عرضه کننده بزرگ غیبت خورد

منیژه حیاتی

به‌رغم رشد شدید قیمت آهن‌آلات در روز یکشنبه در بورس کالا و ثبت دستورهای خرید با حجم زیاد‌، روز گذشته ذوب آهن در بورس عرضه نکرد. البته در کنار غیبت این فولادساز داخلی محصولات وارداتی در بورس کالا وارداتی‌ها و دیگر فولادی‌های داخلی عرضه‌های محدودی داشتند که به جز اسلب فولاد مبارکه و میلگرد فولاد آذربایجان و میلگرد چینی محصولات دیگر وارداتی موفق به فروش نشدند.

اگرچه ثبت سفارش‌های خرید در روز یکشنبه و رشد شدید قیمت‌ها در این روز کاملا غیر منطقی و مصنوعی به نظر می‌‌رسید، اما به گفته فعالان بازار کاهش یا عدم عرضه در بورس کالا در روزهای دیگر همچون روز گذشته‌، باعث می‌‌شود تا این موج تقاضا در بازار تشدید شده و در نهایت در روز‌های بعد عامل رشد بیشتر قیمت‌ها شود.

یکی از تجار بازار آهن، رشد قیمت تیرآهن در روز یکشنبه را کاملا غیرواقعی دانست و گفت: زمانی که تقاضا در این روز برای کالای ذوب آهن در بورس کالا و تنها در یکی از عرضه‌ها به بیش از یک میلیون رسید، حجم عرضه تنها ۵۲‌تن بود در نتیجه عدم تعادل در عرضه و تقاضا باعث شد تا بازار فرآیند غیرواقعی داشته باشد.

در عین حال این نگرانی وجود دارد که با محدود شدن عرضه‌ها به روزهای یک شنبه تقاضا‌هایی که در بازار وجود دارد بدون توجه به این مساله که واقعی یا غیرواقعی باشد، روز به روز انباشته شده و وضعیت را غیرواقعی‌تر کند.

اگرچه فعالان بازار از این نکته که قیمت‌ها در بازار‌های جهانی رشد داشته، اطلاع دارد، اما این مساله را دلیل منطقی و درستی برای رشد قیمت‌ها در بورس ندانسته و عواقب آن را برای بازار و اقتصاد کشور بد می‌‌دانند.

یکی از تجار معتقد است، شاید یکی از دلایل عرضه نشدن محصولات ذوب‌آهن در بورس، کاهش تقاضا در بازار طی دو روز اخیر بوده است. وی معتقد است، بازار کاملا هوشمند است و اگر رشد قیمت‌ها در بورس بی‌دلیل باشد آن را به راحتی و پس از چند ساعت درک می‌‌کند از این رو طی این دو روز نیز به سرعت بازار به حالت واقعی خود برگشت. وی نیز معتقد است ثبت قیمت‌های غیرمنطقی در بازار بیش از همه باعث ضرروزیان افرادی می‌‌شود که تجربه کمتری در بازار داشته و تنها با نگاه کردن به عملکرد دیگر خریداران وارد رینگ می‌‌شوند. وی ثبت قیمت‌های بالا در معاملات پروژه ای را نیز نادرست خواند و گفت: برخی از خریدهای پروژه‌ای با تناژ پایین کشف نرخ می‌‌شود در حالی که در گذشته همواره بورس از کشف قیمت‌هایی که به این صورت بود به دلیل آنکه باعث می‌‌شد بازار گمراه شود، جلوگیری می‌‌کرد.

نظارت ضعیف

یکی از خریداران بورس کالا با تاکید بر اینکه عرضه با حجم پایین و محدود نباید باعث شود تا بازار با گمان اینکه عرضه کم است تقاضای احساسی وارد سیستم کند، از کنترل مسوولان بورس انتقاد کرد.

به گفته وی، درگذشته وقتی یک عرضه در بازار بسیار کمتر از تقاضا بود و زمانی که قیمت‌ها شدیدا رشد می‌‌کرد بورس معامله را باطل می‌‌کرد یا اینکه کل عرضه را به نسبت تقاضای کارگزاران تقسیم می‌‌کرد و حتی در مواردی با بررسی ۱۰درصدهایی که کارگزاران در حساب‌هایشان داشتند بازار را کنترل می‌‌کرد، اما در این هفته هیچ‌ یک از این روش‌ها اتفاق نیفتاد.

وی معتقد است: بورس و کارشناسان آن باید از وضعیت بازار و آخرین قیمت‌ها به گونه‌ای آگاه باشند که در چنین مواردی بازار را کنترل کنند. وی همچنین عرضه سلف ۳۰ /۰۶ را هم یکی از راه‌های کنترل بازار عنوان کرد که در این هفته از سوی ذوب آهن انجام نشد. در این روز در بورس کالا اسلب فولاد مبارکه با نرخ ۴هزار‌ریال ۵۰هزار تن معامله شد.

سبد میلگرد A-۳ ،۱۲ تا ۳۲ چین با نرخ ۴۹۸۰ریال، ۲۲۰۰‌تن معامله شد. سبد میلگرد A-۳ ،۱۴ تا ۲۵ آذربایجان نیز ۵۶۱۷‌ریال، ۴‌هزار تن معامله شد. تیرآهن ۱۴ تا ۲۲ چین و تیرآهن ۱۴ عربستان که با نرخ ۶۵۰۰ و ۶۴۰۰‌ریال عرضه شده بودند در این روز خریدار نداشتند. ۲ تیرآهن ۱۴ دیگر که یکی روسیه‌ای و گروه ملی بود نیز با نرخ ۷۶۷۰۰ و ۶۴۵۰‌ریال عرضه شدند، اما خریدار نداشتند.