تاثیر ورود ظرفیتهای جدید تولید بر بازار پتروشیمی
گروه بورس کالا- رشد اقتصادی ضعیف و هزینههای بالای تولید همراه با توسعه ظرفیتهای جدید در خاورمیانه و آسیا فشار قابل ملاحظهای بر تولیدکنندگان قدیمیتر در تمام بازارها وارد کرده است.
در صنعت پلی اولفینها سال ۲۰۰۸ پرچالشترین و پرنوسانترین دوره محسوب میشود. عموما گفته میشود سال ۲۰۰۸ را میتوان به دو بخش تقسیم و آن را از دو منظر بررسی کرد. در نیمه اول، افزایش قیمتها بسیار زیاد بود، بهطوری که تعادل عرضه و تقاضا تولیدکنندگان را در وضعیتی قرار داد تا بهای زیاد و بیسابقهای برای مواد خام پرداخت کنند. اما در نیمه دوم ۲۰۰۸ داستان کاملا متفاوت بود. گسترش بحران در بازارهای مالی و افزایش رکود در جهان باعث کاهش شدید تقاضا شد. در واقع کاهش قیمت مواد خام (با میانگین قیمت نفت خام ۴۰دلاری برای هر بشکه در دسامبر ۲۰۰۸، کاهش ۷۰درصدی نسبت به بالاترین قیمت در اوایل سال ۲۰۰۸) اثر قابل توجهی بر کاهش تقاضا داشت. به دلیل کاهش سریع قیمت پلیمر، خریداران از بازار کنار کشیدند و به موجب آن موجودی کالا در سرتاسر زنجیره عرضه شدیدا تنزل یافت.پیشبینی شده بود که رشد اقتصاد دنیا در سال ۲۰۰۸ حدود ۵/۲درصد باشد، در حالی که تاکنون مصرف پلی اولفینها تا ۶/۱درصد کاهش نشان داده است. این مساله حاکی از آن است که کاهش در تقاضای ناشی از رکود اقتصادی نسبت به آنچه که انتظار میرفت، بسیار بیشتر بود. همچنین کاهش موجودی کالا در زنجیره عرضه در نیمه دوم سال ۲۰۰۸ نیز بسیار دور از انتظار بود.در سال ۲۰۰۹ انتظار میرود نرخهای عملیاتی در مقایسه با سال ۲۰۰۸ شدیدا کاهش یابد. در بخش تقاضا، نسبت به سال ۲۰۰۸ وضعیت کمی بهتر خواهد شد، اما در برخی مناطق به سطح تقاضا در سال ۲۰۰۷ نخواهد رسید. برنامهریزی شده است که در سال ۲۰۰۹ ظرفیتها افزایش زیادی داشته باشد، از این رو ظرفیتهای جدیدی از خاورمیانه و آسیا وارد بازار خواهد شد. حتی اگر تقاضا در سال ۲۰۰۹ بهبود یابد، باز هم با ورود این ظرفیتها، با ظرفیتهای مازاد زیادی روبهرو خواهیم بود.
در نتیجه برنامهریزی شده است که نرخهای عملیاتی PP، LLDPE، HDPE و LDPE در سال ۲۰۰۹ به ترتیب برابر ۸۳درصد، ۸۵درصد، ۸۲درصد و ۸۶ درصد باشد. مصرف برنامهریزی نشده شامل این درصدها نمیشود.
در ادامه سال ۲۰۰۹، برای نرخهای عملیاتی میتوان دو حالت در نظر گرفت. در یک حالت این امکان وجود دارد که همانند برخی از کارخانههایی که در سال ۲۰۰۸ به تاخیر افتادند، برخی از ظرفیتهای جدید به تاخیر افتد و سریعا وارد بازار نشوند.
به علاوه مصارف بالقوه برنامهریزی نشده مثل مشکلاتی که برای کارخانهها به خاطر وقوع توفان در آمریکا رخ داد، در این نرخهای عملیاتی برنامهریزی شده در نظر گرفته نشدهاند. در حالت دیگر، طبق برنامه، رشد تقاضای پلیاولفینها برابر ۲/۳درصد در سال ۲۰۰۹ باشد که این نرخ از میانگین رشد ۱۰سال اخیر هم بسیار کمتر خواهد بود. درواقع چشمانداز برای کوتاه مدت همچنان مبهم است.
انتظار میرود کاهش نرخهای عملیاتی روند طولانی داشته باشد و حداقل تا سال ۲۰۱۲ به طول انجامد. این مساله تا حدی ناشی از رشد ضعیف تقاضا در این جو ضعیف و نابسامان اقتصادی است؛ البته احتمالا بیشتر به دلیل وجود ظرفیت مازاد در بازار خواهد بود. به خصوص، در سال ۲۰۱۰ که قرار است بخش عظیمی از ظرفیتهای جدید وارد بازار شوند. در نتیجه انتظار میرود رکود فعلی (از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲) (با در نظر گرفتن از رده خارج شدن داراییهای قدیمی و غیررقابتی) بسیار شدید باشد تا آن زمان برای آنکه شاهد افزایش قابل توجه در نرخهای عملیاتی باشیم، لازم است سطح بیشتری از این داراییها را از رده خارج کنیم.
با تبدیل شدن ایالات متحده آمریکا و اروپای غربی به واردکنندگان اصلی LLDPE ، HDPE و پلیپروپیلن در چند سال آینده و خاورمیانه به عنوان یکی از صادرکنندگان عمده دنیا شاهد تغییرات اساسی در الگوی معاملات جهانی خواهیم بود، ایالات متحده آمریکا و اروپای غربی همچنان صادرکنندگان بزرگ LDPE خواهند بود.
ارسال نظر