بازارمحصولات کشاورزی درانتظار مصوبه‌های حمایتی دولت

سردار خالدی

در لغت‌نامه اقتصادی، بورس کالا به عنوان مجموعه‌ای سازمان یافته جهت مبادله و معامله قانونی ونیز توسعه بخشی از بازار سرمایه و دیگر بخش‌های مختلف اقتصادی تعریف می‌شود، به همین خاطر نتایج و چگونگی ساز و کار آن اثرات قابل توجهی می‌تواند در کارآیی بخش‌های تولید تا مصرف به همراه داشته باشد. این در حالی‌است که در بورس کالایی از بخش کشاورزی به عنوان واحدی بالقوه یاد می‌شود که همیشه به خاطر احساس وجود کالاهای استراتژیک در آن از جمله: گندم، شکر (هرچند که عرضه این کالاها درحال حاضر وجود ندارد)، ذرت و... ضریب امنیت و حساسیت در آن بالاست.

در این باره محمدرضا گرامی پور مدیرعامل کارگزاری توسعه کشاورزی در گفت‌وگویی با خبرنگار دنیای‌اقتصاد درباره اینکه آیا بورس می‌تواند به جایگاه واقعی و به آنچه که تعریف شده دست یابد؟، گفت: در هر صورت تولیدکنندگان ما درصورت داشتن پیش‌شرط‌هایی توانایی ورود به بورس را دارند، اما به دلیل فراوانی و پراکندگی تولیدکنندگان فرآیند فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی در این عرصه بسیار زمان‌بر است، هرچند که خود تولیدکنندگان درصورت تمایل در همه حال می‌توانند فرآیند دادوستد خود را در بورس انجام دهند.

گرامی‌پور با اشاره به اینکه در رینگ کشاورزی در مدت اخیر سال جدید عملکرد مناسبی از بازار را شاهد بودیم، خاطرنشان کرد: با خریدهای اتحادیه مرکزی کشاورزی از کشاورزان و واگذاری و فروش آن از طریق بورس، می‌توان گفت با حضور و عرضه‌های سنگین در تابلو رینگ مغایرت‌هایی که در بازار مقابل بورس قرار دارند، درحال رفع شدن است و به هرحال قدم‌های مثبتی در این عرصه در حال انجام‌گیری است.

وی سپس با یادآوری دیدارهای قبلی کارگزاران با معاون وزیر بازرگانی در یکسال گذشته که نتایج مثبتی نیز به بار آورده است، تصریح کرد: شرط واردات محصولات کشاورزی حداقل به صورت اختیار عرضه اولیه از طریق بورس است که همگی ناشی از میل و رغبت دولت به حمایت از بازار و تلاش‌های کارگزاران است. هرچند که علاوه براین قوانین و مصوبه‌ها، دولت می‌تواند با تشویق تولیدکنندگان و شبکه فروشندگان یا خریداران به عرضه محصولات خود در بورس، سود بازرگانی برای این مجموعه قائل شود یا حتی با ارائه تسهیلات بانکی در ورود سرمایه‌گذار و تولیدکننده به بازار، در روند افزایشی عرضه و تقاضاهای بازار سهیم باشد.

این کارگزار بورس کالا در ادامه افزود: در صورتی‌که مغایرت‌های قانونی در بورس هموار و زیربنای سازوکار رقابتی بورس فراهم شود و از سوی دیگر گمرک به عنوان نهاد نظارتی بر ورود و خروج کالاها نقش تسهیل‌کننده را ایفا کند، آنگاه با تصمیم‌گیری‌های همسو می‌توان در رونق و توسعه بازار کوشا بود، زیرا که معنای واقعی بازار که همان شفافیت و رقابت است، با هزینه‌های بسیار کمتر تعریف خواهد شد.

گرامی‌پور در پایان از تصمیم‌های جدید دولت در سال آینده برای حمایت از بازار خبر داد، و افزود: قرار است از سال آینده در برخی از محصولات قیمت تضمینی جایگزین خریدهای تضمینی نشود و این تعداد محصولات انتخاب شده به هر قیمتی به فروش برسد، هرچند که این پروسه در یک فرآیند تدریجی اتفاق خواهد افتاد.فهیمی، یکی دیگر از کارگزاران بورس کالا در رابطه با عملکرد بازار گفت: با اتفاقی که برای گندم در هفته گذشته صورت گرفت، بازار درپی آن بود تا محصولات خود را متناسب با قیمت جهانی به فروش برساند و با برداشتن یارانه‌ها در سال آینده شاید چراغ سبز دولت به بازار است که هزینه زیاد بابت خرید را از دوش خود برمی‌دارد.

فهیمی در ادامه صحبت‌هایش افزود: هرچند مساله آزادسازی و به اصطلاح هدفمندسازی بدون شک باید به صورت شوک درمانی نباشد بلکه باید به صورت پلکانی به سمت آزادسازی برویم، زیرا که به این صورت کشاورز به سمت شوک نمی‌رود.

این کارگزار بورس کالا خاطرنشان کرد: اگر فرآیند کشاورزی و تولید محصول کشاورز از حالت سنتی به صنعتی تبدیل شود، آنگاه با پایین آمدن هزینه‌های تولید، نبود سوبسیدهای دولتی نیز درهمسویی سود کشاورزان کمک خواهد کرد. در هر صورت نیاز اینکه بازار محصولات کشاورزی رونق پیدا کند، ضرورت توجه به تبدیل فرآیند تولید محصولات کشاورزی از سنتی به صنعتی و استانداردسازی قطعات زمین است، زیراکه درصورت نبود فراهم‌سازی این پایه‌ها با توجه به ظرفیت بالقوه‌ای که در بازار و واردات و صادرات محصولات کشاورزی وجود دارد، راه به جایی نخواهیم برد. وی در پایان وضعیت بازار را با توجه به حکایت‌های قانونی دولت امیدوارکننده دانست.