گروه بورس کالا - طیبه شهبازی: با وجود اینکه هفته گذشته روزهای پر هیجانی را به دلیل نزدیک شدن به آغاز دور سوم مذاکرات ژنو داشت، اما باز هم این تغییرات قیمتی طلا در بازارهای بین‌المللی بود که به بازار طلا و سکه داخلی جهت داد.
مقایسه دو نمودار روند تغییرات اونس فلز زرد و سکه نقدی در بازار تهران، گویای این است که این دو شاخص چگونه نسبتا به طور همزمان نوسان کرده‌اند. این در شرایطی بود که میانگین قیمت دلار در بازار داخلی طی هفته گذشته ۳۰۰۳ تومان بود.
در ابتدای هفته گذشته، بهای دلار در بازار آزاد ۳۰۱۷ تومان بود که به نسبت آخرین روز فعالیت بازار ارز در دو هفته گذشته، افزایش ۷ تومانی را نشان می‌داد؛ اما به تدریج با نزدیک شدن به آغاز مذاکرات ایران و ۱+۵ - که قرار بود از روز چهارشنبه ۲۹ آبان از سر گرفته شود - از قیمت این ارز مهم کاسته شد تا جایی که روز دوشنبه به زیر ۳۰۰۰ تومان نزول کرد و روز سه شنبه نیز در همین حدود نوسان کرد.
همزمان با تغییرات بهای دلار، سکه نقدی که معاملات آغازین روز هفته را با قیمت ۹۲۹ تومان به پایان رسانده بود، در طول هفته به تدریج از بهای خود کاست و در نهایت روز پنج شنبه، به زیر ۹۰۰ هزار تومان سقوط کرد که نشان از کاهش ۳۰ هزار تومانی داشت. قیمت سکه در بازار نقدی از ماه‌های ابتدایی سال جاری، حدود ۴۰۰ هزار تومان کاهش داشته و به پایین‌ترین قیمت خود طی ۱۴ ماه گذشته رسیده است؛ همچنین از بهای دلار نیز در طول این مدت، حدود ۶۰۰ تومان کاسته شده است.
سکه‌های بازار قراردادهای آتی بورس کالا به تبع ریزش‌های اونس طلا و سکه نقدی، هفته گذشته را در مسیر کاهش قیمت سپری کردند. این بازار روز شنبه برای آخرین بار در سال جاری، شاهد معاملات سکه سررسید آبان بود. روز شنبه، در حالی که کمتر از چهار روز تا نشست تکمیلی مذاکرات ژنو در خصوص برنامه هسته‌ای ایران فرصت باقی بود، صحبت از احتمال ارائه لایحه تحمیل تحریم‌های جدید علیه ایران به سنای آمریکا شنیده شد؛ این در حالی بود که بررسی این تحریم‌ها با فشار دولتمردان آمریکایی بر کنگره این کشور، به حالت تعلیق درآمده بود.
با وجود این اخبار، بر بهای دلار بازار آزاد به میزان کمی افزوده شد و این ارز مهم در دامنه ۳۰۱۵ تا ۳۰۱۷ تومان نوسان می‌کرد. تغییرات قیمتی سکه‌های نقدی و آتی نیز روز شنبه محدود بود که نشان می‌داد باز هم بازارهای ارزی و طلایی بنا دارند تا آمدن اخبار روشن و کامل از مذاکرات ۲۹ آبان، با ثبات فعلی به کار خود ادامه دهند. روز شنبه همچنین قیمت نزدیک‌ترین سررسید آتی سکه، پایین‌تر از بهای سکه نقدی بوده و اختلاف قیمت سایر سررسیدها با هم کم بود.
