دنیای اقتصاد - فاطمه اسماعیلی: میانگین نرخ سود اسناد خزانه اسلامی که ماه‌های پایانی سال گذشته به سطوح ۲۸ درصدی افزایش پیدا کرده بود با ورود به سال جدید روند باثباتی را در پیش گرفت. روندی که تاکنون تداوم یافته است. همان‌طور که در گزارش پیشین «دنیای اقتصاد» با عنوان «معمای نرخ سود در بازار بدهی» گفته شد، ثبات در شرایط کلان اقتصادی کشور و همچنین تصمیم به توقف موقت عرضه این اوراق از مهم‌ترین دلایل متعادل شدن نرخ سود «اخزا»ها از ابتدای سال جاری محسوب می‌شود. در این میان عرضه بلوکی «اخزا»ها در ماه جاری و خریداری این اوراق در قیمت‌های بالاتر از معمول از سوی معامله‌گران، نشان از جذابیت بالای بازار بدهی نزد سهامداران دارد. موضوعی که لزوم عرضه‌های متناسب با تقاضای موجود را گوشزد می‌کند.

«اخزا»ها در مدار ثبات

بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد نرخ سود اسناد خزانه با عبور از ماه‌های پایانی سال، روند معکوسی گرفته و توانست در نرخ‌هایی کمتر از ۲۴ درصد آرام گیرد. روندی که طی سه ماه سپری شده در سال ۹۶ تداوم پیدا کرد (در تمامی این ماه‌ها میانگین نرخ سود اوراق اسناد خزانه اسلامی در سطح ۲۳ درصدی نوسان‌های اندکی داشته است). بر این اساس طی ۲۰ روز سپری شده از ماه جاری، متوسط نرخ سود موثر اسناد خزانه اسلامی درسطح ۵۶/ ۲۳ درصدی قرار گرفت و نسبت به متوسط ماه گذشته تنها با رشد ۰۳/ ۰ واحد درصدی همراه شده است. این در حالی است که متوسط این نرخ در مقایسه با میانگین اسفند ۹۵ کاهش ۲/ ۴ واحد درصدی را تجربه کرده است. همان‌طور که اشاره شد، ثبات در شرایط کلان اقتصادی در کنار تصمیم به توقف موقت عرضه این اوراق از مهم‌ترین دلایل متعادل شدن نرخ سود «اخزا»ها در سال جاری است. یکی دیگر از موارد تاثیرگذار بر ثبات نرخ سود «اخزا»ها، ثبات نرخ سود در بازار بین بانکی است. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد تغییر محسوسی در نرخ سود در بازار پول رخ نداده است.همچنین عرضه و تقاضای اسناد خزانه اسلامی در بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس نیز در سال جاری دستخوش نوسان نشده است. این موضوعات نیز دیگر دلایل ثبات نرخ سود «اخزا»‌ها در سال جاری است.

عطش اوراق در بازار بدهی

همان‌طور که اشاره شد به نظر می‌رسد شرایط کنونی بهترین فرصت برای عرضه اوراق جدید اسناد خزانه اسلامی در بازار اوراق با درآمد ثابت است. شاهد این مدعا عرضه بلوکی در ۴ نماد معاملاتی اسناد خزانه اسلامی در ماه جاری و استقبال مناسب خریداران از این اوراق است. شانزدهمین روز از ماه جاری فرابورس ایران شاهد انجام معاملات بلوکی اسناد خزانه اسلامی در نمادهای «اخزا۷» تا «اخزا۱۰» بود. به این ترتیب در بازار اوراق با درآمد ثابت، نمادهای «اخزا۷۴»، «اخزا۸۴»، «اخزا۹۴» و «اخزا۱۰۴» به‌صورت عمده عرضه و معامله شدند. اوراق مزبور با وجود عرضه در قیمت‌های بالاتر از قیمت نمادهای عادی اسناد خزانه اسلامی، با استقبال مناسبی از سوی خریداران مواجه شدند. تا جایی که بیش از ۸۰‌درصد از حجم و ارزش معاملات این روز «اخزا»ها به دادوستدهای این اوراق اختصاص یافت. این موضوع شاهد دیگری است که تقاضا برای این اوراق در سطوح بالایی قرار دارد و به‌نظر می‌رسد اوراق موجود پاسخگوی تقاضای موجود نیست. هیات‌ دولت در جلسه چهارشنبه هفدهم خرداد به‌منظور تسویه بدهی مسجل دولت بابت طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و مابه‌‌التفاوت قیمت تضمینی محصولات کشاورزی، با واگذاری اسناد خزانه اسلامی با حفظ قدرت خرید تا سررسید به قیمت اسمی تا سقف مبلغ ۹۵ هزار میلیارد ریال به طلبکاران موافقت کرد. بر اساس این تصمیم هیات‌ دولت سقف واگذاری اسناد یاد شده در هر مرحله به میزان ۱۹ هزار میلیارد ریال تعیین شد. همچنین مقرر شد تا سقف ۱۰ هزار میلیارد ریال از این اعتبار برای تهاتر بدهی و طلب دولت به ستاد اجرایی‌فرمان حضرت امام (ره) و شرکت‌های وابسته به آن ستاد که حداقل ۳۰ درصد از سهام آنها متعلق به ستاد مذکور و شرکت‌های تابعه باشد، تعلق ‌گیرد. بر این اساس با توجه به موافقت دولت با انتشار این اوراق، به نظر می‌رسد شرایط کنونی بهترین فرصت برای انتشار اوراق جدید اسناد خزانه اسلامی در بازار است.

رصد سود در بازار بدهی