خبرگزاری فارس- معامله‌گران سکه در بازار معاملات آتی بورس کالا که بعضا در بازار سکه با ضررهای بالای ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومانی مواجه شدند، تحلیل‌های متفاوتی از دلایل بروز آشفتگی در‌ این بازار ارائه می‌کنند که یک طرف آن همیشه به مدیریت مبهم بانک مرکزی در‌این قضیه بر می‌گردد. با توجه به افزایش قیمت جهانی طلا، قیمت‌این کالای گرانبها در ‌ایران بیش از قیمت جهانی رشد کرد و‌این وضعیت تا جایی پیش رفت که قیمت سکه در طول یک هفته بیش از ۵۰ هزار تومان رشد کرد. روند افزایش قیمت سکه از هفته‌های پایانی سال گذشته شروع شد و در نخستین روز‌های کاری سال جدید رشد آن سرعت گرفت تا‌ اینکه در هفته گذشته قیمت سکه تمام‌بهارآزادی به ۴۵۱ هزار تومان رسید.

در‌این نرخ حدود ۵۰ هزار تومان حباب قیمتی وجود داشت و هر چند همه اعلام ‌کردند حباب وجود دارد ولی بسیاری از مردم را به دلیل سود فراوانی که داشت به‌ این سمت کشاند. حتی از روستاها نیز مردم با شنیدن اخبار سکه، پول‌های خود را به سکه تبدیل کردند.

شاید در یک مقطع کوتاه زمانی برخی سود‌ کرده باشند، ولی وقتی پا به بورس کالا و بخش معاملات آتی آن می‌گذاریم همه از ‌این وضعیت ناراضی هستند.

رشد حبابی قیمت سکه از ابتدای هفته گذشته بسیار شدت گرفت، تا ‌اینکه سه‌شنبه هفته گذشته رییس کل بانک مرکزی پس از بازگشت از اجلاس بانک جهانی دور از اتفاقاتی که در‌این مدت رخ داده بود با ورود به‌ایران تصمیم گرفت از شنبه ۳ اردیبهشت ماه سکه را در ۳۰۰ شعبه در کشور توزیع کند. همچنین شمش ۱ و ۵/۱۲ کیلویی نیز عرضه می‌شود.

وقتی وارد تالار بورس کالا در بخش معاملات آتی می‌شویم یک راهروی باریک با چند تلفن به چشم می‌خورد، اما وقتی به افرادی که در‌این مکان حضور دارند نگاه می‌کنی عصبانیت و استرس در چهره تک‌تک آنها قابل مشاهده بود. همه چشم‌ها خیره به تابلوی فهرست قیمت و صف خرید و فروش سکه بود. مدام تلفن همراه خود را نگاه می‌کردند و منتظر تماس دوستان خود برای دریافت اخبار از وضعیت قیمت سکه در بانک کارگشایی، صرافی‌ها و شعبی که قرار بود سکه عرضه کند، بودند.

روش توزیع سکه در بانک‌ها درست نیست

براساس گفته‌های معامله‌گران قرارداد‌های آتی، از ۴۰ شعبه‌ای که قرار بود در تهران سکه عرضه کند حدود ۱۵ الی ۲۰ شعبه ‌این کار را انجام می‌دهند و آن هم تنها سه روز در هفته و به میزان ۵ عدد به هر نفر.

بر فرض که تعداد شعب و تعداد سکه‌ای که به هر نفر می‌دهند کافی باشد، ولی چرا به قیمت ۴۰۷ هزار تومان؟ ‌این قیمت ۵ یا ۶ هزار تومان گران تر از نرخ اصلی سکه است. وقتی از فعالان معاملات آتی درباره ضرر و زیانی که در‌این مدت کرده‌اند می‌پرسی آنقدر‌این وضعیت برای همه آنها به سختی و با ضرر فراوان همراه شده است که در صحبت‌های یکدیگر می‌پرند تا نظر و اعتراض خود را نسبت به قیمت‌های سکه اعلام کنند.