یکشنبه گذشته خبر مهمی از سوی بورس کالای ایران برای معامله‌گران بازار آتی سکه منتشر شد مبنی بر اینکه از امروز (شنبه ۲ آذر) بر ساعت معاملات آتی سکه افزوده خواهد شد. تعیین قیمت در بازار نقدی پیش از شروع معاملات آتی سکه، موجب می‌شد تا فشار عرضه و تقاضا برای تعیین قیمت در این بازار در دوره پیش گشایش بسیار کاهش پیدا کرده و انگیزه را از معامله‌گران سکه‌های آتی برای حضور فعال در این بازار سلب کند. اما با تصمیم جدیدی که اتخاذ شده، علاوه بر افزایش فشار عرضه و تقاضا برای تعیین قیمت و همچنین افزایش ساعت معاملاتی به میزان ۳۰ درصد، انتظار می‌رود حجم قراردادهای معامله شده نیز - که مدت‌ها است ارقام بسیار کوچکی را به ثبت می‌رساند - با افزایش روبه‌رو شود.
تغییر ساعت معاملاتی سکه آتی، از سوی کارگزاران و معامله‌گران آتی سکه امری پسندیده و قابل قبول است که امید می‌رود بتواند طی روزهای آینده روند رکودی این بازار را از میان برده و رونق را تا حدودی به آتی سکه بازگرداند. هرچند که این مساله به تنهایی قادر به تکان دادن بازاری که برای مدت طولانی با ثبات رو به رو بوده نیست، چراکه روند حرکتی اونس طلا و تغییرات دلار در بازارهای داخلی نیز بر تعیین مسیر سکه‌های نقدی و آتی بسیار اثرگذار است، اما این مساله حداقل می‌تواند انگیزه حضور فعال در این بازار را به معامله‌گران بازگرداند.
در سوی دیگر انتظارات تحلیلگران جهانی از روند قیمتی اونس طلا برای هفته جاری میلادی، بسیار متفاوت بود. با این وجود، اغلب پیش‌بینی‌ها از افزایش قیمت در این هفته حکایت داشتند که در نهایت با آغاز معاملات طلا در بازارهای بین‌المللی در روز دوشنبه و افزایش قیمت این فلز، پیش‌بینی‌ها غلط از آب درآمد. در این روز قیمت طلا، با کاهش ۱۵ دلاری نسبت به آخرین قیمت ثبت شده در روز جمعه ۲۴ آبان (۱۲۹۰ دلار) مواجه شد. روز دوشنبه طلا در کمترین قیمت به ۱۲۸۲ دلار و در بیشترین بها با همان قیمت روز جمعه معامله شد. این مساله نشان داد که تصمیم جانت یلن - رییس احتمالی آینده بانک مرکزی آمریکا - برای ادامه سیاست خرید اوراق قرضه به میزان ۸۵ میلیارد دلار، نتوانست به میزان قابل توجهی به صعود ارزش طلا کمک کند. به باور برخی کارشناسان اقتصادی، از لحاظ فاندامنتالی دلیلی برای ریزش روز دوشنبه اونس طلا، وجود نداشت و سرمایه گذاران برای هفته میلادی گذشته نیز انتظار اخبار خاصی را نداشتند. تنها روز چهارشنبه گذشته قرار بود اخبار خرده فروشی آمریکا اعلام شود و رییس فعلی فدرال رزرو آمریکا نیز در این روز سخنرانی کند.
سه شنبه گذشته در ساعات ابتدایی معاملات، از بهای سکه طرح جدید، ۱۰ هزار تومان کاسته شد که به نسبت روزهای پیش از آن ریزش زیادی به حساب می‌آمد. تغییرات قیمت دلار اما بسیار محدود بود و به نسبت آخرین قیمت روز دوشنبه، کاهش کمی را تجربه کرد. تابلوی معاملات آتی سکه نیز روز سه‌شنبه قرمز و با ریزش‌های کمتر از یک درصد پذیرای معامله‌گران بود و دو سررسید نزدیک این بازار (آذر و دی) بیش از یک درصد (حدود ۱۰ هزار تومان) کاهش قیمت داشتند. به تدریج ریزش‌های آتی شدت بیشتری گرفت و به بیش از ۱۰ هزار تومان رسید. همین اتفاق در بازار نقدی سکه نیز رخ داد که همگی در پی ریزش‌های اونس طلا روی داد.
