بررسی تحولات بازارهای جهانی نفت خام در هفته گذشته
نوسان قیمت نفت و دلایل آن!
بهای نفت خام در بازارهای جهانی طی هفته گذشته (۲۱ اوت الی ۲۸ اوت ۲۰۰۹) از یک روند نوسانی کاهشی برخوردار بود.
بهای نفت خام در بازارهای جهانی طی هفته گذشته (۲۱ اوت الی ۲۸ اوت ۲۰۰۹) از یک روند نوسانی کاهشی برخوردار بود.
قیمت نفت خام WTI در بورس نایمکس (آتی‌های ماه اول)، ابتدا به دلیل افزایش نرخ بیکاری در آمریکا، بزرگ ترین مصرف‌کننده انرژی جهان، که حکایت از کندی روند بهبود شرایط اقتصاد جهانی دارد، تقویت ارزش‌دلار در اواسط هفته، اعلام کشف ذخایر قابل توجه هیدروکربوری توسط ایران معادل 8/8میلیارد بشکه و همچنین افزایش ذخایر نفت خام و فرآورده‌های نفتی آمریکا، از حدود 96/73 دلار در هر بشکه در تاریخ 21 اوت به کمتر از 22/71دلار در هر بشکه در تاریخ 26 اوت کاهش یافت، ولی مجددا تا سطح 72/72دلار در هر بشکه در تاریخ 28 اوت افزایش یافت. طی هفته مذکور، افزایش ارزش شاخص‌های بورس، کاهش ارزش‌دلار در روزهای پایانی هفته و تاکید اعضای اوپک مبنی بر عدم تغییر سطح تولید در نشست آتی این‌سازمان در تاریخ 9 سپتامبر 2009 از عوامل تقویت‌کننده قیمت‌ها به شمار می‌روند.
در واقع بهبود بازارهای سهام آمریکا بر شرایط بازار نفت اثرات مفیدی به جا گذاشته است و همچنین ضعیف شدن ارزش‌دلار آمریکا نیز یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت نفت به شمار می‌رود.
وزارت کار آمریکا روز 23 اوت 2009 اعلام کرد: آمار استفاده از خدمات بیمه بیکاری در آمریکا طی هفته منتهی به 15 اوت نسبت به هفته پیش از آن از 561هزار نفر به 576هزار نفر افزایش یافته است. افزایش ارقام نرخ بیکاری حاکی از آن است که وضعیت اقتصادی در حال بدتر شدن است و این موضوع موجب کاهش قیمت نفت می‌شود. اگر نشانه‌هایی از بهبود نیافتن یا بدتر شدن وضعیت اقتصادی در ماه‌های آتی آشکار شود، در آن صورت بهای نفت نیز کاهش خواهد یافت.
در حال حاضر سرمایه‌گذاران تحولات مربوط به بازارهای جهانی بورس و ارزش‌دلار را دنبال می‌کنند، ولی بازار نفت هنوز چشم‌انداز روشنی در پیش رو ندارد. به عقیده اکثر مردم اقتصاد جهانی در مسیر رشد و بهبود قرار گرفته و شاخص سهام در بازارهای بین‌المللی افزایش بیشتری خواهد داشت، ولی برخی تحلیل‌گران معتقدند تا رسیدن اقتصاد جهانی به رشد واقعی ۲ تا ۳ سال زمان مورد نیاز خواهد بود. همچنین کارشناسان انرژی بر این باورند که قیمت جهانی نفت تا پایان ۲۰۰۹ در حدود ۷۰ تا ۷۵دلار خواهد بود. شرایط اقتصادی فرانسه، انگلیس، سوئد و ایتالیا طی سه ماه دوم امسال بهبود یافته و امیدواری‌ها در خصوص بهبود شرایط اقتصادی منطقه یورو نیز افزایش نشان می‌دهد.
