معاملات متمرکز بازار سهام

دنیای اقتصاد- سلیمان کرمی: شاخص کل بورس تهران روز گذشته با رشد ۱۵۷ واحدی در سطح ۷۷ هزار و ۳۰۰ واحد متوقف شد. ارزش معاملات نیز به حدود ۱۷۳ میلیارد تومان رسید (بدون احتساب معاملات بلوکی). در این میان چهار نماد «خساپا»، «قثابت»، «فاذر»، «قهکمت» و «ثنوسا» در مجموع با ارزش معاملات بیش از ۵۸ میلیارد تومانی خود بیش از ۳۳ درصد از ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند. در کنار این نمادها در سایر گروه‌ها به خصوص صنایع کوچک‌تر نمادهایی در کانون توجه بازار قرار گرفته بودند. «غپاک»، «کماسه»، «تایرا» و «دعبید» از دیگر نمادهایی بودند که معاملات روز گذشته بازار سهام را با صف خرید به پایان رساندند.

تمرکز حجم معاملاتی در 2 درصد از بازار

از ابتدای معاملات دیروز تقاضا در نمادهای صنعت خودرو به خصوص گروه رشد کرد. «خساپا» از جمله نمادهای مورد توجه بازار بود که با افزایش تقاضای سهام با صف خرید نزدیک به ۵۰ میلیون سهم معاملات دیروز را به پایان رساند. سایر نمادهای گروه سایپا (شرکت سایپا سهامدار عمده این شرکت‌ها است) مانند «خزامیا» و «خپارس» نیز با افزایش تقاضای محسوسی مواجه شدند. البته موج به دیگر نمادهای خودرویی‌ مانند «خودرو» نیز کشیده شد؛ اما شدت تقاضا در «خساپا» بسیار چشمگیرتر از سایر نمادهای این گروه بود. روز گذشته نیز صنعت خودرو با ارزش معاملات بیش از ۵۶ میلیارد تومانی بیش از ۳۲‌درصد از ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند. در این میان معاملات سهام سایپا به بیش از ۲۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان رسید که به تنهایی بیش از ۴۰ درصد از ارزش معاملات گروه خودرو را در اختیار داشت.یک بار دیگر شدت اخبار پیرامون گروه خودرویی و شرکت‌های سایپا افزایش یافته است. این موضوع عاملی برای افزایش تقاضای سهام خودرویی به خصوص از سوی حقوقی‌ها شده است. با حضور پررنگ حقوقی‌ها در سمت خرید نمادهای خودرویی در مجموع شاهد تغییر مالکیت سهام از حقیقی به حقوقی با ارزش نزدیک به ۵/ ۱ میلیارد تومان بودیم.

گرچه با اخبار جدید سهام خودرویی مسیر صعودی را در پیش گرفته‌اند، اما به نظر می‌رسد رشد قیمت نمادهای خودرویی دوام طولانی مدتی نداشته باشد. پس از پایان دوران اوج سهام خودرویی و کاهش هیجانات در این گروه از ابتدای سال چند بار شاهد روند کنونی بوده‌ایم. اما آنچه اکنون در بازار قابل حس است حضور سهامداران خرد و کلانی است که در انتظار رشد قیمتی این نمادها هستند تا بتوانند سهام را به فروش رسانند. مشابه این روند را در ماه‌های اخیر در نمادهای گروه خودرویی بارها شاهد بوده‌ایم. به این ترتیب که صف‌های خرید شکل گرفته در این نمادها پس از چند روز به سرعت برچیده شده و مسیر حرکتی سهم تغییر می‌کند. در شرایط کنونی نیز به نظر می‌رسد بار دیگر موج اخبار تنها عامل حمایتی از نمادهای این گروه است و همچنان آثار بنیادی حمایتی در این نمادها مشاهده نمی‌شود. بر این اساس احتمال ناپایدار بودن رشدهای کنونی با عرضه‌های سنگین وجود دارد.