روز چهارشنبه در آستانه نشست تکمیلی مذاکرات ایران با ۶ قدرت جهانی، بازار تهران شاهد ریزش بیشتر قیمت سکه بود، به طوری که از لحظه آغاز معاملات سکه نقدی، از بهای آن به میزان ۱۳ هزار تومان کاسته شد. همزمان با این سقوط قیمتی، بهای جهانی طلا در بازار نیویورک، به ۱۲۷۶ دلار رسیده بود. در طول معاملات این روز قیمت طلا در بازار جهانی، به ۱۲۶۹ دلار هم رسید و در بیشترین سطح، با قیمت ۱۲۷۸ دلار معامله شد. در همین حال بازار آتی سکه معاملات روز سه‌شنبه خود را به تبع بازار نقدی با ریزش‌های ۱۵ هزار تومانی آغاز کرد و هر چهار سررسید این بازار، ریزش‌های بالای یک درصد را تجربه کردند. در این روز دورترین سررسید آتی که مدتی بود بالای یک میلیون تومان معامله می‌شد، به سایر سررسیدها پیوست و بین ۹۹۱ و ۹۹۵ هزار تومان نوسان کرد.
خبرهایی که روز سه‌شنبه حول نشست ۱+۵ با کشورمان به گوش می‌رسید، اغلب بار مثبت داشت. در این روز به‌رغم برنامه‌ریزی‌های پیشین، مشاوران کنگره آمریکا اعلام کردند که طرح تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران، تا ماه آینده میلادی در سنا به رأی گذاشته نخواهد شد. از طرفی در آستانه مذاکرات ژنو، احتمال ازسرگیری روابط بین ایران و انگلستان نیز قوت گرفت و به منظور برداشته شدن گام‌های ابتدایی فعال شدن روابط بین دو کشور، گفت‌وگوی تلفنی بین کارداران ترددی انگلیس و جمهوری اسلامی ایران به‌عمل آمد.
روز چهارشنبه از لحاظ اهمیت سیاسی برای ایران و آمریکا، روز کم نظیری بود. چشم همه به دور سوم مذاکرات ژنو در دولت تدبیر و امید دوخته شده و بازار گمانه زنی‌ها پیرامون نتایج این نشست داغ بود. هرچند هیچ انتظاری وجود نداشت که بازارهای ارز و سکه به این مساله واکنش محسوسی نشان دهند چراکه مدت نسبتا طولانی است که ثابت کرده‌اند اعتنایی به پیش‌بینی‌ها ندارند و منتظر نتیجه نهایی خواهند ماند.
خبرهای این روز از هشدار صریح رییس‌جمهور آمریکا به کنگره این کشور در خصوص وضع تحریم‌های جدید علیه ایران و نامه گروهی از سناتورهای دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا به «جان کری» مبنی بر حمایت از مذاکرات هسته‌ای با ایران، گرفته تا گفت‌و‌گوی تلفنی رییس‌جمهور کشورمان با نخست وزیر انگلیس و تاکید بر لزوم پیشرفت در مذاکرات پیش رو، همگی به جو خوش‌بینانه موجود دامن می‌زد.
اما آنچه که توجه معامله‌گران بازار سکه را به خود معطوف کرده بود، تغییرات لحظه به لحظه اونس طلا بود. در این روز قیمت فلز زرد در بازارهای جهانی به ۱۲۴۴ دلار رسید که کاهش ۳۱ دلاری را به نسبت روز قبل از آن نشان می‌داد. به این ترتیب بهای سکه نقدی در روز چهارشنبه به ۹۰۹ هزار تومان هم رسید. ریزش‌های تدریجی سکه نقدی، آتی را هم با خود همراه کرد، اما این سکه‌ها در برابر کاهش قیمتی تا حدودی مقاومت می‌کردند.
