فارس- علی‌اکبر هاشمیان درخصوص عرضه سکه غیربانکی طلا در بورس کالا گفت: با توجه به اینکه هنوز عرضه سکه طلا به صورت نقدی در انحصار بانک مرکزی بوده و این تصمیم با ابهام روبه‌رو است، یک ماه پیش نامه‌ای به بانک مرکزی فرستادیم تا مجوز ضرب سکه غیربانکی را بگیریم، در حال حاضر منتظر اجازه بانک هستیم که در صورت موافقت، سکه غیربانکی با آرم بورس یا یک آرم مشخص ضرب می‌شود. وی افزود: اگر سکه‌های غیربانکی بورس کالا ضرب شود، تفاوت آن با سکه‌های غیربانکی دیگر این است که این سکه‌ها تضمین شده و عیار و اندازه آن مشخص و قابل اطمینان است. همچنین اگر مشکلی در سکه‌های بورس کالا باشد، مرجعی برای شکایت و دریافت خسارت وجود دارد.

به‌گفته مدیرعامل بورس کالا، چنین کاری در همه دنیا مرسوم است. به طور مثال بورس پاکستان با بولیون انگلیس برای ضرب سکه قرارداد بسته و آن را پشتوانه معاملات فیوچر خود قرارداده است. ما نیز برای انجام این کار منتظر جواب بانک مرکزی هستیم.

وی‌تصریح کرد: با توجه به اینکه سکه‌های بانک مرکزی ۲۲ عیار است، سکه‌های غیربانکی می‌توانند با همین عیار یا ۲۰ و ۲۴ باشند، ولی عیار این سکه‌ها را با بانک مرکزی هماهنگ خواهیم کرد، همچنین احتمال دارد سکه‌های مد نظر ما در اندازه‌های ربع، نیم و تمام یا حتی ممکن است بزرگ‌تر و با وزن بیشتری از سکه‌های بانکی ضرب شوند، البته همه این مسائل باید با بانک مرکزی هماهنگ و توافق شود. در صورت موافقت نیز این سکه‌ها پشتوانه معاملات فیوچر (قرارداد آتی) خواهند شد.

هاشمیان خاطرنشان کرد: هر زمان که بانک مرکزی اجازه عرضه نقدی سکه را بدهد، استقبال می‌کنیم؛ اما به هر حال بورس کالا خود را تابع و تحت نظر بانک مرکزی می‌داند. وی درخصوص تعیین شاخص ارز و معامله آن دربورس اظهار داشت: درهمه بورس‌های دنیا چنین شاخصی وجود داشته و مورد معامله قرار می‌گیرد.

این شاخص بر حسب یک یا چند ارز تعیین می‌شود؛ البته این شاخص ایراداتی از نظر شرعی دارد که باید حل شود. انجام آن در بورس اوراق یا کالا منوط به پذیرش سازمان بورس است که اگر مسائل شرعی و موافقت سازمان حل شود، شاخص ارز تعریف و در بورس اوراق یا کالا مورد معامله قرار می‌گیرد. وی‌گفت: همچنین ارز در بورس کالا می‌تواند مورد معامله قرار‌گیرد؛ ولی هنوز برنامه‌ای برای آن نداریم؛ اما درباره شاخص ارز پس از پیشنهادی که داده شد سازمان بورس الگویی برای این کار درخواست کرد که در حال تهیه آن هستیم.

به‌گفته هاشمیان بالاخره باید هماهنگی‌های لازم با بانک مرکزی انجام شود، وقتی این طرح برای تصویب به شورای عالی بورس ارسال شود نماینده بانک مرکزی نیز در این شورا حضور دارد که می‌تواند نظرات خود را در این باره اعلام ‌کند.

مدیرعامل بورس کالا افزود: اگر مساله فقهی آن حل شود انجام این کار مشکلی ندارد. این پیشنهاد یک فکر خام است و مثل معاملات فیوچر که در کشور ما با سایر کشورها به دلیل برخی مسائل شرعی فرق می‌کند، این شاخص نیز به همین دلیل ممکن است تغییر کند؛ ولی بورس کالا آمادگی کامل برای انجام این کار را دارد.