عرضه‌های سنگین سهامداران عمده در گروه قندی

در حالی‌که صنعت قند و شکر حدود ۳/ ۰درصد از ارزش بازار را در اختیار دارد، روز گذشته حدود ۱۸‌درصد از کل ارزش معاملات را در اختیار داشتند. سهام شرکت قند ثابت خراسان با مجموع تعداد سهام ۵۱۰ میلیون سهم با معامله ۸۸ میلیون و ۸۰۰ هزار سهمی به ارزش بیش از ۱۲ میلیارد تومان، بیشترین ارزش معاملات این گروه و در میان نمادهای معاملاتی بورس تهران نیز دومین سهم با بیشترین ارزش معاملات روزانه بود.

«قثابت» معاملات دیروز بازار سهام را با صف خرید سنگینی آغاز کرد. در لحظات ابتدایی ثبت معاملات (نیم ساعت پیش از آغاز معاملات) شاهد تشکیل صف با حجم بیش از ۲۳۰ میلیون سهم نیز بودیم (برای ۴۳ درصد از کل ارزش شرکت تقاضا وجود داشت). در ادامه مقدار صف تا حدودی تحلیل رفت؛ اما معاملات نیز با صف‌های سنگین خرید آغاز شد. از ابتدای معاملات شاهد عرضه‌های شدید در این نماد با محوریت حقوقی‌ها بودیم. رصد معاملات این سهم نشان می‌دهد که روز سه شنبه هفته جاری نیز این سهم با افزایش تقاضا همراه بوده است. با این حال گرچه تقاضای موجود سهام این شرکت را با صف خرید همراه کرده بود، اما عرضه‌های سنگینی از سوی سهامداران درصدی را شاهد بوده‌ایم. بررسی تغییرات سهامدار در این نماد کاملا این موضوع را تایید می‌کند. نام سه شخص حقیقی در میان سهامداران درصدی «قثابت» مشاهده می‌شود که پس از پایان معاملات سه‌شنبه حقیقی‌ها از جمع درصدی حذف شده‌اند. علاوه بر این شرکت تجهیزات پزشکی مهرگان تامین پارس که پیش از آغاز معاملات سه‌شنبه بیش از ۵۶ میلیون (معادل ۱۱ درصد) سهم از این شرکت را در اختیار داشت، ۲۵ میلیون سهم خود را در بازار عرضه کرد. در معاملات دیروز نیز صف‌های خرید ابتدای بازار با ادامه عرضه حقیقی‌ها و همچنین عرضه سنگین حقوقی سرکوب شد. ۲۶ میلیون و ۷۰۰ هزار سهم از «قثابت» در معاملات دیروز توسط سه کد حقوقی به فروش رسید (۳۰ درصد از ارزش معاملات فروش). بر این اساس از سهامداران درصدی این شرکت بار دیگر دست به عرضه سهام زده است (یک درصد از سهام شرکت معادل۵ میلیون سهم است).

نگاهی به معاملات سال‌های گذشته سهام حاکی از این موضوع است که چنین موج‌های هیجانی که قدرت تشکیل چنین صف‌های قدرتمندی را دارند به عامل‌های هیجانی و بعضا غیر بنیادی اشاره دارد که بازار بر اساس رفتار خود به سمت آنها حرکت می‌کند. چنین صف‌هایی برای سهام روز بعد از عرضه اولیه یا در سه‌ماه پایانی سال گذشته برای گروه سایپا با انتظار افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی این گروه مشاهده شد. با این حال آنچه مشخص است برخلاف مدارای سهامداران عمده در شرکت‌هایی که معمولا با موج‌های هیجانی رشد می‌کنند و سهامدار نیز از عرضه خودداری می‌کند این‌بار سهامداران درصدی «قثابت» خروج از این نماد را به ادامه سهامداری ترجیح داده‌اند.

