دنیای اقتصاد- هاشم آردم: شاخص کل بورس تهران طی معاملات روز گذشته با رشد ۲۵۱ واحدی مواجه شد و به عدد ۷۸ هزار و ۳۸۳ واحدی رسید. با احتساب رشد روز گذشته، نماگر بازار حالا ۱۹ روز کاری متوالی است که با رشد همراه می‌شود. رشد شاخص بورس در این مدت تقریبا ۷/ ۲ درصد بوده است. ارزش معاملات بورس نیز در روزهای اخیر به اعداد معقول‌تری دست یافته است. ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی، دیروز بیش از۲۷۰ میلیارد تومان بود. این میزان از متوسط ارزش روزانه معاملات در اسفند ماه فاصله معناداری گرفته است. شاخص کل هم‌وزن نیز دیروز بیش از یک درصد رشد کرد و به عدد ۱۷ هزار و ۱۱۱ واحد رسید و بازهم رکورد تاریخی خود را ارتقا داد.

بر این اساس می‌توان ادعا کرد که همچنان این گروه‌ها و صنایع کوچک‌تر هستند که با ورود نقدینگی جدید به بازار، یکه‌تازی می‌کنند. از طرف دیگر قیمت‌های جهانی که تاثیر بسزایی بر صنایع بزرگی مانند محصولات شیمیایی، فلزات اساسی و معدنی‌ها دارند، همچنان در ثباتی مایل به نزول به سر می‌برند. صنعت بانکداری‌ هم مدت‌ها است با بی‌میلی خریداران سهام دست و پنجه نرم می‌کند. بنابراین هنوز نشانی از جهش قیمت صنایع و نمادهای بزرگ به چشم نمی‌خورد. تنها گروه نسبتا بزرگی که این روزها دوباره مورد توجه فعالان بازار قرار گرفته است، صنعت خودرو است. شروع حرکت این صنعت که با شایعه تعدیل مثبت در نماد «خساپا» آغاز شد، ظاهرا همچنان ادامه دارد.

بهشت تکنیکالیست‌ها

به جرات می‌توان ادعا کرد که رشد قیمت اخیر گروه‌های کوچک‌تر بازار مبنای بنیادی قابل توجهی ندارد. چنانچه این رشد محدودتر بود، می‌شد توجیهاتی بنیادی برای صعود برشمرد؛ اما حالا به نظر می‌رسد که گروه‌های نسبتا کوچک بازار، صرفا با ورود نقدینگی تازه و شاید هوشمند در حال رشد هستند. در چنین فضایی نمی‌توان ملاک‌های کمی بنیادین شرکت‌ها را عامل رشد قیمت‌ها دانست. صرفا این باور که بازار سهام در آستانه انتخابات می‌تواند مثبت باشد، باعث شده است که نقدینگی تازه به بورس سرازیر شود. زمانی که ورودی نقدینگی به اجبار قیمت‌ها را رشد می‌دهد، بازار پر می‌شود از تحلیل‌های حسی، سلیقه‌‌ای و البته تکنیکال. سطوح مقاومتی قیمتی یکی پس از دیگری فرومی‌ریزند و همین امر باعث شکل‌گیری تقاضای بیشتر برای نمادهایی می‌شود که بعضا بدون منطق رشد کرده‌اند. اغلب تحلیلگران بنیادی، قیمتی را برای یک سهم تخمین می‌زنند و منتظر می‌مانند تا قیمت تابلو از قیمت تخمین‌زده شده کمتر شود. در این حالت است که بنیادی‌کاران برای خرید ترغیب می‌شوند. در نقطه مقابل، تحلیلگران تکنیکال اغلب منتظر می‌مانند تا یک سطح قیمت از پایین و به سمت بالا شکسته شود. در این حالت با عبور قیمت تابلو از یک قیمت مشخص (به سمت بالا) تحلیلگران فنی چنین استنباط می‌کنند که یا خبری در راه است که برخی زودتر آن را دریافت کرده‌اند (پول هوشمند)، یا نقدینگی در حال سرازیر شدن است (هیجان خرید). بر این اساس با شکسته شدن مقاومت‌های قیمتی، تقاضای بیشتری برای خرید شکل می‌گیرد و با ایجاد انتظارات مثبت، قانون نسبت عکس قیمت و تقاضا نقض می‌شود. برای مثال می‌توان وضعیت فعلی نمادهای خودرویی را مثال زد. حرکت این نمادها با یک شایعه مثبت آغاز شد و حالا بدون آنکه خبر قابل‌توجهی رخ داده باشد، شاخص صنعت خودرو از ابتدای سال تا کنون بیش از ۱۷ درصد رشد کرده است. روز گذشته نیز اغلب نمادهای خودرویی وضعیت مطلوبی داشتند و ارزش معاملات این صنعت به بیش از ۵۵ میلیارد تومان رسید. از‌آنجا‌که سود شرکت‌های خودروساز به این زودی‌ها توان خیز برداشتن ندارد، انگیزه خریداران را می‌توان در اهداف تکنیکال جست‌وجو کرد. همین موضوع برای گروه رایانه‌ای به ویژه نماد «آپ» اتفاق افتاد. پس از رشد این نماد تا ۲۰۰۰ تومان و عبور سهام شرکت از این مقاومت ذهنی، در روز گذشته دوباره تقاضای قابل توجهی برای خرید «آپ» شکل گرفت.