اعضای‌سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در آخرین نشست خود در حالی تولید نفت این‌سازمان را بدون تغییر نگه داشتند که قیمت نفت در سطوح بالای 60دلار در هر بشکه قرار داشت و از وجود مازاد عرضه در بازار مطلع بودند. با این حال به جای کاهش مجدد تولید، پایبندی بیشتر به کاهش تولید برنامه‌ریزی شده این‌سازمان را مورد تاکید قرار دادند، زیرا در شرایط کنونی نباید نشانه‌های ناامیدکننده‌ای برای بازار نفت ارسال شود. اعضای اوپک در نشست بعدی خود که در تاریخ 9 سپتامبر 2009 در وین برگزار خواهد شد، به بررسی سیاست‌های تولیدی این سازمان خواهند پرداخت.
بر اساس آمار دبیرخانه‌سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی اوپک طی هفته منتهی به ۲۷ اوت ۲۰۰۹، از حدود ۲۷/۷۲دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۱ اوت به کمتر از ۳۶/۷۰دلار در هر بشکه کاهش یافت. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۲۷ اوت ۲۰۰۹ با ۶۵ سنت افزایش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه ۷۱ دلار و ۳۵ سنت رسیده است. همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک طی ماه اوت (تا ۲۷ اوت) با ۶دلار و ۷۹ سنت افزایش نسبت به میانگین ماه جولای به هر بشکه ۷۱دلار و ۳۸ سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه جولای ۲۰۰۹ معادل ۶۴دلار و ۵۹ سنت در هر بشکه بود. سبد نفت خام اوپک در بردارنده ۱۳ نوع نفت خام اعضای این‌سازمان شامل مخلوط الجزایر، گریسول آنگولا، اورینته اکوادور، میناس اندونزی، سنگین ایران، سبک بصره، صادراتی کویت، اس سیدر لیبی، سبک «بونی» نیجریه، مارین قطر، سبک عربی عربستان سعودی، موربان امارات و بی.سی.اف ۱۷ ونزوئلا است.
میانگین بهای هر بشکه نفت خام صادراتی ایران با 1دلار و 28 سنت افزایش نسبت به هفته قبل (19 اوت 2009)، در روز 25 اوت 2009 به بشکه ای 72 دلار و 55 سنت رسیده است. بر اساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، میانگین وزنی بهای هر بشکه نفت خام سبک ایران به مقصدهای مختلف در روز سه شنبه (25 اوت 2009) 73دلار و 17 سنت بود و همین رقم برای نفت خام سنگین در سطح 72دلار و 11 سنت قرار داشت. همچنین قیمت هر بشکه نفت خام سبک ایران به بازار آفریقای جنوبی 71دلار و
۲۸ سنت و هر بشکه نفت خام سنگین ایران به این بازار ۷۰دلار و ۸۳ سنت گزارش شده است. هر بشکه نفت خام سبک ایران در بازار آسیا ۷۴دلار و ۳ سنت، شمال غربی اروپا ۷۲ دلار و در بازار مدیترانه ۷۰دلار و ۶۸ سنت معامله شده است. هر بشکه نفت خام سنگین ایران نیز در بازار آسیا ۷۲دلار و ۵۷ سنت، شمال غربی اروپا ۷۱دلار و ۵۶ سنت و در بازار مدیترانه ۷۰دلار و ۳ سنت به فروش رسیده است.
میانگین بهای هر تن بنزین سوپر بدون سرب در بازار خلیج‌فارس با ۲۴دلار و ۶۰ سنت افزایش نسبت به هفته قبل (۱۹ اوت ۲۰۰۹)، طی روز ۲۵ اوت ۲۰۰۹ در سطح ۶۹۱ دلار و ۷۰ سنت قرار گرفت. بر اساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، هر تن بنزین سوپر بدون سرب در بازارهای مدیترانه ۶۷۹دلار و۲۵ سنت، شمال اروپا ۶۷۹دلار و ۷۵ سنت، آمریکا ۷۴۷دلار و ۴۷ سنت، ژاپن ۷۲۰دلار و ۹۴ سنت و سنگاپور ۷۰۸دلار و ۹۸ سنت معامله شده است. هر تن نفتا در بازار خلیج‌فارس ۶۱۵ دلار و ۹۱ سنت، سوخت جت ۶۲۱دلار و ۳۶ سنت، نفت گاز ۵۷۸ دلار و ۲۷ سنت، نفت کوره ۴۳۰دلار و ۹۲ سنت، پروپان ۵۶۳ دلار و۳۵ سنت و بوتان به قیمت ۵۵۸دلار و ۴ سنت به فروش رسیده است. قیمت نفت خام برنت دریای شمال نیز در بازار بورس لندن(ICE) برای تحویل در ماه اکتبر، ابتدا از حدود ۱۹/۷۴ دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۱ اوت ۲۰۰۹ به کمتر از ۶۵/۷۱دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۶ اوت کاهش یافت، ولی مجددا تا سطح ۷۹/۷۲دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۸ اوت افزایش یافت.
بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا میزان ذخایر نفت خام این کشور در هفته منتهی به 21 اوت 2009 معادل 8/343میلیون بشکه بوده است که در مقایسه با هفته قبل (14 اوت) به میزان 200هزار بشکه افزایش یافته است و معادل 38میلیون بشکه از میزان مشابه سال قبل در تاریخ 22 اوت 2008 بیشتر می‌باشد. میزان این ذخایر بر حسب روز نیز نسبت به هفته قبل معادل 1/0 روز افزایش یافته و در سطح 8/23 روز قرار گرفته است و به میزان 3/3 روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل است. طی دوره مذکور، سطح خوراک پالایشی آمریکا به میزان 21هزار بشکه در روز کاهش یافته و در سطح 483/14میلیون بشکه در روز قرار گرفته است که به میزان 628هزار بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است.
میزان تولید نفت خام آمریکا طی دوره 14 اوت الی 21 اوت 2009 به میزان 4هزار بشکه در روز افزایش یافته و در سطح 173/5میلیون بشکه در روز قرار گرفته است و معادل 267هزار بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ 22 اوت 2008 است. در همین زمان میزان واردات نفت خام آمریکا از 113/8میلیون بشکه در روز به 225/9میلیون بشکه در روز (معادل 112/1میلیون بشکه در روز) افزایش یافته است که به میزان 754هزار بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است.
پیش‌بینی قیمت:
هنوز سطح مقاومتی 74دلار برای قیمت نفت خام WTI برقرار است و در اوایل هفته گذشته با توجه به نزدیک بودن قیمت به این سطح با کاهش مواجه شد. در اوایل هفته یکی از خبرهای مهم مربوط به بازار نفت کشف یک منبع قابل توجه در ایران بود که این موضوع نیز به کاهش قیمت کمک کرد. قیمت 70دلار سطح حمایتی بود که توانست از کاهش بیشتر جلوگیری کند. از طرف دیگر برخی شاخص‌های اقتصادی دلالت بر بهبود وضعیت اقتصادی دارند و البته در مقابل هنوز برخی دیگر از شاخص‌ها آن را تایید نمی‌کنند، بنابراین سیگنال‌های متناقضی مشاهده می‌شود و در مجموع هنوز روند شاخص‌های بورس صعودی است که همین امر مانع از کاهش قیمت نفت شده است. آمار مربوط به ذخیره‌سازی‌های آمریکا نیز علائم متفاوتی را به بازار ارائه کرد که در نهایت با توجه به اینکه میزان کاهش ذخیره‌سازی‌های بنزین بیشتر از افزایش ذخیره‌سازی نفت‌خام بود، فشار افزایشی بر قیمت نفت وارد کرد. البته با توجه به اینکه سطح ذخیره‌های نفت خام و بنزین از سطح مطلوبی نسبت به سال‌های گذشته برخوردار است، فشار افزایشی خیلی قابل ملاحظه نبود. روزهای کاری ماه اوت در هفته گذشته به پایان رسید و سیگنالی که بازار نفت در این
ماه از خود بر جای گذاشت، ادامه روند افزایشی بود. سطح برگشت روند قیمت در ماه مذکور حول و حوش 67دلار قرار داشت که در ماه سپتامبر افزایش یافته و به حول و حوش 71دلار می‌رسد. لذا قیمت نفت در روند کاهشی با حمایت در این سطح مواجه خواهد شد. کاهش از این سطح می‌تواند از قدرت روند افزایشی به میزان قابل توجهی بکاهد.
* کارشناسان ارشد اقتصاد انرژی
منبع: سایت موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی (www.iies.org )
ارسال نظر