استراتژی جدید فولاد سازان هندی

در اواخر دهه قرن گذشته بانک جهانی گزارشی را منتشر کرد که در آن تخمین زده شده بود خدمات ارائه شده از طریق بخش زیربنایی برحسب ارزش افزوده می‌تواند جمعا تا ۱۱‌درصد GDP یک کشور را شامل شود.

بیش از یک دهه قبل انستیتو بین‌المللی آهن و فولاد (IISI) در بروکسل طی گزارشی مطرح کرد که بخش زیربنایی مجموعه‌ای از دارایی‌هاست که شالوده یک جامعه را تشکیل داده و فعالیت‌های اقتصادی آن به‌ویژه راه‌آهن، راه‌ها، پل، بنادر، نیروگاه و توزیع برق، واحدهای تصفیه آب، بیمارستان‌ها، مدارس و سایر تسهیلات یا تجهیزات را در بر می‌گیرد. انستیتوی مذکور در گزارش خود اضافه می‌کند که دهه ۱۹۹۰ دهه‌ای خواهد بود که سرمایه‌گذاری زیادی در بخش زیربنایی خواهد شد که در دو دهه گذشته به‌دست فراموشی سپرده شده بود و مشخص شده است که عدم کفایت بخش زیربنایی ترمزی است برای رشد فعالیت‌های اقتصادی، تضعیف توان رقابتی اقتصادی صنعت و مضر ارتقای کیفیت زندگی است. کشورهایی که توسعه بخش زیربنایی را نادیده گرفته‌اند از رقبای خود عقب‌ترند چون تسهیلات یا تجهیزات در نزد کشورهای رقیب بهتر است. یکی از فاکتورهای مهم امور زیربنایی حمل‌ونقل است که بر روی عملکرد اقتصادی موثر است.

بخش زیربنایی کافی نه تنها به فرآیند تولید کمک می‌کند بلکه برای عامه مردم نیز مفید است چون دارای منافع اجتماعی زیادی است که می‌توان به مواردی چون شبکه کافی جاده‌ای و ریلی و نیز به سیستم فاضلاب، واحدهای تصفیه آب و بیمارستان‌ها و سایر امور اشاره کرد. دولت‌ها با کسری بودجه مواجهند و قادر به اجرای طرح‌های هزینه‌بر خود نیستند و در کنار آن بیکاری نیز بالاست که منتهی به هزینه‌های بالای تامین اجتماعی یا بیمه‌های اجتماعی و پرداخت هزینه‌های مربوطه مانند بیمه بیکاری می‌شود. در صورت اجرای پروژه‌های زیربنایی ضروری و عمده، سود و عواید سرشاری برای کشور دربر داشته و بعضی از دریافت‌کنندگان مزایای بیکاری را به مالیات‌دهندگان تبدیل خواهد کرد و با تولید دارایی بهره‌وری ملی افزایش خواهد یافت.

ثابت شده است که هزینه‌های زیربنایی موجب رشد و رونق اقتصادی شده و ایجاد اشتغال در بخش ساختمانی کرده که بیشترین بهره اقتصادی را برای کشور خواهد داشت. علاوه بر این تامین منابع مالی برای بخش‌های زیربنایی لزوما بار مالی چندانی بر روی دوش مردم نخواهد گذاشت. راههای زیادی برای مشارکت بخش خصوصی در یک پروژه زیربنایی وجود دارد که منتج به بخش زیربنایی کارا و رقابتی خواهد شد. توسعه امور زیربنایی به نفع اقتصاد و به نفع تقاضاست، منافع صنعت با منافع ملی از این دید با یکدیگر گره خورده‌اند. بنابراین صنعت واقف شده است که منافع آن در گرو رشد و توسعه امور زیربنایی بوده و سعی دارد که به اولیای امور و دست‌اندرکاران دولتی نیز این پیام را برساند.

تولید ناخالص داخلی و زیربنا

تولید ناخالص داخلی (GDP) یکی از چندین روش اندازه‌گیری اقتصاد است که از آن به‌عنوان ارزش بازار تمام کالاهای نهایی و خدمات تولید شده در محدوده جغرافیایی یک کشور طی دوره یا مدت مشخص یا معینی نامبرده می‌شود. رشد زیربنایی یک کشور بستگی زیادی به رشد GDP دارد. در سال ۲۰۰۷-۲۰۰۶ سازمان مرکزی آمار (CSO) تخمین زده است که GDP هند تا ۴/۹‌درصد رشد خواهد داشت که از ۹‌درصد سال قبل آن بالاتر است. ارقام موقتی صادره توسط CSO نشان می‌دهد که ۶ صنعت زیربنایی که بدان بخش اصلی (Core sector) می‌گویند یک رکورد رشد ۲/۸‌درصدی را طی ۲۰۰۷-۲۰۰۶ به ثبت رسانیده است که از ۲/۶‌درصد سال قبل آن بیشتر است.