«قهکمت» نیز از دیگر نمادهای گروه قند و شکر بود که با ارزش معاملات بیش از ۷ میلیارد تومانی مواجه شد. کل ارزش بازار این شرکت تا پایان معاملات دیروز ۱۰۹ میلیارد تومان بود. در حالی‌که این شرکت در مجموع شامل ۲۷۳ میلیون و ۶۰۰ هزار سهم می‌شود در روز گذشته یک کد حقوقی ۹ میلیون سهم (معادل ۳/ ۳ درصد از سهام شرکت) را به بازار عرضه کرد. در میان سهامداران درصدی تنها یک سهامدار عمده با مالکیت ۸/ ۸۶ درصدی از شرکت تا پیش از معاملات دیروز وجود داشت. به نظر می‌رسد مطابق با معاملات سه‌شنبه که شاهد عرضه بیش از ۶ میلیون سهم از سوی شرکت بازرگانی پویا گستردنیا به‌عنوان سهامدار عمده قند هکمتان بودیم دیروز نیز عرضه از سوی این شرکت ادامه داشته است. پس از ثبت رشد نزدیک به ۵۰ درصدی قیمت سهم از ابتدای شهریور سهامدار عمده شرکت در حال شناسایی سود است. از دیگر نکات می‌توان به تحرکات حقوقی‌ها در سمت خرید اشاره کرد. به نظر می‌رسد این گروه از معامله‌گران به هوای جانماندن از سودهای هیجانی در این نمادها خریدهای به نسبت کم‌حجمی را در دستور کار خود قرار داده‌اند.

صف‌های خرید برای کوچک‌تر‌های بازار

دیروز شاخص کل هم‌وزن رشد نزدیک به ۵/ ۰درصدی را به ثبت رساند. رشد بیشتر این نماگر نسبت به شاخص کل را می‌توان ناشی از رشد قیمتی کوچک‌ترها با نوسانات آرام بزرگان بازار دانست. صف خرید «کماسه» از ابتدای معامله دیروز با هجمه فروش سهامداران شرکت مواجه شد. به این ترتیب پس از عرضه‌های سنگین قیمت این سهم از ماکزیمم قیمتی فاصله گرفت، در ادامه بار دیگر صف خرید برای این نماد تشکیل شد با این حال فشار عرضه مانع از پایداری صف تا پایان معاملات شد.

«غپاک» از دیگر نمادهایی بود که در معاملات دیروز با صف خرید مواجه بود. از ابتدای معاملات روز سه‌شنبه «غپاک» با افزایش تقاضای محسوس سهام مواجه شد. این تقاضا سهم را تا صف خرید پیش برد. لبنیات پاک معاملات دیروز را با صف خرید آغاز کرد. حقوقی‌ها در این نماد بیش از ۱۵ میلیون سهم را به بازار عرضه کردند. در سمت فروش ۲۲ کد حقیقی بیش از ۱۷ میلیون سهم عرضه شده در بازار را خریداری کرده‌اند (میانگین خرید ۷۷۰ هزار سهم به ازای هر نفر). اما مقدار تقاضای بالای سهم باعث شد که صف خرید برای این نماد در بیشینه قیمت روزانه ادامه یابد. به این ترتیب در هفت روز معاملاتی اخیر شاهد بازدهی ۵/ ۱۲ درصدی این برای سهامداران هستیم. با افزایش قیمت سهام انتظار تشدید فشار فروش از سوی سهامداران به خصوص حقوقی‌ها وجود دارد.

«تایرا» و «دعبید» نیز از دیگر شرکت‌هایی بودند که معاملات را با صف خرید به پایان رساندند. در هفته گذشته سهام شرکت داروسازی عبیدی پس از انعکاس تعدیل مثبت سودآوری به بازار بازگشایی شد، این سهم در روز بازگشایی رشد نزدیک به ۳۵ درصدی را تجربه کرد. در ادامه همچنان شاهد تشکیل صف خرید در این نماد هستیم. عامل اصلی پایداری صف خرید را می‌توان عدم وجود عرضه‌کننده در این نماد دانست. در این خصوص در سه روز معاملاتی اخیر تنها ۳۴۰۰ سهم از این شرکت معامله شده است. با ادامه صف خرید و حجم‌ پایین معاملاتی احتمال رفع گره معاملاتی وجود خواهد داشت.