یکی از فعالان بازار دلیل عدم تاثیر‌گذاری طرح بانک مرکزی برای کاهش قیمت سکه را نبود به کارگیری یک روش درست برای توزیع سکه دانست و معتقد است باید میزان سکه توزیع شده در بانک‌ها خیلی بیشتر از‌این میزان باشد و حتی همه روزه و در تمام طول ساعت کاری بانک‌ها‌ این کار انجام شود تا عرضه و تقاضا در بازار به تعادل برسد، زیرا دلیل اصلی‌ این مسائل عدم توازن میان عرضه و تقاضا است.

کاهش سود بانکی و ورود نقدینگی به بازار سکه

احمدی یکی دیگر از معامله‌گران با انتقاد از ‌اینکه وقتی اعلام شد شنبه ۳۰۰ شعبه از بانک‌های ملی کشور قرار است سکه عرضه کنند چرا اسم شعب بانک‌ها را اعلام نکردند؟ چرا تنها از ساعت ۱۱ تا ۱ ظهر سکه عرضه می‌شود؟ حتی برخی از شعب ساعت ۱۲ شروع به فروش سکه کردند. وی معتقد است وقتی متولی ضرب سکه و قیمت گذاری آن بانک مرکزی است به راحتی می‌تواند به هر میزان سکه ضرب کند و تشنگی بازار را نسبت به سکه برطرف کند. قیمت سکه به دلیل جو روانی است؛ زیرا قیمت اونس جهانی و طلا افزایش چندانی نداشته و ‌این رشد حبابی قیمت مختص سکه است. از نظر‌این فعال بازار که ۲ سال است در معاملات آتی سکه فعالیت می‌کند یکی از مسائلی که باعث افزایش تقاضا و رشد قیمت سکه در‌این مدت شد، سود بانکی بود که در بسته پولی سال ۹۰ در نظر گرفته شده است. وقتی سود بانکی کاهش یافت مردم جایی را بهتر از سکه برای سرمایه‌گذاری و استفاده بهینه از نقدینگی خود ندیدند بنابراین سرمایه‌های خود را وارد بازار سکه کردند. پیش از‌این سکه را با هزار تومان سود می‌فروختیم؛ ولی در حال حاضر ‌این سود به ۴۰ هزار تومان رسیده، بنابراین یا سود بانکی را به وضعیت سال گذشته برگردانند یا یک بازاری را برای ورود نقدینگی مردم فراهم کنند تا‌این پول از بازار سکه خارج شده و مجدد به دست فعالان اصلی آن بیفتد؛ زیرا در حال حاضر بیشتر افرادی که به خرید و فروش سکه می‌پردازند مردم عادی هستند.

اگر اقدامی‌ در ‌این خصوص انجام ندهند، حتی سکه در بانک‌ها به قیمت ۴۰۰ هزار تومان نیز عرضه شود مردم با خرید ۵ سکه از بانک و فروش آن در بازار بیش از ۱۰۰ هزار تومان سود می‌کنند. ‌این وضعیت برای برخی نوعی شغل شده است.

ورود تقاضا‌های جدید به بازار و تغییر لحظه‌ای صف‌های خرید و فروش

وضعیت سکه و تغییر صف‌های خرید و فروش قراردادها روی تابلو آنقدر برای‌این افراد مهم بود که زمان صحبت کردن نیز نگاهشان همچنان خیره به تابلو بود. از هر طرف صدایی می‌آمد که داشتند لحظه‌ای قیمت را کنترل می‌کردند. حدود نیم ساعت از حضورم در این تالار می‌گذشت که یک لحظه صف خرید تبدیل به صف فروش شد. ‌این وضعیت در این روز دومین بار بود که رخ داد. همان لحظه یکی از افرادی که در‌این تالار بود حدس زد احتمالا در بانک کارگشایی سکه فروخته شد و قیمت آن تغییر کرده، تلفن همراه خود را برداشت و به یکی از دوستانش که در بانک کارگشایی سکه خریداری می‌کند، تماس گرفت و مشخص شد قیمت سکه ۴۲۲ هزار تومان معامله شده است.