استراحت یا ادامه صعود؟

حال سوال اینجاست، اگر ملاک تصمیم‌گیری فعالان بازار در شرایط فعلی صرفا اهداف تکنیکالی است، سناریوهای پیش روی بازار چیست؟ تجربه در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که کانال ۷۸ هزار واحدی برای بورس تهران پرچالش بوده است. زمانی که شاخص از بالا به این محدوده افت می‌کند، حمایت‌ها فعال می‌شوند و زمانی که شاخص از پایین وارد این محدوده می‌شود، عرضه‌ها افزایش می‌یابند. اغلب دوره‌هایی که شاخص در این محدوده قرار گرفته، ارزش معاملات افزایش یافته است. سایر شاخص‌ها نیز به محدوده‌های مقاومتی خود رسیده‌اند. برای مثال شاخص صنعت خودرو، احتمالا در ۲۰ هزار واحد دچار مشکل خواهد بود. تک‌نمادهای لیدر بازار نیز به محدوده‌های مشکل‌دار خود رسیده‌اند. بنابراین انتظار می‌رود که در روزهای آینده شاهد افزایش عرضه‌ها در کلیت بازار باشیم. در ساعات پایانی معاملات روز گذشته نیز این موضوع به خوبی مشهود بود. بنابراین احتمالا زمان استراحت قیمت‌ها فرارسیده است. حال اگر قیمت‌ها بتوانند کف‌های اخیر خود را حفظ کنند، می‌توان به ادامه رشد شاخص‌ها و قیمت‌ها امیدوار بود. این نکته را در نظر داشته باشید که رشد اخیر قیمت‌ها مبنای محکمی نداشته است و ریسک افت قیمت‌ها روز به روز افزایش می‌یابد. اما تا تاریخ انتخابات احتمالا نگرانی خاصی درباره قیمت‌ها وجود نداشته باشد.

مروری بر آمار معاملات

در نتیجه داد‌و‌ستدهای روز گذشته شاخص کل ۲۵۰ واحد رشد کرد و به عدد ۷۸ هزار و ۳۸۳ رسید. دیروز یک میلیارد و ۴۴۲ میلیون برگه سهم و حق تقدم به ارزش ۴هزار و ۵۸۱ میلیارد ریال در ۱۰۷ هزار نوبت معاملاتی در بورس تهران دست به دست شد. همچنین روز گذشته همه هفت شاخص بورسی صعودی شدند. شاخص‌های بازار اول و دوم به ترتیب ۱۲۶ و ۸۲۰ واحد بالا رفتند. نمادهای سایپا، مپنا و ایران خودرو با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص کل رشد این متغیر را رقم زدند.

در مقابل نمادهای فولاد مبارکه، مخابرات، ارتباطات سیار و صنایع پتروشیمی خلیج فارس با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص مانع رشد بیشتر این متغیر شدند. همچنین دیروز گروه‌های خودرو، رایانه و فلزات اساسی با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروه‌های صنعت قرار گرفتند. صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای سایپاآذین، بهنوش ایران، لامپ پارس شهاب، کنترل خوردگی تکین‌کو، سیمان اصفهان، آسان پرداخت پرشین و معدنی املاح ایران بود. در مقابل نمادهای سیمان ایلام، بانک ملت، لامیران، پلی اکریل، کاشی الوند، پلاسکو کار و فرآورده‌های نسوز آذر با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند. آسان پرداخت پرشین، اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، کویر تایر، آذرآب، واحدهای صندوق امین یکم، قند پیرانشهر و لامپ پارس شهاب بیشترین تقاضای خرید و صف خرید را تشکیل دادند. همچنین در روز گذشته واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر، پلی اکریل، پلاسکو کار، مارگارین، سرمایه‌گذاری صنعت بیمه، اوراق صکوک بناگستر کرانه و توسعه صنایع بهشهر با بیشترین عرضه‌ها و سنگین‌ترین صف‌های فروش به کار خود پایان دادند.