موسسان کانون کارگزاران جلسه‌ای را برگزار خواهند کرد که از بین ۱۳ نفر کاندیدا از آنها درخواست کرده که تعداد محدود‌تری حضور یابند که حداقل چهار نفر را کانون کارگزاران انتخاب کرده و سپس به آنها رای دهد.

او درباره تغییر وکالت رسمی‌ به وکالت عادی بنا به درخواست سهامداران حقیقی توضیح داد: سازمان بورس این وکالت عادی را نپذیرفته، چون در زمان کوتاه امکان کنترل وکالت عادی وجود ندارد، همچنین در بسیاری از مجامع بحث جعل وکالت پیش خواهد آمد، بنابراین تنها وکالت رسمی‌ از سوی سازمان پذیرفته می‌شود.

خرازی با بیان این مطلب که در مراحل بعدی سازمان بورس فرمی را طراحی خواهد کرد که موکل با مراجعه به سازمان و یا هر یک از تالارهای منطقه‌‌ای و با تایید احراز هویت موکل با مهر سازمان بورس یا تالار بورس منطقه‌‌ای به زیر وکالت‌نامه امکان وکالت وجود داشته باشد، ادامه داد: با این وجود این وکالت تایید شده و مشکلی ندارد، اما برای این مجمع که با سرعت کارها انجام می‌شود، امکان این کار وجود نداشت.

شمارش کامپیوتری آرا

دبیر کمیته اجرایی شرکت بورس با اشاره به مخفی بودن رای‌گیری و این‌که با وجود لابی‌های صورت گرفته، نشانه‌ای تا روز رای‌گیری نخواهد بود، اظهار کرد: باید تا روز رای‌گیری و شمارش آرا صبر کرد، هم‌چنین سیستم کامپیوتری تعبیه شده که آرا مورد شمارش قرار گیرد و حداکثر تا پنج‌شنبه بعدازظهر (۲۰ مهرماه) با شمارش آرا بتوان پس از پایان مجمع اعضای هیات مدیره را انتخاب کرد.

وی در ادامه تاکید کرد: خیلی مهم نیست که شرکت خاصی عضو هیات‌مدیره شرکت بورس شود، زیرا شخصیت حقیقی شرکت مهم نیست، بلکه فرد مورد نظر که از سوی شرکت معرفی می‌شود، بسیار مهم‌تر خواهد بود. خرازی سپس گفت: تاکنون اسامی حدود چهار هزار نفر از سهامداران شرکت بورس که مدارک را برای سازمان بورس ارسال کرده‌اند وارد سیستم شده و بقیه نیز امروز مشخص می‌شود.

یک تجربه جدید

ابوالفضل متین دبیر کانون سهامداران حقیقی در این زمینه در گفت‌وگو با مهر گفت: یکی از مهم‌ترین بخش‌های قانون بازار اوراق بهادار تشکیل شرکت سهامی بورس است که این شرکت عملیات اجرایی بورس را برعهده می‌گیرد و این تجربه جدیدی برای بازار سرمایه می‌باشد و حساسیت زیادی که همه بازیگران بازار سرمایه به نحوه تاسیس، اساسنامه و تعیین اعضای هیات مدیره آن دارند، از این ناحیه است.

وی ادامه داد: نگرانی‌هایی در مورد نحوه و چگونگی نظارت سازمان بورس بر عملکرد شرکت بورس و انطباق آن با قانون تجارت وجود دارد که امیدواریم در هنگام بررسی اساسنامه در مجمع موسسین شرکت به آن توجه شود و بندهایی از اساسنامه شرکت بر اساس قانون تجارت، ضمن حفظ شرایطی که سازمان بورس بتواند، نظارت عالیه خود را بر شرکت حفظ کند، تغییر یابد.

انتخاب سهامداران ملاک است

متین گفت: به نظر می‌رسد با وجود نظارت سازمان بورس، باید اجازه داد بدون نگرانی، سهامداران شرکت ضمن حفظ اصول حاکمیتی یک شرکت سهامی عام، نسبت به انتخاب اعضای هیات مدیره مبادرت ورزند و سعی شود سلیقه و انتخاب سهامداران شرکت ملاک باشد و نه سلیقه مدیران ارشد.

دبیر کانون سهامداران حقیقی افزود: درهرصورت سه گروه اصلی نهادهای مالی و کارگزاران و سهامداران حقیقی از عناصر اصلی بازار سرمایه هستند که فلسفه حضور هر یک در بازار سرمایه، مبنای حضور آنان در هیات مدیره شرکت بورس است و نباید به سمتی حرکت کنیم که به نحوی نقش هر یک از این سه گروه را کم رنگ کنیم ، بلکه باید با ظرفیت و سعه صدر یکدیگر را تحمل کنیم.

وی در مورد اهمیت حضور سهامداران حقیقی در مجمع بورس گفت: مسلم است که در این مقطع زمانی حضور سهامداران حقیقی شرکت بورس و مشارکت آنان در روز مجمع می‌تواند تعیین‌کننده باشد و سهامداران حقیقی می‌دانند که بعید است، دیگر بازیگران بازار سرمایه به حضور آنان در هیات مدیره شرکت بورس رای دهند و سهامدار حقیقی برای حضور خویش در هیات مدیره شرکت بورس باید به سهامدار حقیقی رای دهد.