در سال ۲۰۰۷-۲۰۰۶ سهم بخش ثانوی در GDP که شامل صنایع معدنی، تولیدی، نفت و گاز، ساختمانی، آب‌رسانی و غیره می‌شود یک رشد ۴/۲۶‌درصدی در مقایسه، ۲/۲۶‌درصدی در سال ۲۰۰۶-۲۰۰۵ به ثبت رسانیده است. بخش ثالث در این مدت رشد ۱/۵۵‌درصدی داشته که از ۱۵۴‌درصد رشد سال قبل آن بالاتر است. بخش ثالث برای GDP شامل تجارت، بیمارستان، حمل‌ونقل، مستغلات و غیره است. گزارشات مربوط به امور زیربنایی که توسط کمیته اصلاحات زیرساختاری تهیه شده است و این کمیته نیز توسط دولت مرکزی تشکیل شده است به موارد مهم به شرح زیر اشاره می‌کند:

- خدمات زیربنایی، ورودی‌های واسطه‌ای برای تولید به‌شمار می‌آیند و هرگونه کاهشی در هزینه‌های این ورودی‌ها سودآوری تولید را افزایش می‌دهد، بنابراین میزان بالاتری درآمد را برای خروجی و یا اشتغال میسر می‌سازد.

- خدمات زیربنایی، بهره‌وری سایر عوامل مانند کار و سرمایه را افزایش می‌دهد، بنابراین زیربنا را غالبا به‌صورت عامل پرداخت نشده تولید تعریف می‌کنند.

- علاوه بر این در این گزارش پیش‌بینی شده بود که GDP هند تا سال ۲۰۰۶-۲۰۰۵ تا ۵/۸‌درصد رشد خواهد داشت که نیاز آن برای رشد سرمایه‌گذاری در امور زیربنایی تا سال ۲۰۰۶-۲۰۰۵ حدود ۵/۳۱‌درصد است.

- در واقع تولید آخرین ناخالص داخلی هند در سال ۲۰۰۶-۲۰۰۵ تا ۹‌درصد افزایش داشت و متعاقب آن به ۴/۹‌درصد در سال مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۶ بهبود یافته و سرمایه‌گذاری در بخش زیربنایی حدودا تا ۳۴‌درصد بالا رفته است.

برنامه بهارات نیرمان

برنامه بهارات که توسط دولت هند آغاز شد دارای ۶ هدف توسعه بخش زیربنایی در روستا است که کارهای عمرانی بخش روستایی را تسریع خواهد بخشید. اهداف این برنامه به شرح زیر است:

- برق‌رسانی تا سال ۲۰۰۹، این بخش شامل ایجاد ارتباط بین ۱۲۵‌هزار روستا و تقریبا ۳/۲ کرور خانواده روستایی است. لازمه اجرای این بخش برنامه ۱۱/۳۳ کیلووات پست برق در هر بلوک و حداقل یک ترانسفورم توزیع برق در هر دهکده است.

- هر سکنه بالای یک‌هزار نفر (۵۰۰ نفر در مناطق کوهستانی و قبیله‌ای) باید دارای راه‌های چهارفصل باشند. این برنامه شامل ایجاد ارتباط بین ۶۶‌هزار و ۸۰۰ سکنه تا سال ۲۰۰۹ است.

- هر سکنه یا منطقه‌ای باید دارای آب آشامیدنی سالم باشد. جمع سکنه ۵۵‌هزار و ۶۰۷ نفری باید تا سال ۲۰۰۹ پوشش داده شود. علاوه بر این کمیسیون برنامه‌ریزی تخمین زده است که هر ۲‌میلیون و ۸۰۰‌هزار سکنه که پس از تامین چنین منابع آب آشامیدنی آن را از دست داده‌اند نیز شامل این برنامه خواهند شد.

- حدود ۱۰‌میلیون هکتار ظرفیت اضافی آبیاری تا سال ۲۰۰۹ ایجاد خواهد شد. مجموعه اهداف به طرح‌های آبیاری بزرگ، متوسط و کوچک و اکتشاف و توسعه آب‌های سطحی تقسیم‌بندی شده است.

- ۶‌میلیون خانه باید تا سال ۲۰۰۹ ساخته شود. این پروژه توسط ایندرا اواس‌یونجی اجرا خواهد شد. هزینه‌ها یا سرمایه‌گذاری دولت احتمالا به ۱۸‌هزار کرور روپیه برسد.

- هر دهکده باید در آینده از طریق تلفن به یکدیگر مرتبط باشند. حدود ۶۸‌هزار و ۸۸۲ دهکده قرار است تا سال ۲۰۰۸-۲۰۰۷ مجهز به تلفن ارتباطاتی شود. حدود ۲۲‌درصد مناطق این پروژه باید از طریق تلفن ماهواره‌ای ایجاد ارتباط کنند چون مناطق بسیار دورافتاده‌ای هستند.