هاشمیان درخصوص عدم ثبات قیمت محصولات پتروشیمی افزود: یکی از اشکالاتی که بازار پتروشیمی دارد این است که از ۲۵ سال پیش که زمان به وجود آمدن صنعت پتروشیمی در کشور است، این صنعت دولتی و سهمیه‌ای بوده و هیچ وقت بازارهای عمده‌فروشی، خرده‌فروشی و شبکه‌های توزیع وجود نداشته است. بنابراین تا این شبکه‌های توزیع و بازار‌ها شکل بگیرد، برخی مشکلات وجود خواهد داشت.

وی تصریح کرد: در گذشته؛ یعنی قبل از خصوصی‌سازی در صف ایستادن خریداران برای این محصولات به دلیل رانت‌های موجود به صرفه بود؛ اما پس از آزاد سازی قیمت‌ها در اوایل خرداد و ورود بازرگانی پتروشیمی به بورس در اواخر همان سال، بازار‌های عمده و خرده فروشی و شبکه‌توزیع آن در حال شکل‌گیری است.

مدیر عامل بورس کالا خاطر نشان کرد: سه راهکار برای حل این مشکلات وجود دارد. اول اینکه خرده‌پا‌های بازار تقاضاهای خود برای خرید را نزد یک کارگزار جمع کنند. دوم اینکه می‌توانند مازاد این کالا را نسبت به درصدی که در کمیته پذیرش در نظر گرفته شده تا عرضه شود را، از بازرگانی پتروشیمی به صورت مستقیم با قیمت بورس خریداری کنند. سوم، به دلیل اینکه در گذشته بازرگانی پتروشیمی فروش اعتباری داشت و در حال حاضر به دلیل مشکلات نقدینگی این شرکت خرید اعتباری انجام نمی‌شود، به همین منظور با تعدادی از بانک‌ها برای ارائه اعتبار و حل این مشکل مذاکراتی شده و برخی از آنها اعلام آمادگی کرده‌اند. بر این اساس مشکل خرید اعتبار نیز در آینده حل می‌شود.

وی گفت: طی روزهای گذشته جلسه‌ای با مدیرعامل بانک مسکن برگزار شد. این بانک پذیرفت که مشتریان پتروشیمی را حمایت کند. همچنین، برخی مشکلات ساختاری در عرضه فرآورده‌های پتروشیمی وجود دارد که ارتباطی با بورس ندارد، ولی بورس تلاش خود را می‌کند تا مشکل مشتریان خرد این بازار حل شود.

هاشمیان افزود: تعامل نزدیکی با وزارت صنایع و بازرگانی برای حل مشکل یاد شده داریم. حتی در یک مقطع زمانی کالا‌هایی که عرضه‌ آنها کم است را به افرادی که پروانه دارند می‌فروشیم تا کالا‌ها به دست تولید‌کننده برسد، البته باید تاکید کنم که این کار‌ها در حیطه وظایف بورس نیست و در بورس باید هر کسی بتواند خرید کند؛ ولی برای یک مدت محدودی پذیرفتیم تا محصولات از این طریق به مصرف‌کنندگان برسد تا بازار وضعیت طبیعی پیدا کند.

وی‌گفت: تا چند ماه که وضعیت بازار طبیعی و برخی پروژه‌های پتروشیمی تولیدات خود از جمله سودکاستیک و پی‌وی‌سی وارد خط شود، این محدودیت خرید اعمال می‌شود. وی در خصوص عرضه کالاهای جدید در بورس کالا گفت: چند کالا از جمله لوکا، نفت کوره، چوب، الوار و سیمان به زودی عرضه و در آینده نیز نفت خام وارد می‌شود. زمان عرضه آنها نیز با توجه به اینکه بورس کالا آمادگی انجام آن را دارد در اختیار بورس کالا نیست.

وی درخصوص اعتراض برخی کارگزاران نسبت به ساختمان بورس افزود: ساختمان جدید بورس کالا که در خیابان طالقانی قرار دارد به بازار مواد کشاورزی، آهن و مواد پتروشیمی و بین چهار وزارتخانه نفت، بازرگانی، صنایع و کشاورزی قرار دارد و باید گفت در بهترین بازار کالایی قرار دارد. با توجه به اینکه همه مشتریان باید در کنار کارگزاران و بورس کالا باشند در ساختمان جدید هر مشتری می‌تواند با هر ۵۶ کارگزار مذاکره کند.

هاشمیان تصریح کرد: بورس کالا می‌خواست آن را مجددا بخرد؛ ولی شورای بورس مخالفت کرد. در حال حاضر نیز در اختیار سازمان بورس قرار دارد که مقرر شده فرابورس و آموزش سازمان بورس به آن ساختمان منتقل شوند.