متین ادامه داد: در طول ۲ سال و با تشکیل کانون سهامداران حقیقی سعی شد که به سهامدار حقیقی نقشی داده شود، تا به صورت حرفه‌ای در بازار سرمایه فعالیت کند و به نظر می‌رسد نمود ایفای این نقش، حضور سهامداران حقیقی، در مجمع شرکت بورس باشد.

مدافع خود باشیم

دبیر کانون سهامداران حقیقی خاطر نشان کرد: نباید انتظار داشته باشیم که دیگران مدافع حقوق سهامداران حقیقی در مراکز تصمیم‌گیری باشند وباید خودمان در مراکز تصمیم‌گیری حضور داشته باشیم، هر چند محدودیت حداکثر ده‌هزار سهم برای هر سهامدار حقیقی در شرکت بورس، تاثیر گذاری و نقش آفرینی را منوط به حضور فیزیکی چند هزار سهامدار حقیقی کرده است.

وی تاکید کرد: با این حال، با حضور همه سهامداران حقیقی در مجمع شرکت بورس و با اتحاد و یکدلی باید فرصت حضور را به تصمیم برسانیم و درست تصمیم بگیریم.

دبیر کانون سهامداران حقیقی در مورد رایزنی‌های این کانون برای روز مجمع گفت: کانون سهامداران حقیقی ضمن مذاکره با بعضی از نهادهای مالی و بررسی شرایط حضور سهامداران حقیقی در مجمع شرکت و به تناسب آن، در تلاش است بتواند به وظیفه خود عمل کند، ولی آنچه مهم است حضور همه سهامداران حقیقی در این مجمع است و امید است که مدیران بورس با تسهیل شرایط به ادامه روند کمک کنند.

ابوالفضل متین در ادامه گفت: طبق اساسنامه شرکت بورس اعضای هیات مدیره شرکت بورس ۷ نفر هستند و تعداد سهام هر سهامدار شرکت بورس با ارزش رای آنان متفاوت است، به عنوان مثال اگر یک سهامدار یک هزار سهم شرکت بورس را داشته باشد، این سهامدار دارای هفت هزار ارزش رای است و سهامدار می‌تواند همه این هفت‌هزار ارزش رای را میان ۷نفر به صورت مساوی تقسیم کند یا می‌تواند این هفت‌هزار ارزش رای را فقط به یک نفر دهد.

دبیر کانون سهامداران حقیقی به سهامداران حقیقی توصیه کرد: تمام ارزش رای برای یک کاندید متمرکز شود و یا خود کانون سهامداران در روز مجمع کاندیدا خواهد شد یا بنابر شرایط مجمع، کاندیدا معرفی خواهد کرد که بتوانیم از ارزش رای حداکثر استفاده را ببریم.

وی در پایان گفت: حضور همه سهامداران حقیقی شرکت بورس در روز پنج شنبه ۲۰ مهر ماه ساعت ۹ صبح در سالن همایش‌های رازی، در اولین مجمع موسسین شرکت بورس را ضروری می‌دانیم و امیدواریم این مهم با اتحاد همه سهامداران حقیقی ایجاد شود.

سالن کوچک برای مجمع بزرگ

اسماعیل محبی، کارشناس بازار نیز با اشاره به این مطلب که حقیقت شرکت بورس، سهامی عام بودن آن است تاکید کرد: با توجه به سهامی عام و مردمی بودن این شرکت و مالکیت ۲۷درصدی سهام آن توسط مردم عادی توصیه می‌شود، برای انتخاب حداقل یک عضو هیات مدیره از جانب سهامداران حقیقی همه سهامداران شرکت بورس در مجمع روز پنج‌شنبه حاضر باشند.

وی در پاسخ به این مطلب که در صورت حضور بیش از ۶هزار نفر، مکان برگزاری مجمع گنجایش لازم را ندارد و مشکلات عدیده‌ای را ایجاد خواهد کرد، گفت: اولا، بهتر بود برگزارکنندگان این مجمع مکان بزرگتری را در نظر می‌گرفتند و ثانیا، حضور در مجمع فقط حضور فیزیکی نیست، بلکه سهامداران حقیقی در اولین فرصت می‌توانند از طریق کانون یا دیگر اعضا با ارائه وکالتنامه در این مجمع حضور غیرفیزیکی داشته باشند و در رای دهی به نماینده سهامداران حقیقی مشارکت کنند.

وی ادامه داد: اگر بیش از ۹۲درصد از سهامداران شرکت بورس در مجمع حاضر باشند، به ازای هر ۱۳درصد رای یک عضو هیات مدیره انتخاب خواهد شد که در بهترین حالت سهامداران می‌توانند ۲ عضو هیات مدیره داشته باشند.

محبی با اشاره به سهامی عام بودن شرکت بورس گفت: با توجه به اجرای اصل ۴۴ و طرح سهام عدالت توسط دولت به نظر می‌رسد مردم بیش از گذشته می‌توانند مسوولیت‌های اجرایی را به عهده بگیرند که گوشه هایی از این مسوولیت می‌تواند در مشارکت فعالانه مردم در شرکت سهامی عام بورس متبلور شود.