طی هفته گذشته هیچ عاملی نتوانست منجر به حضور بیشتر و فعال تر خریداران و فروشندگان سکه‌های آتی در این بازار شود، اما این انتظار وجود دارد که افزایش ساعت معاملاتی این پتانسیل را داشته باشد که بر رونق بازار بیفزاید؛ خصوصا اینکه همزمانی تقریبی با شروع به کار بازار نقدی سکه، انگیزه حضور فعال برای تعیین قیمت سررسیدهای آتی را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر بنابر آخرین اطلاعیه بورس کالای ایران، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﺴﻮﻳﻪ روزاﻧﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎی ﻓﻌﺎل طی روزﻫﺎی اﺧﻴﺮ، از میزان وجه تضمین لازم برای قراردادهای آتی سکه کاسته شده و از روز ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ مورخ ۰۳/۰۹/۱۳۹۲ ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم روز ﻣﻌﺎﻣﻼتی، وﺟﻪ ﺗﻀﻤﻴﻦ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺒﻠﻎ سه میلیون تومان تعیین خواهد شد که این مساله نیز پتانسیل افزایش حضور معامله‌گران را در این بازار دارد.
آخرین روز معاملاتی هفته گذشته برای بازارهای داخلی، باز هم شاهد ریزش اونس طلا بود به طوری که بهای این فلز در روز پنج شنبه به ۱۲۳۵ دلار هم رسید و در پایان معاملات قیمت ۱۲۴۲ دلار را ثبت کرد. سکه نقدی نیز به کمترین بهای خود طی سال جاری رسید (۸۹۹ هزار تومان) و به همین ترتیب از قیمت سررسیدهای آتی نیز کاسته شد.
نوسانات قیمتی اونس طلا روز گذشته نیز ادامه داشت و حتی در میانه معاملات در دامنه مثبت نیز داد و ستد شد. اما آنچه از رویدادهای در حال وقوع در ژنو به گوش می‌رسید همچنان تا حدودی ضد و نقیض بود؛ به هر ترتیب پارامترهایی که همچنان برای دلار و سکه در بازارهای داخلی در هفته جدید دارای اهمیت هستند، علاوه بر آخرین قیمت اونس طلا در پایان معاملات روز جمعه، روشن شدن نتیجه نهایی دور سوم مذاکرات ژنو است.
سکه‌های آتی امروز سحرخیزتر از همیشه به استقبال معامله‌گران خواهند رفت و می‌توان برای امروز انتظار افزایش حجم معاملات بازار آتی را داشت. در تعطیلی بازارهای بین‌المللی و ثبات بهای طلا طی روزهای شنبه و یکشنبه، نتیجه مذاکرات می‌تواند تا حدودی بر روند امروز و فردای بازار تاثیرگذار باشد، اما از سوی دیگر باید دید تصمیم طلای جهانی برای هفته جدید میلادی چه خواهد بود، چراکه از روز دوشنبه باز هم این شاخص مهم، بازارهای داخلی را از خود متاثر خواهد کرد.


سقوط اونس طلا متوقف می‌شود؟
گروه بورس کالا- پس از انتشار بیانیه اخیر فدرال رزرو آمریکا در روز چهارشنبه هفته گذشته که حاوی صورت جلسه نشست تعیین خط مشی آخر فصل بانک مرکزی این کشور برای روشن شدن زمان تعدیل سیاست محرک اقتصادی بود، از بهای طلا در بازارهای جهانی به شدت کاسته شد. بیانیه منتشر شده از نشست ۲۹ و ۳۰ اکتبر فدرال رزرو آمریکا، نشان می‌دهد که مقام‌های ارشد این بانک مذاکرات جدی را در خصوص نحوه کاهش محرک پولی در نشست‌های آینده انجام داده اند.
