شمش فولاد؛ عامل تعیین‌کننده قیمت بازار

آزاده حسینی

هر روز صبح تجار در بازار آهن ابتدا روند قیمت ارز را دنبال و بعد با احتساب نرخ آن روز، هزینه‌های حمل‌ونقل و تعرفه‌های گمرکی و نرخ شمش را استخراج کرده و سپس هر تولیدکننده‌ای بسته به هزینه ثابت و متغیر تولید، نرخ محصول خود را مشخص و اعلام می‌کند. در حال حاضر نه تنها قیمت شمش، عامل تعیین‌کننده نرخ محصولات فولادی است، بلکه جزو فاکتورهای موثر در تعیین قیمت قراضه و سنگ آهن نیز شده است. با وجود سرمایه‌گذاری‌های زیادی که در بخش تولید مواد اولیه شده؛ اما به طور متوسط در سال به حدود ۵ تا ۶ میلیون تن شمش برای واردات نیازمندیم. از این رو قیمت‌ها در بازار آهن با رشد قیمت دلار افزایش می‌یابد، اما در زمان کاهش نرخ به بهانه کمبود شمش زیاد آن را همراهی نمی‌کند.

این در شرایطی است که طبق آمار منتشر شده از سوی گمرک در بهار امسال ۷۰۶ هزارو ۹۴۷ تن شمش فولاد به ارزش ۴۹۵ میلیون و ۲۶۱ هزارو ۹۷۲ دلار وارد کشور شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر حجم ۲۸ درصد و از نظر ارزش ۲۷ درصد افت داشته است .از این رو کمبود نزدیک به ۳۰ درصدی ورود شمش به کشور اهرمی برای بالا نگه داشتن قیمت محصولات فولادی است و تا زمانی که دولت در این زمینه ورود نکند، شرایط بازار تغییر نخواهد کرد. یکی از واردکنندگان آهن‌آلات در خصوص تغییر شرایط ثبت سفارش و مشکلات ایجاد شده برای واردکنندگان شمش گفت: تغییر در نحوه ثبت سفارش‌ها و مشخص نبودن اولویت‌ها برای گشایش اعتبار از سوی بانک‌ها و ناتوانی بانک‌ها در بازگشایی اعتبارات اسنادی از جمله مشکلاتی است که تجار با آن مواجهند. به گفته وی، در گذشته هر کسی می‌توانست با طی فرآیندی ساده برای واردات از طریق گشایش اعتبار، کمتر از یک هفته اقدام کند؛ اما به تازگی این فرآیند نزدیک به یک ماه زمان می برد. وی ادامه داد: البته این پایان کار تجار نبوده و از طریق کشورهایی نظیر کره، ترکیه و چین واردات آهن انجام می‌شود. این تاجر آهن با تاکید بر اینکه برات‌های دیداری و وصولی در مقطعی از زمان به داد تجار آهن رسید، گفت: به دلیل اینکه این اسناد بدون تعهد بانک بود، فروشنده‌ها امکان استفاده از ارز با نرخ مرجع را نداشتند، از این رو تجار به دلیل ناتوانی در تامین ارز با نرخ آزاد به ضرر و زیان برخوردند.