وقتی درباره ‌این نوسانات از محمدی پرسیدم گفت: ساعت شروع معاملات آتی ۱۰ صبح است در آن زمان حدود ۲ هزار قرارداد فروش روی تابلو ثبت شده بود و به دلیل‌اینکه روز کاری گذشته قیمت‌ها ۳ درصد منفی شده بود؛ ‌این تصور وجود داشت که کاهش قیمت ادامه داشته باشد؛ ولی حدود ساعت ۱۱:۳۰ دقیقه وضعیت بازار برگشت و یک دفعه صف فروش تبدیل به صف خرید شد. وی دلیل ‌این تغییر رویه را ورود تقاضای جدید به بازار دانست؛ بنابراین با تقاضای شدید قیمت‌ها افزایش یافت؛ البته هنوز حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان از قیمت هفته گذشته پایین‌تر است؛ ولی باز بیش از ۲۰ هزار تومان حباب دارد.

شروع حباب در بازار سکه و خرید ربع‌سکه به گرمی‌۶۷ هزار تومان

وقتی به شروع روند افزایشی و حبابی قیمت سکه برمی‌گردیم علی نادری یکی از فعالان بازار زمان آن را ۸ اسفند سال گذشته می‌داند که حباب قیمت سکه از ۱۳، ۱۴ هزار تومان شروع و در هفته گذشته به ۵۰ هزار تومان رسید. بخشی از وضعیت به دلیل اعلام بسته پولی بانکی و کاهش نرخ سود و بخش اندکی نیز به دلیل ورود نقدینگی به دست مردم با واریز یارانه‌های نقدی است.

نادری سود فروش هر ربع سکه بهار آزادی را قبل از سال جدید ۸ هزار تومان اعلام کرد و سود بالا در فروش سکه را یکی از دلایل تمایل و ورود مردم به بازار سکه دانست. پس از گفته‌های بهمنی برای کاهش قیمت سکه چهارشنبه همه از ترس کاهش قیمت فروشنده بودند، ولی هیچ کس حتی به قیمت ۴۰۵ هزار تومان نیز حاضر به خرید نبود ولی از روز شنبه که زمان اجرایی شدن طرح کاهش قیمت سکه بود خریدار وجود داشت.‌این روند نشان می‌دهد بانک مرکزی می‌تواند قیمت‌ها را متعادل کند، ولی باید نحوه فروش خود را تغییر دهد.

این فعال بازار قیمت واقعی سکه تمام بهار را در حال حاضر بر اساس اونس جهانی ۳۹۸ هزار تومان و ربع را ۱۰۵ هزار تومان می‌داند، ولی چرا در شعب بانک ملی به قیمت ۴۰۷ هزار تومان آن هم ۵ تا ۵ تا عرضه می‌کند؟ چرا ربع سکه در بازار پس از‌اینکه پنج شنبه به ۱۰۵ هزار تومان رسید در صبح روز شنبه به ۱۱۵ هزار تومان و بعد از ظهر به ۱۲۵ هزار تومان افزایش یافت؟ بانک مرکزی اگر سکه به اندازه کافی دارد باید آن را به طور مثال به قیمت ۴۰۰ هزار تومان در تعداد نامحدود و طی ۱۰ روز پشت سر هم انجام دهد.

همچنین بانک مرکزی برای ضرب هر ربع سکه ۲ هزار تومان حق ضرب می‌گیرد ولی شنبه در بانک کارگشایی ۱۲۵ هزار تومان فروخته شد، کجای دنیا وضعیت قیمت‌ها به ‌این شکل است، اگر ‌این وضعیت برای سکه‌های پارسیان رخ می‌داد چه اقدامی ‌انجام می‌دادند؟ بر‌این اساس ربع سکه ۱۲۵ هزار تومانی گرمی‌۵۱ هزار تومان است در صورتی که طلا گرمی‌۴۰ هزار تومان است. یکی از افرادی که سایرین آن را در بازار سکه کارشناس و خبره می‌دانند از راه رسید و پس از ‌اینکه متوجه موضوع گزارش شد، تاکید کرد افرادی که پول خود را به سکه تبدیل می‌کنند در واقع پول را به حباب تبدیل کرده و در آینده ضرر می‌کنند.