این بیانیه از توقف اجرای محرک پولی تا ماه مارس خبر می‌داد که این مساله توانست تاثیر منفی فراوانی بر بهای جهانی طلا گذاشته و موجب شود تا به دنبال افزایش نگرانی‌ها نسبت به متوقف شدن سیاست خرید اوراق قرضه طی ماه‌های آینده، قیمت این فلز به پایین ترین حد خود در ۴ ماه اخیر برسد. نشست آتی فدرال رزرو که قرار است در روزهای ۱۷ و ۱۸ دسامبر برگزار شود، آخرین نشست این بانک در سال میلادی جاری خواهد بود. فدرال رزرو آمریکا از سال ۲۰۰۸ میلادی تاکنون، نرخ بهره بانکی را نزدیک به صفر نگه داشته و بیش از ۷/۳ تریلیون دلار نقدینگی به اقتصاد تزریق کرده است.
قیمت جهانی طلا پس از یک افت شدید در ۲۷ ژوئن و رسیدن به سطح ۱۲۰۰ دلاری، در تاریخ ۲۹ اگوست به ۱۴۱۷ دلار رسید که مقایسه این رقم با آخرین بهای این فلز، کاهش ۱۷۵ دلاری را نشان می‌دهد. قیمت طلا در معاملات دیروز به ۱۲۴۲ دلار هم رسید. همچنین بهای طلا از جمعه ۱۵ نوامبر (۲۴ آبان) تاکنون ۴۸ دلار کاهش یافته است. نمودار تغییرات ماهانه اونس فلز زرد نیز از ریزش محسوس قیمت طلا خبر می‌دهد.
بر‌اساس برخی تحلیل‌های تکنیکال، با شکسته شدن سطح مقاومتی ۱۳۵۰ دلاری، به نظر می‌رسد قیمت طلا به زودی به کمتر از ۱۱۸۰ دلار در هر اونس کاهش خواهد یافت و در صورت شکسته شدن سطح قیمتی ۱۱۸۰ دلاری قیمت طلا به سرعت به سوی ۱۱۰۰ دلار در هر اونس سقوط خواهد کرد. از سوی دیگر برخی کارشناسان بازار طلا بر این باورند که کاهش شدید ذخایر طلا در صندوق SPDR نیز تاثیر منفی زیادی بر ذهنیت سرمایه‌گذاران بین‌المللی برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا داشته است. به اعتقاد این گروه، در حال حاضر تنها عاملی که مانع از سقوط شدیدتر طلا شده است، وجود تقاضای خرید از سوی بزرگ ترین خریداران این فلز در دنیا است. با این وجود تقاضای جهانی طلا در سه ماه سوم ۲۰۱۳ میلادی، بیش از ۲۱ درصد کاهش داشته است.
گرچه قیمت جهانی طلا همچنان به روند نزولی خود ادامه می‌دهد و از ۱۷۹۰ دلار در اکتبر ۲۰۱۲ به کمتر از ۱۲۵۰ دلار در شرایط کنونی رسیده، ولی هنوز برخی کارشناسان اقتصادی بر این باورند که قیمت طلا بار دیگر به روند صعودی باز خواهد گشت، چراکه اکنون بهترین فرصت برای خرید طلا است. این گروه بر این باورند که با بازگشت مجدد سرمایه‌گذاران بین‌المللی به بازار طلا، قیمت این فلز گرانبها بار دیگر با افزایش چشمگیری روبه‌رو‌ خواهد شد. علاوه بر این، بانک‌های مرکزی جهان نیز همچنان به خرید طلا ادامه می‌دهند. از سوی دیگر آغاز تعطیلات کریسمس در آمریکا و سایر کشورهای غربی هم این پتانسیل را دارد که تقاضا برای خرید را بار دیگر با رشد و رونق نسبی روبرو کند.
در همین حال اما برخی سرمایه‌گذاران که در شرایط کنونی از خرید طلا در زمان بالا بودن قیمت به شدت متضرر شده‌اند، به معامله‌گران توصیه می‌کنند که در شرایط حاضر در بازار طلا سرمایه‌گذاری نکنند. استدلال این عده این است که از آنجا که هنوز معلوم نیست نرخ تورم در اقتصاد جهانی و به خصوص کشورهای غربی چه زمانی بالا خواهد رفت، به همین دلیل اکنون زمان مناسبی برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا نیست.