فارس- معاون سازمان بورس با اعلام تغییرات آیین‌نامه جدید معاملات بورس کالا از پذیرش نفت کوره و بازشدن راه برای تشکیل بورس نفت، منع سرمایه‌گذاران حقیقی از معاملات در بورس کالا، موافقت سازمان با افزایش سرمایه صد درصدی بورس‌های کالا و اوراق و ابلاغ دستورالعمل معاملات آنلاین خبر داد. سیدعلی حسینی معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار داشت: پذیرش نفت کوره در بورس کالا، منع سرمایه‌گذاران حقیقی از انجام معاملات در بورس کالا از اول آبان، موافقت با افزایش سرمایه صددرصدی شرکت‌های بورس اوراق بهادار بورس کالا، ابلاغ دستورالعمل معاملات آنلاین، از جمله تصمیماتی است که به تازگی اتخاذ شده است.

جزئیات آیین‌نامه جدید معاملات بورس کالا

وی افزود: طبق آیین‌نامه قبلی، معاملات محصولات در بورس کالا به گونه‌ای بوده و فعلا هست که برای هر عرضه‌ای نشست‌ معاملاتی متفاوتی باید برگزار شود. این رویه از لحاظ زمانی برای بورس کالا محدودیت ایجاد می‌کرد و در یک روز چندین عرضه مختلف وجود داشت.

برای حذف این محدوده زمانی و سهولت معاملات توسط کارگزاران و فروشندگان، از یک‌سال گذشته بحث حراج چند کالایی مطرح شد. متناسب با آن، آیین‌نامه معاملات بورس کالا با تغییراتی مواجه و دوشنبه گذشته توسط شورای عالی بورس تصویب شد.

با این اتفاق امکان حراج چندکالایی فراهم شد تا دادوستد همزمان رشته‌های مختلف کشاورزی، پتروشیمی و فلزات امکان‌پذیر باشد. علاوه بر این با صرفه‌جویی در زمان، زمینه افزایش حجم معاملات هم فراهم شد.

نکته دوم هم مربوط به عملیاتی کردن طرحی برای ساز و کارهای نظارتی بورس کالا است. طبق آیین‌نامه جدید معاملات بورس کالا به تدریج دخالت عامل انسانی از سیستم نظارتی این بورس حذف خواهد شد.

یعنی نیازی به حضور ناظر برای نظارت نخواهد بود و سیستم کاملا الکترونیکی می‌شود. به محض ابلاغ این آیین‌نامه که زمان آن یکی دو هفته آینده خواهد بود بورس کالا به این سمت حرکت خواهد کرد.

راه برای راه‌اندازی بورس نفت باز شد

وی ادامه داد: رویداد مهم دیگر در بورس کالا این است که با رایزنی‌هایی که با مسوولان وزارت نفت داشتیم، این وزارتخانه درخواست پذیرش نفت کوره را به بورس کالا داد. این محصول یکی از فرآورده‌های اصلی نفت است و ما را وارد فاز مهم که مربوط به معاملات فرآورده‌های نفت و راه‌اندازی بورس نفت است، خواهد کرد. در این رابطه قرار است جلسه هیات پذیرش نفت کوره در بورس کالا

برگزار شود.

حسینی تصریح کرد: در تلاش هستیم تا هرچه زودتر این امکان در سال جاری فراهم و معاملات نفت کوره عملیاتی شود.

وی در مورد ابزارهای مبادلاتی اظهار داشت: معاملات این محصول به طور فیزیکی خواهد بود، نحوه داد و ستد

نفت کوره با دیگر محصولات فرقی نخواهد کرد.

وی تاکید کرد: در حالی معاملات محصولات این بورس به صورت عمده انجام می‌شود که متاسفانه برخی از افراد حقیقی چندان مرتبط با نوع و مصرف محصول عرضه شده نیستند و حضور فعالی ندارند. این مساله منجر می‌شد برخی محصولات مورد نیاز تولیدکنندگان محصولات با رقابت کاذبی مواجه شوند. اما با دستورالعمل جدیدی مقرر شده از اول آبان معاملات همه محصولات بورس کالا فقط توسط اشخاص حقوقی انجام شود. درضمن اشخاص حقوقی هم باید در بورس کالا ثبت‌نام کنند تا کمیته پذیرش نسبت به شناسایی و ارائه سه نوع کد معاملاتی عام، خاص کالا و خاص گروه کالایی اقدام کند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا این تصمیم جدید با بحث رعایت انصاف در بازار سرمایه مغایر نیست؟ چون ممکن است برخی افراد حقیقی در حوزه خاصی فعال باشند. گفت: اتفاقا خیر. چون در بورس کالا محصولات پایه‌ای معامله می‌شوند و جامعه هدف آن گروه‌هایی هستند که در بخش‌های مختلف فعال بوده و باید ارزش افزوده‌‌ای را ایجاد کنند، ولی افرادی که صرف سرمایه‌گذاری و با دیدگاه‌ کوتاه‌مدت وارد معاملات بورس کالا می‌شوند شاید انصاف معاملات را از بین ببرند. از این جهت باید تناسبی بین خریدار محصول و زمینه‌ فعالیتی وجود داشته باشد. این در حالی است که در برخی کالاها تعادل کامل باید وجود داشته باشد تا معاملات محصولات به مصارف بهینه تخصیص داده شود.

به هر حال در معاملات عمده مشتریان باید شناسایی شده و از لحاظ اعتبار، تخصص و نوع فعالیت سرمایه‌گذاران احراز اهلیت شوند. این رویه در معاملات عمده سهام هم وجود دارد. دلیلش هم این است که فقط افراد سرمایه‌دار، ولی بدون تخصص وارد هر صنعتی نشده و مداخله نکنند، چون با ورود برخی افراد حقیقی نظم معاملات برخی کالاها به هم ریخته شده است. از طرف دیگر شفافیت اشخاص حقوقی به دلیل ثبت و دیگر موارد بهتر و بیشتر است. ضمن اینکه تاجران حقیقی کالاها از انجام معاملات منع نشده‌اند و این گروه می‌توانند در قالب شخصیت حقوقی اقدام به دادوستد محصولات بورس کالا کنند.

وی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری در مورد اینکه برخی از اشخاص حقیقی همین حال هم با ارائه مبالغی به ازای هر تن محصول معامله شده از کد اشخاص حقوقی استفاده می‌کنند، گفت: همین اشخاص حقیقی با صرف هزینه‌ای اندک می‌توانند شرکت سهامی خاص ایجاد کرده و در معاملات حضور داشته باشند تا از این طریق و با تکیه بر صورت‌های مالی و بازرسی، شفاف باشند.

وی در مورد تعداد سرمایه‌‌گذاران حقیقی در بورس کالا گفت: تقریبا یک سوم اشخاص حقوقی فعال در بورس کالا را اشخاص حقیقی تشکیل می‌دهند.

خبر دیگر در مورد بورس کالا موافقت سازمان بورس با افزایش سرمایه صد درصدی آن است. این شرکت می‌تواند با برگزاری مجمع فوق‌العاده‌ای نسبت به اعمال افزایش سرمایه‌ اسمی اقدام کند. همچنین با افزایش سرمایه صد درصدی بورس اوراق بهادار هم موافقت شد و این موضوع در مجمع فوق‌العاده ۱۴ مهر می‌تواند به رای گذاشته شود.