الهام بادپا (بیتا)* طی هفته گذشته میلادی در حالی که انتشار گزارش‌های مثبتی از اوضاع اقتصادی اروپا موجب بهبود ریسک‌پذیری در بازار و در نتیجه تقویت بازارهای سهام شده بود، اعلام گزارش‌هایی مبنی بر کاهش فعالیت‌های تولیدی در آمریکا و چین (به عنوان بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا) بر نگرانی‌های موجود نسبت به روند رشد اقتصادی جهان افزوده است، این در حالی است که نامطلوب بودن گزارش منتشر شده از اوضاع اقتصادی آمریکا موجب افزایش گمانه‌زنی‌ها از این مساله شد که فدرال رزرو در زمان دیرتری از حجم برنامه حمایتی خود خواهد کاست و در نتیجه فشار رو به پایینی بر شاخص دلار وارد آمد؛ برنامه‌ای که طبق آن با هدف کمک به رونق اقتصادی با خرید ماهانه ۸۵ میلیارد دلار اوراق قرضه این کشور، وجه نقد به جامعه تزریق می‌شود. در این بین اعلام گزارش‌های مثبتی از اوضاع اقتصادی آمریکا، افت شاخص دلار همراه با تشدید تنش‌ها در خاورمیانه (و در نتیجه افزایش نگرانی‌ها از عرضه نفت در بازار) به رشد بهای نفت خام انجامید. ظاهرا با وجود بالا بودن تولید کشورهای عضو اوپک و آمریکا و وجود مازاد عرضه در این بازار، قیمت نفت برنت در سطح قیمتی کمتر از ۱۰۰ دلار چندان محتمل نیست؛ یک ماه پیش عربستان سعودی اعلام کرد تمایل دارد هر بشکه نفت در حدود قیمت ۱۰۰ دلار به فروش رود. طی هفته گذشته و در روزسه‌شنبه با وجود انتشار گزارش‌های مختلفی (اعم از ضعیف و قوی) از اوضاع اقتصادی آمریکا، احتمال اینکه فدرال رزرو قبل از سایر بانک‌های مرکزی، سیاست‌های پولی انبساطی خود را کاهش دهد زیاد بود. جو روانی بازار هم حاکی از آن بود که سرمایه‌گذاران محتاطانه در انتظار جهت‌گیری نهایی فدرال رزرو در این خصوص هستند. در این روز برخی از روسای بانک‌های مرکزی ایالات مختلف آمریکا خواهان اجرایی شدن این تصمیم فدرال رزرو شدند که به افزایش شاخص دلار منجر شد. این در حالی بود که افزایش نگرانی‌ها از افت عرضه نفت در جهان به علت ادامه درگیری‌ها در کشورهای تولیدکننده این کالا در خاورمیانه منجر به رشد بهای نفت خام در این روز شد، کاهش معاملات در این بازار به دلیل نزدیک شدن به زمان انتشار گزارش سازمان اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) درخصوص موجودی ذخایر نفت این کشور همراه با احتمال کاهش برنامه‌های حمایتی آمریکا نیز فشار رو به پایینی بر قیمت این کالای استراتژیک وارد کرد. این وضع در روز چهارشنبه نیز ادامه داشت، به طوری که انتشار گزارش‌های‌ نه چندان مطلوبی از بازار کار و بخش تولید آمریکا موجب افت شاخص دلار و رشد گمانه‌زنی‌های منفی نسبت به گزارشی شد که قرار بود روز جمعه در مورد بازار کار این کشور اعلام شود. به طور کلی در این مدت با اینکه افت قابل توجه موجودی ذخایر نفت آمریکا (که حاکی از رشد تقاضا برای نفت در بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی در جهان است) به افزایش بهای این کالا کمک کرد، اما نگرانی‌های ناشی از بالا بودن سطح موجودی ذخایر نفت تاثیر زیادی بر افت قیمت آن گذاشت. هفته گذشته EIA در آخرین گزارش خود اظهار کرد سطح موجودی ذخایر نفت آمریکا به بالاترین سطح خود از سال ۱۹۷۸ رسیده است. طی روزپنج‌شنبه هفته قبل نیز با اینکه بانک مرکزی اروپا در گزارش اخیرش چشم‌انداز خود را از رشد اقتصادی منطقه پولی یورو کاهش داده بود اما در کل از آنجا که تصمیمی مبنی بر اجرای سیاست‌های پولی انبساطی از سوی ECB در آینده نزدیک اتخاذ نشد نرخ برابری یورو به دلار افزایش یافت. همچنین انتشار گزارش مثبت دیگری از بازار کار آمریکا (به عنوان یکی از شاخص‌های مهم موثر بر روند تصمیم‌گیری‌ها و جهت‌گیری‌های سیاست‌گذاران پولی و مالی این کشور) با افزایش خوش‌بینی نسبت به بهبود وضعیت اقتصادی در آمریکا به رشد بهای نفت خام منجر شد. ادامه درگیری‌ها در خاورمیانه و درنتیجه رشد نگرانی‌ها از کاهش عرضه نفت نیز از عوامل تقویت‌کننده بهای این کالا در این روز بود. طی کل هفته قبل جو روانی بازار نسبت به گزارشی از بازار کار آمریکا که قرار بود در این روز منتشر شود تا حدی بدبینانه بود، اما در آخرین روز از هفته مثبت اعلام شدن این آمار موجب رشد بازارهای سهام آمریکا، اروپا و همچنین تقویت شاخص دلار شد. البته ناگفته نماند درحالی که نرخ بیکاری آمریکا در این روز افزایش یافت این گزارش هم آنقدرها مثبت نبود که بتوان گفت در جلو انداختن زمان کاهش برنامه حمایتی فدرال رزرو تاثیر زیادی خواهد گذاشت. در روز جمعه، باز هم برخی دیگر از روسای بانک‌های مرکزی ایالات‌ مختلف آمریکا خواهان کاهش برنامه‌های پولی انبساطی فدرال رزرو شدند. در عین حال در آلمان، در حالی که کاهش پیش‌بینی بانک مرکزی آلمان و همچنین IMF از رشد اقتصادی بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا تا حدی بر نگرانی‌ها افزود، انتشار گزارش‌های مطلوبی از اوضاع اقتصادی این کشور به تقویت ریسک‌پذیری در بازار کمک کرد. بهبود بازار کار آمریکا نیز با افزایش خوش‌بینی نسبت به رشد اقتصادی این کشور موجب مثبت شدن چشم‌انداز تقاضا برای نفت شد و درنتیجه بهای آن را افزایش داد. * تحلیلگر شرکت کارگزاری بهمن

بورس‌های انرژی جهان در هفته‌ای که گذشت