چرا فولاد ارزان خریدار ندارد؟

محسن پروان

در چند ماهه گذشته همواره بازار فولاد شاهد رکود بی‌سابقه‌ای نسبت به سال‌های گذشته بوده است و در ابتدای هر فصل تحلیل گران بازار با خوش‌بینی از وضعیت موجود شرایط فصلی را دلیل احتمالی رونق بازار می‌خوانند اما با گذشت آن فصل و عدم رونق بازار ناگزیر به سراغ روزنه‌های امید دیگری می‌روند. در سال جاری نیز تحلیل‌گران بازار با توجه به آغاز فصل گرم و همچنین پایین بودن قیمت مصالح نسبت به مدت مشابه در ۲ سال گذشته احتمال رونق بازار ساخت ساز و به تبع آن بازار فولاد را داشته‌اند، اما متاسفانه این تحلیل قدری خوش بینانه بود و با توجه به آغاز فصل طلایی ساخت‌وساز باز شاهد این رونق نبود و همچنان رکود تنها دستاورد این بازار بی‌رونق بود.

اگر نگاهی به وضعیت بازار کنیم شرایط را برای ساخت‌وساز مناسب می‌بینیم. سیمان و فولاد فراوان، کارگران بسیار ساختمانی جویای کار و تقاضای جامعه خصوصا در شهرهای بزرگ به مسکن همه و همه دلیل خوش بینی به این بازار است، اما چرا این بازار رونق نمی‌یابد؟ در پاسخ به این سوال چند نکته اصلی مطرح است بدون آنکه بخواهیم همه گناه این رکود را به گردن رکود فروکش شده

جهانی بگذاریم.

فرض کنید شما می‌خواهید برای خانه خود یک دستگاه تلویزیون جدید بخرید و تلویزیون ارزان شده است و شما نیز هزینه آن را نیز در جیب خود دارید. اما از طرف دیگر صاحبخانه شما تکلیف قرارداد اجاره شما را روشن نمی کند و تنها چند هفته تا پایان این قرارداد وقت باقی است. یک روز گروهی را برای اجاره منزل به خانه شما می‌آورد روز دیگر از شما می‌خواهد برای فکر کردن به او فرصت دهید، فردایش منزل را متعلق به شما می‌داند و ساعتی بعد اجاره بها را بی‌منطق افزایش می‌دهد و ساعتی دیگر از شما می‌خواهد که فردا برای تمدید قرارداد با او وعده کنید و فردا تلفن همراه او خاموش است.

در این زمان شما به صورت کاملا منطقی به اهل خانه که تمایل زیاد برای دیدن تصویری جدید دارند می‌گویید صبر کنید تا تکلیف ما روشن شود هر چند در هر حال با این خرید پس‌انداز شما از بین نمی‌رود. اما اگر با این دید به بازار ساخت و ساز نگاه شود شاید به سرمایه‌گذاران حق داده شود که در این بازار ریسک سرمایه‌گذاری را نپذیرند و در این جا وظیفه نهاد‌های نظارتی و دولت برای آرامش بخشیدن به جامعه و اطمینان خاطر دادن به آن مشخص می‌شود و هر چند که هر عزل و نصبی در هر گوشه از دولت سیلی در بازار به راه خواهد انداخت.

متاسفانه در دو سال گذشته وزارت بازرگانی بدون توجه به وضعیت کشور راه ورود هر نوع محصول فولادی به کشور را باز گذاشت و با آغاز رکود اقتصادی فولاد‌های سرگردان در منطقه که با دمپینگ قیمت نیز روبه‌رو بودند سر از انبار‌های ایران درآوردند تا هم با کاهش قیمت و عدم فروش تجار را دچار مشکل نمایند و هم با تخریب بازار برای فولادسازان خصوصا بخش خصوصی مشکل ایجاد کنند.

حال برای این موضوع شاید نتوان چاره‌ای عاجل اندیشید، اما این مساله واضح است که دیروز با تصمیمی اشتباه بازار امروز تخریب شد. امروز باید فکری برای بازار فردا کنیم.

و آخر آنکه با توجه به آنکه پروژه‌های توسعه فولاد در کشور در آستانه بهره‌برداری است، نظیر توسعه شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان که با راه‌اندازی کوره شماره ۳ تولید آن تا سقف ۶/۳میلیون تن در سال افزایش خواهد یافت باید برای ترغیب بازار به ساخت‌وساز و همچنین جلوگیری از ورود محصولات فولادی فکری اندیشه شود که شاید کم‌هزینه‌ترین آن راه‌ها این باشد که چون دیگر کشورهای تولیدکننده فولاد با سمت بخشش‌های مالیاتی ساخت و ساز و وضع تعرفه برای فولادهای صادراتی راه را برای حمایت از ساخت و ساز و همچنین تولید داخل هموار سازند.

parsaparvan@gmail.com