پیش‌بینی‌ها امیدوارکننده نیست
شمارش معکوس برای حذف زغال‌سنگ
به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از خبرگزاری رویترز، در حال حاضر قیمت زغال‌سنگ حرارتی در محدوده ۴۲ دلار در هر تن در حال نوسان است؛ در حالی‌که این رقم در سال ۲۰۱۱ میلادی در حدود 150 دلار به ثبت رسیده است. این افت‌ها را شاید بتوان به تلاش دولت‌ها برای جایگزین کردن انرژی‌های نو و تجدیدپذیر با محصولات قدیمی دانست؛ چرا‌که در حال حاضر بسیاری از کشورهای در حال توسعه و حتی پیشرفته با بروز مشکلات آب و هوایی و زیست محیطی ناشی از استفاده از زغال‌سنگ و امثال آن مواجه هستند و همین معضلات این دولت‌ها را بر آن داشته تا درصدد یافتن راهکاری برای این مشکل برآیند. در نتیجه زغال‌سنگ رفته رفته قیمت خود را از دست داده است.
بانک سیتی گروپ در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که طی بازه زمانی ۵تا ۱۵ ساله آینده تغییرات اساسی در بازار زغال‌سنگ رخ خواهد دهد. از جمله مهم‌ترین این رخدادها می‌توان به کاهش سهم زغال‌سنگ در سبد انرژی کشورهای در حال توسعه همچون کره جنوبی و هند اشاره کرد. البته در حال حاضر همچنان وضعیت این محصول از نظر قیمت و وجود حجم مطلوب تقاضا در جهان مخصوصا آسیا در شرایط مساعدی قرار دارد؛ اما آنچه پیش‌بینی می‌شود اینکه برآیند اثر تصمیمات سیاسی-اقتصادی دولت‌ها به تغییر سرنوشت زغال‌سنگ و حذف گام به گام این محصول از سبد انرژی جهان منجر شود. همچنین کاسته شدن از میزان استقبال دولتمردان و نیز فعالان صنعت زغال‌سنگ در سراسر جهان از این محصول، زمینه را برای افت ارزش سهام شرکت‌های زغال‌سنگی تا سطوح بسیار پایینی نیز فراهم آورده است. به عقیده تحلیلگران، پیش‌بینی‌ها از احتمال ادامه روند نزولی قیمت‌ها برای زغال‌سنگ حرارتی حکایت دارد. به گزارش ماینینگ، چشم انداز بازار زغال‌سنگ تا سال ۲۰۲۰ میلادی با توجه به مجموع ذخایر جهانی زغال‌سنگ به‌طور کلی و نیز ذخایر کشور و مناطق استراتژیک در مقیاس کوچک‌تر، چندان امیدوارکننده به‌نظر نمی‌رسد.
آمارها نشان می‌دهد که مقدار بسیاری از حجم کل ذخایر جهانی زغال‌سنگ در ایالات متحده قرار دارد تا جایی که ذخایر این کشور در حدود 237 میلیارد و 300 میلیون تن برآورد شده که برابر با سهم 6/ 26 درصدی از میزان کل ذخایر جهانی است و همین ارقام این کشور را در جایگاه اول جهانی قرار داده است. پس از آمریکا، کشور روسیه با حدود 157 میلیارد تن، چین با 114 میلیارد و 500 میلیون تن، استرالیا با حدود 76 میلیارد و 400 میلیون تن، هند با 60 میلیارد و 600 میلیون تن و همچنین آلمان با 40 میلیارد و 500 میلیون تن در رده‌های بعدی قرار دارند. این کشورها در مجموع حدود بیش از 9/ 76 درصد از کل ذخایر جهان را به خود اختصاص می‌دهند. همچنین سایر تولیدکنندگان مهم عبارتند از: اوکراین با حدود 33 میلیارد و 800 میلیون تن، قزاقستان با 33 میلیارد و 600 میلیون تن، آفریقای جنوبی با 30 میلیارد و 100 میلیون تن و اندونزی با 28میلیارد تن.
براساس آمارهای رسمی موجود، قیمت‌های جهانی زغال‌سنگ حرارتی و کک شو در سال ۲۰۱۴ نسبت به سال گذشته به ترتیب ۲۳ و ۲۶ درصد کاهش یافته است. همچنین بهای سی اف آر (CFR) زغال‌سنگ‌های کک شو در آمریکا به‌طور متوسط در محدوده ۱۲۶ دلار بر هر تن در سال ۲۰۱۴ قرار داشته که براساس برآوردها در حدود ۲۲ درصد نسبت به سال ۲۰۱۳ میلادی پایین‌تر است که این افت‌ها در پی عرضه بیش از حد محصول از یکسو و کاهش میزان تقاضا در چین از سوی دیگر رخ داده است. اگرچه زغال‌سنگ تا کنون نقش قابل توجهی را در عرصه انرژی و البته نیروی برق جهانی ایفا کرده است اما باید دانست که سوخت‌های فسیلی به تدریج در حال از دست دادن اهمیت و مصرف خود در مقیاس جهانی هستند. انتظار می‌رود در طولانی مدت، گاز طبیعی و منابع تجدیدپذیر به‌عنوان جایگزین این محصول انتخاب شوندکه این امر به دلایل مختلفی از جمله پیشگیری از آلودگی هوا، امکان بازگشت مجدد انرژی مصرف شده به چرخه، مناسب بودن هزینه‌های تولید و عواملی از این دست، اجتناب‌ناپذیر به‌نظر می‌رسد.
براساس اعلام ارقام رسمی از سوی BP و نیز بررسی آماری انرژی جهانی، برآوردها حاکی از آن است که میزان کل ذخایر جهانی زغال‌سنگ در پایان سال 2014 میلادی رقمی بالغ بر 891 میلیارد و 500 میلیون‌تن بوده است. از این مقدار، حدود 2/ 45 درصد از محصولات را انواع زغال سنگ با درجه آسفالت و نیز کک تشکیل می‌دهند؛ در حالی‌که مابقی ذخایر شامل درجه زیرآسفالت و زغال‌سنگ قهوه‌ای هستند. براساس آمارها در سطح جهانی، زغال‌سنگ به‌طور عمده در 6 کشور چین، ایالات متحده، هند، استرالیا، اندونزی و روسیه تولید می‌شود که در مجموع حدود 1/ 81 درصد از تولید جهانی در سال 2014 را به خود اختصاص داده‌اند. پیش‌بینی‌های منفی برای بازار جهانی زغال‌سنگ حداقل تا بازه 5 ساله پیش رو میلادی به دلیل افت چشمگیر و روزافزون تقاضا که فاکتور کلیدی موثر بر افت این صنعت است، موجی از نگرانی را در میان فعالان و تولیدکنندگان زغال‌سنگ ایجاد کرده است.
ارسال نظر